قله خلنو در البرز مرکزی به عنوان بلندترین قله استان تهران یکی از جذاب‌ترین مکان‌های طبیعی پایتخت به حساب می‌آید که سالانه هزاران کوهنورد را به خود جذب می‌کند. بر خلاف تصور رایج، بلندترین قله تهران نه قله دماوند که قله‌ای 4375 متری به نام خلنو است. هر چند دماوند یکی از نماد‌های تهران محسوب می‌شود و از جاهای مختلف پایتخت این قله که بلندترین قله ایران است قابل رویت است، اما در واقع از نظر تقسیمات کشوری این قله در مازندران قرار دارد.

وارنگه رود به لالون مسیری است در دل البرز مرکزی که باید برای گذر از آن بر بلندای قله خلنو که بام استان تهران است پا نهاد. هرزه کوه، دریاچه خلنو، عشایر، مسیرهای منتهی به آزادکوه، دشت‌های بی انتها، آب‌های خروشان، مسیری زیبا و البته هرزه کوه از جمله مناظری هستند که در این مسیر طولانی به نوازش چشمانتان می‌نشینند. در این سفر کوتاه و سریع با هدف پیمایش این مسیر در مرداد ماه عازم وارنگه رود شدیم و از آنجا به سمت روستای بی نهایت زیبای لالون (لالان) رهسپار شدیم. با من در این سفر همراه باشید.

"سفرنامه تصویری انارک و ریگ جن". سوار بر قالیچه پرنده بر فراز دشت‌های آفتاب‌گون و پهناور کویر مرکزی ایران از انارک که چون نگینی زیبا بر رکاب انگشتری سرزمین‌های دور نشسته عبور می‌کنیم و به ریگ جن، این بیابان اسرار آمیز می‌رسیم و آنجا محو تماشای هنر آفریدگار چیره‌دست می‌شویم، از خود بیخود گشته و در این طبیعت مینوی اندیشه‌کنان در پی یافتن اسرار ازل غرق می‌گردیم. در این سیر و سلوک همراهم باشید که گفتنی‌ها بسیار است.

دامنه‌های البرز، نگین‌های سبز بی شماری در خود نهان کرده که سفر به هریک با تجربه‌ای به یاد ماندنی همراه است، در این میان اما، سفر به روستای نوا و دشت آزو با چشم‌اندازهای بی نظیر از دامنه‌های سر سبز و قله پر صلابت دماوند، همراه با تنفس هوای پاک و سبک کوهستانی حکایت دیگری دارد. در این سفر با دکوول همراه باشید. شوق تماشای کوهستان و خصوصا قلل مرتفع و پرابهت، از آن دست چیزهایی است که بیشتر ما آدم‌ها آن را دوست داریم و هنگامی که صحبت از دماوند به میان می‌آید این اشتیاق همراه با غروری پنهان همراه می‌شود. دماوند البته کوه عجیبی است، تقریبا هر جای دامنه این کوه سپید پای دربند که باشید ، باز هم یک چشم‌انداز از بام ایران پیش رویتان است. حتی اگر دماوند زیبا هم در فاصله دور باشد، باز هم پر صلابت و تماشایی است. اما اگر دنبال منطقه‌ای هستید که بهترین چشم اندازها را از این کوه پرصلابت پیش رویتان بگشاید ، باید راهی دشت آزو شوید.

وقتی نام استان مازندران به میان می‌آید، ناخودآگاه چشمه‌‌های عجیب و جذاب باداب سورت در ذهن تداعی می‌شود. این چشمه‌های رنگی که در روستای ارست یا اروست، بخش چهاردانگه شهرستان ساری قرار دارد، آنقدر جذاب و دیدنی است که سالانه عده زیادی گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند. این گردشگران یا برای بازدید از این چشمه‌ها به مازندران سفر می‌کنند و یا به باداب سورت می‌آیند تا از خواص درمانی آن استفاده کنند.

شمس تبریزی شخصیتی شناخته شده برای ایرانیان، ترک‌ها و دیگر ادب دوستان و عرفان دوستان جهان است. او یکی از صوفیان و عارفان مسلمان قرن هفتم بوده که داستان دوستی و نزدیکیش با شاعر معروف ایرانی مولانا جلال الدین محمد بلخی زبان زد خاص و عام است. بعید است کسی به مولانا علاقه داشته باشد و داستان زندگی شمس را نخوانده باشد. شمس تبریزی اهل سفر بود و یک جا آرام و قرار نداشت. در طول زندگی‌ به شهرهای مختلفی سفر کرده و برخی از آنها را برای زندگی انتخاب کرده است. شهر خوی در استان آذربایجان غربی نیز یکی از این انتخاب‌هاست. او در همین شهر دار فانی را وداع گفت و مقبرهاش هم در همین شهر قرار دارد. این مقبره اکنون به یکی از جاذبه های گردشگری شهر خوی تبدیل شده است.

خورشید دارد با طنازی تمام از پس کوه‌های البرز رخ می‌نماید. آسمان آخرین جرعه شب را سر می‌کشد و روزی نو آغاز می‌شود. مگر می‌شود این روز را در خانه ماند؟ البته که محال است ماندن در خانه آن هم در یک جمعه اردیبهشتی! همین که اولین هفته از اردیبهشت از راه می‌رسد تمام ذرات وجودم یک صدا فریاد می‌زنند «گلستان، نگارستان» و اینگونه است که رهسپارش می‌شویم.

راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان     وقتی که می‌گوییم ایران کشوری پر از شگفتی است، دروغ نگفته‌ایم. زمانی که به گوشه گوشه این خاک نگاه کنیم زیبایی و منحصر به فرد بودن را می‌بینیم. ایران پر است از مقاصد سفر که هر کدام از این سفرها یک دنیای پر از شگفتی را پیش چشم‌مان می‌آورند. استان هرمزگان یکی از این مقاصد است که اگر چه مانند شیراز و اصفهان و مشهد مشهور نیست و آنطور که باید بدان پرداخته نشده اما بعید است کسی پا به این دیار بگذارد و نمک گیرش نشود. بهترین زمان سفر به استان هرمزگان اواخر پاییز تا اردیبهشت ماه است. از آنجایی که این استان گرمسیری است، امکان دارد گرمای تابستان باعث آزار مسافران شود.     سفر به استان هرمزگان هم برای علاقمندان به طبیعت‌گردی و هم برای علاقمندان به جاذبه‌های تاریخی جذاب خواهد بود. اما نکته‌ای که قبل از سفر باید بدانید این است که ازآنجایی که استان هرمزگان بسیار گسترده است، در یک سفر کوتاه نمی‌‌‏توان از تمام جاذبه‌های این منطقه دیدن کرد، بنابراین یا باید یک بخش از این استان را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب نمایید و یا باید برنامه یک سفر طولانی مدت را بریزید.     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان قصد داریم شما را با این استان سرتاسر شگفتی آشنا کنیم. کمی درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای این دیار حرف بزنیم و سپس به معرفی جاذبه های گردشگری بی‌شمارش بپردازیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. گزیده ای از تاریخ استان هرمزگان     تا سال 1316، استان هرمزگان بخشی از  ایالت بنادر و جزایر خلیج فارس بوده است. شهر بوشهر را به عنوان مرکز این ایالت می‌شناختند. در آبان‎ ماه سال 1316 براساس تقسیمات استانی جدید این منطقه در مجموعه استان جنوب قرار گرفت. دی ماه همان سال در یک تقسیم‌بندی جدید بخش‌هایی از استان هرمزگان کنونی در مجموعه استان هشتم به مرکزیت کرمان و بخش‌های دیگری از آن در مجموعه استان هفتم به مرکزیت شیراز درآمد. به مروز زمان برخی از روستاها و شهرهای کوچک در این منطقه مانند بندر لنگه و میناب به شهرستان تبدیل شدند و در سال 1346 با دیگر بخش‌های این منطقه در یک مجموعه به نام استان ساحلی، بنادر، جزایر خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفتند. نام این مجموعه بعدها در سال 1355 به استان هرمزگان تغییر پیدا کرد. این نام را به دلیل وجود تنگه هرمز در این منطقه و به این دلیل که این تنگه موقعیت و ارزش خاصی برای کشور دارد، هرمزگان گذاشتند.     تاریخ دور و دراز هرمزگان به روایت برخی به دوره هخامنشیان و به روایت برخی دیگر به دوره اردشیر یکم می‌رسد. به دلیل وجود منابع فراوان و همچنین قرار گرفتن در گذرگاه‌های مهم در طول تاریخ مردم این منطقه بسیار مرفه و ثروتمند بوده‌اند. حتی مارکوپولو نیز از این بخش از خاک ایران دیدن کرده و در سفرنامه خود به تجارت ابریشم و جواهرات در بندرعباس اشاره کرده است.     