یادگیری انجام درست حمایت، یک مهارت اساسی است که ضمن پیشرفت به عنوان یک صعود کننده به آن نیاز دارید. انواع مختلفی از تجهیزات کلاسیک وجود دارند که عبارتند از فرند، گوه یا کیل، هگزان، ترایکم، بال نات و موارد دیگر. وجه مشترک رایج آنها آن است که در مقابل ابزارها که به طور دائمی به صخره محکم می‌شوند (مانند بولت‌ها)، قابل برداشتن و حرکت دادن هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره صعود سر طناب: نحوه جایگذاری ابزار با این مقاله از دکوول همراه باشید.
آنچه میخواهید درباره صعود سر طناب: نحوه جایگذاری ابزار بدانید:
نحوه جاگذاری ابزار در صعود سر طناب
برای قراردادن ابزارهای کلاسیک در صخره‌ها به صورت موثر و ایمن، باید چشم انداز مناسبی داشته باشید که ابزارها را در کجای مسیر قرار دهید، و باید برای شناخت یک موقعیت ایمن از یک موقعیت خطرناک ، ماهر باشید. در این مقاله، ما بر روی جایگذاری دو مورد از رایج‌ترین ابزارها تمرکز داریم: نات‌ها و فرندها
اصول جایگذاری ابزارها
تعداد کمی از اصول راهنما وجود دارند که در زمان یادگیری جایگذاری ابزارها، آنها را دنبال می‌کنید:
- جایگذاری یک ابزار به سختی صخره اطراف آن است. سنگ را امتحان کنید و مطمئن شوید که سخت و محکم است. ابزار را در تماس با قطعات شل یا تکه‌های کوچکی که ممکن است در بیایند یا بشکنند، قرار ندهید.
- ابزار اندازه مناسب را برای جایگذاری انتخاب کنید. برای اندازه گیری شکاف صخره، از انگشتان و دستان استفاده کنید، سپس تکه‌ای را انتخاب کنید که با آن اندازه گیری متناسب باشد.
- ابزارهای فنردار معمولا در شکاف‌های موازی بهتر عمل می‌کنند ضمن اینکه مهره ها معمولا در شکاف‌های تنگ کارایی بهتری دارند.
- در جایی که ابزار می‌تواند به آسانی از شکاف بیرون بیاید، جایگذاری‌های ضعیف یا کم سطح را انجام ندهید.
- ابزار را به گونه‌ای قرار دهید که محکم باشد اما درباره میزان سختی بیرون کشیدن آن نیز فکر کنید.
- قراردادن یک ابزار در عمق زیاد صخره یا محکم کردن زیاد آن، درآوردن آن را برای کوهنورد دوم سخت خواهد کرد.
نحوه جایگذاری نات‌ها
نات‌ها، قطعات فلزی میخ مانند با اندازه‌ها و شکل‌های مختلف هستند، کابل‌هایی به آنها متصل هستند و متناسب با ساختار سنگ و صخره طراحی شده‌اند. با وجودی که مانند فرندها جذاب نیستند، اما این قطعات مقاوم در کارهای سخت را نباید نادیده گرفت. آنها نسبتا ارزان و کموزن هستند و زمانی که در جایگاه خود قرار می‌گیرند بسیار قابل اطمینان هستند. مدت‌های طولانی قبل از اینکه فرندها وجود داشته باشند، کوهنوردانی که به قله ها صعود می‌کردند، حتی اگر هیچ چیز را بر روی صخره‌ها بکار نمی بردند اما نات‌ها همراه آنها بودند.
آویزان کردن نات‌ها
نات‌ها معمولا در مجموعه‌ای فروخته می‌شوند که شامل چندین قطعه است که از بزرگ تا کوچک متفاوتند. تفکیک دسته به دو گروه مرتب شده بر حسب اندازه و ابزار کردن آنها به دو کاربین جداگانه، شیوه‌ای رایج است. کاربین‌ها را به حلقه ابزار هارنس خود یا اسلینگ یک ابزار وصل کنید تا به آن دسترسی آسان داشته باشید.
یافتن جایگاه درست برای نات
اول و قبل از هر چیزی وقتی که در جستجوی جایگاهی برای نات هستید، باید صخره را امتحان کنید و مطمئن شوید که محکم است. یک نات را در تماس با بخش‌های شل و قطعاتی از صخره که ممکن است بیرون بیایند یا بشکنند، قرار ندهید. مانند جایگذاری هر ابزار دیگری، جایگذاری یک نات به سختی صخره اطراف آن است.
