آشنایی با کلیسای سن باسیل

معرفی کلیسای سنت باسیل، نماد تاریخی روسیه

   کلیسای سن باسیل را باید یکی از برجسته‌ترین نمادهای تاریخی در روسیه دانست که در سال 1555 به دستور ایوان چهارم ملقب به ایوان مخوف ساختش آغاز شد و تا سال 1561 نیز ادامه داشت. در مدت این 6 سال تنها در روزهای گرم سال افراد مشغول ساخت آن بودند، زیرا در فصول سرد، روسیه با انبوهی از برف و سرما مواجه می‌شود که ساخت آن در این فصول امکان پذیر نبوده است.

    کلیسا سن باسیل بسیار رنگارنگ است و انسان را به یاد شیرینی‌های خوشمزه و خوش رنگ می‌اندازد، دلیل ساخت این کلیسا را باید گرامی داشت پیروزی خانات کازان بر قزان‌ها و تسخیر دژ تاتار دانست که این پیروزی به طور اتفاقی با روز جشن میانجی گری مریم مقدس یکی شده بود و در آن روز تمام کلیساها حتی کلیساهایی که هنوز ناتمام باقی ماده بودند نیز تقدیس می شدند و مردم این را نشانه خوبی می‌دانستند.

    در سال 1547 یک پیشگو به نام واسیلی یک آتش‌سوزی گسترده را در مسکو پیش بینی کرد و این امر باعث تعجب ایوان مخوف شد. به همین دلیل پس از اینکه این پیشگو جان باخت. پیکرش را در کلیسای جامع تثلیت که قبل از ساخت کلیسا سن باسیل روسیه در آن مکان قرار داشت دفن کردند. بعدها که این کلیسا ویران شد، برای اینکه نام این پیشگو زنده بماند، نام واسیلی مقدس را بر روی کلیسا تازه تاسیس شده گذاشتند.

    کلیسا جامع سن باسیل، از ده کلیسا کوچک‌تر تشکیل است که 9 تای آن در پیرامون یک کلیسا مرکزی به نام شفاعت قرار دارند. چهار کلیسا که بزرگ‌تر از سازه‌های دیگر است در اطراف کلیسای مرکز مانند یک قطب‌نما قرار گرفته‌اند و چهار کلیسای کوچک‌تر به صورت مورب در اطراف آن قرار گرفته‌اند، کلیسا آخر دهم نیز در سال 1588 ساخته شد. اگرچه تقسیم بندی کلیساها به طور منظمی است اما به صورت کلی که بنگرید خواهید دید شکل کلی کلیسای جامع نامتقارن است و بسته به آن که از چه نقطه‌ای به آن می نگرید ظاهر کلی تغییر می‌کند.

    در قسمت درب ورودی این کلیسا مجسمه دو تن از رهبران ارتش داوطلب روسیه در جنگ با لهستانی‌ها، به نام‌های دیمیتری پوژارسکی و کوزما مینین قرار دارد. این مجسمه‌ها در ابتدا در باغ روبرو این کلیسا قرارداشتند، اما دولت شوروی به خاطر مزاحمت در رژه ارتش، آنها را به محوطه کلیسا سن باسیل روسیه منتقل کرد.

    نکته مهم و جالب  در ساخت کلیسا سن باسیل روسیه این است که بعد از تمام شدن  ساخت آن، ایوان مخوف از ساخت چنین بنای شگفت انگیزی متحیر ماند و دستور داد تا معمار آن را کور کنند تا دیگر نتواند در هیچ کجا بنایی باشکوه تر از آن بسازد و رقیبی برای این سازه باشد. اما به گفته برخی افراد این موضوع حقیقت نداشته و معمار آن پس از ساخت کلیسای جامع واسیلی، کلیسای جامع دیگری نیز در ولادیمیر ساخته است.

    کلیسا جامع سن باسیل، در مدت زمانی که از ساخت آن می‌گذرد، تخریب‌های بسیار زیادی  را به خود دیده است، ولی با تمام این تفاسیر هنوز هم  یکی از بهترین جاذبه‌های شهر مسکو به حساب می‌آید. از جمله آسیب‌های وارد شده به آن می‌توان به چندین بار آتش‌سوزی، حمله سپاه ناپلئون به مسکو و تخریب برخی قسمت‌های آن اشاره کرد. همچنین استالین در زمان خود تصمیم گرفت که این کلیسا را برای راحتی رژه روندگان و گستردگی اطراف میدان سرخ به طور کلی تخریب کند اما با مخالفت معماری به نام بارانوفسکی مواجه شد که در نامه‌ای به استالین برای جلوگیری از تخریب این اثر تهدید به کشتن او کرده بود.

    اگر چه آن معمار را به خاطر تهدیدش به مدت پنج سال زندانی کردند، اما همین امر باعث تغییر نظر دولت درباره تخریب کلیسا شد و به این صورت کلیسا سن باسیل روسیه از تخریب در امان ماند. تاکنون چندین بار کلیسا سن باسیل روسیه مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفته و تغییرات جزئی نیز در آن پدید آمده است، علاوه بر آن نوشته‌های درون کلیسا نیز درطی این بازسازی‌ها از بین رفت.

معماری کلیسای جامع سن باسیل

    همانطور که گفتیم، کلیسا جامع سن باسیل از ده کلیسا ساخته شده است که در نمای بیرونی آنها گنبدهایی با رنگ‌های شاد و زیبا در بالای برج‌های کلیسا قرار گرفته‌اند و هر کدام از این رنگ‌ها ارتباط مستقیمی با بحث نمادگرایی در مسکو دارد. از جمله آن که، رنگ طلایی به کار رفته در گنبدها نماد شکوه و جبروت آسمانی برای روس‌ها و گنبدهای آبی با ستاره‌های طلایی، نماد کلیساهای مادر خدا هستند.

    شاید برایتان جالب باشد که بدانید 200 سال از ساخت کلیسا سن باسیل روسیه گذشت و پس از آن به این رنگ‌بندی زیبا درآمد. در ابتدا بنا به اعتقادی که داشتند تنها از رنگ‌های سفید و طلایی در ساخت کلیسا استفاده نموده بودند. بعد از آن در قرن هفدهم، با استفاده از معماری روسی تغییراتی ایجاد کردند و رنگبندی شاد و متنوعی را در این کلیسا به وجود آورند. علاوه بر آن که هر کدام از کلیساها دارای رنگبندی متفاوت و چشم‌نوازی هستند، طراحی و ساخت آنها نیز به یکدیگر شبیه نیست و معمار آن، برای ساخت هرکدام از کلیساها طرح و الگوی متفاوتی را طراحی کرده است و این کار باعث شده تا کلیسا سن باسیل در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد باشد.

    کمی که در نمای بیرونی کلیسا دقت کنید، آن را به شکل یک هرم خواهید دید که بر بالای آن یک گنبد کوچک پیازی شکل، به رنگ طلایی قرار دارد. پس از آن  چهار گنبد بزرگ دیگری قرار دارد که طرح آنها هم پیازی شکل بوده و به رنگ‌های آبی، سفید، زرد، سبز روشن و سبز تیره، و قرمز هستند. همچنین از بین چهار گنبد کوچک دیگر، دو گنبد پیازی شکل و دو گنبد مخروطی شکل وجود دارد که رنگ‌بندی آنها نیز ، قرمز، سبز تیره، آبی، صورتی و سورمه‌ای است.

    در ابتدای امر در این کلیسا مراسمات عبادی و روحانی برگذار می‌کردند اما از سال 1929 به بعد این سازه را به موزه تغییر کاربری دارند. پس از آن کلیسای سن باسیل در کنار کاخ کرملین و میدان سرخ، به عنوان یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری روسیه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

نمای داخلی کلیسا سن باسیل

    برای ساخت نمای داخلی کلیسا سن باسیل روسیه، به سراغ سبک‌های بیزانس، رسانس و معماری اسلامی رفته‌اند و با ظریف‌کاری‌هایی که در ساخت این بنا به کار رفته است، هر بیننده‌ای را ترغیب می‌کند تا از تمام قسمت‌های این کلیسا فوق‌العاده زیبا دیدن نماید. چراکه تلفیق این سبک‌ها را در هیج سازه و بنای دیگری نمی‌توان دید. سراسر فضای داخلی این کلیسا را با نقاشی‌ها و طرح‌های ظریف پوشانده‌اند.

    تزئینات دیوارها و سقف‌ها نیز طرح‌های گلدار و هندسی هستند که تنوع رنگی بی‌نظیری دارند و زیبایی آنها وصف نشدنی‌ است. فضای داخلی کلیسا تو در تو و پیچ در پیچ است. هنگام بازدید از آن به وسیله پله‌های باریک با طاق‌هایی کوتاه، از نمازخانه‌ای به نمازخانه دیگر و از طبقه‌ای به طبقه دیگر وصل خواهید شد.

    کلیسا جامع سن باسیل را ساختند تا کلیساهای کوچک درون آن را به قدیسان اهدا کنند. همه این کلیساهای کوچک به واسطه برجی که در وسطشان قرار گرفته بهم وصل می‌شوند و همه آنها در کنار هم کلیسای جامع سن باسیل را شکل می‌دهند. برخی از نمادهایی که در ساخت این کلیسا به استفاده شده، نماد پیروزی در جنگ‌ها است و ریشه‌هایی تاریخی دارد.