ثروتمند بودن این خاک آسیب‌های زیادی به آن زده است. بارها بیگانگان برای غارت به آن یورش برده‌اند. برای مثال در سال 1508 پرتغالی‌ها به بهانه حفاظت از این منطقه آن را در اختیار گرفتند و ایران تا زمان حکومت شاه عباس صفوی نتوانست این منطقه را از چنگ این بیگانگان درآورد. در همان زمان شاه عباس بخشی از خاک استان هرمزگان در استعمار انگلیسی‌ها و هلندی‌ها بود. در حال حاضر نیز با وجود منابع فراوان و با ارزشی که در این استان وجود دارد و پتانسیل بالای گردشگری این دیار، باید آن را از مناطق محروم کشورمان دانست. گزیده ای از فرهنگ استان هرمزگان     قبل از اینکه درباره فرهنگ مردم هرمزگان چیزی بخوانم هر وقت نام این استان به گوشم می‌خورد به یاد چادرهای رنگی و برقع زنان قشمی و لباس‌های محلی زیبا و پر از رنگ مردم بندرعباس می‌افتادم. اما بعدتر متوجه شدم فرهنگ این خطه بسیار بیشتر و زیباتر از چیزی است که من از آن می‌دانم. استان هرمزگان در مجاورت با دریا قرار دارد بنابراین از قدیم به دلیل رفت و آمد تجار به این خاک مردم آن با فرهنگ‌های متنوعی آشنا می‌شده‌اند و بخش‌هایی از این فرهنگ‌ها را نیز به یادگار نزد خود نگه داشته‌اند.     بیایید بحث فرهنگ را با مراسمات محلی هرمزگان ادامه دهیم. مراسم‌های بسیاری در این استان برگزار می‌شود که برپایی آن در استان‌های دیگر کمرنگ یا منسوخ شده و یا اصلا از ابتدا چنین رسمی در این استان‌ها وجود نداشته است. از میان این رسم‌ها می‌توان به زنبیل گردانی (برای راه افتادن زودتر نوزاد)، مولوی خوانی، قربانی برای بارش باران، مراسم‌زار (برای بیرون راندن بیماری از جسم بیمار) و ... اشاره کرد.     یکی دیگر از راه‌های شناخت فرهنگ یک منطقه بررسی هنرها و صنایع دستی آنهاست. صنایع دستی هر منطقه می‌تواند نشان دهنده تاریخ، جغرافیا، مذهب و نوع زندگی در آن منطقه به صورت غیر مستقیم باشد. مهم‌ترین صنایع دستی مردم استان هرمزگان عبارتند از: قالی بافی، سوزن دوزی، چنته بافی، سفالگری، حصیر بافی، سبدبافی و ... همچنین این موارد را از روی غذاهای بومی موجود در هر منطقه نیز بررسی کرد. از میان غذاهای محلی استان هرمزگان می‌توان به مواردی همچون کباب ذغالی، دوپیازه میگو، نان توموشی، هزاری، برنج دیشو، زیبون، هواری، موفلک و ... اشاره کرد.     مردم استان هرمزگان به گویش بندری با لهجه‌های مختلف آن صحبت می‌کنند. این گوش از زیرشاخه‌های زبان فارسی و بازمانده‎ای از پارسی میانه و باستانی به حساب می‌آید. همچنین در بخش‌هایی از استان مانند جزیره قشم گویش جزیرتی رواج دارد. این گوش را باید ترکیبی از گویش بندری و زبان عربی دانست. درباره مذهب در هرمزگان نیز باید گفت حدود 70 درصد از مردم این استان مسلمان هستند و 30 درصد باقیمانده در دسته اقلیت‌های مذهبی قرار می‌گیرند. گزیده ای از جغرافیای استان هرمزگان     استان هرمزگان را باید جنوبی‌ترین استان ایران دانست. این منطقه ساحلی در مجاورت دریای عمان و خلیج فارس قرار دارد. این استان وسیع 8 درصد از مساحت کل کشور را در بر می‌گیرد و به دلیل قرارگیری در کنار دریای عمان و خلیج فارس از اهمیت استراتژیکی برخوردار است. این استان 14 جزیره بزرگ و کوچک دارد که تعدادی از آنها به دلایل سیاسی و بین‌المللی و تعداد دیگر به در زمینه گردشگری دارای اهمیت هستند. کیش و قشم را باید مهم‌ترین و بزرگ‌ترین جزایر این استان دانست. هرمزگان با استان کرمان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و استان فارس همسایه است. در این منطقه تنوع آب و هوایی به چشم می‌خورد. بخشی از آن تحت تاثیر سواحل دارای آب و هوای مرطوب است و قسمت‌های دیگر نیز آب و هوای گرم و خشک دارد. جالب است بدانید در سردترین روزهای سال دمای هیچ نقطه‎ای از این استان به زیر 10 درجه نخواهد رسید.     استان هرمزگان به مرکزیت بندرعباس ناهمواری‌های متنوعی را در خود جای داده است. به دلیل این تنوع گونه‌های جانوری گرمسیری مانند بزمجه، شتر و کمنزیل به راحتی در این منطقه زندگی می‌کنند. پوشش گیاهی رایج در استان نیز شامل گیاهان گرمسیری مانند نخل می‌شود. نخلستان‌های وسیع در این استان بخشی از جاذبه‌های طبیعی هرمزگان به حساب می‌آید که به هیچ عنوان نباید فرصت بازدید از آنها را از دست داد. آشنایی با جاذبه های گردشگری استان هرمزگان     تا اینجای مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان اطلاعات ارزنده‌ای درباره تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این دیار به دست آوردیم. اما اگر قصد سفر به این استان را داشته باشیم، این اطلاعات به تنهایی نمی‌تواند کارگشا باشد. دانستن درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای هرمزگان زمانی ارزشمند است که ما هنگام بازدید از یک جاذبه گردشگری در این استان با این اطلاعات بتوانیم این جاذبه گردشگری را بهتر درک کنیم. در ادامه به معرفی بخشی از جاذبه‌های این منطقه شگفت‌انگیز خواهیم پرداخت. طبق روال همیشه ابتدا درباره آثاری حرف خواهیم زد که در فهرست میراث جهانی یا ملی ثبت شده‌اند و سپس به معرفی دیگر جاذبه های گردشگری استان خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید. حمام گله داری ثبت در فهرست آثار ملی: سال 1374     یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی که می‌توان در سفر به استان هرمزگان از آن دیدن کرد حمام گله داری نام دارد. قدمت این حمام که در بندرعباس قرار گرفته به دوره حکومت قاجارها باز می‌گردد. تا سال 1340 از این حمام تاریخی استفاده می‌شده است اما از آن پس و بعد از لوله کشی شهری کم‌کم این مکان به بنایی متروکه و در بهترین حالت انبار تبدیل شد. در دهه 70 سازمان میراث فرهنگی نگاهی دوباره به این حمام انداخت. آن را ثبت و مرمت کرد و به عنوان یک جاذبه تاریخی بازدید عمومی برای آن گذاشت. این حمام را احمد گله داری برای بندرعباسی‌ها تاسیس و وقف مسجد معروف گله داری کرد. بازار بستک ثبت در فهرست آثار ملی: 25 اردیبهشت 1380     مجموعه بازار بستک، یکی از جاذبه‌های‎ تاریخی استان هرمزگان به شمار می‌آید که در شهرستان بستک قرار گرفته است. این مجموعه سه بازار را شامل می‌شود که قدمتشان به دوره‌های صفویه و قاجاریه می‌رسد. این بازار که در نوع خود معماری منحصر به فردی دارد به صورت مربعی شکل ساخته شده است. اگر چه بازار بستک هنوز هم دایر است اما متاسفانه مانند قدیم رونق ندارد. این بازار که در ساختش از مصالحی مانند سنگ و گچ استفاده کرده‌اند، در طول سال‌های حیات خود چندین بار مرمت شده است. قلعه فین ثبت در فهرست آثار ملی: سال 1381     یکی دیگر از جاذبه های گردشگری استان هرمزگان و بندرعباس که در فهرست آثار ملی ثبت شده است، قلعه فین نام دارد. قدمت این قلعه به قرون وسطی میانه اسلام باز می‌گردد. قلعه فین در 100 کیلومتری بندرعباس بر روی یک تپه مرتفع قرار دارد. این قلعه در سال 1386 بر اثر یک زلزله خسارت دید و متاسفانه در حال حاضر تنها بخشی از برج‌ها و معماری آن باقی مانده است. اگرچه در سال 1395 بخش‌هایی از قلعه فین مرمت شد اما هنوز هم احتمال ویرانی و ریزش آنچه که از قلعه باقی مانده بسیار زیاد است. قلعه شیرآهن ثبت در فهرست آثار ملی: 23 بهمن 1385     یکی دیگر از جاذبه‌هایی که در مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان باید بدان اشاره کنیم، قلعه شیرآهن است. این قلعه که قدمتش به دوره‌های تاریخی پس از اسلام باز می‌گردد. این قلعه در یک کیلومتری روستای شیرآهن قرار گرفته. جالب است بدانید یک قلعه دیگر در همین مکان وجود دارد که به آن قلعه شیرآهن پایین گفته می‌شود. زمان ساخت هر دو قلعه به یک زمان باز می‌گردد. آب انبارهای هرمزگان     در استان هرمرگان آب انبارهای فراوانی وجود دارد که بخش زیادی از آنها در فهرست آثار ملی به عنوان یک میراث تاریخی ثبت شده‌اند. در ادامه برخی از مهم‌ترین آب انبارهای این منطقه را به شما معرفی خواهیم کرد. آب انبار هلر، واقع در جزیره قشم، مربوط به اواخر قاجار و اوایل پهلوی (ثبت در فهرست آثار ملی: 27 بهمن 1382) آب انبار حاجی ابراهیم، واقع در بندر لنگه، مربوط به دوره پهلوی دوم (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) آب انبار حاجی محمد، واقع در بندر لنگه، مربوط به دوره پهلوی دوم (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) اب انبار قصر صورت، واقع در جزیره هرمز، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) آب انبار