فیلتر

شهرستان پلدختر

پلدختر این شهرستان از شمال به شهرستان خرم‌آباد از شرق به قسمتی از بخش ویسیان اسلام در جنوب شرقی به شهرستان اندیمشک و از غرب به شهرستان‌های کوهدشت و رومشگان محدود می‌گردد. این شهرستان دارای یک شهر و دو بخش به نام‌های معمولان و بخش مرکزی می‌باشد. مهمترین رودخانه پلدختر کشکان است که در جنوب غربی این شهرستان به رودخانه سیمره می‌پیوندد و با نام کرخه سمت خوزستان جریان می‌یابد. جاذبه‌‌های گردشگری پلدختر غار کوگان غار کوگان در ۵۱ کیلومتری جنوب خرم‌آباد و در روستایی به همین نام قرار گرفته است. این غار از دو طبقه متصل به هم و به صورت دستکند تشکیل شده و در مجموع شامل ۱۵ فضای کوچک و بزرگ و ۶ آب انبار است؛ و مساحت کل آن ۳۴۰ متر مربع اندازه‌گیری شده است. این غار که از جمله غارهای دستکند در کشور به شمار می‌رود و احتمالاً به منظور نیایش و اجرای مناسک مذهبی در آیین مهر میترائیسم در دوره اشکانی ایجاد شده و در قرون ۷ و ۸ هجری مجددا مورد بهره برداری قرار گرفته است. غار کلماکره کلماکره برگرفته از واژه کلما به معنای ماوای کل و کره به مفهوم درخت انجیر است که در دیواره صخره‌ای یکی از درهای کوه مهله بهنام دره هفت چشمه قرار دارد. این غار طبیعی و شکوهمند در ۱۵ کیلومتری شمال غرب شهر پلدختر واقع شده. ارتفاع محل غار از سطح دشت حدود ۶۵۰ متر و مساحت فضاهای شناخته شده در آن حدود ۴۳۰۰ متر مربع است. طول غار حدود ۷۰۰ متر از چهار تالار نسبتا بزرگ و رفیع و همچنین دهلیزها و راهروهای ورودی تشکیل شده است. غار کلماکره در سال ۱۳۶۸ کشف و مورد بررسی قرار گرفت و پژوهش انجام شده اشیا منسوب به غار با توجه به کتیبه‌های موجود بر روی آنها بهره برداری از این مکان طبیعی و حیرت انگیز را به دورانی لامنه یعنی ۷۰۰ سال قبل از میلاد نسبت می‌دهد. بر اساس آنچه از متن کتیبه‌ها مشخص شده برای نخستین بار به نام یک سلسله پادشاهی به نام سمتی‌ها و سرزمینی به نام ساماتوره و پادشاهی به نام آمپی ریش در این منطقه حاکمیت داشته‌اند. کاروانسرای چشمک این کاروانسرا با مساحت ۴۰۰۰ متر مربع در منطقه چشمک از توابع شهرستان پلدختر و در مسیر راه باستانی شاپور خواست به خوزستان قرار گرفته است. شکل اصلی بنا به صورت چهار ضلعی و ارتفاع آن به ۵ متر می‌رسد. ورودی آن به سمت جنوبی و هلالی شکل است؛ این بنا دارای ۱۲ اتاق است که بعضی از آنها برای سکونت کاروانیان و تعدادی دیگر از اتاق‌ها جهت نگهداری چهارپایان مورد استفاده قرار می‌گرفته است. مصالح مورد استفاده در این بنا سنگ گچ ملات می‌باشد دارای بارویی با کنگره‌های نیم دایره تزیینی است بنای مذکور مربوط به دوره صفویه شاه عباس اول می‌باشد. دره خزینه دره خزینه نام جاذبه‌های منحصر به فرد است که در مسیر جاده پلدختر به اندیمشک و در جوار روستایی به همین نام قرار دارد. این دره نشانه‌هایی است فرسایش در طی سال‌های دور و دراز را دارد در کنار نقش و نگارهایی که بر دیواره‌های دره خزینه به چشم می‌خورد. عبور رودخانه کرخه از میان این دره جلوه‌ای خاص به آن بخشیده است. چشم‌اندازهای طبیعی و زمین شناسی و تاثیر آب رودخانه باعث ایجاد پیچ نعل اسبی شده که از ویژگی‌های شاخص دره خزینه می‌باشد. تالاب‌های پلدختر در استان لرستان ۱۳ تالاب وجود دارد که یازده مورد آن در منطقه پلدختر واقع شده است. تالاب‌های پلدختر با ۴۵ هکتار وسعت تقریباً در فاصله‌های مکانی ۱۰ الی ۲۷ کیلومتری جنوب و جنوب غربی شهرستان پلدختر در منطقه کوهستانی قرار گرفته و به علت نزدیکی با