نات‌ها با فرو رفتن در یک محدوده تنگ در صخره، کارایی دارند، بنابراین در جستجوی شکافی باشید که در قسمت بالا گسترده‌تر است و ضمن پایین آمدن پهنای آن تنگ می‌شود. نات‌ها در شکاف‌های عمودی تنگ، بیشترین کارایی را دارند، اما گاهی اوقات در شکاف‌های افقی نیز کارایی دارند البته در صورتی که شکاف در آغاز تنگ و باریک باشد. نات‌ها در شکاف‌هایی که به سمت بیرون یا پایین گشاد می‌شوند، کارایی ندارند زیرا مجرای تنگ کافی برای نگه داشتن قطعه در محل، وجود ندارد.
انتخاب نات با اندازه مناسب
در زمان انتخاب اندازه نات جهت قرار دهی در یک شکاف، به خاطر داشته باشید که معمولا تماس بیشتر بین نات و صخره، معادل با یک جایگذاری قوی و قابل اطمینان است. این بدان معنی است که نات‌های بزرگ معمولا محکم تر از نات‌های کوچک هستند.
شکاف و مجرای تنگ را امتحان کنید و بزرگترین اندازه نات را که درون شکاف خواهد رفت و درون فضای تنگ و پرفشار به طور موثری فرو می‌رود، تعیین کنید. برای تازه کاران، این فرایند بیشتر آزمون و خطا است. اگر نات خیلی بزرگ باشد، یا داخل شکاف نخواهد رفت یا اینکه به شکل محکم و ایمن در مجرای تنگ متناسب قرار نمی‌گیرد. در صورتی که نات خیلی کوچک باشد، ممکن است به سمت بیرون آمدن از شکاف برود.
وقتی که تجربه کسب می‌کنید، در انتخاب اندازه درست نات بر روی اولین امتحان خود، بهتر خواهید بود. اما حتی اگر سال‌ها تجربه صعود داشته باشید، هر بار آن را درست انجام نخواهید داد.
قراردادن نات‌ها در شکاف
نات می‌تواند در دو موقعیت اصلی قرار گیرد: سمت پهن در تماس با صخره یا سمت باریک‌تر آن در تماس با صخره باشد. سمت پهن، تماس بیشتری را با صخره ایجاد می‌کند و بنابراین ایمنتر نیست. با این حال، آنچه اهمیت دارد نحوه قرارگیری مناسب نات در شکاف است؛ اگر قرارگیری با سمت های باریک در تماس با صخره، محکم تر بنظر بیاید آن را انجام دهید. بیشتر نات‌ها در یک طرف منحنی شکل هستند، که موقعیت‌های جایگیری بیشتری را برای شما ایجاد می‌کنند. وقتی که به شکاف نگاه می‌کنید، تلاش کنید تا منحنی را با شکل صخره تطبیق دهید تا تماس نات با صخره را به حداکثر برسانید.
برای جایگذاری یک نات، کار را با جدا کردن مجموعه نات‌های خود از هارنس یا اسلینگ ابزار آغاز کنید. بدون اینکه یک نات را از کاربین خارج کنید، ناتی را که فکر می‌کنید اندازه مناسبی دارد بگیرید و آن را با سیم نگه دارید و همزمان آن را وارد شکاف کنید. وقتی که مشغول وارد کردن نات به شکاف هستید، باقی نات‌ها به انتهای کاربین خواهند لغزید.
نات را در مجرای تنگ به پایین بکشید، به سطح تماس بین نات و صخره توجه کنید. در صورت داشتن یک سقوط که معمولا به سمت پایین و ملایم است، نات را به واسطه کابل روبروی جهت کشش قرار دهید.
تنظیم نات
در صورتی که از جایگذاری راضی هستید، کاربینی را که همچنان باقی نات‌های شما را نگه می دارد، جدا کنید و آن را به هارنس یا اسلینگ ابزار برگردانید. یک کوئیکدرا یا اسلینگ را به حلقه سیمی بر روی ناتی که درون شکاف قرار داده‌اید ابزار کنید و به آرامی آن را بکشید تا ایمنی جایگذاری را بررسی کنید. آن را آنقدر سخت نکشید که بالا بیایید چون ممکن است باعث شود تعادل خود را از دست بدهید. با این فرض که نات ثابت است و به خوبی جایگذاری شده است، فشار بیشتری را به اسلینگ وارد کنید تا قطعه واقعا در محل مجرای تنگ قرار بگیرد.
