ارمنستان جزو اولین کشورهای آسیایی بود که دین مسیحیت را به عنوان دین رسمی کشور خود پذیرفت. به همین جهت این کشور دارای کلیساهای متعددی است که برخی از آنها از نظر معماری و تاریخی ارزشمند هستند و یک جاذبه گردشگری به حساب میآیند. درواقع قدمت دین مسیحیت در ارمنستان بسیار طولانی است. اولین بار در سال 301 میلادی با بیان این اصل که دین رسمی ارمنستان مسیحیت است، این کشور به عنوان یکی از پایگاهها و قطبهای مهم این دین در آسیا معرفی شد. در این نوشته قصد داریم برخی از مهمترین کلیساهای ارمنستان که ارزش گردشگری دارند را به شما معرفی کنیم تا در طول سفرتان به این کشور زمانی را برای بازدید از برخی از این کلیساها کنار بگذارید. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب از وب سایت دکوول همراه باشید.
تقریبا میتوان کلیسای گریگور لوساووریچ را یکی از آخرین کلیساهایی دانست که در کشور ارمنستان تاسیس شده است. این کلیسا به مناسبت بزرگداشت هزار و هفتصدمین سالگرد همگانی شدن دین مسیحیت در کشور ارمنستان بنا شد. زمانی که وارد این کلیسا میشوید، اولین چیزی که توجه شما را جلب میکند معماری خیرهکننده در و دیوارههای این بنا است. اگر به دیوار نوشته این کلیسای مشهور در کشور ارمنستان دقت کنید، خواهید دید که این بنا به منظور ادای احترام به یک روشنگر مسیحی به نام سنت گریگور چنین نامی برایش انتخاب شده است؛ این شخصیت برای مسیحیان و رشد مسیحیت اقدامات بسیار مهمی انجام داده است.
کلیسای حواری ارمنی اچمیادزین
کلیسای حواری ارمنی اچمیادزین یکی دیگر از کلیساهای زیبای کشور ارمنستان است که در قلب این کشور قرار دارد و به دلیل قدمت بالایش، مورد توجه مجامع بینالمللی و همچینین گردشگران قرار گرفته است. هر چند که به علت گذر زمان و بی توجهی مسئولان کشور ارمنستان به این کلیسا، بنای اصلی و داخلی آن تا حدی تخریب شده است اما، این به این معنا نیست که دربهای اچمیادزین را روی علاقمندان به جاذبههای مذهبی بسته باشند.
به مروز زمان بخشهایی در غالب نوسازی به بنای این کلیسا اضافه شدهاند و آن را جذابتر کردهاند. حتی در برخی از مراسمات مذهبی و آیینی مربوط به دین مسیحیت، افراد مذهبی در این مکان گرد یکدیگر جمع میشوند و به انجام مراسم های مربوطه میپردازند.
صومعه گغارد
صومعه گغارد که در مطلب دیگری مفصلا دربارهاش حرف زدیم؛ یکی دیگر از مجموعههای مذهبی قدیمی در ارمنستان است. نام این صومعه که معنای نیزه را درون خود پنهان کرده، به یکی از اعتقادات مسیحیان اشاره دارد که براساس آن در زمان مصلوب شدن حضرت مسیح نیزهای را برای بررسی زنده بودن این پیامبر بر بدن او فرو کردند. این صومعه را باید یکی از دیدنیترین کلیساهای کشور ارمنستان دانست که چنان شما را محو تماشای خود خواهد کرد که حتی پلک زدن هم یادتان برود. اولین شگفتی معماری این صومعه را که شما با آن رو به رو خواهید شد، باید ورودی کلیسای آن دانست. این بخش از بنا اگرچه با وسایل ابتدایی ساخته شده اما هنوز هم معماری آن از جذابیت بالایی برخوردار است.