    در داخل کلیسا 9 نمازخانه بر روی یک پی قرار داشته که  هشت تا از آنها نمادی از هشت حمله به کازان است، که شامل چهار هشت ضلعی بزرگ و چهار مربع کوچک می‌شود. نمازخانه نهم نیز در سال 1588 در مقبره سن باسیل ساخته شد و ساخت این نمازخانه باعث شد تقارن ساختاری کلیسا به هم بخورد. از نمای بیرونی کلیسا نیز نمازخانه نهم به خاطر گنبد سبز، طلایی که دارد و هرم‌های طلایی کوچک به کاررفته بر روی آن به راحتی قابل تشخیص است و یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر مسکو به حساب می‌آید. در اطراف کلیسا هم بناها و مکان‌های تاریخی مانند کاخ کرملین و برج اسپاسکایا قرار دارد که با رفتن به میدان سرخ می‌توان از تمام این زیبایی‌ها به طور کامل و جداگانه دیدن نمود.

موزه سنت باسیل

    کلیسا سنت باسیل روسیه در ابتدا مکانی برای عبادت و برگزاری مراسمات مذهبی اشخاص بود، اما از سال 1992 آن را به یک موزه تبدیل کرده و تنها در بعضی از روزها مراسمات عبادی و مذهبی برگزار می شود و در دیگر روزها موزه‌ای برای گردشگران و علاقه‌مندان به دیدن زیبایی‌های این کلیسای تاریخی است.

بهترین زمان بازدید از کلیسای سن باسیل

    بهترین زمان بازدید از کلیسا سن باسیل را باید فصول ابتدایی سال دانست زیرا در فصل‌های سرد یعنی پاییز و زمستان معمولا سرما و برفی شدید شهر مسکو را فرا می‌گیرد و در چنین شرایطی امکان بازدید از این جاذبه وجود نخواهید داشت، همچنین نزدیک به کریسمس این کلیسا را به صورت بسیار زیبایی تزئین می‌کنند و فرصت دیدن این جاذبه در آن زمان را نباید از دست داد.

چیزهایی که باید قبل از بازدید بدانید

    بهتر است قبل از بازدید از کلیسا جامع سن باسیل، اطلاعاتی درباره هزینه بلیط، زمان بازدید از کلیسا و... به دست آورید تا بازدید دلچسب‌تری داشته باشید. برخی از این اطلاعات به شرح زیر هستند:

• بلیط‌های ورودی به کلیسا را می‌توانید از درب ورودی تهیه نمایید. همچنین از طریق سایت مربوط به کلیسا نیز امکان تهیه  بلیط وجود دارد اما زبان وبسایت روسی است.
• هزینه بلیط‌های ورودی برای هرشخص بومی یا گردشگر 700 روبل است که با این هزینه امکان تماشا و بازدید از این جاذبه فوق‌العاده برای دو ساعت فراهم می‌شود.
• توجه کنید که باجه بلیط فروشی 45 دقیقه قبل از بسته شدن کلیسا بلیطی را به فروش نمی‌رساند.
• برنامه زمان‌بندی کلیسا به طریق زیر است:

• از تاریخ ۱ جون تا ۲۴آگوست: همه روزه از ساعت ۱۰ صبح تا ۷ بعد از ظهر بجز چهارشنبه‌ها.
• از تاریخ  25 آگوست تا ۳ سپتامبر: همه روزه از ساعت ۱۰ صبح تا 4  بعد از ظهر بجز چهارشنبه‌ها.
• از ۴ سپتامبر تا ۵ نوامبر: کلیسا در این تاریخ همه روزه از ساعت ۱۱ صبح تا ۶ بعد از ظهر پذیرای بازدیدکنندگان است.
• از ۶ نوامبر تا ۳۰ آپریل: از ساعت ۱۱ صبح تا ۵ بعد از ظهر هر روزه باز است.
• از ۱ می تا ۳۱ می: همه روزه از ساعت 11 صبح الی 6  بعد از ظهر.
• به صورت کلی چهارشنبه‌های اول هر ماه، کلیسای سن باسیل روسیه به خاطر نظافت بسته خواهد بود.

قوانین بازدید از کلیسا سنت باسیل

    برای ورود به کلیسا جامع سن باسیل که اکنون به موزه تبدیل شده است، قوانینی وجود دارد که افرادی که قصد بازدید از این کلیسا را دارند، ملزم به رعایت این قوانین هستند. این قوانین به شرح زیر است:

• درون کلیسا دست زدن به هرگونه وسیله و دیوارها ممنوع است.
• از نمای داخلی کلیسا عکس برداری مشکلی ندارد، فقط استفاده از دوربین عکاسی، پایه عکاسی و فلش زدن گوشی موبایل برای گرفتن عکس ممنوع است.
• از کودکان در فضای داخلی کلیسا باید مراقبت کرد، زیرا امکان گم شدن آنها در فضای تو در تو کلیسا وجود دارد.
• آوردن ویلچر و یا کاسکه به داخل کلیسا ممنوع است.
• اگر کوله پشتی و یا وسیله‌ای بزرگ را به همراه دارید، باید قبل از ورود آن را به امانات سپرده و سپس وارد کلیسا شوید.

