راهنمای بازدید از دشت مغان اردبیل| سفر به دشت همیشه بهار (1 مرور)

راهنمای بازدید از دشت مغان اردبیل

    دشت یا جلگه مغان، ساحل جنوبی رود ارس و شمالی‌ترین نقطه استان اردبیل است. این جلگه حاصلخیر را به دلیل داشتن خاک مناسب و وجود بارش کافی، منطقه‌ای عالی و برای کشاورزی و دامپروری می‌دانند. انواع و اقسام میوه‌ها، حبوبات و سبزیجات در این خاک کشت می‌شود. دشت مغان پارس آباد دارای طبیعتی بکر و ویژه در منطقه است و به همین دلیل هم هر سال گردشگران زیادی به سویش روانه می‌شوند. این دشت یکی از همسایگان جمهوری آذربایجان محسوب می‌شود. در واقع بخشی از آن در خاک آذربایجان و بخش دیگر در خاک ایران قرار دارد.

    در مطلب راهنمای بازدید از دشت مغان اردبیل قصد داریم سیر تا پیاز را درباره این منطقه جلگه‌ای بررسی نماییم. ابتدا به معرفی آن خواهیم پرداخت. سپس کمی درباره جغرافیا، تاریخ و دیگر موارد مهم آن حرف خواهیم زد. اگر شما هم دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره این دشت به دست آوردید و یا قصد سفر به آن را دارید، با ما تا انتهای این مطلب از وب سایت دکوول همراه باشید.

دشت مغان کجاست؟

    دشت مغان یکی از مناطق حاصلخیز در شمال استان اردبیل است. این منطقه از جنوب با مشگین شهر و از سمت غرب نیز با ارسباران همسایه است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید کشور ایران و جمهوری آذربایجان در مالکیت این منطقه شریک هستند. یعنی بخشی از دشت مغان در ایران و بخش در کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد. آن قسمت از دشت مغان که در خاک ایران است؛ در واقع هشت شهر پارس آباد، گرمی و بیله سوار، جعفرآباد، مغانسر، انگوت، اسلام آباد و اصلاندوز را در خود جای داده است. این جلگه تا سال 1355 یکی از توابع مشگین شهر بود اما در حال حاضر و در تقسیمات کشوری جدید، به عنوان شهرستانی جدا به مرکزیت شهر گرمی (قدیمی‌ترین شهر این منطقه) شناخته می‌شود.

    دشت مغان را باید یکی از قطب‌های مهم کشاورزی و دامپروری در استان اردبیل و حتی در ایران دانست. زیرا در این منطقه جلگه‌ای، خاک حاصلخیز، بارش مناسب و آب و هوای معتدل است و تمام ویژگی‌های لازم برای کشاورزی و دامپروری را دارد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید دشت مغان را انبار غله آذربایجان می‌دانند. بخش جلگه‌ای دشت مغان در مجاورت با رودخانه ارس قرار دارد و همین امر نیز شرایط بهتری را برای کشاورزی در این منطقه فراهم کرده است.

تاریخچه دشت مغان

    به نظر می‌رسد اقوام آذری یا آذربایجانی از قدیم در دشت مغان ساکن بوده‌اند. سعید نفیسی معتقد است نام قدیمی مغان، آموکان بوده است. او درباره این منطقه می‌نویسد: "پای آذری در سرزمین آذربایجان در خلافت عثمان بن عفان (۳۵–۲۳ هجری) باز شد. پیش از این خاندانی از آذربایجان در این سرزمین پادشاهی داشتند. نام (مغان) قدمت چند صد ساله دارد." همچنین در کتاب بستان السیاحه از زین العابدین شیروانی نیز نام این منطقه ذکر و درباره موقعیت جغرافیایی‌اش صحبت شده است.

    شمار زیادی سفرنامه دشت مغان وجود دارد که برخی از آنها قدیمی هستند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت این دشت تاریخ طول و درازی دارد. در واقع ابتدا آذری‌ها در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند و در واقع منظور آذربایجانی که اروپایی‌ها می‌شناختند، این منطقه بوده است. بعدها آذربایجان منطقه‌ای بود که شیروان و آذربایجان را شامل می‌شد. در حال حاضر بیشتر بومیان این منطقه از لفظ موغان برای این منطقه استفاده می‌کنند. جالب است بدانید نظامی گنجوی یک بیت شهر دارد که برخی آن را به دشت مغان نسبت می‌دهند. این بیت به قرار زیر است:

به فصل گل به موقان است جایش                                   که تا سرسبز باشد خاک پایش

