تخت سلیمان: معرفی کامل و راهنمای جامع

تخت سلیمان

    تخت سلیمان زمانی به عنوان بزرگ‌ترین مرکز فرهنگی، آموزشی و بزرگ‌ترین نیایشگاه قبل از اسلام به شمار می‌رفته است. سال 624 میلادی امپراطور روم به تخت سلیمان حمله کرد و در جریان این حمله تخت سلیمان که در آن زمان گنجک نام داشت ویران شد. بخش‌های مختلفی مانند معبد آناهیتا، آتشکده آذرگشنسب، ایوان خسرو و ... در تخت سلیمان وجود دارند که هر کدام خود به عنوان یک جاذبه گردشگری مهم در استان آذربایجان غربی به شمار می‌روند.

    در مطلب همه چیز درباره تخت سلیمان، قصد داریم سیر تا پیاز مربوط به این گنجینه باستانی را بررسی نماییم. شاید برای شما هم جالب باشد درباره شهری که روزگاری پر آوازه‌ترین شهر ایران بوده اطلاعاتی به دست آورید. جدا از این اگر گذرتان به تخت سلیمان افتاد با دانش بیشتر درباره آن بازدید از جاذبه‌ها برایتان جذاب‌تر خواهد بود. در ادامه با ما همراه باشید.

پیشینه تاریخی تخت سلیمان

    تخت سلیمان شهر مهمی در تاریخ باستان است که حکومت‌های مختلف نام‌های متنوعی روی آن گذاشته‌اند. برای مثال این شهر را به زبان پهلوی گنجک، به زبان ارمنی گنزکا یا کادزا، به زبان یونانی کنزکا و در زبان مغولی ستوریق نامیده‌اند. جالب است بدانید نام گنجه در شاهنامه فردوسی به عنوان یک منبع تاریخی ذکر شده است. تخت سلیمان را زادگاه زرتشت می‌دانند. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که این گفته مورد تایید همه تاریخ‌دانان نیست.

    جاذبه‌ها و بناهایی که در تخت سلیمان تکاب وجود دارند مربوط به یک دوره تاریخی نیستند بلکه در زمان حکومت‌های مختلفی مانند اشکانیان، ایلخانیان و ساسانیان ساخته شده‌اند. شاید جالب باشد بدانید در کاوش‌هایی که در این منطقه صورت گرفته آثاری از دوره حکومت هخامنشان نیز پیدا شده است. در واقع قدیمی‌ترین آثار کشف شده در تخت سلیمان مربوط به سه هزار سال پیش یعنی دوره‌های پارینه سنگی و عصر آهن یک، دو و سه است.

    شنیده‌ها حاکی از آن است که دستور ساخت تخت سلیمان و آتشکده آن را یکی از پادشاهان مشهور ساسانی به نام بهرام گور داده است. بعدها و توسط پادشاهان دیگر این منطقه گسترش پیدا کرد و رونق گرفت. اما زمانی که رومیان آن را ویران کردند، دیگر هیچگاه نتوانست رونق قبل را به دست آورد.

    همانطور که تا اینجای متن مشخص شد؛ تخت سلیمان از نظر مذهبی برای زرتشتیان اهمیت ویژه داشته است. زمانی که اسلام وارد ایران شد، اعراب بسیاری از آتشکده‌های موجود در کشور را نابود کردند اما موبدانی که در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند تصمیم گرفتند با پرداخت مالیات سالانه از تخریب آتشکده‌ای که در این منطقه وجود داشته است، جلوگیری کنند.

    زمانی که ایلخانیان بر ایران مسلط شدند، پادشاهان آن از تخت سلیمان به عنوان یک منطقه ییلاقی و تابستانه استفاده می‌کردند. در این زمان بناهایی نیز به این مجموعه اضافه شد که در حال حاضر قدمتی حدود 700 سال دارند. ایوان شرقی، سالن شورا، ساختمان‌های هشت ضلعی و ساختمان‌های 12 ضلعی نمونه‌هایی از بناهای اضافه شده در زمان ایلخانیان هستند.

    پس از ایلخانیان از تخت سلیمان به عنوان دهکده و بازارچه استفاده شد. حکومت صفویه نیز دقیقا همان کاری را کرد که ایلخانیان کردند. یعنی از تخت سلیمان به عنوان یک منطقه ییلاقی استفاده نمود. در نهایت حدود 250 سال پیش این منطقه خالی از سکنه شد. جالب است بدانید به دلیل اهمیت تاریخی و البته افسانه‌هایی که پیرامون تخت سلیمان وجود دارد، در طول این سال‌ها کمتر از دیگر جاذبه‌ های گردشگری مورد دستبرد و غارت قرار گرفته است.

