دوبایزید کجاست؟

شهر دوبایزید

    هر آنچه از اهمیت دوبایزید یا دوغوبایزید به شما بگوییم کم گفته‌ایم. شهری که با قرار گرفتن در مرز ایران با ترکیه در بخش شمال غربی ایران علاوه بر ایجاد بخش زیادی از ترانزیت ایران به دیگر بخش‌های جهان معبری برای ورود به کشورهایی دیگر از جمله گرجستان را تامین می‌کند. در مطلب دوبایزید کجاست؟ از وب سایت دکوول به دنبال آن هستیم تا شما را با جاذبه‌های مهم و اطراف شهر دوبایزید آشنا سازیم. 

قله آرارات

    قله آرارات یا آغری داغی حدود 4000 متر بلندتر از دشت‌های اطراف در منطقه ایغدیر ترکیه هستند و در نزدیکی مرز ایران و شوروی سابق یا ارمنستان قرار گرفته است. این قله بسیار زیبا که آتشفشانی خاموش است در بخش شمال شرقی ترکیه قرار گرفته است. مجموعه قلل آرارات از دو قله آرارات بزرگ به ارتفاع 5137 متر و آرارات کوچک به ارتفاع 3925 متر تشکیل شده است.

    خط الراس بسیار باریکی این دو قله را به هم متصل کرده است که ارتفاع آن تا 2687 متر پایین می‌آید و در ناحیه‌ای که چشم سردار نام دارد دوباره ارتفاع می‌گیرد تا به سمت آرارات بزرگ صعود کند. اولین صعود ثبت شده قله آرارات ترکیه به سال 1829 برمی‌گردد که در آن فردریک پاروت استاد دانشگاه دورپات توانست قله را صعود کند و صعودهای زیادی بعد از آن در قرن 19ام انجام گرفتند. برای مشاهده گزارش صعود به قله آرارات کلیک کنید.

مسجد قدیم بایزید (مسجد سلیم) 

    این مسجد در سال 1514 بعد از جنگ چالدران ساخته شده است. این منطقه در زمان سلیم به خاک دولت عثمانی اضافه شده است. دقیقا در کنار قلعه دوبایزید و همزمان با آن مسجدی تک منار‌ه و دارای گنبد که با  عنوان مسجد جامعه سلیم نامگذاری شد ساخته شد. در زمینی که این مسجد ساخته شده است از آنجایی که هدف این بوده است که دیواری در اطراف آن ساخته شود در زمینی صاف ساخته شد.

    این مسجد که از سنگ تراشیده شده است دارای ابعاد 15 تا 20 متر در 15 20 متر ساخته شده است و به شکل تک گبه ساخته شده است. همچنین دارای یک طاقچه پنج چشمی و یک مناره بوده است که بعدها تخریب شد. در ساختن آن از آجرهای قهوه‌ای و سنگ‌های قرمز، زرد و سفید به شکل درهم استفاده شده است.

    درب ورودی تاریخی مسجد، دیوارهای اصلی، محراب، طاقچه، پایه‌های دیوارها، سیستم های انتقال به گنبد، طاق‌های روی دیوارها، پنجره‌ها و بدنه مناره‌ها از یک سادگی پیروی می‌کنند که بسیار جلب توجه می‌کنند. از آنجایی که در حال حاضر امکان فرو ریختن مسجد وجود دارد این مسجد برای عبادت و بازدید بسته شده است. همچنین در کنار این مسجد، مقبره احمد بن هانی و باغ کشیشی که در آن داستان‌های آسلی و کرم بیان می‌شده است نیز از مراکز مهم گردشگری به شمار می‌روند.

قلعه بایزید (قلعه دوبایزید)

    در هفت کیلومتری جنوب شرقی دوغوبایزید در موقعیتی که با نام بله‌بورج شناخته می‌شود، در محلی صخره‌ای قلعه‌ای بنا نهاده شده است که در حال حاضر عصر خاصی از آن باقی نمانده است اما تاریخ ساخت و مسئول ساخت آن نیز حتی مشخص نیست. اما یافته‌هایی نظیر گورهای دیواری اورارتو و یا نشانه‌های مربوط به دوران باستان تا حدودی قطعی می‌کند که این قلعه متعلق به دوران باستان شناسی است. با توجه به جغرافیای شهر بایزید، کاملا مشهود است که این قلعه از نظر عملکرد نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کرده است.

