تالاب میانکاله یک شبه جزیره در جنوب شرقی دریای خزر است. این شبه جزیره 12 کیلومتری شهرستان بهشهر در استان مازندران قرار دارد. میانکاله سال‌هاست که یک منطقه حفاظت شده به حساب می‌آید. در سال 1348 به عنوان یک منطقه حفاظت شده انتخاب شد و در حال حاضر این منطقه را به عنوان پناهگاه حیات وحش و ذخیره گاه طبیعی زیست کره می‌شناسند. در واقع میانکاله تقریبا تنها جایی در اطراف دریای خزر است که محیط طبیعی اطرافش تاکنون تقریبا دست نخورده باقی مانده و از این حیث این منطقه را باید یکی از مهم‎ترین‌ها در ایران دانست. متاسفانه در مناطق دیگر دریای خزر، ساخت و سازهایی مانند جاده سازی، ویلاسازی و ... وضعیت زیست محیطی منطقه را با خطراتی روبه کرده و تغییر داده است.

جزیره کیش یکی از لاکچری‌ترین و مفرح‌ترین مقاصد سفر در ایران است که سالانه به خصوص در فصل‌های زمستان و بهار، پذیرای شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید به صورت متوسط در سال یک میلیون و هفتصد هزار نفر به کیش سفر می‌کنند. کیش جزیره‌ای در خلیج فارس و استان هرمزگان است که شکلی بیضی مانند دارد.

"سفرنامه تصویری انارک و ریگ جن". سوار بر قالیچه پرنده بر فراز دشت‌های آفتاب‌گون و پهناور کویر مرکزی ایران از انارک که چون نگینی زیبا بر رکاب انگشتری سرزمین‌های دور نشسته عبور می‌کنیم و به ریگ جن، این بیابان اسرار آمیز می‌رسیم و آنجا محو تماشای هنر آفریدگار چیره‌دست می‌شویم، از خود بیخود گشته و در این طبیعت مینوی اندیشه‌کنان در پی یافتن اسرار ازل غرق می‌گردیم. در این سیر و سلوک همراهم باشید که گفتنی‌ها بسیار است.

جزیره هرمز، این جزیره اسرار آمیز و شگفت‌انگیز که در سال‌های اخیر یکی از مقاصد محبوب گردشگران داخلی و خارجی شده است را باید یکی از جاذبه های گردشگری استان هرمزگان است. این جزیره بیضی شکل به صورت یک گنبد نمکی از دل خلیج فارس بیرون زده است و به این دلیل که در مجاورت با تنگه هرمز قرار دارد، این نام را روی آن گذاشته‌اند. جزیره هرمز یکی از جزایر پر اهمیت ایران در طول تاریخ بوده که از نظر بازرگانی و راهبردی بسیار اهمیت داشته. اما در سال‌های اخیر به یکی از مقاصد محبوب زمستانی برای سفر نیز بدل شده است. این جزیره 42 کیلومتر مربع مساحت دارد و در هشت کیلومتری بندرعباس قرار گرفته است. جزیره هرمز خاک رنگی بسیار معروفی دارد و جایی فوق‌العاده برای کمپ و همچنین تفریحات ساحلی است. بیشتر کسانی که این منطقه را برای سفر انتخاب می‌کنند به این دلایل توجه دارند اما جدا از آن هرمز جاذبه‌های دیگری نیز برای دیدن دارد که در ادامه درباره‌شان حرف خواهیم زد.

استان هرمزگان جزایر کوچک و بزرگ زیادی را در خود جای داده که هر کدام از آنها جذابیت‌ها و دیدنی‌های مخصوص به خود را دارند. یکی از مهم‌ترین و توریست پذیرترین این جزایر قشم نام دارد. جزیره قشم را باید بزرگ‌ترین جزیره ایران و خلیج فارس دانست که در تنگه هرمز قرار دارد. قشم کجاست؟ قشم نقطه‌ای از جنوب ایران و استان هرمزگان است که به دلیل زیبایی‌های طبیعی و جاذبه‌های گردشگریش بسیار محبوب شده است. سالانه عده زیادی گردشگر داخلی و خارجی راهی سفر به این جزیره دیدنی می‌شوند. در واقع قشم را باید یکی از مقاصد سفر زمستانی و پاییزی دانست زیرا هوای این جزیره در این فصول بسیار معتدل است.

در گذشته دریای ارومیه را با نام‎ شور دریا نیز می‌شناختند. مشخص است که به دلیل شوری آب این دریاچه چنین نامی را روی آن گذاشته‌اند. در مطلب راهنمای بازدید از دریاچه ارومیه قصد داریم ریز تا درشت اطلاعات مربوط به این دریاچه را بررسی کنیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب از وب سایت دکوول همراه باشید.

خورشید دارد با طنازی تمام از پس کوه‌های البرز رخ می‌نماید. آسمان آخرین جرعه شب را سر می‌کشد و روزی نو آغاز می‌شود. مگر می‌شود این روز را در خانه ماند؟ البته که محال است ماندن در خانه آن هم در یک جمعه اردیبهشتی! همین که اولین هفته از اردیبهشت از راه می‌رسد تمام ذرات وجودم یک صدا فریاد می‌زنند «گلستان، نگارستان» و اینگونه است که رهسپارش می‌شویم.

راهنمای جامع سفر به استان همدان جایگاه غارهای شگفت انگیز     استان همدان یکی از مناطق تاریخی ایران است که قدمت آن به زمان حکومت مادها می‌رسد. حتما نام هگمتانه را بارها و بارها در کتب تاریخی دیده‌اید. هگمتانه نامی است که مادها بر روی شهر همدان امروزی گذاشته بودند. این شهر زمانی نماینده تاریخ و تمدن ایران در جهان بوده است.     چرا قصد داریم استان همدان را به عنوان یک مقصد مناسب سفر به شما معرفی کنیم؟ دلایل زیادی برای این امر وجود دارد، از آب و هوای فوق‌العاده خوش این استان خصوصا در بهار گرفته تا جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بی‌شمار و فرهنگ ناب و اصیلش. همه این دلایل همدان را به یک مقصد خوب برای ایرانگردی تبدیل می‌کند. همدان معمولا زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدلی دارد، بنابراین اگر جزو آن دسته از افراد هستید که ترجیح می‌دهید در هوای سرد سفر نکنید بهترین زمان سفر به استان همدان برای شما فصل‌های بهار و تابستان است. سفر نوروزی به همدان این مزیت را دارد که به شما اجازه می‌دهد از نزدیک با آداب و رسوم مربوط به عید نوروز در این استان آشنا شوید.     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان همدان قصد داریم ریز تا درشت این منطقه را بررسی کنیم. ابتدا به مختصری درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای استان حرف خواهیم زد و سپس به معرفی جاذبه های گردشگری آن خواهیم پرداخت. اگر شما هم علاقمند به کسب این اطلاعات هستید با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. آشنایی با پیشینه استان همدان     از هزاران سال قبل اقوام ایرانی در همدان ساکن بوده‌اند. شرایط اقلیمی این منطقه آن را به جایی جذاب برای سکوت تبدیل کرده است. تپه‎ای به نام گیلان نهاوند در استان همدان وجود دارد که براساس نتایج حفاری‌هایی که در آن انجام شده، حدود شش هزار سال قبل اقوامی در استان همدان کنونی ساکن بوده‌اند. حتی قبل از اینکه آریایی‌ها به ایران بیایند، اقوامی به نام کاسیان در این منطقه سکونت داشتند. اما از زمان مادها اطلاعات بیشتری درباره همدان در دسترس است و به همین دلیل این منطقه بیشتر در زمان حکومت مادها مشهور شد.     در زمان حمله اسکندر به ایران همدان یکی از مناطقی بود که بیشترین کشتار و غارت در آن انجام شد و همین مساله نشان می‌دهد این منطقه در آن زمان از چه شهرتی برخوردار بوده است. تا زمان ساسانیان و در واقع قبل از حکومت اسلامی در ایران، نقش همدان بسیار پر رنگ بوده است. پس از آغاز حکومت اسلامی سرنوشت استان همدان هم مانند دیگر نقاط ایران دستخوش پستی و بلندی‌های بسیار شد. جنگ‌ها، یورش‌ها، قحطی‌ها و بلایای طبیعی در این استان روی روند زندگی مردم تاثیر داشت. بدیهی است که چنین تغییراتی بر فرهنگ و آداب و رسوم مردم همدان نیز اثر گذاشته باشد. تغییر فرهنگ مردم همراه با این تحولات آنقدر ادامه پیدا کرده که به شکل امروزی درآمده است. آشنایی با فرهنگ استان همدان     مردم استان همدان بیشتر شیعه هستند البته اقلیت‌های مذهبی دیگر نیز در این منطقه زندگی می‌کنند. شاید جالب باشد که بدانید یک بقعه به نام استر و مردخای در استان همدان وجود دارد که به عنوان یکی از مهم‎ترین زیارتگاه‌های یهودیان در ایران و جهان به حساب می‌آید. مردم همدان به طور رسمی به زبان فارسی صحبت می‌کنند. لهجه آنها همدانی کمی آمیخته شده با زبان لری است. اما در مناطق مختلف استان گویش‌های فارسی، لری و ترکی نیز وجود دارند. در واقع کنار هم قرار گرفتن اقوام مختلف مانند لرها، ترک‌ها، کردها و فارس‌ها در این استان نوعی تنوع فرهنگی به وجود آورده است. تعداد زیادی از شهرستان‌های استان همدان مانند همدان، تویسرکان، اسدآباد، بهار، نهاوند و ملایر سکونتگاه‌های مهم عشایر این استان به شمار می‌روند.     یکی از جذاب‌ترین بخش‌های فرهنگ استان همدان غذاهای سنتی و محلی این منطقه است. شاید آبگوشت بز باش را بتوان مشهورترین غذای محلی همدانی‌ها دانست. بعید است کسی به این استان سفر کند و گوشه چشمی به امتحان کردن آبگوشت بز باش نداشته باشد. از دیگر غذاهای سنتی این استان می‌توان به کاچی، بروش، تله گنجی، کلم قمری و ... اشاره کرد.     در بحث سوغات گزینه‌های زیادی از خوراکی گرفته تا صنایع دستی برای انتخاب وجود دارد. از میان سوغات فراوان این استان می‌توان به سیر تند، شیره انگور، کماج، قالی، گیوه، انگشت پیچ، عسل، سفال و سرامیک و ... اشاره کرد. آشنایی با جغرافیای استان همدان     استان همدان در غرب کشورمان قرار دارد و از همسایگان آن می‌توان به استان زنجان، استان قزوین، استان مرکزی، استان لرستان و ... اشاره کرد. همدان یک منطقه کوهستانی، بادخیز و سرد است. بنابراین شاید برای همه جالب نباشد که در زمستان به این منطقه سفر کنند. آب‌های روان همیشه در همدان جاری هستند و وجودشان باعث به وجود آمدن برخی از ناهمواری‌های منطقه شده است.     ارتفاعات استان همدان را می‌توان به چهار دسته ارتفاعات شمالی (سلسله جبال خرقان در شهرستان رزن)، ارتفاعات میانی (شامل کوه‌های الوند، کوه چهل چشمه)، ارتفاعات جنوبی (کوه‌های گرو و زاگرس) و دیگر کوه‌های پراکنده تقسیم کرد. در استان دشت‌هایی هم وجود دارند که سطحشان از چمن پوشیده شده و محل عبور چشمه‌های بسیاری هستند. مهمترین رودهای این منطقه گاماسیاب و سمینه رود نام دارند. اهمیت این دو رود در این است که به جز آنها رودهای دیگر در فصل تابستان خشک می‌شوند.     درباره آب و هوای استان باید از کلمه متغیر استفاده کرد. همدان دارای زمستان‌های سرد و پر از برف و باران و تابستان‌های معتدل است. طبیعت استان نیز مانند آب و هوایش بسیار تنوع دارد، یعنی در این منطقه از بیابان گرفته تا جنگل‌ها و مراتع وجود دارند. همدان درحال حاضر شش منطقه محافظت شده به عنوان زیستگاه حیوانات دارد. البته در قدیم حیوانات بیشتری در این منطقه زندگی می‌کرده‎اند که به دلیل عواملی مانند شکارچیان غیرمجاز تعدادشان کم شده است. آشنایی با جاذبه های گردشگری استان همدان     یقینا تا این بخش از مطلب راهنمای جامع سفر به استان همدان اطلاعات زیادی درباره این استان به دست آورده‎اید اما، اگر این منطقه را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کرده باشید، هنوز چیزهایی هست که درباره همدان نمی‌دانید. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با جاذبه های گردشگری استان همدان آشنا کنیم تا از این طریق اطلاعاتتان برای سفر تکمیل شود. طبق روال همیشه ابتدا به معرفی جاذبه‌هایی خواهیم پرداخت که در فهرست جهانی یا ملی ثبت شده‎ باشند و سپس درباره دیگر جاذبه‌های استان حرف خواهیم زد. در ادامه با ما همراه باشید. فیل تپه ثبت در فهرست آثار ملی: 14 شهریور 1310     یکی از قدیمی‌ترین جاذبه‎ های گردشگری استان همدان فیل تپه نام دارد. این جاذبه در شهرستان اسدآباد قرار گرفته است. قدمت فیل تپه به عصر آهن می‌رسد و در تاریخی که ما بیشتر درباره آن می‌دانیم، در دوره ساسانیان فیلم تپه دوباره جان گرفته است. برای بازدید از این جاذبه تاریخی باید به دهستان دربندرود، روستای فیل تپه مراجعه نمایید. لازم به ذکر است که در شهرستان اسدآباد تپه‌های تاریخی دیگر مانند تپه آجین، تپه حسام آباد، تپه خسروآباد و ... نیز وجود دارند. شهر باستانی هگمتانه ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریورر 1310     هگمتانه یکی از شهرهای کهن ایرانی است که به عنوان نخستین پایتخت کشورمان شناخته می‌شده است. در واقع مادها هگمتانه را بنا نهاده و پادشاهی خود را در آن تشکیل داده‌اند. این شهر تا مدت‌ها به پارتیان وفادار ماند و تنها در نتیجه یک شکست این وفاداری به پایان رسید. هگمتانه روزگاری یک شهر منظم با شبکه آبرسانی و وضعیت کشاورزی پیشرفته بود اما امروزه از آن همه شکوه و عظمت تنها تپه هگمتانه باقی مانده است. تپه گیان     یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی که باید در مطلب راهنمای جامع سفر به استان همدان بدان اشاره کرد، تپه گیان واقع شده در شهر نهاوند است. قدمت این منطقه را 37 قرن قبل از میلاد می‌دانند. بنابراین باید آن را یکی از قدیمی‌ترین تپه‌های باستانی موجود در ایران دانست. مورخان بر این باورند که حدود شش هزار سال پیش، بومیان ایران در این تپه زندگی می‌کرده‌اند. این بومیان بعدها توسط مهاجران اروپایی و آسیایی از بین رفته‌اند. جالب است بدانید گروهی از کاوشگران این تپه را 19 متر حفاری کرده‎ و در آن 5 طبقه با خصوصیات متفاوت پیدا کرده‌اند. این امر نشان می‌دهد حداقل 5 تمدن قدیمی در زمان‌های مختلف در این منطقه می‌زیسته‌اند. غار سراب ثبت در فهرست آثار ملی: 7 اسفند 1386     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان همدان حتما باید یکی از قدیمی‌ترین و البته شگفت انگیزترین جاذبه های گردشگری ایران به نام غار سراب را به شما معرفی کنیم. این غار که مربوط به عصر مس و سنگ است در شهرستان کبودر آهنگ قرار دارد. بیشتر افرادی که از غار سراب بازدید کرده‌اند، در یک کلمه آن را شگفت انگیز خوانده‌اند. وقتی از دهانه تنگ غار می‌گذرید و دالان‌های تنگش را به صورت سینه خیز پشت سر می‌گذارید، وارد یک دنیای شگفتی و زیبایی خواهید شد. چند تالار دریاچه‌ای، دهلیزهای زیبا و چند جزیره شگفتی‌هایی است که در غار سراب انتظار شما را می‌کشد. دسترسی به این دنیا سخت است و همین مساله غار سراب را بسیار بکرتر و دست نخورده‌تر از همسایه معروفش غار علیصدر که در ادامه درباره‌اش حرف خواهیم زد، کرده است. غار علیصدر     غار علیصدر که یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های استان همدان است، در شش کیلومتری غار سراب در شهرستان کبودر آهنگ قرار دارد. علیصدر یکی از معدود غارهای تالابی و آبی و جهان است. غار با دالان‌های پیچ در پیچ و دهلیزهای بسیار زیاد شروع می‌شود. یک دریاچه بزرگ در انتهای این غار 11 کیلومتری وجود دارد بنابراین، اگر بخواهیم تا انتهای مسیری که تاکنون کشف شده بروید باید از قایق استفاده کنید. لازم به ذکر است که به دلیل صعب العبور بودن مسیر، تا کنون تنها سه کیلومتر از این غار کشف شده است. دره مرادبیگ     اگر می‌خواهید در طول سفر به استان همدان از یک جاذبه طبیعی فوق‎العاده دیدن کنید، دره مرادبیگ انتخاب خوبی است. این دره در دامنه کوه‌های یخچال، در سه کیلومتری شهر همدان قرار دارد. در واقع دره مرادبیگ یک منطقه 800 هکتاری است که از شمال به جنوب کشیده شده. این دره بسیار به شهر نزدیک است و به همین دلیل نه تنها مسافران را به خود جذب می‌کند، بلکه یکی از تفریحگاه‌های اصلی بومیان نیز به حساب می‌آید. جالب است بدانید سکونتگاه‌های تاریخی در دره مرادبیگ وجود دارد که نشان می‌دهد حدود 800 سال پیش نیز این منطقه مورد توجه بوده است. آتشکده بهرام     آتشکده بهرام گور که آن را به نام مطبخ خسرو پرویز نیز می‌شناسند، یکی دیگر از جاذبه های گردشگری استان همدان است. قدمت این اثر که در دامنه کوه الوند قرار دارد، به دوره ساسانیان می‌رسد. البته درحال حاضر خرابه‌هایی از این بنا بیشتر به جای نمانده و متاسفانه این بلایی است که بر سر بسیاری از آتشکده‌های موجود در ایران آمده است. جالب است بدانید چند آتشکده دیگر به همین اسم در استان‌های مختلف ایران، برای مثال استان تهران و استان یزد نیز وجود دارد. بام استان همدان     استان همدان یکی از استان‌های غربی ایران زیبای ما محسوب می‌شود که زمستان‌های بسیار سردی دارد، تاریخچه جذاب با آثار تاریخی موجود در این شهر بسیاری از ایرانیان را هرساله به دیدن خود دعوت می‌کند برای مثال هگمتانه، آرامگاه بابا طاهر عریان و مقبره بی علی سینا و... اما در کنار تم ام این زیبایی‌ها طبیعت بکر و بی بدیل استان همدان نیز خاص و منحصربفرد است، در پروژه سیمرغ کوه‌های ایران قله کوبری با ارتفاع 3586 متر معرفی شده است که در نزدیکی قله یخچال که قبلا بام استان همدان معرفی شده بود قرار دارد.     البته همدان با نام قله دیگری در خود بسیار معروف است که آن قله الوند نام دارد و در ابتدا مسیر پیمایش از گنجنامه عبور خواهید کرد و به دلیل رسیدگی به این کوه و نصب تلکابین معروفیت بیشتری نسبت به بقیه قلل دارد، قله کوبری نیز همانند دو قله پیشین که معرفی کردیم در رشته کوه بسیار زیبای الوند واقع شده است. رشته کوه الوند که در شهرهای همدان و تویسرکان عبور می‌کند، میزبان کوه‌ها، آبشارها، باغات گردو و زیبایی‌های خاص و جذابی نیز هست که همواره و در تمامی فصل‌های مختلف میزبان کوهنوردان و گردشگران بسیاری است. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره قله کوبری با دکوول همراه باشید. کلام آخر     اگر چه در این مطلب مجال این را نیافتیم که همه جاذبه گردشگری که در استان همدان وجود دارد را به شما معرفی کنیم. با این حال جاذبه‌های فراوان طبیعی و تاریخی دیگری هم مانند آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه عارف قزوینی، تپه عباس آباد، مسجد جامع نهاوند، شهر لاله‌جین و ... در این استان وجود دارد که بازدید از تک تک آنها لذت سفر را چندین برابر می‌کند.     همانطور که می‌دانید جاذبه‌های طبیعی استان فراوان است. به همین دلیل اگر در طول سفر خود به هرکدام از این طبیعت‌ها پا گذاشتید حفظ و مراقبت از آنها را فراموش نکنید. همچنین لازم است بدانید جاذبه های گردشگری استان همدان در شهرها و روستاهای مختلف پراکنده‌اند، بنابراین اگر می‌خواهید از همه این جاذبه‌ها دیدن کنید باید سفر طولانی مدت را برنامه‌ریزی نمایید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان     وقتی که می‌گوییم ایران کشوری پر از شگفتی است، دروغ نگفته‌ایم. زمانی که به گوشه گوشه این خاک نگاه کنیم زیبایی و منحصر به فرد بودن را می‌بینیم. ایران پر است از مقاصد سفر که هر کدام از این سفرها یک دنیای پر از شگفتی را پیش چشم‌مان می‌آورند. استان هرمزگان یکی از این مقاصد است که اگر چه مانند شیراز و اصفهان و مشهد مشهور نیست و آنطور که باید بدان پرداخته نشده اما بعید است کسی پا به این دیار بگذارد و نمک گیرش نشود. بهترین زمان سفر به استان هرمزگان اواخر پاییز تا اردیبهشت ماه است. از آنجایی که این استان گرمسیری است، امکان دارد گرمای تابستان باعث آزار مسافران شود.     سفر به استان هرمزگان هم برای علاقمندان به طبیعت‌گردی و هم برای علاقمندان به جاذبه‌های تاریخی جذاب خواهد بود. اما نکته‌ای که قبل از سفر باید بدانید این است که ازآنجایی که استان هرمزگان بسیار گسترده است، در یک سفر کوتاه نمی‌‌‏توان از تمام جاذبه‌های این منطقه دیدن کرد، بنابراین یا باید یک بخش از این استان را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب نمایید و یا باید برنامه یک سفر طولانی مدت را بریزید.     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان قصد داریم شما را با این استان سرتاسر شگفتی آشنا کنیم. کمی درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای این دیار حرف بزنیم و سپس به معرفی جاذبه های گردشگری بی‌شمارش بپردازیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. گزیده ای از تاریخ استان هرمزگان     تا سال 1316، استان هرمزگان بخشی از  ایالت بنادر و جزایر خلیج فارس بوده است. شهر بوشهر را به عنوان مرکز این ایالت می‌شناختند. در آبان‎ ماه سال 1316 براساس تقسیمات استانی جدید این منطقه در مجموعه استان جنوب قرار گرفت. دی ماه همان سال در یک تقسیم‌بندی جدید بخش‌هایی از استان هرمزگان کنونی در مجموعه استان هشتم به مرکزیت کرمان و بخش‌های دیگری از آن در مجموعه استان هفتم به مرکزیت شیراز درآمد. به مروز زمان برخی از روستاها و شهرهای کوچک در این منطقه مانند بندر لنگه و میناب به شهرستان تبدیل شدند و در سال 1346 با دیگر بخش‌های این منطقه در یک مجموعه به نام استان ساحلی، بنادر، جزایر خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفتند. نام این مجموعه بعدها در سال 1355 به استان هرمزگان تغییر پیدا کرد. این نام را به دلیل وجود تنگه هرمز در این منطقه و به این دلیل که این تنگه موقعیت و ارزش خاصی برای کشور دارد، هرمزگان گذاشتند.     تاریخ دور و دراز هرمزگان به روایت برخی به دوره هخامنشیان و به روایت برخی دیگر به دوره اردشیر یکم می‌رسد. به دلیل وجود منابع فراوان و همچنین قرار گرفتن در گذرگاه‌های مهم در طول تاریخ مردم این منطقه بسیار مرفه و ثروتمند بوده‌اند. حتی مارکوپولو نیز از این بخش از خاک ایران دیدن کرده و در سفرنامه خود به تجارت ابریشم و جواهرات در بندرعباس اشاره کرده است.     ثروتمند بودن این خاک آسیب‌های زیادی به آن زده است. بارها بیگانگان برای غارت به آن یورش برده‌اند. برای مثال در سال 1508 پرتغالی‌ها به بهانه حفاظت از این منطقه آن را در اختیار گرفتند و ایران تا زمان حکومت شاه عباس صفوی نتوانست این منطقه را از چنگ این بیگانگان درآورد. در همان زمان شاه عباس بخشی از خاک استان هرمزگان در استعمار انگلیسی‌ها و هلندی‌ها بود. در حال حاضر نیز با وجود منابع فراوان و با ارزشی که در این استان وجود دارد و پتانسیل بالای گردشگری این دیار، باید آن را از مناطق محروم کشورمان دانست. گزیده ای از فرهنگ استان هرمزگان     قبل از اینکه درباره فرهنگ مردم هرمزگان چیزی بخوانم هر وقت نام این استان به گوشم می‌خورد به یاد چادرهای رنگی و برقع زنان قشمی و لباس‌های محلی زیبا و پر از رنگ مردم بندرعباس می‌افتادم. اما بعدتر متوجه شدم فرهنگ این خطه بسیار بیشتر و زیباتر از چیزی است که من از آن می‌دانم. استان هرمزگان در مجاورت با دریا قرار دارد بنابراین از قدیم به دلیل رفت و آمد تجار به این خاک مردم آن با فرهنگ‌های متنوعی آشنا می‌شده‌اند و بخش‌هایی از این فرهنگ‌ها را نیز به یادگار نزد خود نگه داشته‌اند.     