کبیرکوه آب و هوای گرمسیری است و از این رو زمستان‌های کوتاه و تابستان های گرم و طولانی دارد. تالاب‌های مزبور در محیطی از مواد آهکی در روی سفره آب زیرزمینی بسترهای قرار دارند و هیچ نشانه‌ای در ارتباط با تامین آب از طریق رودخانه یا منابع آب‌های سطحی مشاهده نمی‌شود؛ بنابراین دارای آب شیرین شفاف و گوارا بوده و به دلیل عدم ارتباط با رودخانه‌ها عاری از هرگونه آلودگی انسانی و صنعتی می‌باشد. این تالاب‌ها به واسطه سفره‌های زیرزمینی خود جوش هستند. غالب پرندگان آبزی موجود در این تالاب چنگیر، اگرت بزرگ، اگرت کوچک، چنگر نوک سرخ، خودشکا و آبچلیک بوده که به تناسب فصول متناسب زیست در منطقه مشاهده می‌شود. این تالاب‌ها علاوه بر زیبایی چشمگیرشان زیستگاه خوبی برای جانوران آبزی و پرندگان مهاجر است. تنگه هلت تنگه هلت در ۹۰ کیلومتری آزادراه خرم آباد پل زال به سمت اندیمشک در بین تونل خرگوشان ۱ و ۲ قرار دارد. تنها فصل بازدید از تنگه هلت فصل تابستان است در فصل‌های دیگر به دلیل بارندگی و افزایش عمق آب بازدید آن غیر ممکن است. طول تنگه هلد ۴ کیلومتر است که با توجه به ارتفاع آب زمان طی کردن مسیر میان این تنگه‌ها ممکن است تا ۴ ساعت هم طول بکشد. آبشار آفرینه این آبشار در فاصله ۴۰ کیلومتری شمال پلدختر و در ۷۰ کیلومتری جنوب شهرستان خرم‌آباد در روستای آفرین واقع شده است. منطقه از نظر خصوصیات اقلیمی در منطقه گرمسیری واقع شده و دارای بارندگی سالانه حدود ۴۵۰ میلیمتر می‌باشد در پاییز و زمستان دارای هوای معتدلی بوده و در فصول بهار و تابستان دارای آب و هوای گرم و خشک می‌باشد. سرچشمه آبشار آفرینه در ۳۸ کیلومتری جنوب خرم‌آباد است که از تلاقی رودهای چشمک و آفرینه تشکیل شده و راهی رودخانه کشکان شود. گذری بر مردم شناسی پلدختر لرستان حدود نیمی از سال را در مناطق ییلاقی و نیم دیگر را در مناطق قشلاقی می‌گذراند. اطراف پلدختر تالاب‌های جنوبی ۴۰ چل جایدر وریان و همچنین منطقه حسینیه که روزگاری در حوزه استحفاظی لرستان جای می‌گرفت؛ محل قشلاق گرمسیر طوایف اصیل سلسله و ایل چهارلنگ بختیاری می‌باشد که هر ساله فصول پاییز و زمستان در به سر می‌برند. شیوه زندگی عشایر به خصوص گونه‌های مختلف مساکن عشایری همتون سیاه چادر کبک اولا و لیر از منظر مردم شناسی و سیاسی قابل تامل است. صنایع دستی شهرستان پلدختر از دیرباز رشته‌های مختلف صنایع دستی همچون گلیم بافی حصیر بافی کپوبافی و انواع مختلف صنایع دستی در شهرستان پلدختر رواج دارد از رشته‌های فعال در این شهر رشته‌های حاصل از الیاف گیاهی سلولزی به کمک دست و ابزار ساده دستی است که طی آن محصولات مختلفی مانند زیرانداز سفره حصیری انواع سبد انواع ظروف و غیره تولید می‌شود. حصیربافی خود پخل بافی بامبو بافی مروار بافی ترکه بافی چم بافی و سبد بافی را نیز شامل می‌شود چیغ بافی نیز در مجموعه حصیر بافی قرار دارد با این تفاوت که در روند بافت علاوه بر الیاف گیاهی از نخ پشمی رنگ نیز برای ایجاد نقش و طرح‌های سنتی استفاده می‌گردد. کلام آخر این مقاله را به بررسی یکی از شهرستان‌های استان لرستان پرداختیم که هم جاذبه‌های طبیعی بسیاری را در دل خود جای داده است و هم از منظر مردم شناسی و جاذبه‌های فرهنگی جایگاهی قابل قبول را داراست. شهرستان پلدختر از جمله شهرستان‌های گردشگری استان لرستان است و بی شمار جاذبه طبیعت گردی و سفر را در دل خود جای داده است.اینجا دکوول است رسانه ادونچر و کوهنوردی ایران. پس با ما همراه باشید و ما را از نظرات خود بی بهره نگذارید.