عبدالله مداوی واقع در بندر خمیر، مربوط به اواخر دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 25 آبان 1384) آسیاب‌های استان هرمزگان     در استان هرمزگان به دلیل وضعیت آب و هوایی، برکه‌ها و آسیاب‌های قدیمی فراوانی وجود دارد. بخشی از این آسیاب‌ها ارزش تاریخی دارند و در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده‌اند. در ادامه برخی از مهم‌ترین آنها را به شما معرفی خواهیم کرد. آسیاب آبی فارغان، واقع در روستای فارغان، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1383) آسیاب تزرج، واقع در روستای طارم، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 25 آبان 1384) آسیاب بهرغ، واقع در روستای بهرغ، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 9 بهمن 1384) آسیاب مارم فین، واقع در روستای فین، مربوط به دوره قاجاریه (ثبت در فهرست آثار ملی: 9 بهمن 1384) جزیره هرمز     یکی از جذاب‌ترین بخش‌های گردشگری استان هرمزگان، جزیره هرمز است. این جزیره در سال‌های اخیر مورد استقبال بی‌نظیر گردشگران و علاقمندان به کمپ و طبیعت‎گردی، خصوصا در فصل زمستان، قرار گرفته است. توصیف جزیره هرمز در چند خط نمی‌گنجد بنابراین بعدها در مطلب مفصل درباره آن حرف خواهیم زد. جدا از زمینه گردشگری، این جزیره از نظر راهبری و بازرگانی نیز اهمیت ویژه‎ای دارد. هرمز در روزگار قدیم مکانی پر رونق در زمینه کشاورزی بوده اما حمله مغول این منطقه را به نابوده کشانده و مردم آن ابتدا به جزیره قشم و سپس به جزیره هرمز کنونی نقل مکان کرده‌‎‌اند. در 1622 میلادی این جزیره توسط شاه عباس صفوی از استعمار پرتغالی‌ها در آمد. بازار مساح     یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری در استان هرمزگان، بازار مساح است که در بندر لنگه قرار دارد. این بازار را در سال های 1220 تا 1240 بر اساس نقشه‌ای که برای آن کشیده بودند، ساخته‌اند. در زمان به هیچ عنوان رایج نبود که در ساخت یک بنا از نقشه کشیده شده استفاده شود. از آن زمان به بعد بود که شغل مساحی و نقشه‌کشی در ایران رواج پیدا کرد. این بازار را باید اولین بازار تاریخی مدرن در کشور دانست که در آن همه چیز پیدا می‌شود. بازار مساح را باید یکی از بزرگ‌ترین بازارهای غرب ایران دانست. بام استان هرمزگان     وقتی زبان با نام استان هرمزگان کلام را آغاز می‌کند نام خلیج همیشه فارس، تنگه هرمز، زیبایی‌های بی‌نظیر کرانه‌های دریا بر ذهن می‌نشیند، اما در کنار تمام این زیبایی‌ها استان هرمزگان کوهستان بسیار زیبایی دارد و در پروژه سیمرغ کوه‌های ایران قله‌ی از این استان که بلندترین ارتفاع را دارد معرفی شده است، این قله تشگر نام دارد که ارتفاع آن 3268 متر است و در ارتفاعات هماک یا همای واقه شده است و با شهر ساحلی بندرعباس 60 کیلومتر فاصله دارد.     این گونه می‌توان بیان کرد که این کوهستان در جنوب شهرستان حاجی آباد می‌باشد و نزدیک‌ترین سازه‌های انسانی به آن را باید روستای زاکین معرفی کرد. کوهنوردان که از شهرهای دیگر برای صعود این کوه می‌روند می‌توانند شب را در این روستا بگذرانند. اگر مایل هستید درباره قله تشکر بیشتر بدانید در مقاله قله تشکر با دکوول همراه بشوید. کلام آخر     نوشتن درباره هرمزگان کار ساده‌ای نیست. این منطقه پر است از تاریخ و فرهنگ و جاذبه گردشگری که اگر بخواهیم درباره همه آنها حرف بزنیم به صفحات سفید زیادی نیاز داریم. در مطلب راهنمای جامع سفر به استان هرمزگان به صورت خلاصه درباره این این موارد حرف زدیم و بخشی از جاذبه‌های استان را نیز معرفی کردیم. اما هرمزگان پر است از قلعه‌ها، مساجد، برکه‌ها، تپه‌ها و جزیره‌های فوق‌العاده زیبا که اگر چه فرصت معرفی آنها را نداشتیم اما این بدان معنا نیست که در سفر به این استان بازدید از آنها لطفی ندارد.     از آنجایی که بیشتر کسانی که قصد سفر به این منطقه را دارند می‌خواهند در یکی از جزایر این استان کمپ کنند و در کنار دریا باشند، یادآوری این نکته ضروری است که بخش زیادی از زیبایی این منطقه به تمیز بودن آن است پس هنگام سفر سعی کنید در حفط آن بکوشید. تا آیندگان هم بتوانند این گنجینه را به همین زیبایی که شما دیده‎اید ببینند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به استان خوزستان     وقتی نام خوزستان به میان می‌آید، بسیاری از افراد یاد جنگ تحمیلی ایران و عراق می‌افتند. بسیاری هم یاد نخلستان و خرما و هوای بی‌نهایت گرم، عده‌ای دیگر هم به یاد بی‎آبی‌ها و گردو غبارهایی که این سال‌ها بر چهره شهرهای جنوبی کشورمان نشسته است. اما من به یاد شگفتی و عظمت می‎افتم. به یاد شهرهای سبزی که در این استان وجود دارد و به یاد فرهنگ رنگارنگ، غنی و گرم مردم این دیار. خوزستان خطه شگفتی‌هاست، دیار قرار گرفتن متضادها در کنار هم.     بسیاری از افراد براین باور هستند که بهترین زمان سفر به استان خوزستان زمستان است زیرا در فصل‌‌های دیگر، گرمای هوا اجازه مسافت به این خطه را نمی‌دهد. تا حدی هم این حرف درست است. قطعا فصل‌های سرد سال انتخاب بهتری برای سفر به خوزستان است اما اگر در تابستان هم گذرتان به این خطه بیافتند، امکان آشنایی با زندگی شبانه در شهرهای جنوبی را خواهید داشت و این یقینا تجربه‎ لذت‌بخشی است که به دست خواهید آورد.     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خوزستان قصد داریم، خوزستان را به‎ عنوان یک مقصد جذاب برای سفر به شما معرفی کنیم. ابتدا درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای این دیار حرف خواهیم زد و سپس به معرفی جاذبه های گردشگری آن خواهیم پرداخت. اگرچه هر شهری در استان خوزستان خود یک جاذبه گردشکری محسوب می‌شود اما، در مطالب دیگر درباره هرکدام از این شهرها مفصل حرف خواهیم زد. این مقاله سعی دارد شما را به طور مختصر با استان خوزستان آشنا کند. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب از دکوول همراه باشید. آشنایی با پیشینه استان خوزستان     خوزستان را باید یکی از قدیمی‌ترین استان‌های ایران دانست که در آن تمدن وجود داشته است. این منطقه بسیار مورد توجه ساسانیان قرار گرفته بود و زمان حکومت این سلسله را می‌توان آبادترین دوران این منطقه دانست. همچنین جاده ابریشم به این منطقه نزدیک بود و تاجران و بازرگانان زیادی از این طریق به آن رفت و آمد داشتند. این مساله هم بر اهمیت خوزستان در آن دوران افزوده بود. هنوز هم آثار و بناهای زیادی از دوره ساسانیان در این دیار باقی مانده است.     بعد از ورود حکومت اسلامی به ایران مردم خوزستان از اولین افرادی بودند که به اسلام گرویدند. از آن زمان تا حکوما صفویه این دیار بارها و بارها مورد هجوم و حمله قرار گرفت. از آنجایی که این منطقه نوعی شاهراه به حساب می‌آید، در طول تاریخ اهمیت فراوانی داشته و دارد و همین مساله باعث شده است تا جنگ‌ها و حملات بسیاری این خاک را تهدید کند. این آسیب‌ها تا حدی خوزستان را از دوره عظمت و شکوهش دور کرده بود. اگرچه در زمان حکومت صفویه برخی از این آسیب‌ها جبران شد. اما این بدان معنا نیست که از زمان صفویه به بعد این خاک طلاخیز از بلا به دور مانده است. در طی این دوران یک بار عثمانی‌ها به این خاک تجاوز کردند. انگلیسی‌ها نیز سالیان سال از این خاک سود جستند. پس از انقلاب اسلامی نیز جنگ تحمیلی زخمی دیگر به پیکر این دیار زد که هنوز هم تمام خسارات مربوط به این جنگ جبران نشده است. آشنایی با فرهنگ استان خوزستان     وجود تیره‌های گوناگون در استان خوزستان نوعی تنوع فرهنگی به وجود آورده است. به عبارت ساده‌تر خرده فرهنگ‌هایی مانند عرب‌ها، فارس‌ها، بختیاری‌ها، لرها و ... در کنار هم خوزستان را به وجود آورده‌اند. این مساله باعث شده که زبان‌های مختلفی نیز به عنوان زبان محلی در استان خوزستان وجود داشته باشد. همچنین به دلیل وضعیت آب و هوای این استان نیز عشایر هم از قدیم تاکنون در آن وجود داشته‌اند.     