رشته کوه سهند یکی از مهمترین ارتفاعات ایران و استان آذربایجان شرقی به حساب میآید که قلههای متعددی را در خود جای داده است. یکی از این قلهها که در این مطلب نیز قصد داریم درباره آن حرف بزنیم قله کمال نام دارد که حتی مدتی در لیست پروژه سیمرغ جای داشت و بعد جای خود را به قله جنوار داغی داد. قله کمال با ارتفاع 3707 متر موضوعی است که در این مقاله از دکوول قصد داریم به بررسی آن بپردازیم. پس شما را دعوت میکنیم تا این مقاله رو همراه با تصاویر زیبایی که براتون قرار دادیم تا انتها بخونید.
قله کمال تبریز که به آن کمال داغی و قوچ گلی داغی نیز میگویند، نه تنها یک مسیر کوهنوردی است بلکه به عنوان یک جاذبه گردشگری که اطرافش را طبیعت و جاذبههای طبیعی فراوان و بینظیری فرا گرفته، همیشه مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است. در پاسخ به این سوال که قله کمال کجاست باید گفت، این قله 3707 متری که در گذشته به عنوان بلندترین نقطه در استان آذربایجان شرقی شناخته میشد، در نزدیکی منطقه بستان آباد شهرستان مراغه قرار دارد اما برای رسیدن به پای صعود ابتدا باید خود را به شهر زیبای تبریز برسانید.
نکتهای که توجه شما را به آن جلب میکنیم این است که بلندترین قله آذربایجان شرقی همانطور که گفته شد برای مدت زمان زیادی قله کمال بوده است که در حال حاضر این عنوان تغییر یافته است. قله کمال در واقع بخشی از رشته کوه البرز است و اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم در البرز غربی (بر طبق آخرین تقسیمات رشته کوه البرز) قرار گرفته است. این قله بعد از قرار گرفتن در لیست پروژه سیمرغ بیش از پیش مورد توجه کوهنوردان از سرتاسر کشور قرار گرفت و همچنین پیشرفت اینترنت و ارتباطات باعث شد افراد بیشتری به این قله استان آذربایجان شرقی که اتفاقا طبیعت زیبایی هم دارد را بشناسند و برای صعود به آن برنامهریزی کنند.
نام قله |
کوه کمال |
ارتفاع قله کمال |
3707 متر |
استان |
آذربایجان شرقی |
ناحیه |
کوهستانی |
موقعیت |
مراغه، محدوده شهرستان بستان آباد |
بسیاری از کسانی که برای صعود به قله کمال تبریز اقدام میکنند، معمولا قلل دیگر رشته کوه سهند چون جام و مدائن را نیز مورد توجه قرار میدهند. این مسیر که به دره شاهیوردی شهرت دارد در فصل صعود و در بهار به قدری زیباست که واقعا میتوانیم بگوویم دیدن آن برای تک تک شما علاقه مندان توصیه میشود مخصوصا زمانی که مواجهه با عشایر نیز به نوعی در برنامه شما قرار گیرد.
در مسیر صعود به کمال داغی چشمه آب وجود دارد، بنابراین در صورتی که آب آشامیدنیتان تمام شد، میتوان آب مورد نیازتان را از این چشمه تامین کنید. هر چند توصیه دکوول بر این است که تا جایی ممکن آب همراهتان داشته باشید و یا در صورتی که قصد استفاده از آب در طبیعت را دارید و از تمیزی آن اطمینان ندارید یا از روشهای تصفیه آب استفاده کنید و یا از نیهای تصویه برای برداشت آب و در سادهترین حالت مصرف آن بعد از جوشاندن را در نظر بگیرید.
همچنین در این مسیر کوهنوردی جانپناه نیز وجود دارد. بنابراین اگر تصمیم گرفتید شب را در کوهستان بمانید، میتوانید در این جانپناه اسکان داشته باشید. نکتهای که در این بخش باید توجه کنید نیز این است که در فصول صعود شلوغی این جانپناه بسیار بسیار زیاد است و عملا پیدا کردن فضای خالی در آن غیر ممکن بنابراین تمهیدات کافی را از قبل بیاندشید و در صورت نیاز چادر همراه خود داشته باشید تا بدون هیچ مشکلی بر صعود خودتان تمرکز داشته باشید.
این منطقه از نظر پوشش گیاهی و جانوری بسیار غنی محسوب میشود. شاید جالب باشد که بدایند كشت گندم وجود هندوانه و نخود از جمله کارهایی است که دائما به صورت دیمی در این منطقه انجام میشود. همچنین تمام نقاط این کوهستان را چمنزارها پوشاندهاند. در فصلهای بهار و تابستان نیز گلهای وحشی فوقالعاده زیبایی در این منطقه میرویند. همچنین درباره پوشش جانوری منطقه نیز باید گفت کل و بز، قوچ و میش وحشی از جمله حیواناتی هستند که در این ارتفاعات زندگی میکنند.