شهرستان بروجرد

بروجرد بروجرد در شمال استان لرستان قرار دارد و می‌توان گفت از شمال با استان همدان از شرق به استان مرکزی و از غرب و جنوب با شهرستان‌های خرم آباد و دورود همجوار است. این ناحیه در دامنه ارتفاعات بلند کوه گرین قرار دارد و بخشی از ارتفاعات زاگرس میانی است که زمستان‌های نسبتا سرد و بهار و تابستانی معتدل دارد. این مقاله را به بررسی شهرستان بروجرد بسیار زیبا اختصاص دادیم پس با ما همراه باشید. پیشینه تاریخی شهرستان بروجرد شهر بروجرد در شمالی‌ترین قسمت دشت حاصلخیز سیلاخور قرار دارد. این دشت به جهت موقعیت آب و خاک مناسب و حاصلخیز از مراکز تمدنی مهم در گذشته‌های محسوب می‌شده که وجود تپه‌های باستانی با قدمت ۷ تا ۸ هزار ساله مرتبط به دوره‌های مختلف تاریخی دلیل این مدعا است. شهر بروجرد در دوره اشکانی و ساسانی شکل گرفته است. وجود بافت قدیم شهری با مساحتی قریب به ۲۷۰ هکتار و بناهای با اهمیتی چون مسجد جامع در قسمت مرکزی شهر با سابقه بیش از ۱۰۰۰ سال دلیلی در موقعیت و اهمیت جایگاه شهری بروجرد به شمار می‌رود. جاذبه‌های گردشگری شهرستان بروجرد مسجد امام نام‌های دیگر این مسجد مسجد شاه یا مسجد سلطانی می‌باشد. قدمت این اثر تاریخی به دوره قاجار باز می‌گردد. این بنای عظیم با وسعتی قریب به ۷ هزار متر مربع بزرگترین مسجد تاریخی غرب کشور به شمار می‌رود که این مساله خود به اهمیت تاریخی این بنا می‌افزاید. احداث بنای مسجد در سال ۱۲۰۳ صورت گرفته و مسجد امام در مجاورت بازار اصلی بروجرد در خیابان جعفری قرار دارد. مسجد جامع بروجرد قرن ۳ هجری قمری سلجوقیان این بنای ارزشمند از جمله مساجد قرون اولیه اسلامی در ایران می‌باشد و قدیمی‌ترین بخشی که از کاوش‌های عملی در آن شناسایی شده در اواسط قرن سوم هجری قمری می‌رسد. به لحاظ گونه شناسی مسجد جامع بروجرد از نوع تک ایوانی است و شامل بخش‌های اصلی گنبدخانه دو شبستان غربی و شرقی شبستان زمستانی، ایوان مناره و یک آبریزگاه مجرا و خارج از فضای اصلی مسجد می‌باشد. پل قلعه حاتم این پل زیبای ارزشمند در شمال غرب شهر بروجرد در غرب‌ روستایی به همین نام قرار دارد و در اواخر دوره قاجار احداث گردیده است. پل قلعه حاتم با تولید بیش از ۲۰۰ متر و دارای ۱۴ تا چشمه آجری که به منظور انتقال آب شرب از سمت غرب رودخانه گرم آبه به سمت شرق احداث شده و از نظر کاربری سازه‌ای خاص می‌باشد. حداکثر ارتفاع پل از زمین‌های اطراف آن ۱۱ متر است. مواد و مصالح مورد استفاده در ساخت این بنا از آجر و سنگ و ملات تشکیل شده است. امامزاده جعفر این بنای تاریخی زیارتی امامزاده جعفر در مجاورت یکی از قبرستانهای قدیمی شهر بروجرد قرار دارد بر اساس مستندات موجود شخص مدفون در آن یکی از نوادگان امام سجاد می‌باشد. زمان احداث بنا به قرون هشتم و نهم هجری قمری باز می‌گردد که احتمالاً بنای فعلی بر روی مقبره قدیمی‌تر ساخته شده است. شاخص اصلی این اثر تاریخی گنبد رفیع و خاص آن است که به صورت اورچین و نظیر مناطق گرمسیر کشور ساخته شده است. اثر تاریخی مذهبی در طول حیات خود الحاقات و تعمیرات اساسی به خود دیده که مهم‌ترین آن‌ها ساخت زائرسرا در طرفین در اصلی ساخت و نصب یک در چوبی و منبت کاری