عیدها و مراسمات ملی و مذهبی در خوزستان جشن گرفته می‌شود. جدا از مراسمات رایج، روزهای دیگری نیز از نظر مذهبی برای مردم خوزستان اهمیت دارد. برای مثال مردم شوشتر جمعه آخر ذیحجه را جشن می‌گیرند زیرا آخرین جمعه‌ای قبل از محرم و صفر است. برای عید نورز نیز از چند روز پیش از عید در خوزستان جشن و پایکوبی برپاست. جالب است بدانید خوزستانی‌ها دو روز را به عنوان سیزده به در جشن می‌گیرند. یک بار با احتساب عید نوروز و بار دیگر بدون احتساب آن.     چند فرهنگی بودن خوزستان بر موسیقی بومی مردم این دیار نیز تاثیر گذاشته است. از میان موسیقی‌های محلی در استان خوزستان می‌توان به موسیقی بختیاری، موسیقی شوشتری و ... اشاره کرد. اما جذاب‌ترین بخش فرهنگ این خطه غذاهای محلی آن است. از میان غذاهای بومی این دیار می‌توان به آو تفتالو، تلیکه، شله ماستی، کوردیم، کمنه، اش بگ و ... اشاره کرد. آشنایی با جغرافیای استان خوزستان     استان خوزستان با مرکزیت اهواز، یکی از استان‌های جنوبی کشور است که از از شرق آن را کوه‌های زاگرس احاطه کرده و باید به دو بخش کوهستانی و جلگه‌ای تقسیمش کرد. این منطقه را با وجود پنج رود که از زاگرس سرچشمه می‌گیرند باید پرآب‌ترین استان ایران دانست. این رودها به سیرآب کردن زمین‌های جلگه‌ای این خطه کمک می‌کنند و در نهایت مستقیم یا غیرمستقیم به خلیج فارس می‌ریزند. بزرگ‌ترین و معروف‌ترین این رودها کارون نام دارد.     خوزستان از شمال با استان لرستان از شمال شرقی و شرق با استان‌های اصفهان و چهارمحال و بختیاری و از شمال غربی نیز با استان ایلام همسایه است. همچنین در جنوب این خطه نیز استان بوشهر قرار دارد. یکی از مهم‌ترین جلگه‏‌هایی که در این استان وجود دارد، جلگه خوزستان است که از رسوب‌های نرم رودخانه‌ای که رشته‌های چین خورده زاگرس را پوشش داده‌اند ، شکل گرفته است. در مناطق کوهستانی استان تابستان‌ها شاهد هوایی معتدل و زمستان‌ها شاهد هوایی سرد هستیم. نواحی کوهستانی استان نیز آب و هوای بیابانی دارند. به طور کلی زمستان‌ها در خوزستان کوتاه و معتدل و تابستان‌ها بسیار طولانی است. بنابراین باید بهترین زمان سفر به استان خوزستان را اواخر شهریور تا اوایل اردیبهشت ماه دانست. معرفی جاذبه های گردشگری استان خوزستان     تا اینجای مطلب راهنمای جامع سفر به استان خوزستان درباره تاریخ، جغرافیا و فرهنگ خوزستان اطلاعاتی به دست آوردیم. حالا وقت آن رسیده با بررسی جاذبه های گردشگری این استان اطلاعاتمان را برای سفر به آن تکمیل کنیم. طبق روال همیشه ابتدا جاذبه هایی را معرفی خواهیم کرد که در فهرست جهانی یا ملی ثبت شده‌ها و سپس به حرف زدن درباره جاذبه‌های دیگر استان خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید. معبد چغازنبیل ثبت در میراث جهانی یونسکو: 1979 ثبت در فهرست آثار ملی: 1 دی 1348     معبد چغازنبیل یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی استان خوزستان است که هم در فهرست میراث یونسکو و هم در فهرست آثار ملی ثبت شده است. این معبد در شهرستان شوش، منطقه هفت تپه خویش قرار دارد. نام دیگر این بنا ریگورات دوراونتاش است و قدمت آن 1250 سال پیش از میلاد باز می‌گردد. معماری منحصر به فرد چغازنبیل برای باستان شناسان جهان بسیار جذاب است و از آن اطلاعات زیادی درباره تمدن ایلام به دست آورده‌اند. به اعتقاد بسیاری از خاورشناسان جغازنبیل قدیمی‌ترین ساختمان مذهبی ساخته شده در ایران است. این بنا را در ستایش ایزد نگهبان، اینشوشیناک ساخته‌اند. جغازنبیل در سال 1936 توسط یک کارشناس نیوزلندی که در شرکت نفت ایران و انگلیس کار می‎‌کرد کشف شد. سازه های آبی شوشتر ثبت در میراث جهانی یونسکو: سال 2009 ثبت در فهرست آثار ملی: 17 آذر 1377     یکی از جذاب‌ترین جاذبه های گردشگری استان خوزستان سازه‌های آبی شوشتر است. این سازه‌ها آنقدر مدرن هستند که اصلا در عقل نمی‌گنجد که تاریخ ساختشان به دوره حکومت ساسانیان بازگردد. سازه‌های آبی مجموعه‎ای به هم پیوسته است که 13 جاذبه تاریخی از جمله پل‌ها، آسیاب‌ها، بندها، کانال‌ها، تونل‌ها، آبشارها و ... در این مجموعه قرار دارند. جالب است بدانید مادام ژان دیولافوآ، باستان شناس فرانسوی، در سفرنامه خود از این مجموعه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی، قبل از انقلاب صنعتی یاد می‌کند. اگر قصد سفر به خوزستان را دارید این مجموعه عظیم تاریخی را در صدر لیست خود برای بازدید قرار دهید. شهر شوش ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310     شهر شوش را به طور کلی باید یک جاذبه گردشگری دانست که در مطالب دیگر مفصلا درباره‌اش حرف خواهیم زد. جاذبه‎ های گردشگری فراوانی در شوش وجود دارد، بنابراین نمی‌توان یک فرصت کوتاه برای بازدید از آن در نظر گرفت. درواقع شوش را یکی از قدیمی‌ترین شهرهای جهان می‌دانند و از این جهت اهمیت تاریخی آن بسیار بالا است. این شهر در اوایل سده چهارم قبل از میلاد ساخته شده و به سرعت به یکی از مراکز هنری، علمی و اقتصادی جهان قدیم بدل شده است. در دوره‌های دیگر تاریخی مانند دوره ساسانیان و دوره حکومت اسلامی نیز شوش یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران به شمار می‌رفته است. درواقع شوش را باید موزه‌ای از دوره‌های مختلف تاریخی ایران دانست. از میان جاذبه‌هایی که در سفر به این شهر می‌توانید از آن دیدن کنید باید به کاخ اردشیر، ایوان کرخه، رود کرخه، کاخ آپادانا، قلعه شوش، پارک بادی و... اشاره کرد. خرابه های عهد ساسانی ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310     از آنجایی که استان خوزستان یکی از مهم‌ترین مناطق در زمان حکومت ساسانیان بوده است، آثار و جاذبه‌های فراوانی از آن زمان در جای جای این منطقه به یادگار مانده. یکی از این جاذبه‌ها خرابه‌های عهد ساسانی است. این خرابه‌ها در شهر بهبهان قرار دارد. برای بازدید از این جاذبه تاریخی باید به شمال شرق این شهر، در کنار رودخانه  مارون مراجعه کنید. این خرابه‌های تاریخی در فهرست آثار ملی نیز ثبت شده است. طاق نصرت ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310     طاق یا تاق نصرت یکی دیگر از جاذبه‌های مربوط به دوره ساسانیان در خوزستان است که در شهر رامهرمز قرار دارد. براساس اطلاعاتی که در کتاب‌های تاریخی درباره این بنا وجود دارد، طاق نصرت بارها مورد تعمیر قرار گرفته است. متاسفانه آخرین بقایای این بنا در سال 1380 کاملا ویران شد و به جای آن سازه‌های جدید ساختند اما عکس‌هایی از دهه‌های 40 و 50 از این جاذبه گردشگری وجود دارد که یک دالان را به نمایش می‌گذارد. آرامگاه دانیال نبی ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310     یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری در استان خوزستان را باید آرامگاه دانیال نبی دانست. این جاذبه که در شهر شوش قرار دارد، مربوط به دوره‌های تاریخی پس از اسلام است. روایت‌های ضد و نقیض زیادی درباره این مقبره وجود دارد. برای مثال برخی می‌گویند جسد دانیال نبی ابتدا در شوشتر بوده و پس از جنگ شوشتر به شوش انتقال پیدا کرده است و عده دیگر هم می‌گویند که این جسد ابتدا در شوش بوده و بعدها پس از حمله اعراب به ایران به کنار رودخانه شاوور انقال یافته است. اما آنچه مشخص است بنای مقبره دانیال نبی درحال حاضر به عنوان یک جاذبه گردشگری در شهر شوش قرار دارد.     