کوئیک درا (به معنی عامل کشش سریع) یا اسلینگ نه تنها چیزی به شما می‌دهد که تنظیم نات را با آن بررسی کنید، بلکه به کاهش میزان فشار بر روی قطعه در زمانی که طناب را به آن ابزار می‌کنید، کمک می‌کند. فشار طناب ضمن صعود شما می‌تواند یک نات را از جایگاه خود بیرون بکشد، بنابراین همیشه یک کوئیکدرا یا اسلینگ را جهت کمک به اجتناب از این امر، بکار ببرید.
بیرون کشیدن نات
بیرون کشیدن یک نات گاهی اوقات می‌تواند چالش برانگیز باشد. نکته کلیدی این است که درباره نحوه قراردهی نات فکر کنید و سپس مراحل آن را برعکس کنید. برای مثال، در صورتی که نات از بالا در یک مجرای تنگ قرار گرفته بود، شما باید قطعه را بالا بکشید تا بتوانید آن را خارج کنید. ممکن است بتوانید به سادگی دستان خود و کابل سیمی را بکار ببرید تا بتوانید به آرامی نات را آزاد کنید. به کابل سیمی خیلی نیرو وارد نکنید؛ شما نباید به سیم آسیب برسانید.
اگر نتوانستید آن نات را با دستانتان آزاد کنید، ابزار نات خود را از هارنس بیرون بکشید و پیش بروید. شما میتوانید به نات، با ابزار یا به واسطه آویزان کردن آن از نوک ابزار به آرامی ضربه بزنید و تلاش کنید تا قطعه را خارج کنید. نات‌ها نسبتا ارزان هستند، بنابراین اگر شما تمام تلاش خود را کردید و نتوانستید آن را بیرون بکشید، رها کردن آن مشکلی ندارد.
نحوه جایگذاری فرند ها (Cams)
Cams، مخفف دستگاههای کمینگ فنردار (SLCDs)، نوعی از حمایت فعال هستند (بدین معنی که بخش‌های متحرک دارند). استفاده از آنها بسیار رایج است به دلیل اینکه به آسانی جایگذاری می‌شوند. طراحی‌های بسیار مختلفی از فرندها وجود دارد، اما اصول نحوه کارکرد یا نحوه جایگذاری آنها بسیار مشابه هستند. به عبارت ساده، فرندها با تبدیل کشش رو به پایین و رو به بالای سقوط، به نیرویی در مقابل دیواره‌های یک شکاف، کار می‌کنند. این نیرو به همراه اصطکاک می‌تواند فرند را در شکاف نگه دارد و شما را در زمان سقوط بگیرد.
فرندها معمولا آسان‌تر و سریع‌تر از نات‌ها جایگذاری می‌شوند؛ شما ابزار را می‌کشید تا لوب‌های فرند را جمع کنید، فرند را وارد شکاف کنید و ابزار را آزاد می‌کنید تا اجازه بدهید که لوب ها باز شوند و با صخره برخورد کنند. با این حال، برای اینکه جایگذاری یک فرند ایمن باشد، شما باید در یافتن جایگاه درست برای قرار دادن فرند مهارت داشته باشید، فرند با اندازه درست را انتخاب کنید و آن را در جایگاه قرار دهید.
یافتن جایگاه مناسب برای فرند
وقتی که در جستجوی ترک یا شکافی هستید که فرند را در آن قرار دهید، در جستجوی شکاف‌هایی با سمت‌های موازی یا حفره های کوچک باشید. شما معمولا تمایل دارید از شکاف‌هایی که در بالا یا پشت فرند پهن می‌شوند، دوری کنید زیرا فرند به سمت فضای گشادتر حرکت خواهد کرد. این، "راه رفتن" نامیده می‌شود.
همچنین از شکاف‌هایی که به سمت بالا یا پایین خیلی گشاد می‌شوند، دوری کنید. شکاف‌هایی که گشاد می‌شوند معمولا جهت ایجاد یک جایگیری ایمن، تماس سطحی کافی با لوب های فرند را ندارند.
مانند هر جایگذاری، به خاطر داشته باشید که یک فرند به اندازه صخره اطراف آن سخت است. وقتی که یک فرند جلوی یک سقوط را می‌گیرد، میزان فوق العاده‌ای از نیروی خارجی را تولید می‌کند که می‌تواند بخش‌هایی از صخره را تحت فشار قرار دهد. صخره را امتحان کنید تا مطمئن شوید که محکم است و درباره بخش‌های ریز و غیرمتصل صخره‌ها، محتاط باشید. با مشت خود به صخره ضربه بزنید و صدایی را که تولید می‌کند گوش دهید. در صورتی که توخالی بود، ببینید که آیا میتوانید جای دیگری را برای قراردادن فرند بیابید.
انتخاب اندازه مناسب برای فرند
فرندها انواع مختلف اندازه‌ها را دارند که به شما امکان می‌دهد آنها را در شکاف‌هایی با کمتر از نیم اینچ پهنا تا شکاف‌هایی با بیشتر از پنج اینچ پهنا قرار بدهید. انتخاب فرند با اندازه مناسب برای ایجاد ایمنترین جایگذاری، اهمیت زیادی دارد. به عنوان یک قانون کلی، بزرگترین فرند را که با شکاف متناسب است انتخاب کنید. با این حال، شما باید مسیر را ارزیابی کنید و درباره فرندی که باید بکار رود، فکر کنید. شما فقط به این خاطر که بشدت نیاز دارید تا مسیر را بالا بروید، نباید تمام فرندهای بزرگی را که دارید زودهنگام بکار ببرید.
فراتر از بررسی ساده یک شکاف و ارزیابی اندازه فرندی که بهترین کارایی را خواهد داشت، میتوانید دست‌ها و انگشتان خود را به عنوان روشی برای اندازه گیری شکاف بکار ببرید. به واسطه تجربه، یاد خواهید گرفت شکافی که تا اندازه نوک انگشتان شما باشد، یک فرند با اندازه خاص را نیاز دارد و شکافی که تا گودی دست شما باشد، اندازه دیگری از فرند برای آن مطلوب است. در نهایت، نیازی ندارید که حتی یک شکاف را بررسی کنید تا ببینید که کدام اندازه فرند برای آن مناسب است، شما بسادگی شکاف را حس خواهید کرد. با این حال ما توصیه نمی‌کنیم که فرند را کورکورانه در شکاف جایگذاری کنید؛ همیشه در زمانی که امکان دارد، جایگذاری‌های خود را به صورت بصری بررسی کنید.
اگر شما در جایگذاری فرندها تازه وارد هستید، مدت زمانی طول خواهد کشید تا اینکه بتوانید فرند با اندازه مناسب را در اولین تلاش خود امتحان کنید و حتی بعد از سال‌ها تجربه شما همیشه نمی‌توانید آن را به درستی انجام دهید. اما، هرچقدر که بیشتر صعود انجام دهید، در آن ماهرتر خواهید شد.
جایگذاری فرندها
برای جایگذاری یک فرند، فرند با اندازه مناسب را از هارنس یا اسلینگ ابزار جدا کنید و ابزار را بکشید تا لوب‌های فرند جمع شود. فرند را وارد شکاف کنید و ابزار را آزاد کنید تا اجازه باز شدن و تماس با صخره را به لوب‌ها بدهید. وقتی که فرند را در جای خود قرار می‌دهید، در صورت سقوط درباره جهت کشش فکر کنید و فرند را به نحوی قرار دهید که دسته در آن جهت باشد. این (جهت)، معمولا به سمت پایین است، اما جهت می‌تواند با توجه به مسیر یا کاربرد خاص فرند، متفاوت باشد.
برای اینکه مطمئن شوید اندازه درستی را برای فرند انتخاب کرده‌اید، بررسی کنید که لوب‌ها چطور جمع شده‌اند. بیشتر تولید کنندگان فرند معمولا توصیه‌هایی را درباره نحوه جمع شدن یک فرند ارائه می‌دهند و ما تأکید داریم که شما آن دستورالعمل‌ها را دنبال کنید. شرکت بلک دیاموند 90-50% جمعشدگی را برای فرندهای کامالوت محبوب خود، ارائه می‌دهد. Metolius ، نقطه‌های رنگی را بر روی لوب‌های فرند می‌گذارد که طیف ایدهآل جمعشدگی برای بعضی از فرندهای آنها را مشخص می‌کند.