برای صعود به کوه کمال نیز مانند همه ارتفاعات دیگر مسیرهای صعود متعددی وجود دارد. برخی از این مسیرها میان کوهنوردان متداول هستند و اکثر باشگاههای کوهنوردی و گروههای کوهنوردی ترجیح میدهند از این مسیرها استفاده نمایند. برخی دیگر از مسیرها نیز کمتر شناخته شده هستند و بیشتر محلیها از آنها استفاده میکنند. بنابراین اگر تصمیم گرفتید از این مسیرها استفاده نمایید، حتما از یک راهنمای محلی کمک بگیرید. در ادامه برخی از مسیرهای صعود به قله کمال را بررسی و به شما معرفی خواهیم کرد.
روستای ثمر خزان مسیر شمالی صعود به قله به شمار میرود و این روستا با ارتفاعی نزدیک به 2600 متر از سطح دریا در بخش شمالی کوه کمال قرار گرفته است. این مسیر را شاید بتوان دومین مسیر معمول صعود به این قله زیبا از رشته کوه سهند به شمار آورد. برای دسترسی بهتر میتوانید از تبریز به سمت روستای ثمر خزان عازم شوید. در نهایت از طریق جادهای که در جنوب روستا قرار دارد به دریاچه بسیار زیبای قوچ گلی خواهید رسید که هم میتوانید این مسیر سه ساعته را پیاده طی کنید و یا از وسیله نقلیه برای طی این مسیر استفاده کنید.
زمانی که مقداری از مسیر را طی نمایید به یک چمنزار خواهید رسید که رودخانه زیبای حدير چائي در آن قرار دارد. میتوانید در کنار رودخانه کمی خستگی در کنید و از منظره اطراف آن لذت ببرید و سپس به مسیرتان ادامه دهید. آخر چمنزار هم یک چشمه آب سرد قرار دارد که قمقمههایتان را میتوانید از این چشمه پر از آب کنید. مسیر اصلی رسیدن به قله کمال از داخل دره آغاز میشود و پس از دو ساعت ادامه دادن آن به دریاچه قوچ گلي خواهید رسید. این دریاچه را باید محل آبشخور حیوانات بومی دانست. پس از اینکه از منظره زیبای اطراف این دریاچه نیز لذت بردید میتوانید به مسیر خود ادامه دهید تا به قله برسید.
اما رایجترین مسیر صعود به کوه کمال را باید مسیر مراغه و پیست اسکی سهند دانست که حدود 10 کیلومتر است. به طور کلی برای صعود به این قله حدود هفت ساعت زمان نیاز دارید که البته این زمان بسته به گروه و توانایی اعضای آن ممکن است کمی تغییر کند. توجه داشته باشید که این منطقه سردسیر است و به همین دلیل در ارتفاعات آن یخچالهای فراوانی وجود دارد.
صعود به قله کمال نه کاملا فنی است و نه غیر فنی. به عبارت دیگر درجه سختی صعود به کمال داغی در این مسیر متوسط است. با این حال بهتر است برای فتح آن حتما به یک گروه حرفهای بپیوندید و یا از یک راهنمای محلی کمک بگیرید. همچنین اگر تصمیم دارید شب را در کوهستان بمانید حتما امکانات لازم را همراه با خود داشته باشید. تا با مشکل رو به رو نشوید.
آب و هوای قله کمال تبریز در فصل بهار و پاییز ممکن است بسیار متغیر باشد. مخصوصا در اوایل پاییز و بعد از نیمه اول مهر ماه به بعد امکان رگبار و رعد و برق و بارشهای شدید در منطقه و حتی برودت هوا از جمله عواملی هستند که میتوانند در برابر صعودتان به نوعی تهدید به شمار روند. بنابراین توصیه میکنیم در این فصول و بیشتر به دلیل بلاتکلیفی هوا از صعود به قله اجتناب کنید و سعی کنید با کسب آموزشهای هواشناسی قدرت تصمیم گیری خود را در طول زمان افزایش دهید.
برای مشاهده آب و هوای قله سهند میتوانید به وب سایت mountain-forecast مراجعه کنید که لینک آن را برای سهولت دسترسی در اختیار شما قرار دادیم. همچنین استفاده از مراجع هواشناسی کوهستان در ایران مانند صفحه اینستاگرام استاد محسن هاشم نژاد هم از راههای دیگر به دست آوردن پیش بینی آب و هواست. در نهایت اگر قدری توانایی کار کردن با نرم افزارهای موبایل را داشته باشید بدون شک نرم افزار windy یا دیگر نرم افزارهای کاربردی هواشناسی میتواند گزینهای عالی برای شما به شمار رود.
بهترین فصل صعود به قله کمال
قلل رشته کوه سهند معمولا در اوایل فصل بهار پوشیده از برف است و این مساله میتواند صعود به این قله را در اوایل فصل بهار با دشواریهایی مواجه سازد اما با گذشت زمان و آب شدن برفها هم مناظر زیبا به تدریج نمایان میشوند و هم پیمایش مسیر صعود به قله راحتتر میشود. به شکل کلی بسیاری میانه خرداد به بعد را بهترین فصل برای صعود به این قله میدانند و ما نیز توصیه میکنیم که از اوایل خرداد برنامهریزی به این منطقه را در تقویم خود داشته باشید.
