آیا برای غارنوردی دنبال یک مکان جدید و هیجانانگیز هستید؟ غار پراو کرمانشاه یکی از هیجانانگیزترین و البته خطرناکترین غارهای جهان است. این غار ازاینجهت هیجانانگیز است که جاذبههای بکری دارد و خطرناک بودن آن را میتوان به عمق زیاد و مسیرهای دشوار داخل آن نسبت داد. علیرغم همیشه این مقاله شما را به گردشگری و بازدید از این غار دعوت نمیکند چرا که غارنوردی از پراو فقط از عهدة متخصصین این رشته بر میآید، اما من امروز شما را با بخشهایی از این غار شگفتانگیز و رمزآلود آشنا میکنم. برای کشف این پدیده جذاب طبیعی تا آخر این مقاله در سایت دکوول همراه من باشید. بخشهایی که در این مقاله با هم کشف میکنیم: موقعیت مکانی غار، علت نامگذاری آن، تاریخچه، پیمایش روسها، چالشهای غار و عمق غار
این غار شگفت آور در ۲۱ کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه، کوههای طاق بستان و بیستون قرار دارد. در جنوب این منطقه، رشتهکوه طاقبستان پراو وجود دارد. غار پراو در این ناحیه نمایان میشود. نکته جالب تر اینکه قله کوه پراو، یکی از بلندترین قلههای استان کرمانشاه بهحساب میآید. این کوه نزدیک روستای چالابه واقع شده است.
قله کوه پراو ۳،۳۵۷ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است. کوهستان پراو از مجموعه کوههای زیبا و بکری مثل کمر سیاه، شاه نشین، واسه، میرادال، بلوچ، دار بید عالیور، راق چرمی، دوقرال و نظیر قرال تشکیل شده است. قله شیخ علیخان، بلندترین قله در بین همة قلههای کوهستان پراو است. این قله فقط ۳۰۰ متر از قله پراو فاصله دارد و غار معروف مقاله ما در ارتفاع ۳، ۰۵۰ متری کوه پراو قرار دارد.
این اطلاعات تکمیلی را به این دلیل مطرح کردم تا به شما نشان دهم حتی دستیابی به ورودی غار هم سخت و زمان بر است چه برسد به غارنوردی آن و بنابراین در حوزه توانمندیهای همه افراد نیست. برای دسترسی به غار پراو از شهر کرمانشاه، باید از طریق خیابان بهشتی در مرکز شهر به بلوار کشوری بروید و پس از طیکردن چند کیلومتر از خروجی سمت راست وارد بلوار نماز به سمت شمال بشوید و مسیر را به سمت شمال شرق ادامه دهید تا بهپای کوه پراو برسید.
غارنوردان برای رسیدن به این غار باید در ابتدا به ارتفاعات صعود کنند. طبق تحقیقات من بهترین مسیر صعود به قله کوه پراو از تنگ گنشت بهسوی ده مانگ هلات و بعد بهسوی قله است. با دکوول همراهی کن، تا شما را با نگاهی نو نسبت به پراو آشنا کنم.
تصاویر برگرفته از سایت itto.org
غار پراو)parau cave) با نامهای غار پَرآیا و غار پَرو نیز شناخته میشود. در زبان شیرین کردی «آو» به معنی آب و پراو به معنی «پرازآب» است. باتوجهبه وجود آب فراوان و حوضچههای آبی در این غار، نامگذاری آن، منطقی به نظر میرسد؛ آبی که حاصل ذوبشدن یخچالهای زیرزمینی درون غار است. جالبتوجه است که در انتهای غار پراو حوضچه آبی با عمق سه متر وجود دارد و غار همان جا به اتمام میرسد.
زمانی که محققان انگلیسی اطلاعات و پژوهشهای خود را در کتابی به نام جویبارهای زاگرس به چاپ رساندند از اینکه ممکن است غاری عظیم در رشتهکوه زاگرس وجود داشته باشد صحبت کرده بودند. با چاپشدن این کتاب ۱۱ نفر از مجربترین غارنوردان انجمن غارشناسی انگلستان در دوم شهریورماه سال ۱۳۵۰ به سرپرستی جان میدلتان با قصد کشف این غار به سمت کرمانشاه سفر کردند.