جاذبه‌های گردشگری تخت سلیمان

    همانطور که در بالا ذکر شد جاذبه‌های فراوان گردشگری در تخت سلیمان وجود دارد که بازدید از هر کدام آنها لطف خود را دارد. در ادامه این مطلب قصد داریم برخی از این جاذبه‌ها را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

ایوان خسرو

    یک جاذبه گردشگری مهم در تخت سلیمان، ایوان خسرو است. این ایوان که آن را با نام ایوان غربی نیز می‌شناسند، در مجاورت با آتشکده آذرگشتسپ قرار دارد. به نظر می‌رسد هدف از ساخت این ایوان برگزاری مراسمات مختلف آتشکده زرتشت بوده است. این بنا که شبیه به ایوان مدائن است، حالت مستطیلی دارد و در ساخت آن از ملات ساروج و آجر قرمز استفاده کرده‌اند. آنچه از بقایای طاق این ایوان به جا مانده نشان می‌دهد، این طاق حدود 18.5 متر ارتفاع داشته است.

دریاچه تخت سلیمان

    یکی دیگر از جاذبه‌های منطقه تخت سلیمان دریاچه‌ای است که در آن قرار دارد. پیرامون این دریاچه قصه‌ها و افسانه‌های فراوانی وجود دارد و همین امر آن را به یکی از رازآلودترین دریاچه‌های موجود در ایران بدل کرده است. این دریاچه دارای 120 متر عمق است و آب آن به دلیل وجود املاح و آهک فراوان قابل خوردن نیست. قدمت این چشمه به بیش از هزار سال پیش باز می‌گردد و برخی معتقدند این چشمه دارای انرژی‌های مثبت و مفید است. از جمله مهم‌ترین روایت‌ها و افسانه‌هایی که درباره این دریاچه وجود دارد می‌توان به داستان کوبیدن عصای حضرت سلیمان و همچنین کیسه خاک از طرف حضرت مریم اشاره کرد.

آتشکده آذرگشتسپ

    همانطور که ذکر شد، آتشکده آذرگشتسپ به عنوان مهم‌ترین آتشکده زرتشتیان در این منطقه قرار دارد. بومیان این منطقه این آتشکده را به نام آذرشسپ هم می‌شناختند. اهمیت این آتشکده تا جایی بوده است که یکی از پادشاهان ساسانی زمانی که به تخت پادشاهی نشست به عنوان اولین کار خود، برای ادای احترام با پای پیاده به زیارت آذرگشتسپ رفت. جالب است بدانید نام اصلی این منطقه آذرگشتسپ بوده است و زمانی که اعراب به ایران حمله کردند، برای در امان نگه داشتن این منطقه داستان‌هایی مربوط به حضرت سلیمان را به آن نسبت داده و نام تخت سلیمان بر روی آن ماند.

معبد آناهیتا

    یکی دیگر از جاذبه های گردشگری که حتما هنگام بازدید از تخت سلیمان حتما باید از آن بازدید کنید، معبد آناهیتا است. این معبد برای ستایش ایزدبانوی آب و زایش ساخته شده است. پایه دیوارهای معبد از سنگ صیقل خورده خاکستری رنگ هستند و دیوارها نیز با آجرهای قرمز رنگ تزئین شده‌اند. در سالن معبد از طریق کانال کشی، آب چشمه سلیمان جاری است و این مساله جلوه زیبایی به معبد آناهیتا داده است. جالب است بدانید جدا از مسیری که عموم برای عبادت از این معبد طی می‌کرده‌اند، یک مسیر مستقیم از دروازه شمالی وجود دارد که مخصوص تردد پادشاهان و درباریان بوده است.

    دیگر جاذبه‌هایی که می‌توانید در تخت سلیمان از آنها بازدید کنید، عبارتند از: سنگ اژدها، حصار تخت سلیمان، زندان تخت سلیمان و بناهای مربوط به دوره ایلخانی

کلام آخر

    در مطلب تخت سلیمان: معرفی جامع و راهنمای کامل اطلاعات زیادی درباره این مجموعه تاریخی به دست آوردیم. برخی از جاذبه های گردشگری آن را بررسی کردیم و نگاهی هم به تاریخی که در پنج دوره مدنیت بر این سرزمین گذشته انداختبم.

    تخت سلیمان: معرفی کامل و راهنمای جامع را نمی‌توان یک جاذبه گردشگری معمولی دانست. بلکه باید آن را یک منطقه اعجاب انگیز معرفی کرد که پر از رمز و راز و شگفتی است. در واقع اگر به بازدید از آن دسته جاذبه‌های تاریخی علاقه دارید که به افسانه‌ها و قصه‌های کهن فارسی گره خورده‌اند، بازدید از تخت سلیمان انتخاب مناسبی برایتان خواهد بود. در یک کلام این منطقه همان چیزی است که برای هیجان دادن به سفرتان به آذربایجان غربی بدان نیاز دارید. پس فرصت بازدید از آن را به هیچ عنوان از دست ندهید. در این مطلب سعی کردیم تمام اطلاعاتی که را به نظر هنگام بازدید از تخت سلیمان به کارتان خواهد آمد را به رشته تحریر درآوریم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد.