بازدید از غار رودافشان

ویژگی‌ ها و جذابیت‌ های سفر به غار رودافشان

    غار رودافشان در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شرق تهران در نزدیکی یک روستا به همین نام قرار گرفته که این روستا از توابع شهرستان دماوند است. این روستا بسیار سرسبز است و باغ‌های وسیع، چشمه‌سار‌های فراوان و رودی پر آب به نام دَلی‌چای در آن قرار دارد. سرچشمه این رود از دریاچه‌های تار و هویر تامین می‌شود که آب خود این دریاچه‌ها را ذوب شدن یخچال‌های قره داغ تامین می‌کند.

    غار رودافشان در جنوب روستا و در دامنه جنوبی دره‌ای که رودخانه دلی‌چای در آن واقع شده قرار دارد. یکی از شاخصه‌های اصلی این غار را باید دهانه ورودی آن دانست که در میان غارهای موجود در ایران یکی از بزرگترین دهانه‌ را دارد. از دیگر  ویژگی‌های این غار می‌توان به تالار‌های وسیع آن اشاره کرد.

دهانه غار رودافشان

    تقریبا  یک کیلومتر مسیر با شیب بسیار زیاد را باید طی کنید تا به  دهانه غار که در ارتفاع ۱۹۱۵ متری از سطح دریا قرار دارد برسید. اختلاف ارتفاع رود و دهانه غار حدود ۱۳۰ متر است. دهانه درون گودی بزرگی حدود ۱۰۰ متر قطر دارد و تا قبل از اینکه به نزدیکی آن برسید، چون در گودی قرار دارد اصلا قابل مشاهده نیست.

تنها زمانی که به لبه گودی برسید می توانید دهانه عظیم غار را ببینید. این دهانه بسیار وسیع است. یک حالت قوسی شکل دارد. دهانه غار رودافشان دارای ۴۰ متر عرض و ۱۲ متر ارتفاع است.

تالار اول غار رودافشان

    پس از اینکه از دهانه عبور کردید؛ یک سراشیبی تند پیش رویتان قرار خواهد گرفت که باید از آن عبور کنید تا به کف تالار اول برسید. با عبور از دهانه افت دما کاملا محسوس خواهد بود. این تالار ابعاد ۸۰ در ۱۰۰ متری دارد و ارتفاع آن ۲۵ متر است که با دیدن آن شاهد عظمت این مکان خواهید شد. در سقف این تاقدیس عظیم به علت استحکام لایه‌ها اثری از شکستگی یا افتادن سنگ‌ها دیده نمی‌شود. در انتهای تالار اول به تعدادی ایوان ساخته شده با سنگ‌چین و مقادیری خرده سفال برمی‌خورید که نشان از مسکونی بودن غار در گذشته دارد. این تالار آخرین جایی است که با نور خورشید روشن خواهد شد و با عبور از آن و وارد شدن به دالان غار به فاصله اندکی در تاریکی مطلق فرو خواهید رفت.

تالار دوم غار رودافشان

    هنگامی که از دیواره سنگ‌چین عبور کنید به تالار دوم خواهید رسید. طول این دیواره ۸ و پهنای آن ۱.۵ متر است و در حال حاضر قسمتی از آن تخریب شده و  به همین دلیل درگاهی به عرض ۲ متر به وجود آمده که مدخل تالار دوم را شکل می‌دهد. در ابتدای این تالار یک تاقدیس کوچک با ارتفاع ۸ متر وجود دارد و پس از گذر از آن به تاقدیس بزرگتر خواهیم رسید. ابعاد تالار دوم به صورت تقریبی ۵۰ در ۶۰ متر و ارتفاع آن ۲۰ متر است و در آن هیچگونه غارسنگی وجود ندارد. منظور از غارسنگ‌ ساختارهایی است که در اثر انحلال و رسوب‌گذاری کانی‌ها در خلال جریان آب درون غار‌ها به وجود می‌آید.