بیایید بحث فرهنگ را با مراسمات محلی هرمزگان ادامه دهیم. مراسم‌های بسیاری در این استان برگزار می‌شود که برپایی آن در استان‌های دیگر کمرنگ یا منسوخ شده و یا اصلا از ابتدا چنین رسمی در این استان‌ها وجود نداشته است. از میان این رسم‌ها می‌توان به زنبیل گردانی (برای راه افتادن زودتر نوزاد)، مولوی خوانی، قربانی برای بارش باران، مراسم‌زار (برای بیرون راندن بیماری از جسم بیمار) و ... اشاره کرد.     یکی دیگر از راه‌های شناخت فرهنگ یک منطقه بررسی هنرها و صنایع دستی آنهاست. صنایع دستی هر منطقه می‌تواند نشان دهنده تاریخ، جغرافیا، مذهب و نوع زندگی در آن منطقه به صورت غیر مستقیم باشد. مهم‌ترین صنایع دستی مردم استان هرمزگان عبارتند از: قالی بافی، سوزن دوزی، چنته بافی، سفالگری، حصیر بافی، سبدبافی و ... همچنین این موارد را از روی غذاهای بومی موجود در هر منطقه نیز بررسی کرد. از میان غذاهای محلی استان هرمزگان می‌توان به مواردی همچون کباب ذغالی، دوپیازه میگو، نان توموشی، هزاری، برنج دیشو، زیبون، هواری، موفلک و ... اشاره کرد.     مردم استان هرمزگان به گویش بندری با لهجه‌های مختلف آن صحبت می‌کنند. این گوش از زیرشاخه‌های زبان فارسی و بازمانده‎ای از پارسی میانه و باستانی به حساب می‌آید. همچنین در بخش‌هایی از استان مانند جزیره قشم گویش جزیرتی رواج دارد. این گوش را باید ترکیبی از گویش بندری و زبان عربی دانست. درباره مذهب در هرمزگان نیز باید گفت حدود 70 درصد از مردم این استان مسلمان هستند و 30 درصد باقیمانده در دسته اقلیت‌های مذهبی قرار می‌گیرند. گزیده ای از جغرافیای استان هرمزگان     استان هرمزگان را باید جنوبی‌ترین استان ایران دانست. این منطقه ساحلی در مجاورت دریای عمان و خلیج فارس قرار دارد. این استان وسیع 8 درصد از مساحت کل کشور را در بر می‌گیرد و به دلیل قرارگیری در کنار دریای عمان و خلیج فارس از اهمیت استراتژیکی برخوردار است. این استان 14 جزیره بزرگ و کوچک دارد که تعدادی از آنها به دلایل سیاسی و بین‌المللی و تعداد دیگر به در زمینه گردشگری دارای اهمیت هستند. کیش و قشم را باید مهم‌ترین و بزرگ‌ترین جزایر این استان دانست. هرمزگان با استان کرمان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و استان فارس همسایه است. در این منطقه تنوع آب و هوایی به چشم می‌خورد. بخشی از آن تحت تاثیر سواحل دارای آب و هوای مرطوب است و قسمت‌های دیگر نیز آب و هوای گرم و خشک دارد. جالب است بدانید در سردترین روزهای سال دمای هیچ نقطه‎ای از این استان به زیر 10 درجه نخواهد رسید.     استان هرمزگان به مرکزیت بندرعباس ناهمواری‌های متنوعی را در خود جای داده است. به دلیل این تنوع گونه‌های جانوری گرمسیری مانند بزمجه، شتر و کمنزیل به راحتی در این منطقه زندگی می‌کنند. پوشش گیاهی رایج در استان نیز شامل گیاهان گرمسیری مانند نخل می‌شود. نخلستان‌های وسیع در این استان بخشی از جاذبه‌های طبیعی هرمزگان به حساب می‌آید که به هیچ عنوان نباید فرصت بازدید از آنها را از دست داد. آشنایی با جاذبه های گردشگری استان هرمزگان     تا اینجای مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان اطلاعات ارزنده‌ای درباره تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این دیار به دست آوردیم. اما اگر قصد سفر به این استان را داشته باشیم، این اطلاعات به تنهایی نمی‌تواند کارگشا باشد. دانستن درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای هرمزگان زمانی ارزشمند است که ما هنگام بازدید از یک جاذبه گردشگری در این استان با این اطلاعات بتوانیم این جاذبه گردشگری را بهتر درک کنیم. در ادامه به معرفی بخشی از جاذبه‌های این منطقه شگفت‌انگیز خواهیم پرداخت. طبق روال همیشه ابتدا درباره آثاری حرف خواهیم زد که در فهرست میراث جهانی یا ملی ثبت شده‌اند و سپس به معرفی دیگر جاذبه های گردشگری استان خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید. حمام گله داری ثبت در فهرست آثار ملی: سال 1374     یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی که می‌توان در سفر به استان هرمزگان از آن دیدن کرد حمام گله داری نام دارد. قدمت این حمام که در بندرعباس قرار گرفته به دوره حکومت قاجارها باز می‌گردد. تا سال 1340 از این حمام تاریخی استفاده می‌شده است اما از آن پس و بعد از لوله کشی شهری کم‌کم این مکان به بنایی متروکه و در بهترین حالت انبار تبدیل شد. در دهه 70 سازمان میراث فرهنگی نگاهی دوباره به این حمام انداخت. آن را ثبت و مرمت کرد و به عنوان یک جاذبه تاریخی بازدید عمومی برای آن گذاشت. این حمام را احمد گله داری برای بندرعباسی‌ها تاسیس و وقف مسجد معروف گله داری کرد. بازار بستک ثبت در فهرست آثار ملی: 25 اردیبهشت 1380     مجموعه بازار بستک، یکی از جاذبه‌های‎ تاریخی استان هرمزگان به شمار می‌آید که در شهرستان بستک قرار گرفته است. این مجموعه سه بازار را شامل می‌شود که قدمتشان به دوره‌های صفویه و قاجاریه می‌رسد. این بازار که در نوع خود معماری منحصر به فردی دارد به صورت مربعی شکل ساخته شده است. اگر چه بازار بستک هنوز هم دایر است اما متاسفانه مانند قدیم رونق ندارد. این بازار که در ساختش از مصالحی مانند سنگ و گچ استفاده کرده‌اند، در طول سال‌های حیات خود چندین بار مرمت شده است. قلعه فین ثبت در فهرست آثار ملی: سال 1381     یکی دیگر از جاذبه های گردشگری استان هرمزگان و بندرعباس که در فهرست آثار ملی ثبت شده است، قلعه فین نام دارد. قدمت این قلعه به قرون وسطی میانه اسلام باز می‌گردد. قلعه فین در 100 کیلومتری بندرعباس بر روی یک تپه مرتفع قرار دارد. این قلعه در سال 1386 بر اثر یک زلزله خسارت دید و متاسفانه در حال حاضر تنها بخشی از برج‌ها و معماری آن باقی مانده است. اگرچه در سال 1395 بخش‌هایی از قلعه فین مرمت شد اما هنوز هم احتمال ویرانی و ریزش آنچه که از قلعه باقی مانده بسیار زیاد است. قلعه شیرآهن ثبت در فهرست آثار ملی: 23 بهمن 1385     یکی دیگر از جاذبه‌هایی که در مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان باید بدان اشاره کنیم، قلعه شیرآهن است. این قلعه که قدمتش به دوره‌های تاریخی پس از اسلام باز می‌گردد. این قلعه در یک کیلومتری روستای شیرآهن قرار گرفته. جالب است بدانید یک قلعه دیگر در همین مکان وجود دارد که به آن قلعه شیرآهن پایین گفته می‌شود. زمان ساخت هر دو قلعه به یک زمان باز می‌گردد. آب انبارهای هرمزگان     در استان هرمرگان آب انبارهای فراوانی وجود دارد که بخش زیادی از آنها در فهرست آثار ملی به عنوان یک میراث تاریخی ثبت شده‌اند. در ادامه برخی از مهم‌ترین آب انبارهای این منطقه را به شما معرفی خواهیم کرد. آب انبار هلر، واقع در جزیره قشم، مربوط به اواخر قاجار و اوایل پهلوی (ثبت در فهرست آثار ملی: 27 بهمن 1382) آب انبار حاجی ابراهیم، واقع در بندر لنگه، مربوط به دوره پهلوی دوم (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) آب انبار حاجی محمد، واقع در بندر لنگه، مربوط به دوره پهلوی دوم (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) اب انبار قصر صورت، واقع در جزیره هرمز، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) آب انبار عبدالله مداوی واقع در بندر خمیر، مربوط به اواخر دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 25 آبان 1384) آسیاب‌های استان هرمزگان     در استان هرمزگان به دلیل وضعیت آب و هوایی، برکه‌ها و آسیاب‌های قدیمی فراوانی وجود دارد. بخشی از این آسیاب‌ها ارزش تاریخی دارند و در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده‌اند. در ادامه برخی از مهم‌ترین آنها را به شما معرفی خواهیم کرد. آسیاب آبی فارغان، واقع در روستای فارغان، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) آسیاب تزرج، واقع در روستای طارم، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 25 آبان 1384) آسیاب بهرغ، واقع در روستای بهرغ، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 9 بهمن 1384) آسیاب مارم فین، واقع در روستای فین، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 9 بهمن 1384) جزیره هرمز     یکی از جذاب‌ترین بخش‌های گردشگری استان هرمزگان، جزیره هرمز است. این جزیره در سال‌های اخیر مورد استقبال بی‌نظیر گردشگران و علاقمندان به کمپ و طبیعت‎گردی، خصوصا در فصل زمستان، قرار گرفته است. توصیف جزیره هرمز در چند خط نمی‌گنجد بنابراین بعدها در مطلب مفصل درباره آن حرف خواهیم زد. جدا از زمینه گردشگری، این جزیره از نظر راهبری و بازرگانی نیز اهمیت ویژه‎ای دارد. هرمز در روزگار قدیم مکانی پر رونق در زمینه کشاورزی بوده اما حمله مغول این منطقه را به نابوده کشانده و مردم آن ابتدا به جزیره قشم و سپس به جزیره هرمز کنونی نقل مکان کرده‌‎‌اند. در 1622 میلادی این جزیره توسط شاه عباس صفوی از استعمار پرتغالی‌ها در آمد. بازار مساح     یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری در استان هرمزگان، بازار مساح است که در بندر لنگه قرار دارد. این بازار را در سال های 1220 تا 1240 بر اساس نقشه‌ای که برای آن کشیده بودند، ساخته‌اند. در زمان به هیچ عنوان رایج نبود که در ساخت یک بنا از نقشه کشیده شده استفاده شود. از آن زمان به بعد بود که شغل مساحی و نقشه‌کشی در ایران رواج پیدا کرد. این بازار را باید اولین بازار تاریخی مدرن در کشور دانست که در آن همه چیز پیدا می‌شود. بازار مساح را باید یکی از بزرگ‌ترین بازارهای غرب ایران دانست. بام استان هرمزگان     وقتی زبان با نام استان هرمزگان کلام را آغاز می‌کند نام خلیج همیشه فارس، تنگه هرمز، زیبایی‌های بی‌نظیر کرانه‌های دریا بر ذهن می‌نشیند، اما در کنار تمام این زیبایی‌ها استان هرمزگان کوهستان بسیار زیبایی دارد و در پروژه سیمرغ کوه‌های ایران قله‌ی از این استان که بلندترین ارتفاع را دارد معرفی شده است، این قله تشگر نام دارد که ارتفاع آن 3268 متر است و در ارتفاعات هماک یا همای واقه شده است و با شهر ساحلی بندرعباس 60 کیلومتر فاصله دارد.     این گونه می‌توان بیان کرد که این کوهستان در جنوب شهرستان حاجی آباد می‌باشد و نزدیک‌ترین سازه‌های انسانی به آن را باید روستای زاکین معرفی کرد. کوهنوردان که از شهرهای دیگر برای صعود این کوه می‌روند می‌توانند شب را در این روستا بگذرانند. اگر مایل هستید درباره قله تشکر بیشتر بدانید در مقاله قله تشکر با دکوول همراه بشوید. کلام آخر     نوشتن درباره هرمزگان کار ساده‌ای نیست. این منطقه پر است از تاریخ و فرهنگ و جاذبه گردشگری که اگر بخواهیم درباره همه آنها حرف بزنیم به صفحات سفید زیادی نیاز داریم. در مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان به صورت خلاصه درباره این این موارد حرف زدیم و بخشی از جاذبه‌های استان را نیز معرفی کردیم. اما هرمزگان پر است از قلعه‌ها، مساجد، برکه‌ها، تپه‌ها و جزیره‌های فوق‌العاده زیبا که اگر چه فرصت معرفی آنها را نداشتیم اما این بدان معنا نیست که در سفر به این استان بازدید از آنها لطفی ندارد.     