غارنوردان انگلیسی در ۳۰ ام شهریورماه، عملیات اصلی اکتشاف به سمت این غار رمزآلود را شروع کردند و پس از چند روز فعالیت سخت و مشاهده پدیدههای شگفتآور، موفق شدند به انتهای چاه ۲۶ در عمق ۷۵۰ متری غار برسند؛ جایی که یک حوضچه گلی به طول ۵۰ متر دیده میشد. آنها پیمایش را در همین نقطه غار متوقف کردند؛ چرا که فکر میکردند برای ادامه پیمایش غار به تجهیزات بیشتری نیاز دارند.
عملیات ادامه پیمایش غار عمودی پراو به سال بعد موکول شد و غارنوردان انگلیسی پس از بازگشت به انگلستان، بهعنوان اولین کاشفان غار پراو شناخته شدند. ولی انگلیسیها تنها افرادی نبودن که موفق به صعود در پراو شدند.
بعد از چندین سال و با پر آوازه شدن غار پراو و شناختهشدن آن در دیگر کشورهای دنیا، این بار غارنوردان لهستانی تصمیم گرفتند به اکتشاف در پراو بپردازند. گروه غارنوردان لهستانی در سال ۱۳۵۴ وارد کرمانشاه شدند و باوجوداینکه موفقیت زیادی به نسبت دو گروه قبل به دست نیاورند، اما توانستند یک متر به رکورد قبلی انگلیسیها اضافه کنند. این عملیات پیمایش فقط جنبه تبلیغاتی داشت و رسیدن به حوضچه آخر آن و دیدن پرچم باقیمانده از انگلیسیها در سال ۱۳۵۱، دوباره تأیید کرد که غار پراو در همین حوضچه به نقطه به اتمام میرسد.
و اما اولین تلاش برای پیمایش غار پراو توسط غارنوردان ایرانی به سال ۱۳۶۸ بازمیگردد؛ زمانی که گروهی از غارنوردان کانون کوهنوردی کرمانشاه تلاش کردند تا این غار را بپیمایند؛ ولی بهخاطر بارش باران و سرازیرشدن آب در غار مجبور شدند که عملیات را ادامه ندهند. غارنوردان ایرانی در سالهای بعدی هم تلاشهای بسیاری برای پیمایش غار پراو انجام دادند؛ اما هر بار شکست خوردند.
در نهایت در مهرماه سال ۱۳۷۰، حشمت حیدریان، بهمن مشت کوب و منوچهر دهشت از اعضای کانون کوهنوردان کرمانشاه، موفق شدند بهعنوان اولین فتحکنندگان ایرانی غار پراو تا انتهای غار و حوضچه آن را پیمایش کنند و به انتهای غار برسند.
و اما جالبتر اینکه آوازه این غار به روسیها هم رسیده بود و در زمستان 2005/2006 یوری اودوکیموف به رهبری تیم کوچکی از غارنوردان روسی از غار پراو بازدید کرد و به عمق -400 متر رسیدند. با توجه به اینکه غار و منطقه اطراف هنوز پتانسیل خوبی برای اکتشاف و صعود دارند، طنابهایی در غار ذخیره شد و برنامه ریزیهایی برای بازگشت با یک سفر بزرگتر در سال 2006 انجام شد.
در همین حال، روسها با سه خودروی بسیار پر بار از مسکو بهصورت زمینی سفرکرده بودند و در صبح روز 29 اکتبر 2006 به منطقه کرمانشاه رسیدند و بلافاصله یک کمپ اصلی را برپا کردند
هوا در منطقه کرمانشاه بهتدریج بدتر و سردتر میشد و باران شدید و ابر کمارتفاع قله کوهها را فراگرفت. صبح روز 30 اکتبر هوا کمی روشن شد. هر کس دیگری که با مقادیر زیادی تجهیزات بسته بندی شده در کوله پشتیهای عظیم همراه بود با همراهی یوسف سورنی نیا از باشگاه کوهنوردی کرمانشاه از کوه به سمت غار پراو حرکت کرد.
مناظر کوهستانی (زمانی که قابلمشاهده بود) خیرهکننده بود، اما پیشرفت ثابت بود و به دلیل بدتر شدن آبوهوا، تیم یک شب را بهآرامی در پناهگاه صخرهای / پناهگاه غار در ارتفاع 2400 متری اقامت کرد و دست به صعود نزد. درست بعد از ظهر روز بعد، آنها به فلات کول پراو رسیدند، جایی که اردوگاهی در 50 متری ورودی غار پراو برپا شده بود.