مسیر دسترسی به کلیسا جامع سن باسیل

    اگر به شهر مسکو سفر کردید، حتما زمانی را برای بازدید از کلیسای زیبای سن باسیل با معماری فوق‌العاده‌اش کنار بگذارید. این کلیسا در میدان سرخ مسکو قرار دارد و به همین دلیل هم دسترسی به آن آسان است. شما می‌توانید با اکثر اتوبوس‌ها و خطوط مترو به این جاذبه گردشگری دسترسی پیدا کنید. از میان ایستگاه‌های متعدد نزدیک به کلیسا می‌توان از ایستگاه سن باسیل، ایستگاه‌های پلوشاد روولتسی، کیتای گورود، بیبلیوتکا و اوخوتنی ریاد را نام برد که با هر کدام این ایستگاه‌ها می‌توانید به راحتی به این جاذبه تاریخی زیبا دسترسی پیدا کنید.

جاهای دیدنی اطراف کلیسای سن باسیل

    در شهر زیبای مسکو و نزدیک به کلیسا جامع سن باسیل جاهای دیدنی دیگری هم وجود دارد که شما می‌توانید پس از بازدید از کلیسا به سراغ آنها بروید و از دیدن چندین جاذبه دیدنی و زیبای شهر بهره‌مند شوید. در ادامه برخی از این جاهای دیدنی را به شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

    میدان سرخ مسکو که در میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است، در 50 متری کلیسا سن باسیل قرار دارد. همچنین پارک زاردیه که از پارک های زیبا مسکو محسوب می شود در 350 متری این کلیسا واقع شده است.

    کاخ کرملین مسکو نیز در 1.1 کلومتری کلیسا قرار دارد، که آن هم در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است .مقبره سرباز گمنام و پارک گورکی جاذبه‌های دیگر نزدیک به این جاذبه هستند که به ترتیب در حد فاصل 1.5 و 2.9 کیلومتری آن قرار دارد و باید آنها را دو نمونه از جاذبه‌های بسیار زیبای شهر مسکو به حساب آورد.

هتل های نزدیک به کلیسای سن باسیل

    در نزدیکی کلیسا هتل‌هایی برای اسکان گردشگران وجود دارند که برخی از این هتل ها عبارتند از هتل بالتشوک کمپینسکی در فاصله 1.1، هتل ترویکا در فاصله 1.2 کیلومتری، هتل باردین رزیدنس در فاصله 1.2 کیلومتری و هتل پیپل در حد فاصل 1.4 کیلومتری از کلیسا جامع سن باسیل.

    در صورت سفر به مسکو می‌توانید با اسکان در یکی از این هتل‌ها، در نزدیکی اکثر جاذبه‌های گردشگری این شهر باشید. در نزدیکی این هتل‌ها رستوران‌های متعددی نیز وجود دارد که می‌توانید برای صرف غذای روسی به آنها مراجعه نمایید. از میان معروف‌ترین رستوران‌های این منطقه می‌توان به رستوران زاریادیه گاسترونومیک سنتر، رستوران بلوگا، رستوران گرند کافه، رستوران کوآدروم و رستوران جیمیز استالین اشاره کرد.

کلام آخر

    در مطلب آشنایی با کلیسای سن باسیل هر آنچه را که لازم بود درباره این جاذبه تاریخی و زیبای شهر مسکو بدانید بیان کردیم. ابتدا به معرفی این کلیسا پرداختیم سپس کمی درباره تاریخچه و معماری آن حرف زدیم و پس از آن هم جاهای دیدنی، هتل‌ها و رستوران‌های اطراف این کلیسا را بررسی کردیم. کلیسای جامع سن باسیل علاوه بر اینکه یک شاهکار معماری و هنری است بلکه از نظر تاریخی، فرهنگی، مذهبی و سیاسی برای مردم روسیه اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل هم اگر قبل از بازدید کمی درباره تاریخچه آن اطلاعاتی کسب کنید، بازدید لذتبخش‌تری خواهید داشت.

    اگر نکته دیگری درباره کلیسای سن باسیل وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد و یا اگر تجربه بازدید از این کلیسا را دارید، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بتوانند از آن استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از خواندن آن لذت ببرید.