سال 1287 شیخ جعفر شوشتری دستور به بازسازی مقبره دانیال نبی داد و در سال 1330 نیز دو گلدسته برای این مقبره ساخته شد. این آرامگاه همچنین گنبدی اورچین و دو پوسته دارد که با 20 متر ارتفاع و 5 متر قطر در زمان سلجوقیان ساخته شده است. از دیگر ویژگی‌های این بنا می‌توان به آینه‌کاری در بخش‌هایی از ضریح، کاشی‌کاری‌های زیبا و وجود حوض در اطراف اتاق‌هایی که برای استراحت زائران ساخته شده است، اشاره کرد. برج کلاه فرنگی شوشتر ثبت در فهرست آثار ملی: 25 اسفند 1378     یکی دیگر از جاذبه‌های که در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خوزستان باید به آن اشاره کرد، برج کلاه فرنگی شوشتر است. این بنا نیز از دوره ساسانیان به یادگار مانده و آن چیزی است که از یک برج هشت ضلعی در کنار رود شطیط به یادگار مانده است. مردم شوشتر معتقدند این برج را برای نظارت بر کار کارگران و همچنین دیده‌بانی ساخته‌اند و بعدها برای نظارت بر جریان رودخانه نیز از آن استفاده می‌شده است. بام استان خوزستان استان خوزستان یکی از استان‌های زیبا کشورمان ایران است که به لحاظ طبیعت و پیشینه تاریخی خود بسیار پر آوازه است. خوزستان به دلیل موقعیت استرانژیک خود و وسعتش هم بر کرانه‌های خلیج همیشه فارس قرار دارد و هم با استان‌های سرد سیری مانند چهارمحال بختیاری هم مرز است که این موضوع سبب شده است که رشته کوه زردکوه بختیاری که قسمتی از رشته کوه زاگرس است از آن عبور کند. بام استان خوزستان کوه کینو بختیاری با ارتفاع 3701 متر از سطح دریا است و درشهرستان اندیکا قرار دارد و در پروژه سیمرغ کوه‌های ایران نیز مطرح شده است، شایان ذکر است سرچشمه دریاچه‌ی تمی که آب آن از برف‌های قله کینو تامین می‌شود دردامنه همین کوه قرار دارد. دامنه‌های این قله محل ییلاق عشایر دامدار استان‌های همسایه خوزستان هستند و با توجه به موقعیت خاص این کوه، محل عبور عشایر بختیاری به سمت ییلاق یا قشلاق نیز می‌باشد. جهت مطالعه بیشتر در ارتباط با بام استان خوزستان مقاله قله کینو را مطالعه نمایید. کلام آخر     خوزستان مرکز شگفتی‌های تاریخی است. این دیار پر است از یادگارهایی که حاکمان مختلف در آن باقی گذاشته‌اند. پر است از زخم‌هایی که جنگ‌ها و یورش‌های مختلف بر تنش زده‎ و پر است از قصه‌هایی که تاریخ ما و سرزمین‌های را روایت می‌کند. آن چیزی که در این مطلب خواندید تنها بخشی از جاذبه های گردشگری این استان بود. بازدید از جاذبه‌های دیگری همچون خور موسی، هفت تپه، شهر تاریخی قلعه تل، مسجد جامع شوشتر، قلعه ارجان، سد دز و ... قعلا سفر شما را جذاب‌تر خواهد کرد. از آنجایی که خوزستان از قدیم یکی از مهم‌ترین مناطق ایران بوده و بخش اعظمی از تاریخ ما در این منطقه رقم خورده است، اگر قبل از سفر و بازدید از جاذبه‌های تاریخی کمی درباره پیشینه این استان بخوانید قطعا درک بهتری از آنچه می‌بینید خواهید داشت. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.

راهنمای جامع سفر به خراسان شمالی     اگر به دنبال مقصدی پر از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی برای سفر می‌گردید؛ این مطلب مخصوص شماست. وقتی حرف از سفر داخلی می‌شود اولین گزینه‌هایی که به ذهن می‎آید شهرهایی مانند اصفهان، شیراز و مشهد است. اگرچه سفر به این شهرها خالی از لطف نیست اما، ایران پر است از مناطق بکری که معنای دیگری به سفر می‌دهند. خراسان شمالی را نیز باید یکی از این مناطق دانست.     استان خراسان شمالی به مرکزیت شهر بجنورد، در شمال شرقی کشورمان قرار دارد. این منطقه نیز مانند دو خراسان دیگر در سال 1383 در قالب استانی جدا درآمد و شهر بجنورد را به عنوان پرجمعیت‌ترین شهر استان به مرکزیت خود انتخاب کرد. خراسان شمالی، از شمال با کشور ترکمنستان همسایه است. این استان 281 کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان دارد. این منطقه از شرق و جنوب نیز در مجاورت استان خراسان رضوی قرار گرفته. همچنین از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با استان گلستان همسایه است. از شهرهای مهم خراسان شمالی به جز بجنورد می‌توان به اسفراین، مانه، جاجرم و فاروج اشاره کرد.     اقوام گوناگونی با زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف در این منطقه زندگی می‌کنند که با حضور خود نوعی تنوع فرهنگی جذاب را در این دیار به وجود آورده‌اند. در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان شمالی قصد داریم همه چیز از تاریخ و فرهنگ گرفته تا جاذبه های گردشگری را درباره این استان بررسی کنیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید با ما همراه باشید.    پیشینه استان خراسان شمالی     استان خراسان شمالی مانند بخش‌های دیگر خراسان قدمت دور و درازی دارد. طبق اطلاعاتی که باستان‌شناسان از کاوش‌هایشان در این استان به دست آورده‌اند ، پیشینه خراسان شمالی به دوران نوسنگی یعنی حدود پنج تا هشت هزار سال پیش می‌رسد. حتی در برخی از نقاط استان مانند تپه جاجرم، این قدمت به 12 هزار سال نیز می‌رسد. وجود 621 اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی، نشان می‌دهد که تاریخ این منطقه چقدر غنی و چقدر طولانی است.     زمانی که دولت هخامنشی به وجود آمد، خراسان شمالی هم جزوی از آن شد. بعدها با سقوط این حکومت سلوکیان بر خراسان شمالی تسلط یافتند. زمانی که مسلمانان به خراسان رسیدند مردم این منطقه نیز مانند بخش‌های دیگر خراسان کم کم به اسلام گرویدند و از آن پس خراسان به یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین پایگاه‌های حکام مسلمان در ایران تبدیل شد. نام شهرها و روستاهای خراسان شمالی در بسیاری از سفرنامه‌های تاریخی آورده شده و این نیز دلیل دیگری برای قدمت این منطقه است. در قدیم خراسان شمالی جزو ولایت سیستان و خراسان بوده اما در تقسیمات جدید کشوری در سال 1383 به یک استان جدا تبدیل شده است. فرهنگ استان خراسان شمالی     فرهنگ مردم استان خراسان شمالی بسیار جذاب و رنگارنگ است. تنوع فرهنگی موجود در این خطه نه تنها چند دستگی ایجاد نکرده بلکه، اتحادی زیبا را به نمایش گذاشته است. بیایید بخش فرهنگ را با موسیقی فولکلور خراسان شمالی آغاز کنیم. در این منطقه موسیقی ترکمن‌ها بسیار رایج است. همچنین از موسیقی‌های ترکی و لری نیز در موسیقی محلی این استان استفاده می‌شود. سازهایی همچون کمانچه، دوتار، سورنا، دهل و نی از پرطرفدارترین سازها در خراسان شمالی هستند اما هیچ کدام از این آلات موسیقی به پای معروفیت ساز قشمه در این دیار نمی‌رسند. این ساز هفت بند در بالا و یک بند در زیر، همراه با بدنی از جنس چوب دارد.     درباره اقوامی که این منطقه زندگی می‌کنند و زبان‌هایشان نیز باید گفت، اقوام زیادی از جمله فارس‌ها، کردها، کرمانج‌ها، ترکمن‌ها و ترک‌های خراسان در این استان زندگی می‌کنند بنابراین، زبان‌هایی همچون ترکی، کردی، کرمانجی، فارسی، ترکمنی و تاتی نیز در خراسان شمالی وجود دارد. اما براساس یک نظرسنجی در سال 1389 بیشتر هموطنانمان در این استان کرد هستند.     خوانندگان مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان شمالی اگر قصد دارید به این استان سفر کنید، حتما به عنوان سوغات از آبنبات بجنورد بخرید، زیرا یکی از مشهورترین سوغات‌های این منطقه، همین ابنبات است. از دیگر سوغات استان نیز می‌توان به جزلاغ، آجیل فاروج، قره قروت، گلیم و نان قتلمه اشاره کرد. از میان غذاهای سنتی معروف در خراسان شمالی نیز باید به آش یارمه، نان فطیر و اش دوغ اشاره کرد. همچنین در طول سفر خود اگر قصد تهیه سوغات دارید حتما به سراغ کلاه‌های کرکی جاجرم به عنوان یکی از جذاب‌‌ترین سوغات‌های این دیار بروید. آشنایی با جغرافیای استان خراسان شمالی     ناهمواری‌های استان خراسان شمالی را می‌توان به دو بخش کوهستانی و پست و هموار تقسیم کرد. بلندترین نقطه در این استان قله شاه جهان با بیش از سه هزار متر ارتفاع و پست‌‌ترین نقطه خروجی رودخانه اترک در روستای تازه یاب با ارتفاع 400 متر از سطح دریا هستند. وجود کوهستان‌های فراوان به دنبال خود آب و هوای کوهستانی را نیز به منطقه هدیه کرده است.     