تالار سوم غار رودافشان

    تالار سوم ۴۰ در ۵۰ متر ابعاد دارد و ارتفاع آن ۱۵ متر است. سرتاسر این تالار از چکیده‌‌سنگ‌ها و چکنده‌سنگ‌های زیبا و ستون‌ها و آبشارسنگ‌های شگفت‌انگیز تشکیل شده است. چکنده‌های نیزه‌ای، گل کلمی و نخودی در سقف و دیواره، چکیده‌های مخروطی و خوشه انگوری در کف غار و همچنین سنگ‌های بلورین در این تالار زیبا دیده می‌شوند که هر کدام زیبایی خاصی را به غار اضافه کرده‌اند.

    این اتاق دارای دهانه دیگری است که از آن به انتهای تالار سوم خواهید رسید. در انتهای تالار سوم یک راهرو به عرض ۲ و ارتفاع ۶ متر وجود دارد. پس از طی کردن حدود ۵۰ متر، چکیده‌سنگ بزرگی را خواهید دید. پس از حدود ۲۰ متر بلندترین چکیده غار به بلندی ۱۲ متر پیش رویتان ظاهر خواهد شد. در اینجا چکنده‌های نیزه‌ای را نیز خواهید دید.

معبد آناهیتا

    بعد از پشت سر گذاشتن این مکان و در مسیر اصلی، دهلیزی قرار دارد که برای راحتی مسیر از پله‌های آهنی برای باز شدن راه این دهلیز استفاده شده است. در آخر دهلیز دخمه‌ای بزرگ به ابعاد ۴ در ۶ متر و ارتفاع ۳ متر واقع شده است. یک حوض آب و ستونی در وسط دخمه دیده می‌شود. این دخمه را آناهیتا (الهه آبیاری و باروری) نام داده‌اند و پس از آن تاقدیسی به پهنای ۱۵ تا ۲۰ متر وجود دارد.

دالان انتهایی

    اگر مسیر اصلی را ادامه دهید پس از طی کردن حدود ۱۶۰ متر به دالان انتهایی خواهید رسید. این دالان که ۱۰ متر طول دارد، در واقع ۵۰ متر پایین‌تر از سطح دهانه غار قرار گرفته است. مسیر اصلی غار ۸۰۰ متر طول دارد و همه مسیرهای اندازه‌گیری شده در نقشه​ در مجموع مسیر غار رودافشان برابر ۱۶۳۷ متر است. لازم است بدانید که بدون تجربه و تجهیزات ۳۰۰ تا ۴۰۰ متر از غار را بیشتر نمی‌توانید طی کنید. شماری راه فرعی نیز در مسیر وجود دارد که همه بن‌بست هستند اما دیدن آنها نیز خالی از لطف نخواهد بود و لذت بازدیدتان را بیشتر می‌کند.

    در مسیر غار و خصوصا تالار اصلی همیشه قطرات آبی را خواهید دید که همواره از سقف می‌‌چکد. صدای قطرات آبی که از سقف به درون چاله‌های پر آب می‌چکد تنها چیزی است که سکوت غار را می‌شکند. منشا ایجاد این قطرات را باید چکیده‌ها، چکنده‌ها و ستون‌های عظیم غار دانست.

    همچنین شماری چاله در این غار وجود دارد که آب زلال درآمده از دل صخره‌های سنگی در آنها جمع شده است. هیچ نور و موجود زنده‌ای جز خفاش‌ها را در غار نمی‌توانید پیدا کنید، درون غار تاریک تاریک است. تا چند سال پیش مسیر اصلی غار را با برق‌کشی و نورپردازی روشن کرده بودند اما در حال حاضر به دلیل عدم رسیدگی این نورافکن‌ها خاموش شده‌اند و مسیر اصلی هم تاریک است.

    در جاهایی از مسیر برای اینکه رفت و آمد راحت‌تر شود، نردبان‌های فلزی قرار داده‌اند چراکه در برخی از جاهای مسیر، سنگ‌ها به دلیل رطوبت موجود، لیز و صاف‌ شده‌اند. اما کف برخی از قسمت‌های غار آنقدر سخت است که جای مناسبی برای ایستادن یا نشستن روی سنگ‌ها و دیدن سقف سنگی و دهلیزهای متعدد آن به وجود می‌آورد.