جغرافیای دشت مغان

    دشت مغان حدود 1554 کیلومتر مربع مساحت دارد. فاصله اردبیل تا دشت مغان 240 کیلومتر بوده و چهره طبیعی آن را به طور کلی می‌توان به سه بخش کوهپایه‌ای، کوهستانی و جلگه‌ای تقسیم کرد. نواحی کوهپایه‌ای زمین‌هایی را شامل می‌شود که در کمتر از 100 متر ارتفاع از کوهستان شروع می‌شوند و تا جلگه ادامه پیدا می‌کنند. نواحی کوهستانی شامل ارتفاعات جنوب، غرب و جنوب غرب مغان هستند و نواحی جلگه‌ای نیز در شمال منطقه با شیب ملایم قرار گرفته‌اند. نواحی جلگه‌ای که شهر پارس آباد هم جزو آنهاست، زمین‌های حاصلخیزتری نسبت به سایر بخش‌های این منطقه دارد.

    دشت همیشه بهار مغان زیستگاه پرندگان نادر کوچنده آبزی به شمار می‌رود که در تالاب این دشت زندگی می‌کنند. از میان این پرندگان می‌توان به اردک چشم طلایی، پلیکان خاکستری، قوی فریادکش، اردک تاجدار، مرکوس سفید، قوی گنگ، ، قوی کوچک، غاز خاکستری و بالکان کوچک اشاره کرد. این منطقه همچنین زیست جانوری مخصوص به خود را دارد و از این حیث یکی از مناطق ارزشمند استان اردبیل به حساب می‌آید.  بهترین زمان سفر به دشت مغان را باید فصل تابستان دانست زیرا در این فصل آب و هوای فوق‌العاده‌ و طبیعت چشم نوازی محیط اطراف دشت را فراگرفته است.

نکات مهم در خصوص دشت مغان

    جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوانی در دشت مغان وجود دارد که اگر گذرتان به این منطقه افتاد، می‌توانید از این جاذبه‌ها دیدن کنید و بر لذت سفرتان بیافزایید. از میان این جاذبه‌ های گردشگری می‌توان به  اولتان مغان، سواحل زیبای آراز چایی برج قارلوجا، تپه خرمن، تپه نادر اصلاندوز، پل تاریخی خمارلو مغان، زیستگاه خروسلوی مغان، دریاچه سد شهرک مغان، زیستگاه آقابابا، گورستان کورلار کور عباسلوی مغان، زیستگاه حسن دره سی، گورستان اصلاندوز مغان و جنگل‌های مغان اشاره کرد.

    مسیر دسترسی به دشت مغان نیز به این صورت است که شما باید ابتدا خود را به شهر اردبیل برسانید و سپس با طی کردن مسافت 110 کیلومتری وارد شهر گرمی شوید. این شهر همانطور که ذکر شد مرکز دشت مغان است و از آنجا می‌توانید به هر نقطه از این دشت که خواستید سفر کنید. برای اقامت در این منطقه نیز می‌توانید به هتل‌ها، اقامتگاه‌ها و بومگردی‌هایی که در شهرها و روستاهای مختلف دشت مغان وجود دارد مراجعه نمایید. در برخی از نقاط دشت، امکان کمپ نیز وجود دارد اما دقت کنید که جای درستی را برای این کار انتخاب نمایید و قبل از هر کاری از امنیت منطقه‌ای که برای کمپ انتخاب کرده‌اید، مطمئن شوید.

کلام آخر

    در مطلب راهنمای بازدید از دشت مغان اردبیل اطلاعات زیادی درباره این منطقه زیبا و وسیع از استان اردبیل که خود مجموعه از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی محسوب می‌شود؛ به دست آوردیم. کمی درباره تاریخ، جغرافیا، جاذبه‌های گردشگری و دیگر اطلاعات مهم آن حرف زدیم و به مسیر دسترسی و بهترین زمان سفر به این دشت نیز اشاره کردیم. حالا دیگر آماده سفر به این دشت هستیم.

    دشت مغان جدا از اینکه از نظر گردشگری بسیار ارزشمند است، هم از لحاظ زیست محیطی و هم از نظر کشاورزی و دامپروری اهمیت بالایی در کشور دارد. در واقع این دشت را باید یکی از قطب‌های کشاورزی و دامپروری در ایران است. اگرچه تنها بخشی از این دشت در ایران قرار دارد اما آن نیز بسیار وسیع است. این اهمیت لزوم حفظ و نگهداری از چنین گنجینه‌ای را چندین برابر می‌کند.

    رود ارس در مجاورت با دشت مغان قرار دارد و توصیه نهایی تیم دکوول به شما این است که اگر گذرتان به این دشت افتاد به هیچ عنوان فرصت بازدید از رود ارس را از دست ندهید. اگر نکته دیگری درباره دشت مغان اردبیل وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.