    همچنین در بخش شمال شرقی این قلعه نیز زمینی است که در آن نشانه‌هایی از حضور اورارتوها در این منطقه را در دل خود جای داده است. با توجه به کاوش‌های انجام شده این قلعه را به 13000 تا 9000 سال پیش نسبت داده‌اند که آشکار شده است که اسم این قله در زمان اورارتوها نیز داریونک (Daryunk) بوده است. بنابراین اگر چنین تصور کنیم که راه ابریشمی که در گذشتگان بسیار دور از دوبایزید عبور می‌رده است،

    می‌توان چنین در نظر گرفت که قدمت قلعه بسیار قدیمی‌تر از زمان اورارتوها نیز می‌تواند باشد. از آنجایی که قلعه را می‌توان حتی قلعه‌ای طبیعی دانست که در بین صخره‌های بسیار پر شیب و همچنین دیواره‌های بسیار صافی دانست که منجر به ساخت قلعه‌ای بسیار مستحکم شده است. همچنین با استفاده از تکنیک‌های سنگ بری در زمان اورارتوها برای تکمیل قلعه استفاده شده است. در زمان سلجوقیان و عثمانیان نیز قلعه بازسازی‌هایی به خود دیده است.

    در سال 1064 منطقه دوبایزید و مناظق اطراف آن زیر در قلمرو سلجوقیان بوده‌اند. سلجوقیان بزرگ بازمانده قلعه اورارتوها را بازسازی کردند و حتی آن را از سمت جنوب غربی گسترش دادند و این را می‌توان از مقبره‌های مربوط به دوره سلجوقیان نیز برداشت کرد. بعضی از اهالی منطقه دوبایزید به قلعه دوبایزید جنویز (Ceneviz) نیز می‌گویند.

    از قرون وسطی تاجران جنویز که برای رسیدن به بنادر ترابزون برای تجارت به آسیا راه‌ها و مسیرهای عبور از دوبایزید را استفاده می‌کرده‌اند. و کاملا مشهود است که راه‌هایی که در حال حاضر در شهرهایی مانند بایبورت، ارزوروم، دیادین و دوبایزید وجود دارند روزی از جانب کاروان‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

    همچنین به استناد به سفرنامه وی. هید (W. Heyd) برای محافظت از کاروان‌های جنویز در ارزوروم، دوبایزید و قلعه حسن (Hasankale) قلعه‌های متعلق به جنویزها ایجاد شده بودند. اسم داریونک در سال‌های (1358 - 1382) به دوبایزید و مناطق اطراف آن اطلاع می‌شده است و این همان دورانی است که این منطقه متعلق به جلایرلر (Celayirliler) منصوب بوده است.

    دولت جلایر بین دو برادر تقسیم شد و بخشی که دوبایزید در آن قرار داشت به شاه بایزید داده شد. بایزید برای مقابله با حملاتی که از جانب بایرام انجام می‌شد در سال 1374 قلعه دوبایزید را دوباره بازسازی کرد. بعد از مرگ بایزید که بسیار در بین مردم محبوب بوده است اسم شهر را ا داریونک به بایزید تغییر داده‌اند. به این ترتیب اسم قلعه قدیمی نیز به عنوان قلعه بایزید باقی ماند.

چاله شهاب سنگ

    در 35 کیلومتری شرق دوبایزید و فقط در فاصله 2 کیلومتری مرز ایران و در نزدیکی در مرزی کوربولاک و منطقه گولورن چاله جالبی که متعلق به یک شهاب سنگ است قرار گرفته است. این چاله بعد از چاله‌ای که در آلاسکا قرار دارد بزرگترین قطر را در کل دنیا به خود اختصاص داده است. این چاله بزرگ در سال 1913 در نتیجه برخورد یک شهاب سنگ بزرگ به جا مانده است. قطر این چاله 35 متر و عمق آن 60 متر است. سنگ شهاب سنگ بزرگ که در خاک باقی مانده است و یک لایه خاک آن را احاطه کرده است.