اگر چه در همه بخش‌های این استان آب و هوای یکسانی وجود ندارد اما به طور کلی می‌‏توان این منطقه را دارای آب و هوای معتدل کوهستانی دانست. این مساله علاوه بر اینکه به رونق کشاورزی و دامپروری در استان کمک کرده آن را به مقصدی سرسبز برای سفر خصوصا در فصل بهار تبدیل نموده است. بنابراین بهترین زمان سفر به استان خراسان شمالی را باید فصل‌های بهار و تابستان دانست.     میزان بارندگی در خراسان شمالی بین 200 تا 500 میلی لیتر در سال است. جدا از آن وجود رودخانه دائمی اترک و سرشاخه‌هایش در این استان منبع آبی خوبی به حساب می‌آید. تمام این موارد باعث شده تا در این منطقه مراتع و جنگل‌های وسیعی به چشم بخورد و خراسان شمالی به یک مقصد جذاب هم برای علاقمندان به طبیعت‌گردی و هم برای علاقمندان به جاذبه‌های تاریخی بدل شود. آشنایی با جاذبه های تاریخی استان خراسان شمالی     خراسان یکی از قدیمی‌‌ترین مناطق ایران است و این قدمت شامل شمال تا جنوب آن می‌شود. بدیهی است که چنین منطقه‌ای پر از جاذبه‌های تاریخی و قصه‌های کهن باشد. حالا تصور کنید، طبیعت بکر و زیبا نیز به این گنجینه اضافه شود و یک فرهنگ اصیل و رنگارنگ نیز در کنار آن قرار گیرد. چه چیزی بهتر از این برای انتخاب یک مقصد سفر؟     تا اینجای مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان شمالی اطلاعات زیادی درباره تاریخ، فرهنگ و جغرافیای این دیار به دست آوردیم اما برای کسی که قصد سفر به این نقطه از ایران را دارد، این کافی نیست. در ادامه به معرفی جاذبه های گردشگری استان خواهیم پرداخت. طبق روال همیشه ابتدا درباره آن جاذبه‌هایی حرف خواهیم زد که در فهرست جهانی یا ملی ثبت شده‌اند. سپس دیگر موارد را معرفی خواهیم کرد. در ادامه مطلب با دکوول همراه باشید. بش قارداش ثبت در فهرست آثار ملی: 11 دی 1380     یکی از جاذبه‌هایی که باید در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان شمالی به معرفی آن بپردازیم، بش قارداش است. این جاذبه را که در شهر بجنورد قرار دارد، باید ترکیبی از یک جاذبه‎ تاریخی و طبیعی دانست. این مکان جای مناسبی برای تفریح خانوادگی است زیرا امکاناتی همچون نمازخانه، سرویس بهداشتی، سوپر مارکت و ... در آن وجود دارد. این محل در زمان اشکانیان و ساسانیان عبادتگاه بوده و از آنجایی که مغان در هر چهار فصل در این عبادتگاه اقامت داشته‌اند، به اقامت چهار مغان نیز شهرت دارد. آب این منطقه خواص دارویی دارد و به همین دلیل گردشگران زیادی به سوی آن جذب می‌شوند. خانه بانک ملی ثبت در فهرست آثار ملی: سال 1385     از میان جاذبه‌های فراوان شهر بجنورد، به معرفی یکی از زیباترین آنها، خانه بانک ملی خواهیم پرداخت. ساخت این بنا مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است. قبل از انقلاب اسلامی خانه بانک ملی در اختیار یک وکیل معروف بود اما پس از انقلاب در اختیار بانک ملی قرار گرفت.     معماری این خانه تاریخی، تلفیقی از معماری سنتی ایران و معماری اروپا است. از ویژگی‌های این معماری می‌توان به سقف شیروانی، عمارت کلاه فرهنگی، سرستون‌های کورنتی و ... اشاره کرد. همچنین یک قاب در خانه بانک ملی وجود دارد که از کاشی‌های هفت رنگ ساخته شده و یکی از اصلی‌‌ترین زیبایی‌های بنا به حساب می‌آید. در حال حاضر این بنا به عنوان بخشی از ساختمان اداری بانک ملی مورد استفاده قرار گرفته است. پارک ملی تندوره     همانطور که در بالا گفتیم خراسان شمالی هم دارای جاذبه‌های تاریخی و هم دارای جاذبه‌های طبیعی است. یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی استان پارک ملی تندوره نام دارد که در شهرستان درگز در نزدیکی مرز ترکمنستان قرار گرفته است. این پارک علاوه‎بر اینکه یکی از زیباترین دره‌های منطقه به حساب می‌آید؛ به عنوان یکی از بهترین زیستگاه‌های گیاهی و جانوری خراسان شمالی نیز شناخته می‌شود.     منطقه‌ای که پارک ملی تندوره در آن قرار دارد، خالی از جمعیت است و تنها شماری پاسگاه در آن وجود دارد. این منطقه دارای رودخانه دائمی نیست و گیاهان آن از چشمه‌هایی که در تندوره وجود دارند، آبیاری می‌شوند. وجود ذخایر طبیعی و تنوع زیستی و جانوری، این منطقه را به جایی خاص و مهم تبدیل کرده است. دره شمخال     دره شمخال یکی از جاذبه‌های طبیعی خراسان شمالی است که در کیلومتر ۷۰ جاده قوچان به باجگیران در روستای شمخال قرار دارد. در ابتدای دره چشمه‌هایی قرار دارند که شالیزارها را آبیاری می‌کنند. دیوارهای بلند با عرض کم دور تا دور طبیعت بی نظیر این را پوشانده است. ارتفاع این دیواره ها 200 متر برآورد شده است. یک رودخانه فصلی نیز در این دره وجود دارد. بهترین زمان بازدید از دره شمخال را باید تابستان دانست. زیرا در این فصل هم هوا بسیار ملایم است و هم طبیعت سرسبز این منطقه در بهترین حالت خود قرار دارد. آبشار اسفجیر     در شمال غربی شهر فاروج، روستایی به نام اسفجیر وجود دارد که یکی از مهم‌‌ترین جاذبه‌های طبیعی استان یعنی آبشار اسفجیر در آن قرار گرفته است. پس از رسیدن به این روستا از کنار رودخانه باید یک ساعت پیاده روی کنید تا به آبشار برسید. اگر این مسیر را ادامه دهید آبشارهای کوچک و بزرگ دیگری نیز پیش چشمتان ظاهر خواهد شد. نکته مهمی که حتما قبل از بازدید از این آبشار باید بدان توجه داشته باشید، این است که برای رسیدن به آن باید وسایل حرفه‎ای کوهنوردی همراه با خود داشته باشید زیرا حتما در طول مسیر به کارتان خواهد آمد. پارک ملی ساری گل     حیف است راهی خراسان شمالی شوید و از پارک ملی ساری گل دیدن نکنید. این منطقه حفاظت شده یک زیستگاه خوب برای گیاهان و جانوران متنوع است. در اطراف این منطقه تنها روستای کنجدان با 30 خانوار جمعیت است که مسکونی به حساب می‌آید. بهترین زمان بازدید از این جاذبه اواخر بهار و تابستان است زیرا ساری‎گل زمستان‌های سردی دارد.     ۲۰ شهریور ماه سال ۱۳۵۳ بود که این منطقه تحت حفاظت محیط زیست قرار گرفت. در آن زمان نام این مجموعه شاه جهان بود اما اکنون به ساری‎گل تغییر پیدا کرده است. جدا از پوشش گیاهی متنوع، انواع خرندگان، پرندگان و پستانداران نیز در کنار هم در این منطقه زندگی می‌کنند. بام استان خراسان شمالی     خراسان شمالی شمال شرقی‌ترین استان در مرز بین ایران و افغانستان می‌باشد. جاذبه‌های گردشگری به واسطه پیشینه تاریخی خود بسیار فراوان دارد که در این مقاله آنها را به طور اجمالی معرفی کردیم اما در کنار این جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی طبیعت بکر این استان بسیار حائز اهمیت است و این موضوع را می‌توان با معرفی پروژه سیرغ کوه‌های ایران در ارتباط دانست، بعد از تصویب این طرح در فدراسیون کوهنوردی بنا دریافت این نشان صعود به بام‌های استان‌های مختلف ایران است.     بام استان خراسان شمالی قله شاه جهان قسمتی از ارتفاعات آلاداغ است که در واقع ادامه رشته کوه‌ البرز محسوب می‌شود و  بیشترین مناطق کوهستانی استان خراسان شمالی را در رشته کوه آلاداغ واقع شده است. برای مطالعه بیشتر مقاله قله شاه جهان پیشنهاد می‌گردد مطالعه شود. کلام آخر     در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان شمالی سعی کردیم تمام اطلاعات لازم برای سفر به این استان را در اختیارتان قرار دهیم. درباره تاریخ دور و دراز، فرهنگ متنوع و جغرافیای این اقلیم حرف زدیم. اگرچه هنوز چیزهای زیادی درباره این استان وجود دارد که در این مطلب مجال صحبت درباره‎شان نبود. بخشی از این اطلاعات را می‌توانید در طول سفر و با معاشرت با مردم خونگرم و مهمان‎نواز این استان و آشنایی با فرهنگشان به دست آوردید.     از آنجایی که بیشتر جاذبه‌های گردشگری خراسان شمالی از نوع طبیعی هستند، سعی کنید در طول بازدید از هر جاذبه گردشگری در این استان، کمترین آسیب را به این طبیعت وارد کنید تا آیندگان نیز بتوانند از این گنجینه استفاده نمایند. همچنین برای حمایت از اقتصاد و هنر مردم خراسان شمالی هنگام تهیه سوغات و یادگار از محصولات بومی و صنایع دستی استان خرید کنید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.  