کلیسای ساناهین
این بنا یکی از معروفترین کلیساهای کشور ارمنستان به حساب می آید که به دلیل مساحت بسیار زیادی که دارد، توانسته داخل خود حدود 80 عدد سنگ صلیبی شکل که در زبان محلی چلیپا نام دارند را جای داده و از این جهت برای خود اعتباری و شهرتی دست و پا کرده است. هر کدام از این سنگهای چلیپا دارای کندهکاریها و حجاریهای خاصی هستند که در سایر چلیپاها دیده نمیشود. این تنوع باعث شده که تاریخ شناسان و کارشناسان امر حجاری بیشتر از سایر علاقمندان مجذوب این کلیسا شوند.
در بین تمام این سنگ نگارهها تنوع خاصی وجود دارد ولی یک وجه اشتراک بین تمامی آنها است و آن چیزی نیست جز دانهای که با رویاندن دو شاخه سعی دارد که به سمت بالا حرکت کند. این نماد که بیانگر علاقه به زندگی و تکامل است، نشان میدهد که اعتقاد به حیات بعد از مرگ در میان دین مسیحیت جایگاه خاصی دارد.
کلیسای خور ویراپ
این کلیسا به علت موقعیت جغرافیایی ویژهاش، موفق شد از سایر کلیساهای ارمنستان گردشگران بیشتری را جذب خود کند. این جاذبه گردشگری در کنار یک کوه زیبا و مرتفع و بسیار مشهور به نام کوه آرارات قرار دارد و به همین دلیل گردشگران بیشتری برای بازدید از آن اقدام میکنند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در قدیم کلیساها را برای مصون نگه داشته شدن از آسیبهایی که دشمنان به آنها وارد میکردند، در دل کوهها میساختند.
این کلیسا هم برای همین در دل آرارات قرار گرفته است. کلیسای خور ویراپ نه تنها معماری جذاب و موقعیت خاصی دارد، بلکه از یک تاریخچه پر فراز و نشیب نیز برخوردار است. گفته میشود که گریگور که از بزرگان دین مسیحیت بود، به دلیل دعوت کردن مردم به آیین مسیحیت حدود 13 سال در سیاهچالی به عمق 7 یا 8 متری زندانی بوده است. هنگامی که ماموران زندان پس از 13 سال به سراغ گریگور رفتند، دیدند که او به طرز غیرقابل باوری زنده مانده است.
با بررسیهایی که انجام شد، آنها متوجه شدند که در طول این 13 سال یک دختر مسیحی که نام آن در تاریخ درج نشده، مخفیانه برای او از راه مخفی نان و غذا میآورده تا او را زنده نگه دارد و آیین مسیحیت از داشتن چنین بزرگی محروم نباشد. اگرچه خود این موضوع دارای ارزش تاریخی است اما، این تمام پیشینه این این جاذبه تاریخی در کشور ارمنستان نیست.
کلیسای تاتو
وجود جاذبههای طبیعی در موقعیت جغرافیایی خاص آن جاذبهها را ویژهتر میکند. کلیسای ناتو را باید نمونهای از این جاذبههای ویژه دانست. معماری بکار رفته با نورپردازیهای حیرتآور این کلیسا میتواند همان چیزی باشد که شما از یک جاذبه زیبا انتظار دارید. اگرچه در فصل زمستان مسیر منتهی به تاتو کمی صعب العبور میشود، اما این موضع باعث نخواهد شدکه از زیباییها و جلوه این بنا کاسته گردد.
بهتر است همراه با راهنما به سمت این جاذبه گردشگری بروید و خود را به این کلیسا زیرا در کشور ارمنستان برسانید؛ مکانی که در روزهای یکشنبه شاهد حضور خیل عظیمی از مسیحیان است که قصد دارند مراسم مذهبی خود را برگزار کنند.
کلیسای باستانی زوراتنوتس
کلیسای تاریخی زورانتوتس را باید یکی از مشهورترین کلیساهای کشور ارمنستان دانست که در قرن ششم میلادی ساخته شده است. این کلیسا یکی از نخستین نمونه کلیساهای مدور سه طبقه جهان به حساب میآید که به دلیل معماری بیمانند و همچنین ظرافتی که در ساختش بکار رفته، یکی از برترین جاذبههای کشور ارمنستان به حساب می آید. جاذبهای که به دلیل یک زلزله مهیب که حدود سه قرن پیش رخ داد، به یک ویرانه تبدیل شد و از آن تنها ستونها و محراب به جا ماند. البته، همین قسمتهای باقی مانده که امروزه سندی از این کلیسای شاخص است، توانسته گردشگران زیادی را چون یک آهنربای قوی به سوی خود جذب کند.
کلیسای سواناوانک
کلیسای سواناوانک را باید یکی از دیدنیترین کلیساهای کشور ارمنستان دانست که بر روی تپههای مجاور دریاچه سوان قرار گرفته است. این کلیسا دارای یک صلیب از جنس آهک است که رنگ سبز بینظیر و نقشی از حضرت مسیح را باید مشخصههای اصلی آن دانست. این کلیسا سالهاست که گردشگران را مجذوب خود میسازد. این جاذبه که گویا زمانی در اختیار کشیشان خاطی و مرتکب گناه بود، اکنون آنقدر پر آوازه شده است که اگر فردی سه انتخاب برای گردشگری در میان جاذبههای تاریخی و مذهبی ارمنستان داشته باشد، بدون شک سواناوانک را جز انتخاب هایش قرار میدهد.
کلیسای ادزون
بیشتر کلیساهایی که در جهان وجود دارند، با استفاده از سنگهای تیره و خاکستری رنگ ساخته شدهاند و در میان سازههای یک کشور جلوهگری میکنند. این رنگها اگرچه شکوه بنا را بیشتر نشان میدهند اما، رنگهای دیگری هم وجود دارد که میتواند همین شکوه را به مردم القا کند. کلیسای ادزون نمونهای از این کلیساهاست که با استفاده از رنگهای متفاوت توانسته جلوه و شکوه زیبایی در کشور ارمنستان داشته باشد.
این کلیسا دارای دیوارههایی با سنگهای صورتی رنگ فلستس است و بقدری درخشان و پر تلالو است که توانسته کوههای عظیم آن منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد. در سرتاسر جهان کمتر نمونهای شبیه به این کلیسا میتوان پیدا کرد. پس اگر گذرتان به ارمنستان افتاد حتما زمانی را برای بازدید از ادذون کنار بگذارید.
کلیسای نوراوانک
کلیسای زیبای نوراوانک که همتای آن را حتی در سطح بینالمللی به سختی میتوان پیدا کرد، یکی دیگر از کلیساهای جذاب در کشور ارمنستان است که توانسته جایگاه ویژهای در صنعت گردشگری پیدا کند. هنگامی که داخل این کلیسا شوید و صحن اصلی آن را از نزدیک ببینید، در گوشهای از این صحن متوجه پلههای باریک سنگیای خواهید شد که به طبقه بالا راه دارند.
این پلهها دارای عرض کمی هستند و در قدیم کشیشها را به طبقه فوقانی هدایت میکردهاند. پلهها به میزانی باریک هستند که امکان عبور تنها یک نفر را در هر لحظه از آنها وجود دارد. این معماری خاص همان چیزی است که گردشگران را به وجد میآورد و شما را سرشار از ذوق و شعف میکند.
کلیسا سنت نورک ایروان
کلیسای سنت نورک یکی دیگر از کلیساهای مهم ارمنستان است که پیشینهای پرماجرا دارد. این کلیسا به صورت ناتمام ساخته شد و در زمان حاکمیت سکولارها تخریب گشت. این کلیسا در زمان ساختش توانست به شهرت بسیار زیادی دست پیدا کند. سنت نورک یک مدرسه نیز داشت که در آن راهبان خوبی پرورش پیدا میکردند. اما یک زلزله باعث تخریب این مدرسه شد. تا مدتها تنها خرابهای از این بنا باقی مانده بود تا اینکه بنای جدید کلیسای سنت نورک ساخته شد. امروزه نیز همان سازه مورد استفاده میگیرد.