غار یخی

    در دامنه‌های کوه آرارات کوچک و در فاصله 3 کیلومتری شمال غربی روستای حلاج، تونلی به سیستم گدازه ایجاد شده است که کاملا طبیعی است. این غار یک گودال بیضی شکل با محوری طولانی به طول تقریبی 100 متر، عرض 50 متر و عمق 8 متر است. ورودی غار نسبت به حفره اصلی مقداری بالاتر قرار گرفته است.

    در داخل غار مذاب بازالت و سنگ‌های مختلفی است که با عبور آب بسیار تمیز از روی این سنگ‌ها و سرد بودن هوا یخ‌هایی شکل گرفته‌اند که امکان بازدید از آنها نیز به شکل کامل وجود دارد. یخ‌های طبقه طبقه که بر روی سنگ‌های مختلف دیده می‌شوند، همچنین در این غار آستالاکتیت و آستالاگمیت‌هایی موجود هستند و با توجه به فصول مختلف آب و هوای غار نیز دستخوش تغییراتی می‌شود.

   این غار یخی در زمستان‌ها سرد نیست و به دلیل جریانات هوایی قطرات آبی که از بالا چکه می‌کنند یخ می‌زنند. در اقلیمی مانند دوبایزدید که از گرم‌ترین مناطق به شمار می‌روند مواجه شدن با منطقه‌ای که ضدیت زیادی را با محیط خود نشان می‌دهد انسان را به شگفت وامی‌دارد. همچنین نور خورشیدی که از دهنه غار به داخل وارد می‌شود به واسطه بلورهای یخ دچار شکست نور می‌شود و تصاویر بسیار زیبایی را ایجاد می‌کند.

    در دشت دوبایزید که باطلاق‌های زیادی وجود دارد سطح آب‌های زیرزمینی بالاست. بنابراین چنین فرض شده است که جریان هوای داخل غار نیز از نقاطی نزدیک به این محل ایجاد شده‌است.

    تونل ایجاد شده از روستای سینک پایین شروع شده و تا انتهای غار ادامه دارد. بنابراین در سقف و به واسطه شکاف‌های ایجاد شد آب چکه کرده و یخ می‌زند و از همین شیارهاست که جریان هوایی در داخل غار نیز ایجاد شده است. از آنجایی که تعداد زیادی لانه پرنده در داخل غار وجود دارد و همچنین سال‌هاست که افراد از آب یخ داخل غار استفاده می‌کنند فرضیه سمی بودن هوای داخل غار نیز رد می‌شود.

این غار که توسط افراد محلی به غار یخی معروف است توانسته است نیازهای آبی مردمان اطراف را تامین کند. تکه‌های یخی که با قرار گرفتن در معرض نور سبب ایجاد شکست نور شده و علاوه بر برق زدن رنگ‌های مختلفی را تولید می‌کنند. یکی دیگر از ویژگی‌های بسیار خاص این غار را می‌توان تابستان‌های خنک و زمستان‌های گرم آن دانست و همچنین در ورودی غار به شکل پیوسته جریان هوای گرم و سرد وجود دارد.

کلام آخر

    شهر دوبایزید به عنوان مرکز و شبکه جاده‌های ترانزیتی است و شما اگر بخواهید به سمت داخل ترکیه و یا حتی گرجستان بروید باید از این شهر عبور کنید. بنابراین اگر توقفی در این شهر داشتید حتما به جاذبه‌های طبیعی و تاریخی چشم نوازی که در این شهر قرار داده است نیز توجه کنید و از دیدن آنها لذت ببرید. در پایان دکوول شما را به مشارکت دعوت می‌کند، اگر مطلبی پیرامون دوبایزید وجود دارد و ما آن را قید نکردیم نظرات خود را برای ما در زیر همین مطلب بنویسید.