با یک فرند در دست، شما میتوانید چگونه بودن میزان جمعشدگی را حس کنید. وقتی که فرند را نگه می‌دارید و ابزار را نمی‌کشید، فرند 0% جمع شده است. ابزار را هر چقدر که میتوانید سخت بکشید و فرند تا 100% جمع خواهد شد. بدون جایگیری فرند در یک شکاف، با ابزار کلنجار بروید و نقطه‌ای را بیابید که در آن لوب‌های فرند تا 50% جمع می‌شوند. این، معمولا یک نقطه شروع مناسب برای جایگذاری محکم فرند است. هر چیزی کمتر از این، ثبات نخواهد داشت.
- یک روش دیگر برای در نظر گرفتن جمع شدگی، بررسی زاویه ای است که به واسطه لبه‌های مستقیم متقاطع بر روی لوب‌های فرند، شکل می‌گیرد.
جمع شدگی کم یا زیاد
میزان جمعشدگی اهمیت زیادی دارد زیرا وقتی که یک فرند در طول یک سقوط وزنی را تحمل می‌کند، باز می‌شود. در شروع کار اگر فرند خیلی کم جمع شده باشد (under-cammed)، میزان باز شدن آن بعد از تحمل وزن زیاد نخواهد بود و به اندازه فرند بیشتر جمع شده امنیت ندارد. همچنین یک فرند که به اندازه کافی جمع نشده است، تمایل دارد که در یک شکاف به صورت شل قرار بگیرد و می‌تواند مستعد حرکت در شکاف باشد.
در نمایی دیگر، یک فرند که بیشتر از 90% جمع شده است در ریسک گیرکردن دائمی در شکاف قرار دارد. جمع شدگی بیش از حد (over-camming)، یک فرند زمانی است که شما فرندی را در شکاف قرار می‌دهید که کاملا یا تقریبا کامل جمع شده است. یک فرندی که بیش از حد جمع شده است معمولا ایمن است اما خارج کردن آن اغلب غیر ممکن است زیرا میزان ظرفیت بسیار کمی برای جمع شدگی فرند باقی مانده است. فرندها ارزان نیستند، بنابراین سعی نکنید که آنها را در شکاف‌ها باقی بگذارید.
وقتی که یک فرند را در یک شکاف قرار دادید، جایگذاری خود را بررسی کنید و این موارد را به یاد داشته باشید:
- آیا در صورتی که در موقعیت سقوط قرار بگیرید، دسته فرند با جهت پیشبینی شده کشش همتراز است؟
- آیا لوب های فرند به طور مساوی جمع شده‌اند؟
- آیا فرند تقریبا تا 90-50% جمع شده است؟
- آیا فرند به گونه‌ای قرار گرفته است که در صورت حرکت، باز نشود؟
تمرین جایگذاری نات‌ها و فرندها
در زمان یادگیری نحوه جایگذاری نات‌ها و فرندها، به راحتی به آن بپردازید. در اینجا نکاتی برای تمرین جایگذاری‌های مناسب ابزارها آورده شده‌اند:
- یک صعود کننده باتجربه‌تر را در صعود خود دنبال کنید و جایگذاری‌های او را ضمن درآوردن قطعات بررسی کنید.
- شکافی را بیابید که از زمین قابل دسترس باشد و جایگذاری‌های ابزار را امتحان کنید. یک اسلینگ را به یک قطعه متصل کنید و وزن بدن خود را به آن اعمال کنید تا میزان مناسب بودن جایگیری قطعه را متوجه بشوید. این را به دقت به یاد داشته باشید: نیرویی که سقوط تولید می‌کند از نیروی ایستادن بر روی یک قطعه بسیار بیشتر است.
- یک صعود سر طناب نمادین را انجام دهید: از دو دوست خود کمک بگیرید و از یکی از آنها بخواهید که با طناب بالایی از شما حمایت کند ضمن اینکه دیگری، در صورتی که در حال صعود باشید، با طناب جداگانه ای از شما حمایت می‌کند. شما میتوانید، ابزارها را جایگذاری کنید، طناب ها را محکم ببندید و حتی با علم به اینکه طناب بالایی را به عنوان پشتیبان دارید، سقوط کنید.
همیشه به خاطر داشته باشید: ایمنی شما مسئولیت شما است. هیچ مقاله یا ویدئویی نمی‌تواند به درستی جای دستورالعمل‌ها و تجربه را بگیرد. قبل از صعود مطمئن شوید که تکنیک های مناسب و الزامات ایمنی را تمرین کرده‌اید.
