قله سنبران اشترانکوه نام مرتفعترین قله لرستان است و در لیست بلندترین قلل رشته کوه زاگرس هم توانسته است رتبه سوم را کسب کند. دو قله دنا و زردکوه در این لیست بالاتر از قله سنبران قرار دارند. ارتفاع قله اصلی سنبران٤١٥٠ متر و در تقسیمات کشوری در استان لرستان و شهرستان ازنا روستای دربند واقع شده است.
به شکل کلی مسیر صعود معمول به این قله در بخش شمالی کوه و از طریق روستای تیان (یا به نگارشی دیگر طیان) انجام میگیرد. از این روستا مسیر به شکل پاکوب و کاملا مشخص تا قله ادامه مییابد. در این مقاله از دکوول قصد داریم نگاهی کامل به قله سنبران بیاندازیم پس با ما همراه باشید و اگر قصد دارید صعودی به این قله زیبا برنامهریزی کنید اطلاعات بسیار مفیدی را برای شما آماده کردیم.
یکی دیگر از قلههای بلند در ایران و بلندترین قله استان لرستان قله سنبران (San Boran) نام دارد و همانطور که گفته شد هم در لیست پروژه سیمرغ ثبت شده است و هم در لیست بلندترین قلههای رشته کوه زاگرس جایگاه خاصی دارد. بنابراین اگر قصد دارید پروژه سیمرغ را دنبال کنید باید بتوانید بر فراز این قله 4150 متر بایستید. صعود به قله سنبران معمولا به شکل دو روزه انجام میگیرد که یک شب مانی در یکی از جانپناههای معروف این منطقه با نامهای گل گل و چال کبود شناخته میشوند و در ادامه بیشتر بررسی میکنیم، انجام میگیرد.
البته که امکان انجام صعود یک روزه نیز وجود دارد که باید از آمادگی جسمانی قابل قبول برای انجام آن برخوردار باشید. اما در دکوول توصیه میکنیم که با توجه به شرایط منطقه و چالشهایی که وجود دارد سعی کنید همواره همراه با تیمی که از قبل میشناسید و تجربه پیشمایش داشتهاید به صعود به این قله بسیار زیبا بپردازید.
نام قله |
سنبران |
استان |
|
ارتفاع |
4150 متر |
موقعیت |
استان لرستان، شهرستان ازنا |
بسیاری اشترانکوه را به عنوان آلپ ایران میشناسند و بسیاری دیگر این عنوان را برای علم کوه در نظر میگیرند اما همانطور که همواره اعتقاد داریم این رشته کوهها هر دو اعتبار و زیبایی منحصر به فرد خود را دارند و نیازی به شبیه سازی آن با هیچ رشته کوه دیگری وجود ندارد و میتوان گفت اشترانکوه، اشترانکوه است و علم کوه نیز علم کوه. پتانسیلهای بسیار بالای منطقه برای انجام فعالیتهای مختلف سبب شده است تا این منطقه همواره مورد توجه گردشگران زیادی قرار گیرد که مهمترین آنها کوهنوردی و طبیعت گردی هستند.
اگر برای صعود به این قله برنامهریزی کردید، حتما سری هم به جاذبههای گردشگری اطراف این قله بزنید. همانطور که در بالا هم ذکر شد زمانی که به قله برسید دریاچه گهر را از آن بالا خواهید دید.
تمامی آنچیزی که درباره وجه تسیمه نام سنبران یافتیم این بود که به دلیل ساختار سنگی منطقه و ساختار خود قله که از نوع سنگهای خاصی تشکیل شده است از سنبران به عنوان سنگ تیز یا سنگ سفت و یا حتی سنگ سخت در نامگذاری قله اقتباس گرفتهاند. این هم به گفته بسیاری از مراجع به گفته مردمان محلی است که چنین نامی در نظر گرفته شده است اما اطلاعات بیشتری پیرامون مرجع و دلیل این نامگذاری یافت نشده است و حداقل در مراجع معتبری که ما در اختیار داریم دلیلی بیشتر از این قید نشده است.
قله سنبران خط الراسی غربی - شرقی است و مسیرهای متداول صعود به آن در جبهه شمالی قرار دارد و دریاچه گهر زیبا که به عنوان نگین اشترانکوه شناخته میشود نیز در جبهه جنوبی آن قرار دارد. تقریبا میتوان اولین قله این رشته کوه از غرب به شرق را به این ترتیب نام برد: کولورید، گلگل، گلگهر، سنبران (سن بران)، میرزایی، فیالستون، سوزنی مهرجمال، ازنادر، کل جنو (کوله جنون و یا حتی کلجنو) که خودش داستانهای زیادی برای روایت دارد از جمله این قلل هستند.