از آنجایی که بیشتر کسانی که قصد سفر به این منطقه را دارند می‌خواهند در یکی از جزایر این استان کمپ کنند و در کنار دریا باشند، یادآوری این نکته ضروری است که بخش زیادی از زیبایی این منطقه به تمیز بودن آن است پس هنگام سفر سعی کنید در حفط آن بکوشید. تا آیندگان هم بتوانند این گنجینه را به همین زیبایی که شما دیده‎اید ببینند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به استان مرکزی     استان مرکزی که آن را به نام پایتخت صنعتی ایران نیز می‌شناسند، یکی از استان‌هایی است که در مرکز ایران قرار گرفته و شهر اراک نیز به عنوان پایخت آن شناخته می‌شود. جالب است بدانید در زمان‌های بسیار قدیم این منطقه عراق نام داشت و بعدها که پای اعراب به ایران باز شد، به آن عراق عجم گفتند. البته عراق عجم نه تنها استان مرکزی امروز را شامل می‌شد بلکه بسیاری دیگر از استان‌های همجوار آن را نیز در برمی‌گرفت. استان مرکزی از شمال شرقی با استان تهران و از جنوب نیز با استان لرستان و استان اصفهان همسایه است. این استان دارای 12 شهرستان، 23 بخش، 32 شهر، 66 دهستان و شمار زیادی آبادی با سکنه و خالی از سکنه است. اراک، ساوه، محلات و خمین را باید مهم‌‌ترین شهرهای استان مرکزی دانست. استان مرکزی در فاصله کمی با پایتخت قرار دارد و این مساله بر اهمیت آن افزوده است. همچنین وجود شمار زیادی کارخانه‌های صنعتی در این منطقه آن را به قطب صنعت کشور بدل کرده. اما این صنعتی بودن بدین معنا نیست که استان مرکزی هیچگونه جاذبه گردشگری ای برای بازدید ندارد. این استان نیز مانند بسیاری از مناطق دیگر ایران دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان مرکزی قصد داریم شما را با سیر تا پیاز این استان آشنا کنیم. ابتدا درباره پیشینه این استان حرف خواهیم زد. سپس گریزی به فرهنگ و جغرافیای آن می‌‎زنیم و در نهایت نیز به معرفی جاذبه‌های گردشگری این استان خواهیم پرداخت. اگر شما هم علاقمند به کسب این اطلاعات هستید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. پیشینه استان مرکزی     استان مرکزی پیشینه دور و درازی دارد. در زمان مادها این منطقه نیز بخشی از ماد بزرگ بود. ایلات جبال و عراق عجم نیز نام‌های دیگری بود که این سرزمین را با آن می‌شناختند. در زمان هخامنشیان استان مرکزی یک قسمت از ساتراپ دهم بود، در زمان اشکانیان هم جزو ولایت ماد بزرگ به حساب می‌آمد. در زمان ساسانیان اما این منطقه در کوست خوریزان قرار داشت. نام عراق عجم را در دوران سلجوقیان بر این دیار گذاشتند تا هنگام تلفط با عراق اعراب اشتباه گرفته نشود. از قاجاریه تا 1316 استان مرکزی بخشی از استان یکم به مرکزیت شهر رشت بود و در طی تقسیمات کشوری جدید در سال 1326 اراک و دیگر شهرهای استان در گروهی قرار گرفت که مرکز آن تهران بود. در سال 1356 ابتدا مرکز استان مرکزی قدیم (تهران) به اراک منتقل شد و کمی بعد به دلیل مشکلات فراوان استان مرکزی و استان تهران از هم جدا شدند. به نظر می‌رسد شهر اراک به دستور فتحعلی شاه قاجار و به دست یوسف خان گرجی ساخته شده است. هدف اصلی برای ساخت این شهر، ایجاد یک مرکز نظامی برای حفظ امنیت منطقه بوده است. در این استان شهرهایی مثل ساوه، آستانه، آشتیان، تفرش و نیمور از قدمت بسیار بیشتری نسبت به شهر اراک برخوردار هستند. درباره فرهنگ استان مرکزی     اگر بخواهیم بخش فرهنگ را با زبان و گویش شروع کنیم، باید بگوییم مردم استان مرکزی زبان‌ها و گویش‌های مختلفی دارند، برای مثال مردم دلیجان به زبان راجی حرف می‌زنند ، برخی دیگر از مردم استان از زبان فارسی در گویش خود استفاده می‌کنند و استفاده از زبان‌های دیگری مانند لری، لکی و وفسی نیز در این منطقه رایج است. البته شهرها و روستاهایی هم در این استان وجود دارند که زبان رایج‌شان ترکی آذربایجانی و تاتی است.     بسیاری از مشاهیر مذهبی و علمی کشور در استان مرکزی دیده به جهان گشوده‌اند که از میان آنها می‌توان به آیت الله خمینی، آیت الله اراکی، ملا احمد نراقی، عبدالله دوامی، عبدالله مهاجرانی، ادیب الممالک، عبدالله مستوفی، امیر کبیر و ... اشاره کرد. درباره مراسمات محلی استان نیز از میان مهم‌‌ترین آنها می‌توان به جشن بیل‎گردانی با قدمتی دو هزار ساله اشاره کرد. این مراسم حتی به عنوان یک اثر ملی ثبت شده است.     غذاهای محلی استان مرکزی که بخش مهمی از فرهنگ این منطقه را تشکیل می‌دهند عبارتند از: آبگوشت دودار، آش ترخینه با شکمبه، کباب ته تالی، شفته اراکی، خورشت فسنجان و کشک، پتله پلو، رشته پلو، گوشتابه اراک، آش خیار و ... از میان صنایع دستی این استان نیز می‌توان به قالی‌بافی، جاجیم‌بافی، رودوزی‌های سنتی، گیوه‌باقی، کنده کاری روی چوب، مسگری، سفیدگری و ... اشاره کرد. جغرافیای استان مرکزی     آب و هوای استان مرکزی را می‌توان یک آب و هوای متنوع دانست زیرا وجود کوه‌های مرتفع، نزدیکی به دریاچه نمک و تلاقی دو رشته کوه زاگرس و البرز شرایط آب و هوایی متفاوتی را در این استان پدید آورده است. در واقع آب و هوای نیمه بیابانی، معتدل کوهستانی و سرد کوهستانی در این استان وجود دارد و بنابراین بهترین زمان سفر به استان مرکزی را نمی‌توان به یک فصل محدود کرد. دشت‌های حاصل‌خیزی مانند دشت فراهان، شازند، ساوه و زرند در این استان وجود دارد. همچنین دریاچه‌هایی که در مرکزی قرار دارند عبارتند از: قاسم‎آباد، خورهه و میقان.     استان مرکزی درحال حاضر 2.4 میلیارد متر مکعب آب از طریق رودخانه‌ها، چشمه‌ها و قنات‌هایش تامین می‌کند. 50 درصد از این حجم آب برای مصارف کشاورزی صرف می‌شود. این استان از نظر دارا بودن جنگل‌های طبیعی بسیار فقیر است به گونه‌ای که باید میزان جنگل‌های موجود در مرکزی را 16 برابر کمتر از سرانه جنگل‌های کل ایران دانست. در هر صورت چهار ذخیره‌گاه جنگلی در این استان وجود دارد که شامل ذخیره‌گاه بلوط و سماق در شازند، بنه در تفرش و خونیار در ساوه می‌شود. اما بخش زیادی از پوشش گیاهی در این استان مراتع با گیاهان بوته‌‎ای هستند که 66 درصد را شامل می‌شوند. در استان مرکزی حدود 335 گونه جانوری زندگی می‌کنند که 205 نوع آن پرنده، 54 گونه خزنده، 4 گونه دوزیست و 9 نوع آن ماهی هستند. جاذبه‌های گردشگری استان مرکزی     تا اینجای مطلب راهنمای جامع سفر به استان مرکزی اطلاعاتی درباره جغرافیا، تاریخ و فرهنگ این استان را به دست آوردیم. حالا وقت آن رسیده که به معرفی جاذبه‌های گردشگری استان مرکزی بپردازیم. طبق روال معمول ابتدا درباره آن دسته از جاذبه‌هایی حرف خواهیم زد که در فهرست جهانی یا ملی ثبت شده‌اند و سپس به معرفی دیگر جاذبه‌ها پرداخته خواهد شد. در ادامه با ما همراه باشید. قنات ابراهیم آباد ثبت در میراث جهانی یونسکو: سال 2016 ثبت در فهرست آثار ملی: سال 1393     ابراهیم آباد یک رشته قنات در روستایی به همین نام از توابع دهستان مشک آباد است. قدمت این قنات به قرون ششم و هفتم هجری باز می‌گردد. این قنات 11 کیلومتر طول دارد و آب مورد نیاز برای کشاورزی روستا از طریق آن تامین می‎شود. قنات ابراهیم آباد دو رشته اصلی و دو رشته فرعی دارد که شاخه اصلی 311 چاه و شاخه فرعی 15 و 22 حلقه چاه دارد. قنات ابراهیم آباد به عنوان یکی از قنات‌های یازده‎گانه ثبت شده در میراث جهانی یونسکو دارای ویژگی‌های معماری منحصر به فرد و قدمت تاریخی است. مسجد جامع ساوه ثبت در فهرست آثار ملی: 15 دی 1310     یکی از جاذبه‌هایی که حتما در طول سفر به استان مرکزی باید از آن دیدن نمایید، مسجد جامع ساوه است. این مسجد که در جنوبی‌‌ترین نقطه شهر ساوه قرار دارد، از خشت و گل ساخته شده و در آن کتیبه‌هایی از قرن چهارم هجری وجود دارد که براساس آنها قدمت این مسجد را مربوط به هزار سال پیش تخمین زده‌اند. در طول تاریخ تغییرات زیادی بر روی بنای این مسجد انجام شده است. برای مثال یک بار در زمان مغول آسیب‌های زیادی به مسجد جامع وارد شد که بعدها آن را تعمیر کردند. مسجد جامع دارای شبستان‌ها و دهلیزهای آجری زیبا است که آنها را مربوط به دوره سلجوقیان می‌دانند. بازار نراق ثبت در فهرست آثار ملی: 22 آبان 1362     یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی استان مرکزی که در فهرست آثار ملی نیز ثبت شده است، بازار نراق نام دارد. این بازار که ساخت آن مربوط به دوره حکومت قاجارها است، در نراق، 15 کیلومتری شهر دلیجان قرار دارد. بیشترین مصالحی که در ساخت این بازار سرپوشیده استفاده شده، آجر است و در معماری آن تیمچه‌ها، حجره‌ها و سقف‌های گنبدی شکل دیده می‌شوند. درب همه حجره‌ها از جنس چوب است که با هنرمندی تمام روی آنها کنده‌کاری کرده‌اند. بازار نراق را باید یکی از زیباترین بازارهای تاریخی ایران دانست. کلیسای مسروپ مقدس ثبت در فهرست آثار ملی: 25 اسفند 1379     کلیسای مسروپ مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان اراک قرار دارد. این کلیسا که ارامنه آن را با سرمایه خود ساخته‌اند از بخش‌های مدرسه، منزل کشیش، تالار اجتماعات و کلیسا تشکیل شده است. ساختمان اصلی هم از سه بخش محراب، مردم‎نشین و دو اتاق کنار محراب تشکیل شده است. کلیسای مسروپ همچنین نورگیرهای متعددی دارد که جلوه زیبایی به آن داده است. از دیگر ویژگی‌های این بنا می‌توان به سقفی با چهارستون و برج ناقوس خانه اشاره کرد. روستای هزاوه     هزاوه یکی از روستاهای استان مرکزی است که به عنوان یک جاذبه گردشگری می‌توان از آن یاد کرد. بافت این روستا کوهستانی است و آب و هوای فوق‌العاده‌ای دارد. با توجه به سفال‌هایی که در این روستا پیدا شده، قدمت آن را به قرن پنجم هجری نسبت داد. البته مقبره شاهزاده احمد هم در این روستا وجود دارد کپه قدمت آن به دوره ایلخانیان می‌رسد. اگر گذرتان به روستای تاریخی هزاوه افتاد حتما از مقبره شاهزاده احمد، درخت سرو کهنسال، حمام قدیمی روستا و مسجد شبستان‎دار نیز دیدن کنید. آب گرم محلات     یکی از جاذبه‌های طبیعی استان مرکزی که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند ، آب گرم محلات است. این جاذبه علاوه بر زیبایی به دلیل خواص درمانی که دارد، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه شهرت چشمه آب گرم محلات به اندازه چشمه‌های آب گرم سرعین نیست اما به دلیل قرار گرفتن در مرکز ایران و نزدیکی به استان‌های اصفهان و تهران، طرفداران مخصوص به خود را دارد. جالب است بدانید برخی معتقدند از زمان تاریخ باستان مردم از آب گرم محلات استفاده می‌کرده‌اند. آب این چشمه برای بیماری‌هایی همچون بیماری‌های کبدی، کلیوی، گوارش، صفراوی، رماتیسم و پوکی استخوان مفید است. تالاب میقان     یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی استان مرکزی تالاب میقان است. که در 8 کیلومتری اراک، جنوب غربی داوودآباد قرار دارد. اگر بارندگی استان در طول سال مناسب