ناگفته پیداست که امکان صعود به این قله در تمام تابستان و حتی اوایل پاییز نیز وجود دارد اما قطعا بهترین زمان بازدید از این منطقه و صعود کوه کمال همان اواخر بهار و اوایل تابستان به شمار میرود. در زمستان نیز به دلیل حجم برف بالای منطقه باید با دقت اقدام به صعود بکنید. در دامنههای پر شیب امکان رخ دادن بهمن وجود دارد اما بهتر است از مسیر گردهای که مسیر زمستانه صعود به قله کمال به شمار میرود استفاده کنید. یال زمستانی در مسیر شمال شرقی قله میباشد.
از آنجایی که صعود به قله کمال نیاز به هیچ نوع تجهیزات فنی یا دست به سنگی ندارد بنابراین در رده کوههایی قرار میگیرد که صعود به آن به شکل کامل کوهپیمایی است پس دو دسته وسیله نیاز داریم. گروه اول تجهیزات مربوط به پیمایش هستند و گروه دوم تجهیزات مربوط به شب مانی در صورتی که قصد شب مانی در این منطقه را داشته باشید. در ادامه جدول مربوط لوازم کوهنوردی مورد نیاز برای صعود به قله کمال را با شما به اشتراک میگذاریم.
کوله کوهنوردی یک یا دو روزه | زیرانداز کیسه خواب و کیسه خواب |
چادر (در صورت شب مانی) | باتوم کوهنوردی |
هد لامپ و باطری اضافی | پوشاک مناسب و گرم با توجه به فصل |
دستکش بیس و دستکش پلار | جوراب کوهنوردی و یک جفت جوراب اضافی |
تنقلات برای طول برنامه | کارت شناسایی |
آب با توجه به مصرف شخصی | کلاه آفتابی و ضد آفتاب |
کیف کمکهای اولیه و کیت بقا | دستمال کاغذی و مرطوب |
ظرف و ظروف برای پخت و پز | کپسول و سرشعله |
به شکل کلی قله کمال تبریز از نظر درجه سختی در رسته قلل متوسط قرار میگیرد. یعنی قلهای است که دانش فنی برای صعود به آن مورد نظر نیست. قله دست به سنگ یا ریسک فعالیت خاصی ندارد و همچنین هم در مسیر شمالی و هم در مسیر جنوبی پاکوب بسیار کامل و مشخص برای رسیدن به قله وجود دارد. بنابراین اگر سطح کوهنوردی خیلی بالایی ندارید میتوانید به این قله صعود کنید.
شاید بتوان گفت با تغییر بلندترین قله آذربایجان شرقی از این قله به قله جنوار داغی تا حدودی از هجوم کوهنوردان به این منطقه کاهش یابد که این مساله نیز به نظر ما میتواند تا حدودی بر درجه سختی این قله به خاطر خلوتتر شدن آن بیافزاید. پس درجه سختی کوه کمال را میتوان متوسط ارزیابی کرد و شاید صعود به آن را بتوان با قلهای مثل قله کلکچال از ارتفاعات شمال تهران یکسان در نظر گرفت.
در مطلب کوه کمال، هر آنچه را که لازم بود درباره این قله که در رشته کوه سهند قرار دارد، بدانید، بیان کردیم. ابتدا به معرفی آن پرداختیم سپس درباره مسیرهای صعودش حرف زدیم و نکات مهم درباره این قله را بررسی نمودیم. توجه داشته باشید که کمال داغی یک جاذبه طبیعی است. جاذبهای که تا همین چند سال پیش عده زیادی آن را نمیشناختند و به همین دلیل هم تا حدی توانسته بکر بودنش را حفظ کند. بنابراین یک گنجینه طبیعی محسوب میشود که طبیعت آن را به ما هدیه داده است. سعی کنید در طول این کوهنوردی هیچ گونه آسیبی به این طبیعت زیبا وارد ننمایید و آیندگان نیز بتوانند آن را همانطور که ما میبینیم و لذت میبریم، ببینند. اینجا دکوول است رسانه ادونچر و کوهنوردی ایران پس با ما همراه باشید و ما را از نظرات خود بی بهره نگذارید.
برای حفاظت بهتر از محیط زیست بهتر است یک کیسه زباله همراه با خود داشته باشید و زبالههایتان را به جای رها کردن در دامان طبیعت درون این کیسه بریزید و با خود به پایین کوه برگردانید تا طبیعت آسیب نبیند. اگر نکته دیگری درباره صعود به قله کمال وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید. همچنین اگر تجربه صعود به این قله را دارید، با ثبت تجربهتان اجازه دهید دیگران نیز آن را بدانند.
علاقه شخصی من به کوهنوردی و صعودهای بلند هیمالیایی منجر شد که به شکل حرفهای این ورزش رو دنبال کنم و به سمت مربی شدن و راهنمای کوهستان شدن برم.