    غار رودافشان را مردم محلی با همکاری غارنوردان حدود 50 سال پیش کشف کردند. پس از کشف این غار گردشگران زیادی به سوی آن روانه شدند. مردم روستا هم تورهای زیادی برگزار کردند و با ایجاد امکانات اولیه همچون پله‌های سنگی برای رفت و آمد بهتر، گردشگران بیشتری را به این منطقه جذب کردند. اگرچه پله‌ها به مرور فرسوده شدند اما نردبان‌های فلزی هنوز هم وجود دارد.

    از آنجایی که غار رودافشان از سنگ گرانیت تشکیل شده، آن را باید یک جاذبه کمیاب در کشور دانست که در سال 1384 هم نامش را در فهرست آثار ملی به ثبت رساندند. آنطور که به نظر می‌رسد هزاران سال پیش رودخانه دلی‌چای هم سطح دهانه این غار بوده و بنابراین آب به داخل دالان‌های غار نفوذ می‌کرده است. به همین دلیل به مرور زمان خوردگی‌هایی در رگه‌های آهکی غار ایحاد شد.

    غار رودافشان را باید از نوع غارهای مرطوب با پوشش گیاهی خزه دار دانست که اگر بخواهید تا عمق ۳۰۰ یا ۴۰۰ متری آن  را ببینید باید با تجهیزات کامل غارنوردی وارد این غار شوید.

دلایل جذابیت غار رودافشان

• عظمت دهانه ورودی و تالارها
• چکیده‌ها و چکنده‌ها و ستون‌های آهکی متنوع
• هوای مطبوع
• سادگی پیمایش

مراقبت از فضای طبیعی غار رودافشان

    گردشگران و غارنوردان حرفه‌ای معتقد هستند که برای سفر به غار باید شرایط خاصی رعایت شود. مهم‌تر از آن باید با افراد آشنا به این رشته ورزشی و گردشگری هم مسیر شد و سفر به تاریکی غار را تجربه کرد. از سوی دیگر باید هر گردشگر طوری غار را ترک کند و محیط زیستش را دست نخورده باقی بگذارد که انگار هیچ بشری تا کنون پا به آنجا نگذاشته است.

    متاسفانه در نزدیکی این غار تابلوهایی برای آگاهی دادن به گردشگران و جلوگیری از آسیب قرار نداده‌اند. این مساله باعث می‌شود اشخاصی که برای اولین بار به غار می‌آیند، آسیب‌هایی به وجود بیاید یا گردشگران ممکن است به غار آسیب‌هایی بزنند؛ مثل دیوارنویسی که باعث اسیب رساندن به ظاهر غار می‌شود یا تخریب سازه‌های سنگی داخل آن.

    تعدادی از گردشگران باز روی ناآگاهی و بی‌توجهی سازه‌های سنگی را تخریب می‌کنند؛ غافل از این که تشکیل هر دو سانت از سنگ شاید صد هزار سال طول بکشد. آنها حتی آلودگی‌هایی را به دلیل حضورشان در غار ایجاد می‌نمایند که این آلودگی‌ها موجودات زنده مانند خفاش‌های درون غار را فراری می‌دهد و اکوسیستم منطقه را بهم می‌ریزد. اشخاصی که قصد دارند از این غار دیدن کنند باید به این مسائله دقت نمایند که در زمستان‌ که فصل خواب خفاش‌هاست کمتر به غار بروند و آنها را بیدار نکند. چون آنها اگر در زمستان به خواب نروند تا بهار زنده نمی‌مانند.

چگونه به غار رودافشان برویم

    فاصله تهران تا روستای رودافشان ۱۲۰ کیلومتر است که طی کردن آن  حدود ۲ ساعت طول می‌کشد. تمام این مسیر آسفالته است و شما برای رسیدن به غار رودافشان باید خود را به این روستا برسانید.