است که از یادگارهای دوران صفوی در این بنای تاریخی است. تکیه موثقی این عمارت قدیمی از معدود کوشک‌های باقیمانده شهر بروجرد می‌باشد. این بنا در وسط باغی به وسعت ۵ هزار متر مربع قرار داشته و در سه طبقه احداث گردیده است. فضای اصلی این بنا تماماً از خشت ساخته شده و با تزیینات آجری بر روی بدنه مزین گردیده است. این فضا شامل یک هشتی گنبدی شکل سه اتاق بزرگ با سقف‌های مرتفع و یک مهتابی بهار خواب مشرف بر فضای باغ پیرامون در گذشته می‌باشد. تکیه موثقی علاوه بر فضاهای مذکور عمارت دارای یک اتاق منفرد و هشت ضلعی است که در بالای بام به شکل زیبایی احداث و بهره مندی از طبیعت پیرامون و فضای دلنواز باغ را به حد اعلای خود رسانیده است. این بنای تاریخی اکنون به عنوان مرکز آموزش صنایع دستی و هنرهای سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. خانه افتخارالاسلام خانه افتخار الاسلام بنایی ارزشمند تاریخی یکی از گونه‌های شاخص منازل مسکونی شهر بروجرد می‌باشد خانه مذکور مشتمل بر سه بخش اصلی شامل بخش بیرونی این اثر تاریخی سال‌ها پیش تجدید بنا گردیده و قسمت داخلی شامل فضاهای تعریف شده‌ای نظیر حیات اصلی تالار هفت دری تالار شبستان زمستانی آب انبار حمام اختصاصی مطبخ و غیره می‌باشد؛ که به طرز بسیار ماهرانه‌ای ارتباط بین فضاهای آن برقرار گردیده این خانه تاریخی در خیابان صفا کوچه هلال احمر کوچه آقا احمدی قرار دارد. خانه کمال الدین طباطبایی خانه کمال الدین طباطبایی از منازل دوران قاجار در بروجرد است و دارای یک حیاط نسبتاً بزرگ و ساختمان در ۳ طبقه می‌باشد اجرای تزیینات بسیار زیبای چوب در سقف تالار اصلی و نقاشی‌های سنتی بر روی آنها کاشی کاری در طاق نماهای پیرامون حیاط با صفای آن از ویژگی‌های بارز این خانه تاریخی می‌باشد این بنا در حال حاضر به عنوان موزه شهر بروجرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. گلدشت گلدشت از مناطق زیبا و سرسبز بروجرد و از جمله تفرجگاه‌های این شهرستان است. دسترسی به گلدشت از طریق جاده آسفالته به طول ۲ کیلومتر از غرب شهر بروجرد امکان پذیر است. محوطه‌ای وسیع مشتمل بر اراضی کشاورزی و باغات میوه و چشمه سال‌ها جویبارها مکانی گردشگری برای مردم فراهم کرده است. سرتاسر مسیر جاده گلدشت مملو از درختان سیب و آلو آلبالو و گیلاس است که بوی تازگی و عطر آنها پیچیده و بهترین منطقه خوش آب و هوای بروجرد محسوب می‌شود. مناطق دیگری نظیر تنگ کپرگه تنگ بزحل دهگاه دهکرد و ... به دلیل وجود درختان و آب فراوان جاذبه‌های طبیعی بسیار مطلوبی به طبیعت اطراف این منطقه بخشیده است. تپه چغا در ضلع غربی شهر تپه‌ای با سازه سنگی با ارتفاع ۱۶۴۰ متر از سطح دریا قرار گرفته است. واژه چغا در گویش محلی به معنای تخته می‌باشد بر فراز این تپه محیطی گردشگاهی اقامتی ورزشی و پذیرایی فراهم شده است. چشم انداز شهر و گلدشت در دو سوی شرقی و غربی تپه از ویژگی‌های مورد توجه گردشگران است. بازار بزرگ بروجرد بازار بروجرد در هسته مرکزی شهر و حد فاصل دو مسجد بزرگ جامع و امام واقع شده است بر اساس بررسی‌های اولیه صنایع و مشاغل متعددی در این بازار نسبتا بزرگ رواج داشته و راسته‌هایی که متعلق به