قله ماکالو

قله ماکالو

    در مطلب قله ماکالو قصد داریم بررسی بسیار کامل و جامعی از این قله زیبا داشته باشیم. ابتدا به معرفی آن خواهیم پرداخت و سپس اطلاعات مهم دیگر درباره این قله حرف خواهیم زد. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب از وب سایت دکوول همراه باشید.

معرفی قله ماکالو

    هیولای سیاه یا همان قله ماکالو پنجمین قله مرتفع جهان به حساب می‌آید. ماکالو همراه با قله لوتوس و قله اورست در منطقه هیمالیای خومبو قرار دادند. ارتفاع این قله 8463 متر است. این کوه هرمی شکل در ۱۹ کیلومتری جنوب شرقی اوررست قرار گرفته دارد. کوه ماکالو متشکل شده از دو قله فرعی به نام کانگجونتسه یا ماکالو 2 که این دو قله در سه کیلومتری قله اصلی قرار گرفته‌اند. همچنین قله چومولونزو (۷۸۰۴ متر) در پنج کیلومتری شمال شرقی قله اصلی در یک فلات بسیار بزرگ و چسبیده به کاگنچونگتسه قرار گرفته است و یک گردنه باریک این دو را به هم وصل می‌کند.

    ماکالو جزو کوه‌های سخت و طاقت فرسا برای صعود است. این قله با وجود شیب‌های زیاد و مسیرهای همانند چاقو با لبه‌های تیز از نظر کوهنوردان به عنوان یکی از سخت‌ترین قلل شناسایی شده است. یک خط الراس در مرز نپال و تبت از سمت غرب به سمت شرق و از قلل چوآيو، پوموری، اورست و سپس گردنه جنوبی اورست به سمت قله لوتسه امتداد دارد و در آخر به شرق و قله ماکالو کشيده می‌شود.
    ماکالو را با بالای هشت هزار متر ارتفاع، پنجمین کوه مرتفع جهان می‌دانند که پس از قلل اورست، کی۲، کانچنچونگا و لوتسه در رتبه پنجم قرار گرفته است. در سال 1884 ماکالو در بررسی متخصص‌های هندی، به عنوان سیزدهمین قله شناخته شده بود. با توجه به این بررسی‌ها، در آن زمان نام قله خامبالونگ بود. با توجه به صحبت‌های مردمان بومی این نام از منطقه خامبا گرفته شده است، اگرچه دره شمالی قله، کامالونگ نام دارد که به معنای دره رود کاما است.

    برخی بر این باورند که واژه ماکالو از کامالونگ گرفته شده است. ولی خوب این باور با توجه به شواهد چندان پذیرفتنی نیست و بیشتر امکان دارد منشا نام آن از کلمه سانسکریت ماهاکالا گرفته شده باشد، که به معنای "آب و هوای سترگ است". نکته جالب اینکه ماهاکالا در زبان تبتی به معنای کوه سیاه بزرگ یا هیولای سیاه است؛ توصیفی عالی برای این هرم سنگی غول‌آسا، در مواقعی که باد برف‌های نشسته بر آن را روبیده باشد.

پیشینه قله ماکالو

    یک تیم آمریکایی در 1954 به رهبری ویلیام سیری و با حضور دکتر ویلیام انسولد تا ارتفاع 7150 متری تیغه شرقی صعود کردند. یک تیم نیوزلندی در همین سال بخش شمالی یخچال بارون تا پتانتسه را پیمود سپس تا گردنه ماکالو لا (مابین ماکالو و کانچونتسه) پیشروی کردند. در ابتدای صعود، ادموند هیلاری (رهبر گروه) که برای نجات هم تیمیش که در شکاف گیر کرده بود، رفت؛ خود دچار شکستگی دنده شد. آسیب او جدی بود و بنابراین سایرین برای انتقالش به پایین به برنامه خاتمه دادند. در پاییز فرانسوی‌ها بازگشتند. آنها با رسیدن به ماکالولا، کانچونتسه 7640 متر و چومولونزو 7790 متر را صعود کردند.

    تیم فرانسوی به رهبری ژان کوزی در بهار 1955 به ماکالو صعود کردند. گروهی از اعضای تیم آناپورنای 1950 و تعدادی از نفرات پاییز 1954 ماکالو عضو تیم بودند، از جمله گیدو مانون کسی که در 1952 به همراه لیونل تری که اولین گروهی صعود فیتزروی در پاتاگونیا را انجام داده بود. در روز 15 می، تری و کوزی به عنوان اولین کوهنوردان با کمک اکسیژن مصنوعی به قله رسیدند. این تیم حرفه‌ای تعداد زیادی اکسیژن با خودشان حمل کرده بودن که نفراتش در ارتفاع پایین هم از اکسیژن کمک می‌گرفتند. 9 نفر از اعضای این تیم از جمله سردار شرپاها گیالزن نوربو به قله رسیدند. هیلاری ماجراجو در 1961 بازهم قصد صعود ماکالو را کرد اما این بار با قصد بر صعود بدون کپسول اکسیژن قله ماکالو بود ضمن آنکه آنها در جستجوی یتی نیز بودند.