باشد. تالاب هم دارای آب قابل توجهی است اما اگر کم آبادی دچار استان شود، تالاب میقان هم به شکل کویری در می‌آید. به جز بارش جوی، رودخانه‌های فراهان، قره کهریز و شهراب نیز از منابع اصلی تامین آب این تالاب به شمار می‌روند. این تالاب با 25 هزار هکتار دریاچه و 3 جزیره وسط خود دارد. همچنین میقان را باید یکی از زیستگاه‌های مهم پرندگان در استان مرکزی دانست. شمار زیادی درنا در این منطقه زندگی می‎کنند. تالاب میقان را همچنین باید یکی از ذخیره‌گاه‌های مهم گیاهان شورپسند در ایران دانست. بام استان مرکزی     استان صنعتی ایران که شاید به دلیل مشهورت از این جهت کمتر به طبیعت بکر و فوق‌العاده آن توجه شده است، این استان با دارا بودن یکی از زیباترین دیواره‌های طبیعی سنگنوردی ایران به نام لجور سالانه سنگنوردان بسیاری را به خود جذب می‌کند، اما درباره بام آن بخواهیم سخن بگویم باید بدانید بام این استان قله دومیر با ارتفاع 3550 متر است که در مرز مشترک بین استان مرکزی و اصفهان قرار دارد، و هر ساله دنبال کنندگان پروژه سیمرغ به این کوه عزیمت کرده و آن را صعود می‌کنند. اگر مایل هستید بیشتر درباره قله دومیر بدانید با دکوول همراه باشید. کلام آخر     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان مرکزی اطلاعات زیادی درباره این استان به دست آوردیم. درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای آن خواندیم و فهمیدیم بهترین زمان سفر به استان مرکزی چه فصلی است. در ادامه با برخی از جاذبه های گردشگری استان آشنا شدیم اما به مجال این را نیافتیم که همه جاذبه‌ها را در این لیست قرار دهیم. از دیگر جاذبه‌های گردشگری استان مرکزی می‌‎توان به سراب عباس آباد، یخچال نیم ور، غار چال نخجیر، کاروانسرای دودهک، قلعه دختر، حمام مصطفوی، بازار اراک و ... اشاره کرد. بازدید از این جاذبه‌ها نیز خالی از لطف نیست و سفرتان به استان مرکزی را جذاب‌‌تر خواهد کرد.     در طول سفر به استان مرکزی چشیدن طعم غذاهای خوشمزه و خاص این استان را فراموش نکنید. همچنین اگر قصد تهیه سوغات و یادگاری از سفرتان به این منطقه را دارید، بهتر است این سوغات را از میان صنایع دستی مردم استان مرکزی انتخاب نمایید. با این روش هم هنر این مردم خونگرم و دوست‎ داشتنی را به دیگر مناطق ایران و جهان گسترش می‌دهید و هم از اقتصاد بومی آنها حمایت می‎کنید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به استان مازندران     استان مازندران را باید یکی از زیباترین و جذاب‌ترین مناطق ایران از نظر دارا بودن جاذبه‌های طبیعی دانست. این استان همچنین یکی از مناطقی است که سالانه بیشترین گردشگران داخلی برای سفر انتخابش می‌کنند. اگر چه طبیعت استان مازندران به گونه‌ای است که در تمام فصل‌های سال زیبایی‌هایی برای ارائه دارد اما شاید بتوان از نظر آب و هوایی سفر به مازندران در بهار را بهترین زمان سفر به این مطقه دانست. زیرا در بهار آب و هوای ملایم‌تری بر استان حاکم است.     جاذبه‌های گردشگری استان مازندران آنقدر زیاد است که می‌توان براساس آنها چندین تور یک روزه و چند روزه برنامه‌ریزی کرد و اگر تصمیم داشته باشید تمام این جاذبه‌ها را در یک روز بگردید حتما باید زمان زیادی برای سفر خود در نظر بگیرید. در مطلب راهنمای جامع سفر به استان مازندران ما ابتدا مختصری به تاریخ این استان می‌پردازیم، سپس فرهنگ مردم مازندران را بررسی می‌کنیم و بعد خواهیم دید که جغرافیای این منطقه به چه صورت است. در نهایت به معرفی مهم‌ترین جاذبه‌های استان خواهیم پرداخت. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید حتما با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. تاریخی به قدمت ایران     مازندران را باید یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران دانست که نام برخی از شهرهای آن در شاهنامه فردوسی آمده است. در واقع دانشمندان در غارهای هوتو و کمربند نشانه‌هایی کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد 75 هزار سال پیش انسان‌ها در این مناطق می‌زیسته‌اند. در زمان کوروش کبیر، مازندران تحت فرمان هخامنشیان بود. این منطقه همیشه مورد توجه پادشاهان بوده اما در زمان قاجاریه به دلیل اینکه ایل قاجار در شرق مازندران اسکان داشتند، توجه ویژه‌تری به این استان می‌شده است. همچنین آقا محمد خان قاجار قبل از تاجگذاری شهر ساری را به عنوان پایگاه خود انتخاب کرده بود. در دوران مشروطه نیز نامداران مازندرانی مانند بسیاری از شهرهای دیگر به سمت پایتخت رفتند تا به استبداد محمدعلی شاه پایان دهند.     آخرین حکومت شاهنشاهی ایران یعنی پهلوی نیز دودمانی طبری داشت. رضاخان در آلاشت سوادکوه به دنیا آمده بود. طبیعتا در این دوره هم توجه ویژه‎ای به استان مازندران می‌شده است. در تمامی این ادوار مشاهیر زیادی از این خاک برخواسته‌اند که نام آشناترین آنها نیما یوشیج (پدر شعر نو)، محمد بن جریر طبری (مورخ و فیلسوف) امامعلی حبیبی (کشتی گیر پر افتخار ایران) و رضاخان پهلوی هستند.     در ادامه مطلب ‎راهنمای جامع سفر به استان مازندران ابتدا مختصری درباره فرهنگ و جغرافیای استان حرف خواهیم زد و سپس به معرفی جاذبه های گردشگری بی‌شمار استان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید. آشنایی با فرهنگ مازندران     وقتی می‌گوییم فرهنگ مازندرانی یعنی باید درباره زبان، صنایع دستی، آداب و رسوم و غذاهای محلی این خطه حرف بزنیم. فرهنگ مازندرانی‌ها از یک طرف پر از رنگ و شور زندگی است و از سوی دیگر ریشه در افسانه‌ها و آیین‌های باستانی دارد. مازندرانی‌ها بسیاری از جشن‌های باستانی مانند نوروز ماه، ورفچال، سیزده شو، نوروز خوانی و ... را  هنوز که هنوز است، برگزار می‌کنند. جالب است بدانید بیشتر این جشن‌ها مربوط به دوره باستانی است اما زمانی که اسلام وارد این منطقه شد مردم آیین‌های باستانی خود را با آیین‌های مذهبی درآمیختند.     مازندرانی‌ها غذاهای محلی زیادی دارند که شاید مشهورترین آنها اکبر جوجه، مالابیج، آغورمسما، نازخاتون و اسفناج مرجی، ترشه آش و ناردون باشد. مردم این منطقه همگی گویش مازندرانی دارند اما ممکن است لهجه آنها در شهرهای مختلف کمی با هم متفاوت باشد.     درباره صنایع دستی و سوغات مازندران نیز باید گفت صنایع چوبی، حصیر، جوراب بافی، گلیم بافی و جاجیم بافی اصلی‌ترین صنایع دستی آنها را تشکیل می‌دهد. از میان سوغات مازندران نیز می‌توان به عسل کوهی، شکر قهوه‎ای، شربت و مربای بهارنارنج، انار، آلوجه و مربای جنگلی و ... اشاره کرد.     اگر می‌خواهید با فرهنگ مازندرانی‌ها آشنا شوید حتما باید کمی درباره موسیقی این دیار بخوانید. موسیقی مازندران با موسیقی خراسان و ترکمن صحرا ترکیب شده است. در واقع موسیقی با مردم این خطه عجین است در ضرب آهنگ زندگی، در شالیزارها، در جشن‌ها و در سوگواری‌ها می‌توانید تاثیر آن را بر زندگی مردم ببینید.     مازندرانی‌ها از قدیم قهرمان و پهلوان‎پرور بوده‌اند ورزش با خون آنها عجین شده. این خطه پر از قهرمانان کشتی و دیگر ورزش‌هاست. جالب است بدانید مازندران تاکنون بیشترین تعداد مدال را در رقابت‌های جهانی و آسیایی و همچنین المپیک برای ایران به دست آورده است. آنچه باید درباره جغرافیای مازندران بدانید     جغرافیای مازندران در یک کلام رنگارنگ است. جنگل‌ها، علفزارها، سواحل و کوهستان‌ها یک نقاشی پر از رنگ در شمال ایران پدید آورده است. استان مازندران توسط رشته کوه البرز به دو بخش کوهستانی و جلگه‌ای تقسیم می‌شود. در واقع قسمت جنوبی استان کوهستانی است و قسمت شمالی آن را جلگه‌ها و سواحل تشکیل می‌دهند. وجود بخشی از جنگل‌های هیرکانی در این استان زیست بوم‌های ارزشمندی را پدید آورده است. همچنین برخی از جانوران درحال انقراض (متاسفانه برخی از آنها مانند ببر منقرض شده‌اند) در طبیعت بکر مازندران زندگی می‌کنند.     آب و هوای مازندران با توجه به شرایط اقلیمی که در بالا ذکر شد به دو دسته کوهستانی و معتدل مرطوب تقسیم می‌شود. تنوع آب و هوایی این منطقه را به جایی مناسب برای سفر در فصل‌های مختلف سال تبدیل کرده است.     مهم‌ترین منبع آب استان دریای خزر است. اکثر رودخانه‌های استان نیز دائمی هستند. همچنین چند سد مهم به نام‌های سد البرز، سد شهید رجایی، سد لار، سد هراز و سد فینسک در این استان وجود دارد. به طور کلی می‌توان گفت مازندران از نظر منابع آبی وضعیت بهتری از بسیاری مناطق دیگر کشورمان دارد. در ادامه مطلب راهنمای جامع سفر به استان مازندران به معرفی جاذبه های گردشگری استان خواهیم پرداخت. جاذبه‎ های گردشگری استان مازندران     حالا وقت آن رسیده که جاذبه ‌های گردشگری استان مازندران را به شما معرفی کنیم. تعداد این جاذبه‌ها بسیار زیاد است و ما سعی می‌کنیم مهم‌ترین آنها را در لیست معرفی خود قرار دهیم. طبق روال همیشه ابتدا به معرفی جاذبه‌هایی می‌پردازیم که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند. سپس نوبت به جاذبه‌های ثبت شده ملی می‌رسد و در نهایت دیگر جاذبه‌های استان را در راهنمای جامع سفر به استان مازندران به شما معرفی خواهیم کرد. باغ عباس آباد ثبت در میراث جهانی یونسکو: سال 2011 ثبت در فهرست آثار ملی: 23 فروردین 1346     باغ عباس آباد یکی از مجموعه‌های تاریخی استان مازندران و شهرستان بهشهر است. این باغ در دامنه رشته کوه‌های البرز و میان جنگل قرار گرفته است. در واقع باغ عباس آباد یک مجموعه شامل سد، دریاچه سد، مخزن، کاخ، حمام، آسیاب آبی و دو برج آجری است. این باغ 500 هکتاری را مهم‌ترین باغ غیر کویری در ایران می‌دانند. دریاچه عباس آباد دارای 10 هکتار وسعت است و در مرکز آن یک عمارت قرار دارد. جالب است بدانید در هنگام آبگیری دریاچه عمارت حدود 18 متر زیر آب می‌رود. جنگل‌های هیرکانی ثبت در میراث جهانی یونسکو: 14 تیر 1398     جنگل‌های هیرکانی که بخشی از آن در استان گیلان و بخشی دیگر در استان گلستان قرار دارد یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی استان است که میراث جهانی یونسکو هم محسوب می‌شود. این جنگل‌ها 25 تا 50 میلیون سال قدمت دارند و گونه‌های گیاهی و جانوری فراوانی در آنها زیست می‌کنند. در مازندران هم مانند گیلان بخش‌های از جنگل‌های هیرکانی به دلایلی مثل آتش‌سوزی و گسترش زمین‌های کشاورزی و ... در حال نابودی است و باید از این میراث بیشتر مراقبت کرد. پل فیروزکلای آمل ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383     این پل که به دوره پلوی اول باز می‌گردد در روستای فیروز کلا در شهرستان آمل قرار دارد. این پل را باید یکی از جذاب‌ترین پل‌های آمل و از جاذبه‌های گردشگری این استان دانست. تپه کپور چال ثبت در فهرست آثار ملی: 10 مهر 1380     تپه کپورچال یکی از قدیمی‌ترین جاذبه‌های بابل است که قدمت آن به هزاره یکم باز می‌گردد. این تپه تاریخی در روستای کپورچال قرار دارد. باغ مستوفی الممالک ثبت در فهرست آثار ملی: تیر ماه 1396     این عمارت که تحت تملک وزارت علوم است، 10 کیلومتری بابل در روستای دونه سر قرار دارد. باغ مستوفی الممالک تقریبا 20 هکتار وسعت دارد و همانطور که از نامش پیداست متعلق به یکی از نخست وزیران مشهور در دوره قاجاریه به نام مستوفی الممالک بوده است. از ویژگی‌های این باغ می‌توان به درختان سر به فلک کشیده و سنگ فرش‌های خاص و زیبا اشاره کرد. تپه تنگ سفید آب ثبت در فهرست آثار ملی: 1 مهر 1382     تپه تنگ سفید آب یک جاذبه تاریخی در شهر آمل است که در شرق رودخانه سفید آب واقع شده و نام خود را نیز از این رودخانه گرفته است. قدمت ساخت این اثر به دوره صفویه باز می‌گردد. قله دماند ثبت در فهرست آثار ملی: 13 تیر 1387     قله دماوند را نه تنها باید یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی استان مازندران دانست بلکه باید از آن به عنوان نماد ایران یاد کرد. دماوند بلندترین کوه ایران و بلندترین آتشفشان آسیا و خاورمیانه است. این کوه در جنوب دریای مازندران، در پاره مرکزی رشته کوه البرز قرار داد و سالان میزبان کوهنوردان داخلی و خارجی بسیاری زیادی است که برای فتح آن راهی شده‌اند. جالب است بدانید کوه دماوند در سال 1381 در فهرست مناطق چهارگانه که از نظر حفاظت محیط زیست ارزشمند هستند، به عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده است.     