حرفه‌های مختلف است نظیر راسته زرگرها، مسگرها، نجارها، چاپگرها، کله‌پزها، نمدمال‌ها و بزازها و ... . در این بازار پر رونق به وضوح قابل تشخیص است مکان‌های خاص تجاری کاروانسراها و سایر عناصر معماری بازار نیز در آن یافت می‌شود سرای حافظ، سرای گلشن، سرای یوسفی، سرای نیک نژاد، سرای قیصریه از جمله این کاروانسرا هاست. روستای ونایی ونایی در تنگه‌ای بین دو کوه مرتفع برآفتاب و کوه گرین قرار گرفته است و آب و هوای کوهستانی دارد. زمستان‌های آن سرد و پربرف است و تابستان‌های آن خنک و معتدل است جنوب بنایی را دشت کوچکی تشکیل می‌دهد که به دلیل وجود آب فراوان کشاورزی در آن رونق دارد. چشمه سارهای متعددی مانند سراب سفید سراب پنبه از دامنه کوه‌های این منطقه می‌باشد که منبع اصلی آب شرب شهر بروجرد است این روستا با جاده آسفالته به بروجرد و اشترینان و با جاده شنی به الشتر وصل می‌شود. شوریجات و ترشیجات محوطه‌های باستانی بافت معماری سنتی روستا سر آب چشمه و رودخانه دائمی با حاشیه درختی باغ میوه از ویژگی‌های این مکان است این منطقه در بخش اشترینان دهستان گودرزی روستا و نائی کیلومتر ۱۲ شمال غرب شهر بروجرد واقع است. گذری بر مردم شناسی بروجرد مسکن و معماری خانه‌های زیبایی به خصوص در محله صوفیان از دوران قاجار به جا مانده است ویژگی‌های خاص معماری این خانه‌ها از جمله رعایت عرصه‌های خصوصی و حریم‌های خانوادگی به خوبی بیان کننده نوع جهان‌بینی باورها اعتقادات سنت‌ها و آرمان‌های مردم این منطقه است. خوراک تهیه و پخت انواع خوراک از دیگر ویژگی‌های فرهنگی بارز مردم این دیار است. آش ورکواز، آش ترشی، آش ماسوا، نان قندی، کلوچه قندی، بستنی سنتی، انواع آبنبات، حلواشکری، شیره انگور، مربا، ترشی و کباب بروجرد با طعم ویژه و دلپذیر خود که از شهرت ملی برخوردار است و تنها نمونه‌هایی از فرهنگ غذای این شهرستان به شمار می‌رود. صنایع دستی شهرستان بروجرد بروجرد به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید صنایع دستی در کشور و استان شناخته می‌شود که اکثر رشته‌های موجود در استان در این شهر فعال می‌باشند. اما به طور خاص دورشته ورشوسازی و مخمل بافی به عنوان رشته‌های منحصر به فرد و اصلی در این خصوص حائز اهمیت و دارای شهرت در سطح جهانی می‌باشد. این شهر که به عنوان شهر ملی ورشو ثبت گردیده است. ورشو آلیاژی ترکیبی از جنس نیکل و روی می‌باشد. ورق ورشو برای اولین بار از طریق کشور لهستان به ایران راه پیدا نمود و گواه این مدعا اطلاق نام ورشو به این فلز می‌باشد چرا که ورشو پایتخت کشور لهستان می‌باشد. این هنر امروزه به دو صورت قلم زنی یا هنر ثبت و حک نقوش با استفاده از انواع قلم و چکش و ریخته گری یا ذوب قطعات ورشو و شکل دادن توسط ابزاری چون سوهان و رنده انجام می‌شود. کلام آخر شهرستان بروجرد را می‌توان از جمله شهرستان‌های مهم استان لرستان به شمار آورد که در حوزه‌های مختلف هم گردشگری، هم اقتصادی، صنایع دستی و فرهنگی حرف برای گفتن دارد. لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید و ما را همراهی کنید.

نتایج برای روستا ( 24 نتیجه )

تمـــاس با مـــا

عضویـــت در خبـــرنامه

به دکــــوول بپیوندیـــد