    آنها در ماه مارس بدون داشتن مجوز از قله آمادابلام صعود را آغاز نمودند اما، دولت نپال که این صعود را غیرقانونی می‌دانست مجوز ماکالویشان را لغو نمود. آنها به کاتماندو بازگشتند ولی هیلاری برای صعود جدی بود. بنابراین دوباره پس از مذاکراتی مجددا مجوز صعود را گرفت. اما تیم هیلاری تنها تا 110 متر مانده به قله بالا رفت. آنها بدلیل ادم ریوی "پیتر مولگرو" از اعضای تیم مجبور به شب مانی در غار برفی شدند.

    در این شب "نویسون" هم مبتلا به بیماری ادم ریوی شد. میشل وارد هم که برای کمک به این گروه بالا رفته بود هم دچار ذات‌الریه شد. هیلاری و گروهش به سختی به پایین بازگشتند. در کاتماندو مولگرو تعدادی از انگشتانش را از دست داد. این تیم آنقدر سختی کشید که نام مولگرو ضرب المثلی برای بیان سختی‌ها و بیان درد و رنج گردید. شاید جالب باشد که بدانید، یک تیم ژاپنی برای اولین بار در سال 1970 مسیر تیغه جنوب شرقی را باز کردند. کاکوشای ماجراجوی لهستانی اولین صعود تک نفره در 1980 انجام داد. او هشت هزار متر را با عبور از تیغه شمال غربی و بدون اکسیژن مصنوعی در چهار روز فتح کرد.

    مسنر کوهنورد معروف در سپتامبر سال 1986 با پیمودن از مسیر عادی به سیزدهمین هشت هزار متری خود صعود کرد. مسنر قبل از این فتح  سه بار دیگر شانس خود را برای صعود به این قله استفاده کرد اما ناکام بود. از جمله در صعود دیواره جنوبی و تلاش زمستانی وی پس از فتح این قله به دنبال شهرت بیشتر بود و قصد داشت نام خود را به عنوان اولین انسان که به تمامی قله‌های هشت هزار متری را صعود کرده است؛ به لوتسه رفت.

    کتی کالون هم نخستین زنی بود که در سال 1990 به قله ماکالو صعود کرد. او به همراه جان اسکات از مسیر یال غربی فرانسوی‌ها به شیوه آلپی قله را فتح نمود. بار دیگر یک گروه فرانسوی به سرپرستی روبرت پاراگو در سال 1971 توانست با پیدا کردن راهی جدید برای صعود بر روی تیغه غربی ماکالو به قله پنجمین کوه مرتفع جهان دست یابد. این تیغه دیواره‌های غربی و جنوبی را از هم جدا می‌کند و پس از یک بخش سنگی تقریبا قائم در ارتفاع 7350 متر تا 7700 متر، دیواره غربی نامیده می‌شود. 

    این قسمت را برای صعود انتخاب کرد نیاز به سنگ‌نوردی با درجه "+V" و "A2" دارد که در سطح دریا نیز کاری بسیار دشوار بود اما در ارتفاع 7500 متر، پیشرفتی در صعودهای دشوار به شمار می‌رود. این صعود مشکلات خاص خود را داشت و شرایط آب و هوا هم به سایر مشکلات افزوده بود چون در همین سال بهار 1971 با بارش برف شدید دمای بسیار پایین هوا و وزش بادهای با سرعت بیش از 150 کیلومتر در ساعت، بدترین بهار قرن بود.

    در بیشتر مسیر "یانیک سینیور" و "برنار مله" پیشتاز بودند ولی قبل از آن دو بار دیگر شانس خود را امتحان کردند که با شکست روبه‌رو شد. سومین عضو گروه از 8300 متر بازگشت، دیگر اعضای گروه توانستند این بار با استفاده از کپسول اکسیژن از بالای یال، سرانجام به قله برسند. دقیقا یک سال پس از صعود دیواره جنوبی آناپورنا – این صعود قابل توجه بود که ارزش و اعتبار شایسته خود را کسب نکرد.

    در سال 1977 یک گروه بریتانیایی- آمریکایی- یوگسلاو، صعودی بدون شرپا و اکسیژن را روی دیواره غربی آزمایش کردند. در این صعود دچار چندین مشکل شدند ولی خوشبخاته این مشکلات خسارات جدی به همراه نداشت. مشکلاتی در اثر ریزش سنگ پدید آمد، یک چادر خالی از کوهنورد بر اثر بهمن ویران شد و چادر دیگری در پی ترکیدن چراغ، سوخت و از بین رفت. گروه پیش از رسیدن به هفت هزار متر بازگشت.
    بار دیگر  یک گروه چهار نفره آمریکایی بدون همراه بردن اکسیژن و به شیوه آلپی راه ستون غربی فرانسوی‌ها در 1980 را تکرار کردند ولی متاسفانه سه نفره دیگر به دلایلی مختلف از رسیدن به کوه باز ماندند و فقط "جان راسکلی" تنها به قله رسید.