شرایط در فلات با مه غلیظ، باران و دمای تقریباً به صفر کاهشیافته بود. بدتر از همه، کل این فلات به دریایی از گل تبدیل شده بود که راهرفتن در اطراف را بسیار سخت میکرد، زیرا در چندقدمی کفش چادر مملو از چندین کیلو گل چسبنده شد. خیلی بدتر از شرایط گرم و خشکی که اکسپدیشن های بریتانیا در تابستانهای 1971 و 1972 تجربه کرده بودند.
در این قسمت به توصیف چالشها و شاید بتوان گفت جاذبههای این غار میپردازم. فرود و عبور از معبرهای تنگ و ترسناک و سختی غار پراو که به D5، یعنی بالاترین درجه سختی پیمایش غار است میرسد و غارنوردان برای رسیدن به انتهای آن باید از ۲۵۲ چاه کوچک و ۲۶ چاه عبور کنند.
غار پراو یکی از دشوارترین غارهای ایران و جهان برای پیمایش است و غارنوردان مسیر بسیار سختی برای پیمایش در این غار در پیشروی خود دارند. غارنوردان برای ورود به غار از طریق دهانه، باید به حالت پامرغی باشند؛ بهعلاوه پس از ورود به غار، سرد بودن هوا یکی دیگر از مشکلاتی است که کار غارنوردان را مشکل میکند. تقریباً در همة قسمتهای غار دمای هوا بین 1 تا 3درجه سانتیگراد است و آن بالاتر نمیرود؛ دمایی بسیار پایین که پیمایش را حتی سختتر میکند.
بدنه و دیوار غار، سنگی و خشن است به همین دلیل باعث پاره شدن لباس غارنوردان در حین پیمایش و طبیعتاً نفوذ آب سرد و سرما به داخل لباسهای آنها میشود. در این شرایط چالشبرانگیز، عبور از سوراخهای تنگ غار با جریانهای آب با دمای نزدیک به صفر درجه سانتیگراد، بر درجه سختی پیمایش اضافه میکند. بهعلاوه غارنوردان مجبور هستند تا در بخشهایی از غار پراو مانند «تنگ گل خیز» بهصورت سینهخیز حرکت کنند.
گذرگاههای تنگ و محلهایی معروف به خرچنگ رو، احتمال ریزشی بودن بعضی از قسمتهای غار، دیوارههای خطرناک و چاههای عمیق از دیگر دلایلی هستند که غار پراو را تبدیل به غاری چالشبرانگیز و واقعاً سخت برای پیمایش کردهاند. پیمودن غار پراو به آمادگی بدنی و آمادگی روحی و روانی، تمرکز بسیار بالا و روحیه تیمی نیاز دارد؛ کاری که تنها از عهده غارنوردان حرفهای برمیآید.
یکی دیگر از جلوههای اعجابانگیز و البته ترسناک پراو این است که غار پراو با طول ۱,۴۵۰ متر و عمق ۷۵۲٫۵ متر، ۲۶ حلقه چاه دارد که عمیقترین آنها چاه شماره ۱۶ با عمقی ۴۲ متر است. در زمان کشف این غار، عمیقترین غار عمودی در دنیا ۱,۱۷۴ متر عمق داشت که این موضوع، غار پراو را به گزینه مناسبی برای رقابت و معرفی بهعنوان بزرگترین غار عمودی در دنیا تبدیل میکرد؛ به همین دلیل قبل از پیمایش کامل، لقب اورست غارهای جهان را به این غار اختصاص دادند؛ هرچند طی کاوشهای بعدی و رسیدن به انتهای غار، این لقب از پراو گرفته شد و غار بینظیر کرمانشاه به رتبه 122 نزول کرد.
البته گفتنی است که با وجود قرارگرفتن دهانه غار پراو در ارتفاع ۳,۰۰۰ متری از سطح دریا، این غار همچنان عمیقترین غار جهان در این ارتفاع بهحساب میآید
بازدید از غار پراو قطعاً یکی از ارزشمندترین تجربههای زندگی یک غارنورد به شمار میآید و امیدوارم با این اطلاعات تکمیلی به اعجاز و منحصر بودن پراوا پی برده باشید در ادامه باعث افتخار است اگر نظرات ارزشمندتان را با ما در دکوول به اشتراک بگذارید.
مربی ژیمناستیک و زبان انگلیسی هستم از کودکی ژیمناستیک تمرین کردم و سابقه قهرمانی استانی و کشوری رو دارم در رشته مربیگری ورزشی کارشناسی گرفتم و در حال حاضر کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی-کاربردی هستم.