معماری این کلیسا به قدری خاص است که هر بینندهای را مجذوب خود میکند. این بنا از سنگ توفا که یک سنگ بومی و زیباست ساخته شده است. این سنگ از کاربردیترین مصالح ساختمانی در ارمنستان به شمار میرود. علاوه بر سنگهای زیبا، حکاکیها و نقش و نگارهایی که بر روی دیوارهای کلیسا اجرا شدهاند به زیبایی هرچه تمامتر آن افزودهاند و امروزه این کلیسا را باید یکی از میراثهای ارزشمند ارمنستان در زمینه معماری دانست. حکاکیهای سنتی که روی سنگهای کلیسا انجام شده آنقدر محم است که تاکنون هیچ گزند و آسیبی نتوانسته خرابشان کند.
معماری این کلیسا مانند بیشتر کلیساهای دیگر در ارمنستان، تو در تو است. در بخش شرقی آن تالار عبادت قرار گرفته و در گوشه شمالی و جنوبی نیز میتوان محراب را دید. اصلیترین دلیل محبوبیت این کلیسا قدیمی بودن و ساختار زیبای معماری ان است. کلیسا سنت نورک شهر ایروان اهمیت زیادی برای ارمنیها دارد. همانطور که میدانید ارمنیها در کلیساها عبادت میکنند و به دلیل قدمت سنت نورک ارمنیهای زیادی برای عبادت به آنجا میروند و از این کلیسا همچون گنجی محافظت میکنند.
این کلیسا به خوبی در میان آپارتمانها پنهان شده و شاید از دور موفق نشوید آن را ببینید اما، هنگامی که به آدرس کلیسا رسیدید یک شاهکار معماری زیبا رو به رویتان خواهد بود. برای مردم ارمنستان کلیسا سنت نورک علاوه بر جنبه تاریخی، نمادی از استوار بودن روی دینشان است. چراکه مردم این کشور هنوز هم به صورت اعمال دیدن مسحیت را دنبال میکنند و برایشان اهمیت دارد.
کلیسا سنت نورک در نزدیکی مرکز شهر ایروان قرار گرفته و به همین دلیل دسترسی به آن آسان است. اگر که هتلهای نزدیک به این جاذبه را برای اقامت انتخاب کرده باشید، پیاده هم میتوانید خود را به آن برسانید. از مرکز شهر نیز راه چندانی تا کلیسا نیست. بنابراین راه دیگر این است که به مرکز شهر بروید و از آنجا با کمی پیاده روی به کلیسا برسید.
کلیسای سنت نورک در منطقه آمنک آمنا کیان قرار گرفته و با مترو هم میتوان به آن دسترسی پیدا کرد. همچنین استفاده از اتوبوسها و مینیبوسها نیز راه کم هزینه دیگر برای رسیدن به این جاذبه گردشگری زیباست. بهترین زمان بازدید از این کلیسا بهار و پاییز است زیرا در این فصلها شرایط آب و هوایی ایروان بسیار مطبوع خواهد بود و به طبع بازدید از این کلیسا هم بیشتر به شما خواهد چسبید.
کلام آخر
در مطلب آشنایی با مهمترین کلیساهای کشور ارمنستان، شما را با تعدادی از مهمترین کلیساهای موجود در این کشور که ارزش گردشگری هم دارند، آشنا کردیم. از آنجایی که قرنهاست دین حضرت مسیح دین رسمی مردم ارمنستان است طبیعی است که بخشی از جاذبههای تاریخی این کشور را کلیساها تشکیل دهند. اگر قصد سفر به ارمنستان را دارید پیشنهاد میشود شما هم تعدادی از این جاذبهها را در لیست بازدیدهای خود قرار دهید. تا لذت سفرتان دو چندان شود.
اگر نکته دیگری درباره این موضوع وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، همچنین اگر تجربه بازدید از هر کدام این کلیساها را دارید؛ حتما تجربیات خود را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از خواندن آن لذت ببرید.