همانطور که بارها تاکید شده است سنبران بلندترین قله است و فنیترین و دشوارترین این رشته کوه نیز بی شک قله کل جنو است و دومین قله از نظر ارتفاع نیز قله گل گل با ارتفاع 4100 متر میباشد. تقریبا اگر در جانپناه گل گل بایستید این قلهها ساختاری زین اسبی دارند و بسیار زیبا به شمار میروند.
درباره پوشش گیاهی این منطقه باید گفت، اشترانکوه دارای میزان زیادی پسته کوهی است. جدا از پسته کوهی این منطقه دارای پوشش گیاهی متنوعی است و از دیگر گیاهانی که در آن میروید میتوان به گون، ریواس و استپها در شیب ملایم بعضی نقاط وگلهای طبیعی و خودرو اشاره کرد.
نکتهای که وجود دارد این است که دکوول به خودی خود و به شکل مستند به بررسی پوشش گیاهی این منطقه نپرداخته است و اطلاعات مندرج شده در این بخش از مراجع آنلاین و کتب نگارش شده برداشت گردیده است. این مساله در مورد تنوع جانوری نیز صادق میباشد. همچنین مشاهدات شخصی ما نیز در این زمینه کمک کننده بودهاند. امید است که مورد توجه قرار گیرد.
پوبشش جانوری منطقه موجود در رشته کوه اشترانکوه به عنوان بخشی از زاگرس، میتوان به خرس قهوهای، روباه، کفتار، گراز، گرگ خاکستری، بز کوهی، قوچ و پرندگانی همچون عقاب، کبک، جغد، اردک و شاهین اشاره کرد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید اکثر حیوانات موجود در این منطقه تحت حفاظت محیط زیست هستند اما گوش شنوایی وجود ندارد که بتواند از آنها به خوبی محافظت کند.
وابسته به اینکه از کدام شهر قصد رسیدن به مسیرهای صعود به قله سنبران را دارید و یا از چه وسایل نقلیهای قصد دارید استفاده کنید متفاوت است. اگر از قطار استفاده میکنید خط راه آهن تهران به اهواز را در پیش بگیرید باید در ایستگاه دربند از قطار پیاده شوید و با استفاده از وسایل نقلیه محلی معمولا خود را به روستای تیان برسانید و از آنجاست که مسیر پیادهروی شما برای صعود آغاز میشود.
اما اگر از تهران با وسیله نقلیه شخصی خودتان قصد داریم به این منطقه سفر کنید مسیری حدودا 400 کیلومتری را در پیش دارید که باید به سمت اراک و بعد از آن به سمت ازنا و سپس به سمت روستای تیان ادامه مسیر بدهید. پیشمایش این مسیر حدودا 5 ساعت زمان نیاز دارد که باید آن را نیز در تایم صعود خود در نظر بگیرید. شهرهای اصلی و مهم اطراف عبارتند از اراک، خرم آباد، اصفهان و دزفول که از هر کدام از این شهرهای زیبا مسیری به سمت ازنا وجود دارد که میتوانید آن را دنبال کنید تا به پای صعود که غالبا از جبهه شمالی قله انجام میشود برسید.
برای صعود به قله سنبران نیز مانند هر قله دیگری مسیرهای متعددی وجود دارد که در ادامه به یکی از متداولترین این مسیرها یعنی مسیر شمالی اشاره خواهیم کرد اما قبل از آن بهتر است کمی درباره سختی مسیر این کوهنوردی صحبت کنیم. صعود به این قله معمولا در یک برنامهریزی دو روزه انجام میشود و کوهنوردان شب را در یکی از جانپناهها میمانند اما برای کوهنوردان حرفهای و کسانی که میخواهند برنامهای فشرده داشته باشند؛ امکان صعود یک روزه این قله نیز وجود دارد.
توجه داشته باشید که صعود به این قله در زمستان ممکن است خطرات زیادی را به همراه داشته باشد. سرمای وحشتناک هوا، ریزش و حجم بسیار بالای برف و امکان وقوع بهمن، متغیر بودن شرایط جوی ارتفاعات و بورانهای بسیار شدید همراه با کاهش دید و وجود یخچالهایی که عبور از آنها کار خطرناکی است، بخشی از این مخاطرات را تشکیل میدهند.