کوه دماوند همیشه برای ایران و ایران معنا و اهمیت ویژه‌ای داشته است. نویسندگان، شاعران و ترانه سرایان این اهمیت را در آثار خود انعکاس داده‌اند. حتی در ادبیات اساطیری ایران نیز از کوه دماوند یاد شده است. برای مثال قصه به بند کشیده شدن ضحاک در این کوه یکی از معروف‌ترین داستان‌های اساطیری مربوط به دماوند است. کاخ چای خوران چالوس     در راهنمای جامع سفر به استان مازندران جای معرفی کاخ چای خوران چالوس خالی است. کاخ چای خوران چالوس متعلق به دوره پهلوی اول است. محوطه این کاخ به 4 هزار متر می‌رسد و یک طبقه و یک زیر زمین دارد. جالب است بدانید متاسفانه امروز خود کاخ تا حد زیادی از بین رفته و از این بنای تاریخی به عنوان پادگان استفاده می‌شود. شبه جزیره میانکاله     شبه جزیره میانکاله در شمال شرقی استان مازندران قرار دارد و با مساحتی حدود 68 هزار هکتار به عنوان یک منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش شناخته می‌شود. محیط این شبه جزیره تقریبا دست نخورده باقی مانده است. پرندگان مهاجر، کپور، کفال ماهیان خاویاری و بسیاری دیگر از موجود زنده در این پناهگاه حیات وحش زندگی می‌کنند. همچنین یک تالاب بین‌المللی در این منطقه وجود دارد که اولین تالاب ثبت شده در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر است. درختچه‌های گز، جنگل انارستان و بوته‌های تمشک پوشش گیاهی این تالاب را تشکیل می‌دهند. آبشار یخی     آبشار یخی یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی استان مازندران است که در شهرستان آمل قرار دارد و در لیست راهنمای جامع سفر به استان مازندران باید بدان اشاره کرد. این آبشار بین 7 تا 12 متر ارتفاع دارد. نکته جالب آن این است که به جز فواصل کوتاهی در تابستان که آب باریکی از این آبشار به سوی پایین سرازیر می‌شود، در دیگر روزهای سال یخ زده است. آبشار یخی 5100 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در واقع در مسیر صعود به قله دماوند از جبهه جنوبی قرار گرفته است. این آبشار بدون شک مرتفع‌ترین آبشار در خاورمیانه است.     مواردی که تاکنون به عنوان جاذبه گردشگری معرفی شد، تنها بخش کوچکی از جاذبه‌های استان مازندران است. شمار زیادی امامزاده، مسجد، جاذبه‌های طبیعی پرطرفدار مانند جاده چالوس، جاده هراز و پل ورسک و ... در استان وجود دارد که اگرچه در مطلب راهنمای جامع سفر به استان مازندران مجال معرفی آنها نیست اما، بازدید از این جاذبه‌ها به عنوان تورهای یک روزه و چند روزه اوقات خوشی را برایتان فراهم خواهد کرد. بام استان مازندران       استان زیبای مازندران که هرچه از زیبایی طبیعی این استان بگویم کم گفته‌ایم، چرا که دماوند زیبای ما در این استان جای دارد و بام این استان محسوب می‌شود. قله دماوند بلندترین قله ایران و رشته کوه البرز و همچنین بلندترین قله آتشفشانی قاره آسیا محسوب می‌شود، همچنین اگر بخواهید بام ایران را صعود کنید یا اینکه  پروژه سیمرغ کوه‌های ایران را به اتمام برسانید باید حتما به دیدار دماوند بروید، همانطوری که می‌دانید دماوند مسیرهای مختلفی برای صعود دارد که درباره‌ آنها می‌توانید با مقاله معرفی قله دماوند از دکوول همراه باشید.   کلام آخر     استان مازندران یکی از زیباترین طبیعت‌های ایران را دارد. همانطور که در بالا ذکر شد سالانه میلیون‌ها گردشگری داخلی و خارجی از این استان بازدید می‌کند. این یک نکته‎ای مثبت برای صنعت گردشگری استان و ایران است اما متاسفانه برخودهای نامناسب برخی از گردشگران تاکنون آسیب‌های زیادی به طبیعت و زیست جانوری و گیاهی استان زده است. در طول سفر به استان مازندران به عنوان یکی از مالکان این آب و خاک در حفظ آن کوشا باشید و اجازه دهید این میراث همانطور بکر و زیبا به دست فرزندانمان برسد. همچنین برای حمایت از مردم مازندران از صنایع دستی و سوغات مخصوص به این استان غافل نشوید. امید است مطلب راهنمای جامع سفر به استان مازندران برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به استان گلستان     استان‌های شمالی به سه استان گیلان، مازندران و گلستان تقسیم می‌شود. شاید استان گلستان مانند دو همتای دیگرش در شمال کشور توریست‌پذیر نباشد اما یقینا یکی از زیباترین طبیعت‌هایی که در ایران می‌توان دید و همچنین شمار زیادی جاذبه گردشگری در این استان منتظر شماست. استان گلستان هم جنگل و دریا دارد و هم بخش‌های نیمه بیابانی و خشک. این استان هم از نظر اقلیمی و هم از نظر فرهنگی کمی با گیلان و مازندران تفاوت دارد اما اگر طرفدار سفرهای ناشناخته و پر از هیجان هستید گلستان انتخاب خوبی برای شماست.     یک نکته جالب درباره استان گلستان این است که تا سال 1376این منطقه بخشی از استان مازندران بوده و بعد از آن مستقل شده است. در گلستان مسلمانان شیعه و سنی در کنار هم زندگی می‌کنند. گلستان آب و هوای متنوعی دارد بنابراین انتخاب بهترین زمان برای سفر بستگی به آن نقطه از استان دارد که قصد دارید به آنجا سفر کنید. در مناطق غربی و جنوبی با آب و هوایی معتدل و مرطوب رو به رو هستیم و هرچه که به سمت شمال می‌رویم آب و هوا خشک‌تر می‌شود. به طور کلی سفر به استان گلستان در بهار انتخاب خوبی برای همه نقاط استان به نظر می‌رسد.     در این مطلب قصد داریم یک راهنمای جامع سفر به استان گلستان برای شما فراهم کنیم تا اگر سفر به گلستان در نوروز یکی از گزینه‌های شما بود، بتوانید از این راهنما استفاده نمایید. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. آشنایی با تاریخ استان گلستان     قدمت استان گلستان به هفت هزار سال پیش می‌رسد و آنچه یافته‌های باستان‎ شناسان نشان می‌دهد از شش هزار سال تا کنون تمدن در منطقه وجود داشته است. درواقع یافته‌ها نشان می‌دهد این تمدن بسیار هم پیشرفته بوده. ابزارهای پیشرفته برای زندگی و شکار و همچنین شبکه‌های کشاورزی بخش‌هایی از این تمدن است.     این منطقه در نوشته‌هایی که از هخامنشیان به جا مانده، ورگانه و در نوشته‎‌های پهلوی گورکان نامیده شده است. هخامنشیان همیشه به اسب سواران گرگانی اهمیت ویژه‎‌ای می‌داده‌اند. اشکانیان هم این منطقه را به عنوان آرامشگاه بهاری و تابستانی خود برگزیده بودند. بنابراین استان گلستان مورد توجه حکمرانان قدیمی بوده است. ساسانیان در جای جای این منطقه بناهای محکمی ساخته بودند تا در صورت یورش دششمنان بتوانند در این بناها سنگر بگیرند و مقاومت کنند. سرانجام اعراب توانستند این منطقه را فتح کنند. به گفته ابن خلدون چهل هزار نفر در این نبرد کشته شدند. پس از مدت‌‎ها آل زیار به عنوان یک خاندان بومی توانست حکومت گلستان را در دست بگیرد. این خاندان برای آبادی گلستان بسیار کوشید و از مهم‎ترین چهره‌های آن باید به قابوس بن وشمگیر اشاره کرد. آشنایی با فرهنگ مردم استان گلستان     فرهنگ، دین، زبان، آداب و رسوم، غذاهای محلی، لباس‌های محلی، جشن‌ها و اعیاد و ... را در بر می‌گیرد. بنابراین وقتی حرف از فرهنگ می‌زنیم باید همه این موارد را بررسی کنیم. بخشی از جمعیت استان گلستان را اهل تسنن تشکیل می‌دهند که براساس آمارها این بخش 39 درصد هستند. به طور کلی قرار گرفتن مردمی با اعتقادات مذهبی متفاوت کنار هم تنوع فرهنگی به وجود می‌آورد. این مردم یاد گرفته‌اند به عقاید هم احترام بگذراند. در گلستان اقوام مختلف از فارسی زبان‌ها گرفته تا بلوچ‌ها و ترکمن‌ها در کنار هم زندگی ‎می‌کنند و این دلیل دیگری بر وجود تنوع فرهنگی در این منطقه است. استان گلستان با کشور ترکمنستان همسایه است بنابراین، مشترکات فرهنگی زیادی بین مردم گلستان و ترکمنستان یافت می‌شود. صنایع دستی این استان شامل قالیبافی، گلیم بافی، سوزن دوزی ترکمنی، قلمزنی روی چوب، معرق چوب، ساخت ادوات موسیقی، خاتم کاری، توپ سازی، طلاسازی و ... است. در طول سفر به استان گلستان برای حمایت از هنر دست مردم این منطقه برای تهیه یادگار و سوغات حتما به سراغ این صنایع دستی بروید.     مگر می‌شود به یکی از خطه‌های شمالی رفت و با دیدن غذاهای محلی آنجا وسوسه نشد. یکی از بهترین لذت‌های سفر خوردن غذای محلی جایی است که به آن سفر کرده‎ایم. از غذاهای محلی استان گلستان می‎توان به هلی آش، ماش پلو، گوجه آش، بولامه، بوروک، آش ماست، باسترمه و ... اشاره کرد. قطعا در یک سفر نمی‌توانید همه این غذاها را امتحان کنید اما شانس امتحان یکی دو مورد از این غذاها را به هیچ عنوان از دست ندهید. در ادامه مطلب راهنمای جامع سفر به استان گلستان پس از بررسی مختصر جغرافیای این اقلیم به معرفی جاذبه های گردشگری این استان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید. آشنایی با جغرافیای اقلیم گلستان     استان گلستان مانند فرهنگش جغرافیای متنوعی دارد. غرب به شرق استان را بخشی از رشته کوه البرز به هم متصل کرده است. هرچقدر به سمت شمال شرق پیش می‌رویم ارتفاع کوه‎ها کمتر می‌شود. بخش زیادی از گلستان را جلگه‌ها تشکیل داده‌اند بنابراین وضعیت کشاورزی استان را باید نسبتا خوب دانست. همچنین سفره‌های آب زیرزمینی زیادی در استان وجود دارد که بخش زیادی از آب این منطقه از همین سفره‌های آب زیرزمینی تامین می‌شود. دو رود مهم نیز به نام‌های گرگان رود و رود قهره سو وجود دارند. البته استان گلستان یک بخش نیمه خشک و خشک نیز دارند که وضعیت کشاورزی آن جالب نیست. بیشترین بارندگی استان در فصل زمستان و کمترین میزان آن در فصل تابستان صورت می‌گیرد. اما در نیمه شمالی استان یعنی همان قسمت خشک و نیمه خشک، شاهد بارندگی کم و تبخیر آب زیاد هستیم.     