دریاچه شهیون

دریاچه شهیون کجاست؟

    دریاچه سد دز را معمولا به اسم دریاچه شهیون نیز می‌شناسند، گردشگرانی که راهی این دریاچه می‌شوند آن را یکی از زیباترین دریاچه‌های آب شیرین ایران و از جاهای دیدنی شهر دزفول معرفی می‌کنند. این دریاچه در ۲۳ کیلومتری شمال شرقی اندیمشک و پشت دو کوه شاداب و تنگوان در کنار روستای پامنار قرار گرفته است و وجودش گردشگران زیادی را راهی این منطقه می‌کند.

    آب دریاچه از ارتفاعات اراک و الیگودرز سرچشمه می‌گیرد و بعد از گذر از رشته کوه‌های زاگرس و دریافت ریز‌ آبه‌های بسیار به این دریاچه وارد می‌شود. این دو رودخانه شامل دو شاخه اصلی به نام سزار و بختیاری است. دریاچه شهیون در دهستان شهی که یکی از دهستان‌های بخش سردشت دزفول است، قرار دارد.

مسیر دسترسی به دریاچه شهیون

    برای بازدید از این مروارید تماشایی باید ابتدا خود را به شهرستان دزفول در شمال استان خوزستان و در ۱۵۰ کیلومتری اهواز برسانید. سپس باید راهی‌ منطقه شهیون در این شهر شوید. از دزفول تا شهیون حدود ۷۵ کیلومتر راه آسفالت وجود دارد که دسترسی به این منطقه را راحت‌تر می‌کند. جاده‌های فرعی آسفالت شده و شنی علاوه بر جاده اصلی امروزی وجود دارد که باعث اتصال روستاهای پیرامون به جاده اصلی می‌شود.

    شما می‌توانید با خودروی شخصی خود را به جاده شهیون برسانید. در مسیر این جاده با جاده‌ای فرعی و آسفالته روبرو خواهید شد. برای دسترسی به دریاچه باید آن را تا انتها طی کنید. پارکینگی در نزدیکی دریاچه قرار دارد. می‌توانید وسیله نقلیه خود را در آن پارک کرده و با خیالی راحت در اطراف دریاچه به گشت ‌و گذار بپردازید.

ویژگی‌های دریاچه شهیون

    دریاچه سد دز ۶۵ کیلومتر طول دارد و عمق آن در برخی قسمت‌ها به ۵۰ متر هم می‌رسد. مساحت این دریاچه حدود ۶۰۰۰ هکتار است. البته مساحت این دریاچه هنگام پرآبی و کم‌آبی مقداری تفاوت دارد. در بیشترین حالت تقریبا ۶ هزار هکتار است. طول آن بسته به میزان بارشی که در طول سال وجود داشته نیز متغیر خواهد بود.

    یکی از ویژگی مهم در این منطقه را باید وجود دره‌های پر عمق و دیدنی دانست که این دره‌ها مناظر دیدنی فوق‌العاده‌ای را در شمال منطقه آغاجاری پدیده آورده‌اند. سرچشمه آب دریاچه در ارتفاعات اراک و الیگودرز است و بعد از گذر از کوه‌های زاگرس و دریافت ریز‌آبه‌های بسیار، به این دریاچه وارد می‌شود. این دو رودخانه شامل دو شاخه اصلی به نام سزار و بختیاری است. رود سزار که از سه شاخه ماربره، تیره و سبزه تشکیل شده، در شمالی‌ترین بخش حوزه جاری است. دومین سرشاخه اصلی رودخانه دز را باید رود بختیاری دانست که در ۴۰ کیلومتری پیوند سرخاب به رود سزار وصل می‌شود.

بررسی جغرافیایی دریاچه شهیون

    منطقه‌ای که دریاچه سد دز یا همان شیهون در آن قرار دارد را باید از لحاظ زمین‌شناسی به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم کرد. بخش جنوبی آن از پایان گلال حیدری در جنوب شروع و تا قلعه شاداب و روستای بیشه‌بزان ادامه دارد. کنگلومرای بختیاری که حاوی قلوه سنگ‌های ریز و درشت با سیمان تاسیون شن و ماسه است، این منطقه را پوشش داده است. وجود دره‌های پرعمق و دیدنی را باید از خصوصیات مهم این منطقه دانست که مناظری زیبا از آفرینش را به شما نشان خواهد داد.