    از تهران که به سمت جاده فیروزکوه حرکت کنید، 30 کیلومتر از دماوند که بگذرید، به روستای سیدآباد خواهید رسید. در این روستا از مسیر فیروزکوه خارج شده و وارد فرعی سمت راست به طرف روستای کَلاک شوید. پس از اینکه از کلاک عبور کردید، به دو راهی روستای مشهد-رودافشان خواهید رسید. مسیر سمت راست شما را به سمت روستای مشهد و مسیر سمت چپ به روستای کَلاک شوید. پس از اینکه از کلاک عبور کردید، به دو راهی روستای مشهد-رودافشان خواهید رسید.

    مسیر سمت راست شما را به سمت روستای مشهد و مسیر سمت چپ به روستای رودافشان خواهد رساند. ۱۰ کیلومتر دیگر را باید طی کنید تا به روستای رودافشان برسید. این روستا دارای یک پارکینگ عمومی است که دقیقا روبه روی غار رودافشان قرار دارد و اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنید می‌توانید از این پارکینگ استفاده نمایید. هنگامی که از رود پر آب دلی‌چای عبور کردید و یک شیب نسبتا تند را هم پشت سر گذاشتید؛ پس از مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه به دهانه بزرگ غار رودافشان خواهید رسید. کل مسیری که باید طی کنید پاکوب است. اگرچه دهانه غار را تا لحظه آخر نمی‌توانید ببینید اما اگر از مسیر اصلی منحرف نشوید به راحتی می‌توان این دهانه را پیدا کرد.

هزینه‌ بازدید به غار رودافشان

    سفر به غار رودافشان برای تهرانی‌ها سفری کم خرج و کوتاه است. در هزینه رفت‌وآمد با خودروی شخصی به روستای رودافشان دماوند باید پول بنزین خوردو (حدود ۲۵ هزار تومان) و هزینه ورودی پارکینگ (۵ هزار تومان ) را محاسبه کرد. اما در صورتی که بخواهید با تور گردشگری از غار رودافشان بازدید کنید هزینه‌های یک تور یک روزه برایتان محاسبه خواهد شد.

توصیه‌های بازدید از غار رودافشان

    اگر برای اولین بار است که به این مکان سفر می‌کنید توصیه‌های زیر را می‌تواند در داشتن یک بازدید بهتر به شما کمک کند.

• در صورتی که تجربه غارنوردی ندارید از یک راهنما برای ورود و بازدید از غار استفاده کنید.
• این غارنوردی به هیچ وجه مناسب کودکان و افراد مسن نیست.
• قبل از ورود به غار مسئولان محلى و نزدیکان خود را از برنامه سفر و ساعات رفت و برگشت خود مطلع کنید.
• حتما لوازم کمک‌هاى اولیه همراه خود داشته باشید.
• کفش مناسب کوهنوردی بپوشید.
• لباس ضد رطوبت و نسبتا گرم بپوشید.
• هد لامپ یا چراغ‌قوه، باتری اضافه و شمع همراه داشته باشید.
• قمقمه آب برای رفع تشنگی همراهتان باشد.
• بهتر است کلاه ایمنی و دستکش با خود بیاورید.
• هنگام غارنوردی مراقب چاله‌های آب باشید؛ برخی از آنها ممکن است عمیق باشند.
• هیچ‌گونه زباله‌ای از خود در غار به جا نگذارید.
• در صورت امکان موقع برگشت زباله‌های محیط را جمع آوری کنید.

بهترین فصل بازدید از غار رودافشان

    در تمام فصل‌های سال می‌توان برای بازدید از غار رودافشان اقدام کرد زیرا این غار در همه فصل‌های سال جذابیت‌هایی برای ارائه دارد. فقط توصیه می‌شود زمستان را برای بازدید انتخاب نکنید زیرا ممکن است مزاحم خواب زمستانی خفاش‌ها شوید.

کلام آخر

    در مطلب بازدید از غار رودافشان هرآنچه را که لازم بود درباره این غار بدانید بررسی کردیم. پس از خواندن این مطلب باید آماده بازدید از این غار باشید. اگر نکته دیگری درباره غار رودافشان وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد و یا اگر تجربه بازدید از این غار را دارید آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بتوانند از تجربیات شما استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از خواندن آن لذت برده باشید.