مسیر شمالی صعود به قله سنبران از روستای تیان (به اشتباه در وب سایتهای زیادی طیان نوشته شده است و حتی در نقشههای توپوگرافیک که مرجع به شمار میروند از عبارت تیون برای نام روستا استفاده شده است که تیون در واقع گویش محلی آن منطقه ذر نحوه بیان این کلمه است.) - جانپناه گل گل، چال کبود، قله سنبران میگذرد. در این مسیر باید خود را به روستای تیان برسانید و از آنجا کوهنوردی را آغاز کنید.
اولین کار رسیدن به جانپناه گل گل است. پس باید به سمت شمال حرکت کنید. پس از استراحت در این جانپناه مسیر خود را ادامه دهید تا به جانپناه چال کبود برسید. یک شیب خطرناک در راهتان است که باید از آن عبور کنید. پس از این شیب مسیر را به سمت شمال ادامه دهید تا به جانپناه برسید.
بیشتر کوهنوردان تصمیم میگیرند شب را در این جانپناه بمانند و فردا صبح به مسیر خود ادامه دهند. اگر شما هم چنین تصمیمی دارید امکانات لازم برای کمپ شبانه را همراه خود داشته باشید. مسیر شمالی در واقع رایجترین مسیری است که برای صعود به این قله وجود دارد و اکثر باشگاههای کوهنوردی ترجیح میدهند از آن استفاده کنند. به طور میانگین 6 تا 9 ساعت زمان لازم است تا به قله برسید. البته این محاسبه مربوط به شرایط جوی مساعد است. در صورتی که شرایط جوی مساعد نباشد ممکن است زمان بیشتری برای رسیدن به قله نیاز داشته باشید.
در مسیر معمول صعود به سنبران از جبهه شمالی دو جانپناه با نامهای گل گل و چال کبود وجود دارد. جانپناه اول یعنی گل گل در ارتفاع حدود 2700 متر واقع شده است و جانپناه چال کبود نیز ارتفاعی بالغ بر 3650 متر دارد. نکته بسیار مثبت این است که در هر دو جانپناه و همچنین در بخش زیادی از مسیر صعود آنتن دهی کافی موبایل برای اطلاع رسانی رویدادهای اضطراری احتمالی وجود دارد و این بر ایمنی صعود در این منطقه به شکل قابل توجهی میافزاید. همچنین خانه کوهنوردان ازنا نیز میتواند به عنوان مرجعی برای هماهنگی مورد استفاده شما کوهنوردان عزیز قرار گیرد.
آب و هوا نقش بسیار عمدهای در اجرای سالم و درست برنامههای کوهنوردی بر عهده دارد و بسیاری از حادثههایی که رخ داده من جمله حادثه سقوط بهمن در زمستان کل جنو که در نزدیکی سنبران قرار دارد نیز حاکی از شرایط بد جوی بود. بنابراین مطمئن شوید که قبل از انجام صعود وضعیت آب و هوای منطقه را مورد بررسی قرار میدهید و اگر دانش کافی آن را ندارید اطمینان حاصل کنید با تیمهایی وارد منطقه میشوید که تمام جوانب ایمنی کار را در نظر گرفتهاند. بنابراین توصیه دکوول بر این است که از مراجع مناسبی آب و هوا را حتی شده در مقیاس ماکرو بررسی کنید و همچنین استفاده از پیج رسمی آقای محسن هاشم نژاد در اینستاگرام برای بررسی هوا قلل زاگرس خصوصا سنبران پیشنهاد میشود.
نکته مهمی که در اینجا یادآور خواهیم شد این است که با توجه به اینکه اکثر وب سایتها در مقیاس ماکرو آب و هوا را گزارش میدهند توصیه میشود بیشتر به تغییرات آب و هوایی در تاریخ مشخص خود توجه کنید. وب سایتهایی مثل mountain-forcast و یا نرم افزار Windy از جمله مراجعی هستند که میتوانید به کنترل وضعیت آب و هوای قله سنبران بپردازید. همچنین مراجع دیگری نظیر کانال تلگرامی آقای هاشم نژاد که به شکل تخصصی به بررسی آب و هوای قلل میپردازند میتوان اشاره کرد.
درجه سختی صعود به این قله بسیار زیبا و دلربا تا حد زیادی به فصلی که قصد صعود دارید بستگی دارد. سنبران از جمله قلل بسیار دشوار و صعودهای سخت و شاخص در فصل زمستان به شمار میرود و علاوه بر تجهیزات بسیار عالی و خوب باید تیم و تجربه کافی برای صعود را نیز داشته باشید.