    در 1981 "وویتک کورتیکا"، "یرزی کوکوچکا" و "آلکس مکینتایر" در فصل پس از بارش در تلاش برای گشودن راهی تازه در دیواره غربی شکست خوردند. سپس کوکوچکا تیغه شمال غرب را بدون اکسیژن و به تنهایی در چهار روز صعود کرد. پیش‌تر چندین نفر از بخش پایانی این را به تنهایی بالا رفته بودند ولی این نخستین صعود تک نفره واقعی قله و سومین صعود هشت هزار متری کوکوچکا بود.

    در 1988 "مارک باتارد" از یال غربی به تنهایی بالا رفت و از راه اصلی بازگشت. با این صعود او اولین تراورس ماکالو را انجام داد. باتارد با دو شرپا تا 7750 متری صعود کرد و سپس پایین آمد. سپس عصر 26 آوریل با پشت سر گذاشتن توده‌ای از تجهیزات به تنهایی به سوی قله حرکت کرد و ساعت 9:45 دقیقه بامداد روز 27 آوریل به قله دست یافت.

    یاسوشی یامانوی کوهنورد جسور اهل ژاپن بعد از  فصل بارش شدید در سال 1996 "تلاش خود برای صعود تک نفره از راهی تازه در دیواره غربی را آغاز کرد اما متاسفانه در این تلاش شکست خورد زیرا گرفتار ریزش سنگ شد.  اما در بهار 1997 یک گروه روس توانست راهی تازه در این سو بگشاید. راه حقیقی دیواره غربی - خطی مستقیم تا بالای دیواره – شامل سنگنوردی بسیار دشوار در ارتفاع بالا که در معرض ریزش سنگ بود. البته روس‌ها از این راه نرفتند و از سمت چپ یال غربی راه آسان‌تری را انتخاب کردند.

    راهی که بخش‌هایی از آن امکان ریزش وجود نداشت و با اطمینان صعود کردند البته این نیز یکی از دشوارترین مسیرها روی قلل بلند و کاری قابل توجه بود که تنها پس از رسیدن به بالای ستون غربی – در ارتفاع هشت هزار متر از طریق یک کمربر، کمی آسان‌تر می‌شد.

    از 7300 متر به بعد صعود توسط یک تیم شش نفره به شیوه آلپی ادامه یافت ولی در 8200 متر یکی از اعضای این گروه به نام حبیبولین به تحلیل رفته بود بنابراین به ناچار توقف کرد. سایرین به حرکت ادامه دادند و روز 24 می به قله رسیدند. آنها در برگشت حبیبولین را مرده یافتند. هنگام فرود نیز، "بوگاچوفسکی" در پی ریزش سنگ کشته شد. راه حقیقی دیواره غربی ماکالو که چند گروه روی آن کار کرده‌اند ولی هیچ یک از 7300 متر بالاتر نرفتند همچنان صعود نشده باقی مانده است و از دید برخی، این راه "آخرین مشکل بزرگ" هشت هزار متری‌ها است که انتظار می‌رود در قرن پیشرو حل شود.

صعود ایرانیان به ماکالو

    تیمی که در سال 1380 شامل محمد اوراز و رضا زارعی و 14 نفر دیگر در آن حضور داشتند و دیگر همنوردانش بود نیز توانستند به قله ماکالو دست یابند. البته طبق اظهاراتی که در جاهای مختلف شده است به نظر می‌رسد این تیم هیچوقت به قله اصلی نرسیده است و قله فرعی ماکالو را فتح کرده‌اند.
    سپس در سال 1392 و در تاریخ 4 اردیبهشت عظیم قیچی‌ساز به عنوان اولین ایرانی توانست به قله ماکالو دست یابد. همچنین محمود هاشمی و حسین مقدم نیز به قله دست یافتند که اطلاعات زیادی در این باره در دست نیست. در بین ایرانیان پروانه کاظمی در سال 1395 و در دومین تلاش به قله رسید. لازم به ذکر است اولین تلاش این بانوی کوهنورد به دلیل زمین لرزه رخ داده در سال 1394 ناتمام مانده بود.

کلام آخر

    در مطلب قله ماکالو هر آنچه را که لازم بود درباره این قله هشت هزار متری بدانید بیان کردیم. ابتدا به معرفی آن پرداختیم و سپس درباره تاریخ صعودهای مهم به این قله حرف زدیم. قله ماکالو یکی از جذاب‌ترین قله‌هایی است که در دنیا و در قاره آسیا وجود دارد. اگر روزی گذرتان به نپال خورد و خواستید به این قله صعود کنید قطعا یکی از زیباترین صعودهای زندگی‌تان را تجربه خواهید. 
    اگر نکته دیگری درباره قله ماکالو وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتی آن را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بتوانند از تجربیات شما استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.