راهنمای جامع سفر به استان خراسان جنوبی     استان خراسان جنوبی را باید یکی از استان‌های شرقی و مرزی ایران دانست که مرکز آن بیرجند نام دارد. این منطقه تازه در سال 1383 با تقسیم خراسان به سه قسمت شمالی، جنوبی و رضوی به یک استان جدا تبدیل شد. خراسان جنوبی از نظر مساحت سومین استان پهناور ایران به حساب می‌آید. این قسمت از خراسان در قدیم با نام قهستان شناخته می‌شده است. شاید جالب باشد بدانید مارکوپولو هم در سفرنامه خود از این منطقه یاد کرده و آن را تونوکاین نامیده است.     درباره بهترین زمان سفر به استان خراسان جنوبی باید گفت، از آنجایی این استان دارای آب و هوای خشک و بیابانی است و تابستان‌های نسبتا گرم و زمستان‌های نسبتا سردی دارد؛ پاییز و بهار را باید بهترین زمان سفر به آن دانست. در پاییز علاوه بر وجود آب و هوای مناسب می‌توانید فرایند برداشت زعفران را نیز از نزدیک ببینید.     اگر چه ممکن است تشابهات فرهنگی میان مردم این استان با خراسان شمالی و رضوی بیابیم اما، خراسان جنوبی مانند هر منطقه دیگری فرهنگ، تاریخ و ویژگی‌های اقلیمی مخصوص به خود را دارد. در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان جنوبی سعی داریم ابتدا شما را با این موارد آشنا کنیم و سپس به معرفی جاذبه های گردشگری استان بپردازیم. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید؛ با ما در دکوول تا انتهای این مطلب همراه باشید. تاریخ استان خراسان جنوبی     خراسان جنوبی تا همین چندی پیش جزو مجموعه بزرگ خراسان بوده است و صدها سال پیش آن را به نام قهستان می‌شناختند. در قدیم تا زمان حکومت قاجارها، مهم‌ترین شهرهای این استان فردوس و قائن بوده‌اند اما به دلیل بلایای طبیعی امروزه این دو شهر اهمیت خود را نسبت به قدیم از دست داده‌اند.     سال 83 خراسان جنوبی یک استان جدا با مرکزیت بیرجند تشکیل داد. جالب است بدانید، بر سر اینکه دو شهر قائن و فردوس به کدام استان بپیوندند؛ حرف و حدیث‌های بسیاری بود. تا جایی که مردم شهرستان فردوس اعتراضات زیادی انجام دادند تا در استانی به مرکزیت شهر بیرجند نباشند. اما با وجود تمام این ماجراها این دو شهرستان در حال حاضر جزو خاک استان خراسان جنوبی هستند. اگرچه خراسان جنوبی در قالب استان قدمتی طولانی ندارد اما از دیرباز این منطقه سکونت‌گاه انسان‌ها و از مناطق مورد توجه حکام بوده است.     برای بررسی تاریخ این استان لازم است تاریخ خراسان را بررسی کنید. در اوستا و شاهنامه فردوسی که دو منبع تاریخی مهم هستند، اطلاعات زیادی درباره تاریخ این منطقه وجود دارد. زمانی که آریایی‌ها به ایران آمدند، بخشی از آنها به نام ساگارتی در این منطقه ساکن شدند. اما قبل از آن نیز تمدن در این دیار وجود داشته است. کشفیاتی که باستان شناسان در شهر قاین کرده‌اند نشان می‌دهد، حدود 35 هزار سال قبل از میلاد مردمانی در این منطقه می‌زیسته‌اند. جغرافیای استان خراسان جنوبی     استان خراسان جنوبی یکی از استان‌های مرزی ایران است که از شرق با کشور افغانستان مرز مشترک دارد. از دیگر همسایگان این استان می‌توان به استان سیستان و بلوچستان، استان کرمان و استان خراسان رضوی اشاره کرد. خراسان جنوبی را باید شرقی‌ترین استان ایران دانست. این استان دارای هفت شهرستان، بیست شهر، هجده بخش، چهل و هشت دهستان و تعداد زیادی آبادی دارای سکنه و خالی از سکنه است.     همانطور که بالاتر ذکر شد خراسان جنوبی دارای آب و هوای خشک و بیابانی است اما با این حال مردم آن در زمینه کشاورزی بسیار خوب عمل کرده‌اند. این استان رتبه اول در تولید محصولاتی همچون عناب و زرشک و همچنین رتبه دوم در تولید پنبه و زعفران را دارد. همچنین این منطقه معادن زیادی دارد که از این نظر نیز حائز اهمیت است.     حاشیه شمالی استان خراسان جنوبی در همسایگی کویر لوت قرار گرفته، این همسایگی آب و هوای خشک و خشن و همچنین احتمال طوفان شن را به این منطقه هدیه داده است. همچنین نمکزارها و نقاط کم ارتفاع و پستی در دشت‌های جنوب استان وجود دارد که هیچگونه پوشش گیاهی در آنها رشد نمی‌کند. در مورد منابع آب استان نیز باید گفت به دلیل بیایانی بودن آب و هوا، معمولا رودخانه‌ها در خراسان جنوبی به صورت فصلی است. بازندگی نیز به صورت میانگین 134 میلی‎لیتر به صورت سالانه است. جاذبه های گردشگری استان خراسان جنوبی     تا این قسمت از مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان جنوبی سعی کردیم اطلاعاتی درباره تاریخ، جغرافیا و فرهنگ این استان در اختیارتان قرار دهیم. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند در طول سفر، بیشتر جاذبه‌هایی را که می‌بینید درک کنید و بتوانید راحت‌تر با مردم این دیار ارتباط برقرار کنید. به عبارت ساده‌تر این اطلاعات کار شما را برای داشتن یک سفر رویایی به خراسان جنوبی راحت‌تر می‌کند. اما این همه چیزی نیست که قرار است در این مطلب بخوانید. در ادامه قصد داریم شما را با جاذبه های گردشگری استان آشنا کنیم. طبق روال همیشه ابتدا درباره آن دسته از جاذبه‌هایی حرف خواهیم زد که در فهرست جهانی یا ملی ثبت شده‌اند و سپس به معرفی دیگر جاذبه‌های این منطقه خواهیم پرداخت. در ادامه مطلب با ما همراه باشید. باغ اکبریه بیرجند ثبت در میراث جهانی یونسکو: سال 2011 ثبت در فهرست آثار ملی: 2 خرداد 1378     در شهر بیرجند یک بنا و باغ تاریخی متعلق به دوره قاجاریه وجود دارد که آن را باغ اکبریه می‌نامند. این باغ را شوکت الملک همراه با یک عمارت دو طبقه در روستای اکبریه ساخته است. جالب است بدانید در حال حاضر با گسترش شهر این روستا به شهر بیرجند اضافه شده. مجموعه باغ اکبریه را در چند مرحله ساخته‌‌اند. در واقع چند عمارت در این باغ قرار دارد که قدیمی‌ترینش را حشمت الملک در منتهه الیه شرقی باغ ساخته است. باغ اکبریه که حدود 45 هزار متر مربع وسعت دارد؛ در یک بستر کوهستانی قرار گرفته. جالب است بدانید اسدالله علم در کتاب خاطرات خود نوشته که یک بار پدرش از رضاشاه در این باغ پذیرایی کرده است. همچنین در این کتاب نوشته‌هایی از پذیرایی خود علم از محمدرضا شاه و فرح در همین باغ وجود دارد. یک نکته جالب دیگر درباره باغ اکبریه این است که در آن گیاهان دارویی متنوعی وجود دارد. قنات بلده فردوس ثبت در میراث جهانی یونسکو: سال 2016     در خراسان جنوبی قنات‌های زیادی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین و مشهورترین آنها قنات بلده فردوس است. این قنات از قدیم‎ تا امروز یکی از اصلی‌ترین منابع آبیاری زمین‌های کشاوزی در شهرستان فردوس به حساب می‌آید. در واقع قنات بلده پانزده قنات، دو چشمه و مقداری آب هرز یا سرگردان را شامل می‌شود. به نظر می‌رسد قنات بلده مربوط به دوره ساسانی است. جالب است بدانید ناصرخسرو در سفرنامه معروف خود از این قنات اسم برده و ساخت آن را به کیخسرو نسبت داده است. قنات بلده در یک مسیر 35 کیلومتری حدود 2 هزار و 383 هکتار را آبیاری می‏‌کند. قلعه زینل آباد ثبت در فهرست آثار ملی: 10 مهر 1380     قلعه زینل آباد یکی از جاذبه‌های تاریخی خراسان جنوبی است که