اما اگر در فصول دیگری چون فصل استاندارد صعود که همانطور که در بخش بعدی مطرح میشود قصد داریم اقدام به صعود بکنید میتوان آن را کوهپیمایی و در بخشهایی کوهنوردی جدی تلقی کرد. مسیر تا جانپناه چال کبود کاملا کوهپیمایی است و بعد از عبور از بخشهایی چون سنگ مثقال و چشمههایی که در مسیر پیش رو دارید به راحتی به جانپناه دسترسی خواهید داشت اما بعد از آن مسیر در بخشهایی وضعیت گردهای دارد که باید اعتماد به نفس پا گذشتن و صعود دست به سنگ را داشته باشید.
هم در مسیر فرود و هم در مسیر صعود از این مسیر باید عبور کنید و اگر ترس از دست به سنگ شدن داشته باشید حتی شاید در بخشهایی نیاز به حمایت با طناب برای شما وجود داشته باشد در غیر اینصورت به سادگی میتوانید به قله دست پیدا کنید. بنابراین به شکل کلی در فصل معمول قله درجه سختی بسسیار بالایی ندارد اما در فصول زمستان جزو صعودهای بسیار دشوار تلقی میگردد. شاید بتوان درجه سختی قله سنبران را با درجه سختی صعود قله خلنو از تیغه ژاندارک یکسان دانست.
شاید بتوان گفت که امکان صعود به قله سنبران در تمام فصول سال وجود دارد اما در اینجا قصد داریم اطلاعاتی را با شما در میان بگذاریم که بهترین زمان را برای انجام این صعود انتخاب کنید. فصول بهار و پاییز را میتوان فصلهایی دانست که هوا ناپایداری زیادی دارد و معمولا بارشهای زیادی در آن رخ میدهد پس بهتر است در این فصول به صعود به قلل این منطقه فکر نکنید. از طرفی در فصل زمستان هم به دلیل بارش و فنی بودن مسیرهای صعود و به دلیل خطراتی که وجود دارد فقط تیمهای فنی و حرفهای کوهنوردی میتوانند وارد منطقه شوند.
پس به شکل عمومی میتوان بهترین فصل صعود که افراد خیلی زیادی وارد منطقه میشوند را اواخر بهار و اوایل تابستان دانست. بهترین فصل صعود به قله سنبران را به این شکل در اختیار شما قرار دادیم و امید صعودی ایمن را برای شما داریم.
کلام آخر
در مطلب قله سنبران هر آنچه را که لازم بود درباره بلندترین قله استان لرستان بدانید بیان کردیم. رایجترین مسیر صعود به این قله را به شما معرفی کردیم و بهترین زمان صعود به قله را نیز یادآورد شدیم. همچنین مختصری از جغرافیای این منطقه نیز در بالا آورده شد. در کنار آن به درجه سختی، مسیرهای معمول صعود و نکات بسیار دیگری چون وضعیت جانپناهها پرداختیم. حالا دیگر میتوانید برای صعود به این قله برنامهریزی کنید و تصمیم بگیرید که میخواهید یک کوهنوردی دو روزه داشته باشید یا یک روزه.
در صعود به قله سنبران سه نکته را نباید فراموش نمایید. نکته اول اینکه کوهنوردی یک ورزش گروهی است. بنابراین اگر قصد صعود به سنبران را دارید، با یک باشگاه حرفهای کوهنوردی همراه شوید. نکته دوم اینکه قله سنبران و تمام مناطق اطراف آن جزو داراییهایی طبیعی کشورمان هستند. این منطقه زیستگاه شمار زیادی گیاه و جانور است بنابراین در جریان این کوهپیمایی هیچگونه آسیبی به این طبیعت وارد ننمایید. بهتر است یک کیسه زباله همراه خود داشته باشید که زبالههای خود را در ان بریزید و به جای رهایی در طبیعت با خود بگردانید.
نکته سوم که باید یادآوری شود این است که حتما قبل از شروع کوهنوردی وسایل لازم برای این کار را تهیه کنید، لباس مناسب بپوشید و تجهیزات مناسب را با توجه به زمان صعود خود در اختیار داشته باشید تا صعودی ایمن و عالی را تجربه کنید. اگر نکته دیگری درباره قله سنبران وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از ان استفاده نمایید. دکوول رسانه ادونچر و کوهنوردی ایران همراه شماست.
علاقه شخصی من به کوهنوردی و صعودهای بلند هیمالیایی منجر شد که به شکل حرفهای این ورزش رو دنبال کنم و به سمت مربی شدن و راهنمای کوهستان شدن برم.