استان گلستان زیستگاه گونه‌های جانوری بسیاری زیادی است. برای مثال یک شاپرک در این استان زندگی می‌کند که بومی گلستان به حساب می‌آید. جالب است بدانید آخرین ببر هیرکانی در همین استان‎ به قتل رسید. معرفی جاذبه های گردشگری استان گلستان     در این بخش از مطلب راهنمای جامع سفر به استان گلستان وقت آن رسیده که به معرفی جاذبه های گردشگری استان بپردازیم. طبق روال همیشه ابتدا با معرفی جاذبه‌هایی شروع می‌کنیم که به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند. سپس به معرفی آثار ثبت شده ملی می‌پردازیم و در نهایت دیگر جاذبه‌های گردشگری استان را معرفی خواهیم کرد. در ادامه با ما همراه باشید. برج گنبد قابوس ثبت در میراث جهانی یونسکو: سال 2012 ثبت در فهرست آثار ملی: 15 دی 1310     برج گنبد قابوس که به نام میل گنبد نیز مشهور است؛ یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی در استان گلستان به حساب می‌آید که قدمتش به سده چهارم هجری باز می‌گردد. این بنا به شیوه معماری رازی ساخته شده است و به‎ عنوان بلندترین برج آجری در جهان شناخته می‌شود. برج گنبد قابوس را کاووس بن وشمگیر در سال 357 هجری ساخته بر روی یک تپه ساخته‎ است. جالب است بدانید در یک نظرسنجی از شماری معماران مشهور جهان گنبد قابوس به عنوان بهترین اثر مهندسی تاریخ بشر انتخاب شده است. جنگل های هیرکانی ثبت در میراث جهانی یونسکو: 14 تیر 1398     استان گلستان جنگل‌های هیرکانی را با استان مازندران و گیلان و همچنین کشور آذربایجان شریک است. این جنگل‌های را موزه طبیعی زنده جهان می‌دانند زیرا 25 تا 50 میلیون سال قدمت دارند. جنگل‌های هیرکانی میراث گران بهایی است که به دست ما رسیده. بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری در این جنگل‌ها زندگی می‌کنند اما متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل آتشسوزی‌های و توسعه کشاورزی بخشی از این جنگل‌ها از بین رفته است. شهر قدیم جرجان (گرگان) ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310     اکنون از شهر قدیم جریان تنها ویرانه‌هایی در سه کیلومتری غرب گنبد کاووس باقی مانده. اما این شهر روزگاری مرکز طبرستان بوده است و مرزبانان طبرستانی از آن به عنوان نشست‎گاه استفاده می‌کرده‌اند. در دوره اسلامی مردم جرجان یک بار شورش کردند و به همین دلیل یزید بن مهلب قسم خورد این شهر را با خاک و خون یکی می‌کند.     حمدالله مستوفی درباره شهر جرجان نوشته است، جمعیت شهر در زمان آل بویه به دلیل جنگ و وبا نصف شد و حمله مغول تیر خلاص را به جان این شهر زد. در نهایت این شهر پس از تحمل این مشکلات و همچنین زمین لرزه‌های پی در پی به طور کلی نابود شد و امروزه تنها یک محوطه باستانی از آن به یادگار مانده است. آبشار شادان کردکوی     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان گلستان حتما باید به معرفی یک آبشار هفت طبقه با ارتفاع 40 متر به نام آبشار شادان کردکوی پرداخت. در واقع شادان کردکوی بلندترین آبشار در استان گلستان است. این آبشار را می‌توانید در هفت کیلومتری شهرستان کردکوی در دامنه رشته کوه‌های البرز بیابیم. شکست‌هایی که آب در هفت نقطه از آبشار ایجاد کرده است باعث شده این جاذبه طبیعی به آبشار هفت طبقه مشهور شود. جالب است بدانید تا همین چند سال پیش این آبشار ناشناخته بود تا اینکه یک گروه کوهنورد در مسیر کوهنوردی آن را دیدند. در این سفر سعی کنید از دیگر آبشارهای استان گلستان نیز بازدید کنید. جنگل نهارخوران گرگان     یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان گلستان، پارک جنگلی نهارخوران است. گفته می‌شود این منطقه که جزو جنگل‌های هیرکانی است، 40 میلیون سال قدمت دارد. گونه‌های گیاهی زیادی مانند افرا، گیلاس وحشی، بلوط، انجیلی، نمدار،کاج، سرو، تمشک و ... وجود دارند. همچنین این جنگل زیستگاه بسیاری از جانوران نیز هست. جنگل نهارخوران آب و هوای مطبوع و ملایمی دارد و بهترین زمان بازدید از آن در طول سفر نوروزی به استان گلستان است. چند قهوه خانه، رستوران و هتل در این جنگل قرار دارد تا از مهمانانی که برای بازدید به نهارخوران آمده‎اند؛ پذیرایی کنند. تالاب آلاگول     تالاب آلاگل را باید بزرگ‌ترین دریاچه در استان گلستان دانست که آب آن شور است. این تالاب با 25 کیلومتر مربع مساحت و 2 و نیم متر عمق در شهرستان گنبد کاووس بخش داشلی برون قرار دارد و فاصله آن تا کشور ترکمنستان تنها چند کیلومتر است. جالب است بدانید پرورش ماهیان آبشور زی بخصوص کپور و ماهی سفید، یکی از فعالیت‌های رایج در این تالاب به شمار می‌رود. آلاگل به عنوان یک تالاب بین‌المللی همراه با تالاب‌های آلماگل و آجی گل در یک مجموعه در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است و تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد. پارک ملی گلستان     یکی دیگر از دیدنی‌های که در راهنمای جامع سفر به استان گلستان باید به معرفی آن بپردازیم، پارک ملی گلستان است. این پارک یک منطقه حفاظت شده در شرق استان است که قدیمی‌ترین پارک ملی ثبت شده در ایران به حساب می‌آید.  از آنجایی که در پارک ملی گلستان 1350 گونه گیاهی و 302 گونه جانوری وجود دارد، این منطقه را باید یکی از مهم‌ترین حیات وحش‌ها در ایران دانست. در این زیستگاه حیواناتی همچون پلنگ، خرس قهوه‌ای ، شوکا، آهو و گوسفند وحشی زندگی‎ می‌کنند. جالب است بدانید این پارک ملی به عنوان ذخیره گاه زیست کره در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. آشوراده     آشوراده به عنوان تنها جزیره ایرانی دریای خزر در مرکز شبه جزیره میانکاله در بندر ترکمن قرار دارد. حفر یک کانال از توده اصلی خشکی، این منطقه را از میانکاله جدا کرده است. آشوراده جدا از اینکه یکی از جذاب‌ترین جاذبه های گردشگری استان به حساب می‌آید از سه منظر دیگر نیز دارای اهیمت است. اول اینکه این جزیره یکی از نخستین مناطق ایران است که به عنوان زیست کرده جهان به ثبت رسیده. دوم اینکه آشوراده یکی از مهم‌ترین حیات وحش‌های گلستان و ایران به خصوص برای پرندگان به شمار می‌رود. سوم اینکه این منطقه به عنوان یکی از مهم‌ترین تالاب‌های دنیا در کنوانسیون جهانی رامسر به ثبت رسیده است.     تا همین چند سال پیش آشوراده بیش از هزار سکنه داشت اما در سال 1372 سطح آب دریای خزر بالا آمد و سیل رخ داد. در پی این سیل مردم جزیره آن را ترک کردند و درحال حاضر فقط کارمندان شیلات در آشوراده زندگی می‌کنند. بام استان گلستان     استان گلستان یکی از استان‌های شمالی ایران که بر کرانه‌های دریای خزر جای دارد، که طبیعت آن بسیار مشهور و بی‌نظیر است که در بالا به چندین مورد آن اشاره شده است اما در این قسمت مقاله بر آن هستیم که درباره بام این استان سرسبز شمالی صحبت کنیم، قله گاوکشان، که دوستداران پروژه سیمرغ کوه‌های ایران بسیار به آن علاقمند هستند و صعود‌های بسیاری بر آن انجام شده است. قله گاوکشان با ارتفاع 3813 متر، قله‌ای واقع در رشته‌کوه‌های البرز شرقی می‌باشد و جزو منطقه تحت حفاظت جهان‌نما نیز محسوب می‌شود و از سمت جنوب، جزو حوضه آبریز رودخانه مجن به حساب می‌آید. یکی از زیبایی‌های این کوه وجود برج‌ها و قله‌های سوزنی شکل است که در دل این کوه‌هاست، زیبایی دو چندانی به آن بخشیده است،  برای کسب دانشی بیشتر درباره قله گاوکشان پیشنهاد می‌گردد مقاله قله گاوکشان را مطالعه نمایید کلام آخر     گلستان را باید استان رنگ، زندگی و تنوع فرهنگی دانست. با وجود جاذبه‌های فراوان گردشگری، فرهنگ خاص و منحصر به فرد، غذاهای محلی فوق‌العاده و مردمی خونگرم و مهمان نواز گلستان را باید یکی از بهترین مقاصد سفر دانست. این استان هم از نظر جاذبه‌های طبیعی و هم از نظر جاذبه‌های تاریخی مانند یک گنجینه ارزشمند در شمال ایران است. اگرچه در مطلب راهنمای جامع سفر به استان گلستان مجال این را نیافتیم که همه جاذبه‌های گردشگری استان را به شما معرفی کنیم اما این بدان معنا نیست که بازدید از دیگر جاذبه‌های گلستان لطفی ندارد. اما جدا از بازدید آشنایی با فرهنگ مردم نیز بخشی از سفر محسوب می‌شود و درواقع ضرب المثل "بسیار سفر باید کرد تا پخته شود خامی" بدون آشنایی با فرهنگ و تاریخ مقصدی که برای سفر انتخاب کرده‎ایم معنا پیدا نمی‌کند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به استان بوشهر     وقتی نام بوشهر به میان می‌آید اولین چیزی‌هایی که به ذهنتان می‌رسند، چیست؟ برای من داستان تنگسیر، صادق چوبک و نخلستان‌های سر به فلک کشیده اولین چیزها است. بوشهر یکی از استان‌های مجاور خلیج فارس است که هزاران سال قدمت دارد و طبیعی است در حافظه تاریخی ما جای بگیرد. این استان را باید یکی از مقاصد جذاب ایران برای سفر دانست. می‌پرسید چرا؟ فرهنگ غنی و رنگارنگ، بناهای تاریخی، مردم خونگرم، خلیج فارس و نخلستان‌های سرسبز و زیبا همگی با هم مجموعه‌ای فوق‌العاده جذاب برای گردشگران خواهند بود و چه چیز بهتر از سفر به چنین مقصدی؟     استان بوشهر با مرکزیت شهر بوشهر، به عنوان هفدهمین استان بزرگ ایران شناخته می‌شود. این منطقه به دلیل اینکه در کنار خلیج فارس قرار دارد، از موقعیت و اهمیتی ویژه در ایران و جهان برخوردار شده است. این اهمیت در بسیاری از مواقع به ضرر این خاک تمام شده و آن را درگیر یورش‌ها، حملات و استعمار بیگانگان کرده است.     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان بوشهر قصد داریم زیر و بم این استان را بررسی کنیم. ابتدا به بررسی تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این دیار خواهیم پرداخت و سپس جاذبه های گردشگری آن را بررسی خواهیم کرد. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. آشنایی با پیشینه استان بوشهر     طبق یک اصل کلی هر جا که آب باشد، شهرها ابتدا در آنجا شکل می‌گیرند. بنابراین بوشهر یکی از مناطق کهن و قدیمی در ایران به حساب می‌آید. نشانه‌هایی از عهد ایلام و تمدن بین‌النهرین در این منطقه پیدا شده که خود گواهی بر این ماجراست. در دوران حکومت مادها بوشهر یکی از ایالت‌های جنوب غربی به حساب می‌آمد و در زمان حکومت هوخشتره نیز این منطقه جزو ساتراپ‌نشین چهاردهم بود. در سال 1316 در تقسیمات جدید کشوری خود شهر بوشهر یکی از شهرستان‌های استان هفتم و زیر نظر استانداری فارس قرار گرفت. اما سال 1339 شهر بوشهر و توابعش از استان فارس جدا شد و زیر نظر فرمانداری کل بنادر و جزایز خلیج فارس قرار گرفت. در سال 1346 فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان ادغام شدند و نامشان به استان ساحلی تغییر پیدا کرد. در نهایت در سال 1352 بود که این استان توانست به عنوان یک استان مستقل در تقسیمات کشوری قرار بگیرد.     استان بوشهر تاریخ دور و درازی دارد که بخش زیادی از آن با غم و رنج مردم این دیار همراه بوده است. از جنگ تحمیلی گرفته تا جنگ جهانی و استعمار انگلیس، پرتغال و ... همه و همه زخم‌هایی بر پیکر تاریخ این خطه به جا گذاشته. اما مهم این است که مردم خونگرم بوشهر همیشه و در طی همه این حملات به دفاع از خاک خود برخواسته‌اند تا اجازه ندهند خاکشان به دست بیگانگان بیافتد.   آشنایی با فرهنگ استان بوشهر     همانطور که در بالا ذکر شد، بوشهر یکی از قدیمی‌ترین استان‌های ایران است. بنابراین عجیب نیست که فرهنگی با اصالت داشته باشد که بخش زیاد آن از قدیم الایام باقی مانده است. اما نمی‌توان این مساله را کتمان کرد که کسانی که برای استعمار پا به این خاک گذاشته‌اند چیزهایی را از فرهنگ خود به فرهنگ بوشهری‌ها را اضافه کرده‌اند.     بوشهری‌ها به زبان فارسی و با لهجه مخصوص به خود صحبت می‌کنند. در این استان همچنین زبان لری و عربی نیز رایج است. در زبان این مردم واژه‌های بیگانه مانند انگلیسی، هلندی، هندی و پرتغالی نیز به چشم می‌خورد. بیشتر مردم استان بوشهر مسلمان شیعه هستند. اقلیت اهل سنت نیز در برخی از مناطق مانند عسلویه، کنگان و جزیره شیف زندگی می‌کنند. مشاهیر زیادی در این استان چشم به جهان گشوده و در همین دیار نیز به خاک سپرده شده‌اند که از میان آنها می‌توان به فائز دشتی، صادق چوبک، نجف دریابندری، حسن زنگنه، خلیل عمرانی، همایون خرم، رئیس علی دلواری و ... اشاره کرد.     مردم بوشهر مردمی هنرمند هستند که صنایع دستی بسیاری دارند. از میان این صنایع می‌توان به گبه، گلیم، حصیربافی، سوزن‌دوزی، نمدمالی، سفالگری، لنج‌سازی، زنبیل و سبد و ... اشاره کرد. مهم‌ترین خوراکی‌های این دیار را نیز می‌توان ماهی، میگو، مسقطی، خرما و ارده دانست. اما یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرهنگی بوشهر، موسیقی‌ای است که در این استان وجود دارد. این موسیقی پرشور و پرهیجان و منحصر به فرد است که نه تنها در خیل عظیم سبک‌های جدیدی که وارد بازار موسیقی شده، از بین نرفته است بلکه، توانسته خود را به عنوان بخشی از موسیقی ایرانی به همه جهان بشناساند. بیشترین سازهایی که در موسیقی این استان استفاده می‌شوند عبارند از: بوق، سنج و فلوت و دمام. آشنایی با جغرافیای استان بوشهر     بوشهر یکی از استان‌های جنوبی کشور است که از شمال با استان خوزستان و استان کهگیلویه و بویر احمد و از شرق با استان فارس همسایه است. استان بوشهر دارای 10 شهرستان، 27 بخش، 40 شهر، 29 دهستان و بیش از 900 آبادی است. این منطقه را می‌توان به دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تقسیم کرد که بخش جلگه‌ای حاشیه ساحلی غربی و بخش کوهستانی نوار شرقی زاگرس را در بر می‌گیرند.     به طور کلی آب و هوای استان بوشهر را می‌توان گرم و خشک دانست اما در بخشی از استان نیز شاهد آب و هوای گرم و مرطوب نیز هستیم. بنابراین بهترین زمان سفر به استان بوشهر را می‌توان فصل‌های پاییز و زمستان دانست. براساس این آب و هوا پوشش گیاهی در بخش‌های مختلفی از این استان کمی با هم متفاوت است. اما به طور کلی از میان پوشش‌های گیاهی این استان می‌توان به آکاسیا، کهور ایرانی، کنار و گز اشاره کرد. مهم‌‌ترین زیستگاه‌های گیاهی نیز عبارتند از جنگل‌های حرا، مناطق حفاظت شده مند و پارک ملی نایبند.     در مورد پوشش جانوری در این استان نیز باید گفت، بوشهر دارای 17 گونه و 9 تیره ماهی است که از میان آنها می‌توان به کپورماهیان و گربه ماهی بومی این دیار اشاره کرد. همچنین 42 گونه دوزیست و خرنده، 31 گونه پستاندار و شمار زیادی پرنده در استان بوشهر زندگی می‌کنند. آشنایی با جاذبه های گردشگری استان بوشهر     تا اینجای مطلب راهنمای جامع سفر به استان بوشهر اطلاعاتی درباره تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این دیار به دست آوردیم. اکنون وقت آن رسیده که به معرفی جاذبه‎ های گردشگری استان بپردازیم تا این مطلب برای کسانی که قصد سفر به استان بوشهر را دارند، مطلبی جامع و کاربردی باشد. طبق روال معمول ابتدا درباره آن دسته از جاذبه‌ها حرف خواهیم زد که در فهرست جهانی یا ملی ثبت شده‌اند و سپس به معرفی دیگر جاذبه‌های استان خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید. شهر باستانی ریشهر ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310     اگر بخواهیم یک جاذبه گردشگری مهم که در دسته جاذبه‌های تاریخی قرار می‌گیرد را به شما معرفی کنیم، باید از شهر باستانی ریشهر نام ببریم. این شهر در جنوب بوشهر کنونی قرار گرفته است و قدمت آن را به هزاره سوم تا اول قبل از میلاد نسبت می‌دهند. به اعتقاد تاریخ‌دانان اردشیر بابکان بنای این شهر را گذاشته است. در زمان ساسانیان ریشهر را به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز علمی، ادبی می‌شناختند. طبق اطلاعات به دست آمده در قزن شانزدهم حدود 2 هزار خانه مسکونی در این شهر قرار داشته. اما در زمان حکومت نادرشاه افشار جمعیت ریشهر به بوشهر نقل مکان کرده و از آن زمان به بعد این منطقه متروکه باقی مانده است. خانه رئیسعلی دلواری ثبت در فهرست آثار ملی: 16 آذر 1376     رئیس علی دلواری یکی از مبارزین استان بوشهر در ماجرای معروف تنگستان بوده و به همین خاطر برای مردم این استان بسیار شخصی مهم و قابل احترامی به حساب می‌آید. منزل رئیس علی دلواری، در اواخر حکومت قاجارها در جنوب شرق دلوار ساخته شد. جالب است بدانید همایون شهنواز که سریال دلیران تنگستان (ماجرای مبارزه رئیس علی دلواری در تنگستان) را ساخته، در این خانه به خاک سپرده شده است. این خانه که اکنون به عنوان موزه رئیس علی دلواری تغییر کاربری داده از 23 اتاق تشکیل شده و 3750 متر مساحت دارد. خانه این مبارز را بازماندگان دلواری به سازمان میراث فرهنگی بوشهر هدیه کرده‌اند. عمارت گلشن ثبت در فهرست آثار ملی: 3 اسفند 1377     از دیگر جاذبه‌های تاریخی استان بوشهر می‌توان به عمارت گلشن اشاره کرد. این عمارت در شهر ساحلی بوشهر در محله بهبهانی قرار گرفته است و قدمت آن به دوره قاجاریه باز می‌گردد. این عمارت تنها 10 متر با دریا فاصله دارد و وزیدن باد، نسیم دریا را به عمارت گلشن هدیه می‌دهد. نوع معماری عمارت گلشن بیت میلانی است که آن را بسیار منحصر به فرد کرده. این عمارت 3 طبقه دارد که طبقه اول آب انبار، حمام و دستشویی، آشپزخانه و محل نگهداری خدمه شامل می‌شود و طبقات دوم و سوم نیز مخصوص سکونت، تجارت و پذیرایی از مهمان‌هاست. بیشتر اتاق‌های موجود در این عمارت پنج دری هستند و بینشان راهرو وجود دارد. عمارت گلشن در حال حاضر برای مصارف فرهنگی استفاده می‌شود. و میراث فرهنگی با حفظ شکل اولیه بنا مرتب به تعمیر آن می‌پردازد. کلیسای ارامنه گرگوری ثبت در فهرست آثار ملی: 7 مهر 1381     کلیسای ارامنه گرگوری که به نام کلیسای گئورک مقدس نیز مشهور است، یکی از جاذبه‌های تاریخی شهر بوشهر به حساب می‌آید. قدمت این کلیسا را متعلق به دوره حکومت قاجارها می‌دانند. کلیسای گئورک مقدس را خانواده آوادیان با کمک انگلیسی‌های ساکن در بوشهر ساخته‌اند. این کلیسا تا سال 1948 فعال بود اما پس از اینکه ملکومیان فوت کرد، تمام اشیاء و اموال آن را به کلیسای وانک در اصفهان منتقل کردند. سال 1974 این کلیسا بار دیگر فعالیتش را از سرگرفت و اموالش نیز از اصفهان به بوشهر بازگشت اما، پس از گذشت چند سال دوباره این فعالیت متوقف شد. کلیسای گرگوری یک زمین مستطیل شکل و دو حیاط دارد که این حیاط‌ها مخصوص دفن مردگان هستند. بنای کلیسا نیز به صورتی طراحی شده که اگر از بالا به آن نگاه کنید شبیه به یک صلیب به نظر می‌رسد. خانه طایی ثبت در فهرست آثار ملی: 2 آبان 1382     یکی دیگر از جاذبه های گردشگری استان بوشهر خانه طایی نام دارد. این بنا در شهرستان بوشهر قرار گرفته و جزو بناهای ثبت شده این دیار در فهرست آثار ملی است. قدمت این خانه به دوره حکومت قاجاریه باز می‌گردد. در واقع بوشهر خانه‌های تاریخی زیادی دارد که به دلیل تلفیق فرهنگ‌های مختلف دارای معماری منحصر به فردی هستند، خانه طلایی نیز یکی از آنهاست. برای بازدید از این بنا باید به خیابان ساحلی، پشت میراث فرهنگی شهرستان بوشهر مراجعه نمایید. زندان سلیمان ثبت در فهرست آثار ملی: 24 آبان 1385     یکی دیگر از جاذبه‌های استان بوشهر که باید در مطلب راهنمای جامع سفر به استان بوشهر از آن یاد کنیم، زندان سلیمان واقع در دشتستان است. قدمت این پناهگاه به دوره سوم زمین شناسی یعنی هزاره اول باز می‌گردد. زندان سلیمان در  واقع نام یک کوه مخروطی شکل است که در اثر رسوبات رودخانه‌ای به وجود آمده. این کوه از زمین مجاور خود حدود 107 متر ارتفاع دارد. از آنجایی که در میانه این مخروط تو خالی است در زمان ساسانیان موبدان زرتشتی به عنوان محل قربانی و نیایش از آن استفاده می‌‏کرده‌اند. به نظر می‌رسد در زمان‌های قدیم مخروطی که اکنون خشک است پر از آب بوده که البته امکان استفاده از این آب وجود نداشته است. بام استان بوشهر     با شنیدن نام بوشهر، نام زیبای خلیج فارس برایمان تداعی می‌شود، در پروژه سیمرغ کوه‌های ایران بام استان بوشهر کوه پا زنان معرفی شده است که سالانه کوهنوردان بسیاری خصوصا در فصول سرد سال عزم صعود به این قله را می‌کند. شهر ساحلی بوشهر در امتداد رشته کوه زاگرس قرار دارد و بلندترین قله این استان قله پازنان با ارتفاع 1970 متر است این قله را با نام‌های بیرمی یا خورموج نیز معرفی می‌کنند، این کوه در فاصله  سه کیلومتری شهر خورموج واقع شده است.     طبیعت بکر این کوه به واسطه درختان بادام وحشی‌اش معروف است که شکوفه‌های آن در فصل بهار جلوه بی‌نظیری به منطقه می‌دهدذ  برای صعود به قله پازنان یا همان بیرمی بهتر است در فصول سرد سال اقدام نمایید به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی این کوه و گرمای بسیار شدید در فصول گرم مناسب صعود نخواهد بود. جهت مطالعه بیشتر درباره قله پا زنان( بیرمی) در مقاله قله پازنان با دکوول همراه باشید. کلام آخر     در مطب راهنمای جامع سفر به استان بوشهر درباره این استان اطلاعات زیادی به دست آوردیم. نگاه مختصری به تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این دیار انداختیم و سپس برخی از جاذبه‌های گردشگری آن را معرفی کردیم. اگر چه شمار جاذبه‌های گردشگری در این استان بسیار بیشتر از چیزی است که ما فرصت معرفیش را یافتیم. اما این بدان معنا نیست که آنها ارزش کمتری از آنچه معرفی شد، دارند. در طول سفر اگر بتوانید وقتی هم برای بازدید از دیگر جاذبه‌های این استان مانند شمار بسیار تپه‌های تاریخی، خانه‌ها و عمارت‌های تاریخی، قلعه‌ها گورستان‌ها، حمام‌ها و در نهایت نخلستان‌ها کنار بگذارید، سفرتان لذت‌بخش‎تر خواهد بود.     همچنین در طول سفر به بوشهر امتحان غذاهای دریایی را فراموش نکنید. این چالشی است که دریچه‌ای دیگر از دنیای غذاهای دریایی را پیش چشمتان باز خواهد کرد. همچنین اگر قصد خرید سوغات و یادگاری از سفر به بوشهر را دارید حتما به سراغ صنایع دستی مردم این دیار بروید. با این کار هم هنرشان را به دیگر نقاط ایران و جهان انتقال داده‌اید و هم از صنعت آنها حمایت نموده‌‌اید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.