در شهرستان نهبندان، روستای زینل آباد قرار دارد. قدمت این قلعه به زمان حکومت تیموریان باز می‌گردد. قلعه در یک دشت وسیع قرار دارد که اطرافش را زمین‌های زراعتی پوشانده است. بخش‌هایی از این بنا تخریب شده و امروز تنها خرابه‌هایی از آن به جای مانده اما چیزهایی که باقی مانده نشان می‌دهد، زمانی قلعه زینل آباد مسکونی بوده است. متاسفانه امروزه بخش‌هایی از این قلعه زیر کشت رفته و این باعث آسیب دیدن بنا شده است. از ویژگی‌های معماری زینل آباد باید به دیوارهای خشت و گلی آن اشاره کرد. مسجد طارق ثبت در فهرست آثار ملی: 7 مهر 1381 یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی استان خراسان رضوی، مسجد طارق نام دارد. این مسجد مربوط به دوره صفویه در شهرستان نهبندان، روستای طارق است. یک لوح سنگی در این مسجد قرار دارد که می‌توان تاریخ ساخت بنا را از روی آن مشخص کرد. در بالای این لوح جمله يا حي يا قيوم و در سطر پایین آن یک بیت شعر نوشته شده است. درحال حاضر از این مسجد تنها یک شبستان ستون‎دار با شش ستون مربعی باقی مانده است. سد سردوان ثبت در فهرست آثار ملی: 24 اسفند 1384 سد سردوان را باید جاذبه گردشگری دیگری از استان خراسان جنوبی دانست که در شهرستان قاینات قرار دارد. تمامی این سد از سنگ و ملات ساروج ساخته شده است. وجود این سد و سدهای دیگر در خراسان جنوبی به این منظور است که مردم بتوانند آب حاصل از بارش‌های نامنظم را ذخیره و درمواقع کم آبی از آن استفاده کنند. قدمت سد سردوان به دوره ساسانیان باز می‌گردد بنابراین، باید آن را یک جاذبه طبیعی و تاریخی دانست. طاق شاه عباسی     یکی دیگر از جاذبه‌هایی که در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان جنوبی باید درباره آن حرف زد، سد طاق شاه عباسی است. این جاذبه را با 60 متر به عنوان قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین سد قوسی جهان می‌شناسند. جالب است بدانید عرض تاج طاق عباسی 1 متر است و به همین دلیل لقب نازک‌ترین سد جهان را نیز به خود اختصاص داده. قدمت طاق شاه عباسی به زمان صفویه باز می‌گردد. تا 550 سال پس از ساخت، این سازه هنوز بلندترین سد جهان به حساب می‌آمده. سد طاق شاه عباسی یکی از زیباترین جاذبه‌های تاریخی و طبیعی خراسان جنوبی است. اطراف سد پر از سنگ نگاره‌های تاریخی است که با نقوش حیوانات تزئین شده‌اند. روستای ماخونیک     روستای خاص در استان خراسان جنوبی در نزدیکی مرز افغانستان است که همواره به دلایل مختلف در بین ایرانیان شهرت داشته است. علاوه بر صنایع دستی روستا و مردمان بسیار خونگرمی که در این روستا ساکن هستند دلیل شهرت این منطقه را می‌توان قد مردمان ساکن در این روستا دانست. همواره مردمانی که قد آنها در نهایت به 140 سانتی‌متر می‌رسید در این روستا ساکن بوده‌اند و شهرت این روستا در ایران به این دلیل بوده است. بسیاری این منطقه را روستای آدم کوتوله‌ها می‌نامند. البته در مورد نسل جدید این موضوع صدق نمی‌کند و بسیاری به دلیل استفاده از مکمل‌ها و مواردی از این دست در حال حاضر قد بلندتری دارند. در مقاله‌ای جداگانه به طور مفصل به بررسی روستای ماخونیک پرداخته‌ایم که شما را به مطالعه آن دعوت می‌کنیم. خانه‌های تاریخی بشرویه     در استان خراسان جنوبی خانه‌های تاریخی بسیار زیادی وجود دارد که بازدید از آنها لطف سفر را دو چندان می‌کند. بخش زیادی از این خانه‌ها در شهر بشرویه قرار گرفته‌اند. این شهر را باید یکی از شهرهای تاریخی این منطقه دانست که جدا از این خانه‌ها جاذبه‌های تاریخی فراوان دیگری نیز دارد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین و مشهورترین خانه‌های تاریخی بشرویه اشاره خواهیم کرد: خانه استاد بدیع الزمان فروزان‌فر، استاد نامدار تاریخ ادبیات که حدود 200 سال قدمت دارد. خانه ملأ عبدالله تونی بشرویف از علمای بزرگ و فقیهان مشهور قرن یازدهم هجری خانه قلی‌زاده ثالث، دوره قاجاریه و پهلوی از دیگر خانه‌های تاریخی این شهر می‌توان به خانه مقیمی، خانه معینیان، خانه مهرآوران، خانه غضنفری، خانه علینژاد و ... اشاره کرد. جدا از خانه‌های تاریخی بشرویه قلعه‌های تاریخی فراوانی نیز دارد که از میان آنها می‌توان به قلعه هوگند، قلعه عزیزآباد، قلعه غنی آباد، قلعه دختر رقه و ... اشاره کرد. آب انبارهای خراسان جنوبی     از دیگر جاذبه‌های تاریخی که تعداد زیادی از آن در خراسان جنوبی وجود دارد؛ آب انبار است. دلیل این تعدد را باید در آب و هوای خشک و بیابانی این منطقه جستجو کرد. از مهم‌ترین آب انبارهای این استان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: آب انبار امیرآباد، مربوط به دوره قاجار در شهرستان بیرجند آب انبار محسن‌زاده که در سال 1379 در فهرست آثار ملی ثبت شده است. آب انبار امامزاده سرند، واقع در شهرستان فردوس، مربوط به دوره قاجاریه آب انبار فاضل خان، واقع در شهر بشرویه، مربوط به دوره قاجار (ثبت در فهرست اثار ملی: 12 دی 1386) از دیگر آب انبارهای این استان می‌توان به آب انبارهای میانده، اصفاک، سمافات، بازار، رومه، اسماعیل خان، حاج باقر، سرخ کوه، شاه میرزا و ... اشاره کرد. بام استان خراسان جنوبی     پروژه سیمرغ همواره مهمترین و پر طرفدارترین پروژه کوهنوردی در کشور است که همانطور که می‌دانید شامل صعود به قلل بلند هر استان می‌شود. در این بین شاید استان خراسان جنوبی بیشتر به دارا بودن کوهستان‌های بلند شهرت نداشته باشد اما بدون شک قله نایبند با اقلیم و شرایط خاصی که دارد قله‌ای منحصر به فرد است و طرفداران بسیاری برای صعود دارد. قله 3005 متری که از توابع شهر زیبای طبس می‌باشد. البته فاصله‌ای 220 کیلومتری روستای نایبند تا طبس را از هم جدا کرده است ولی در استان پهناور خراسان جنوبی اعدادی این چنین فاصله زیادی به شمار نمی‌روند. پس شما هم اگر قصد دارید پروژه سیمرغ را به اتمام برسانید باید به صعود قله نایبند نیز بپردازید که در مقاله‌ای جداگانه با نام قله نایبند اطلاعات کاملی از این قله را برای شما فراهم آورده‌ایم و شما را به مطالعه آن دعوت می‌کنیم. کلام آخر     استان خراسان جنوبی یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران است که بیش از 900 جاذبه گردشگری دارد. یقینا در مطلب راهنمای جامع سفر به استان خراسان جنوبی مجال این نبود که همه این 900 جاذبه را معرفی کنیم. اما این بدان معنا نیست که بازدید از آنها خالی از لطف است. از میان جاذبه‌هایی که فرصت معرفی آنها را نیافتیم می‌توان به بند دره، تخت سردار، آبگرم معدنی فردوس، آبشار چهارده، قلعه کوه شیرخند، مسجد جامع افین، آسیاب میرزا و ... اشاره کرد.     در سفر به خراسان جنوبی حتما برخی از غذاهای محلی این استان را امتحان کنید، به موسیقی بومی مردم این دیار گوش دهید و تماشای برداشت زرشک و زعفران را نیز فراموش نکنید. برای زیباتر شدن سفرتان در کنار این موارد سعی کنید از جاذبه‎ های گردشگری نیز به نحو احسن مراقبت نمایید تا آیندگان نیز بتوانند این میراث گران‌بها را ببینند و از آن استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.