    به نوعی این منطقه را باید ادامه رشته کوه‌های زاگرس دانست. با نزدیک شدن به مرکز منطقه، تپه ماهورها، صخره‌ها و تخته سنگ‌های ماسه‌ای را خواهید دید. کوهپایه‌ها، دره‌های آبرفتی و چشمه‌هایی که در بیشتر ایام سال پر از آب هستند هم از دیگر جلوه‌های این منطقه است. این دریاچه به کوه‌های زاگرس در شمال و جلگه گرم خوزستان در جنوب نزدیک است و این نزدیکی باعث تنوع آب و هوایی در منطقه شده است. همچنین به خاطر وزش باد در جنوب شرقی شهر دزفول، تابستان‌های منطقه معتدل و زمستان‌های آن سرد است.

پوشش گیاهی و جانوری شهیون

در کنار دریاچه زیبای شهیون شماری جزیره کوچک و بزرگ را می‌توانید مشاهده کنید که انبوهی از درختان کُنار و بادام کوهی رویشان قرار دارد. وجود این جزیره‌ها چهره زیبایی به منطقه بخشیده است. شاید جالب باشد که بدانید جزیره بزرگ وسط دریاچه بالغ بر ۶۰ هزار مترمربع وسعت دارد و چشم‌اندازی رویایی را در منطقه خلق کرده است. پوشش گیاهی که در این منطقه وجود دارد شامل درختان کنار، بادام کوهی، کلخنگ و بید می‌شود. همچنین گونه‌های جانوری که در این منطقه زیست می‌کنند، جانوران کوچکی مانند روباه و خرگوش در کنار پرندگان زیبایی مانند تیهو و کبک و پرندگان دریایی هستند. در برخی از مناطق صعب العبور هم تعدادی پلنگ دیده شده است.

تفریحات در دریاچه شهیون

    از آنجایی که در دریاچه در یک موقعیت جغرافیایی خوب و منحصر به فردی قرار دارد، اطراف آن خانه، اقامتگاه و دیگر امکانات رفاهی ساخته‌اند و برای گردشگران تفریحانی نیز وجود دارد که انجام بدهند. بنابراین گردشگرانی که برای بازدید از دریاچه شیهون اقدام می‌کنند می‌توانند به سراغ تفریحات موجود در منطقه بروند. برخی از این تفریحات به شرح زیر است:

طبیعت‌گردی

    می‌توانید به عنوان بهترین گزینه در میان فراز و نشیب‌های اطراف دریاچه شهیون پیاده‌‌روی کنید. نفس کشیدن در این هوا و قدم زدن در این منطقه باعث دور شدن اثرات منفی شهرنشینی از روح و روانتان خواهد شد. اگر به طبیعت‌گردی علاقه داشته باشید، اطراف دریاچه طبعت‌های فوق‌العاده زیبایی برای گشتن وجود دارد.

تفریحات آبی

    در صورتی که شناگر حرفه‌ای هستید، می‌توانید در بخش‌های کم عمق این دریاچه شنا کنید. عمق دریاچه شهیون در بخش هایی به ۵۰ متر می‌رسد. با توجه با شرایط اگر شناگر حرفه‌ای هستید یا امکانات شنا کردن همراه خود دارید داخل آب بروید، در غیر این صورت از شنا کردن در دریاچه خودداری نمایید.

قایق‌سواری

    یکی دیگر از تفریحات لذت بخش در این دریاچه قایق سواری است. سوار قایق شوید و از دیدن طبیعت بی‌نظیر اطراف دریاچه لذت ببرید.

جزیره ‌گردی

    همانطور که ذکر شد، در این دریاچه جزیره‌های کوچک و بزرگ زیادی وجود دارد و بنابراین امکان جزیره‌گردی به واسطه قایق برای گردشگران فراهم است. این تجربه یک تجربه بی نظیر و متفاوت در طول زندگی‌تان خواهد بود. بنابراین اگر راهی دریاچه شهیون شدید فرصت قایق‌سواری را از دست ندهید.

روستاگردی

    اگر از آن دسته افراد هستید که دوست دارند همه جای منطقه‌ای که بدان سفر کرده‌اند را زیر و رو کنند، می‌توانید در جریان بازدید از دریاچه شهیون از روستاهای گردشگری و زیبای نزدیک این جاذبه نیز دیدن نمایید. یکی از این روستاهای دیدنی که دیدنش خالی از لطف نخواهد بود و خاطره سفرتان را همیشه در ذهنتان ماندگار خواهد کرد؛ پامنار نام دارد.

ماهی‌گیری ممنوع

    دریاچه سد دز را باید یکی از اکوسیستم‌های مهم آب شیرین و زیستگاه انواع گونه‌های آبزی بومی در کشورمان دانست. بنابراین برای حفظ این اکوسیستم هرگونه صید ماهی با هر روشی در فصل ممنوعه صید ماهی نیاز به دریافت مجوز دارد.

    درواقع از نیمه اسفند تا اردیبهشت ماه هر سال به این خاطر که فصل زادآوری ماهیان است، هرگونه صید در اکوسیستم‌های آب شیرین را ممنوع و غیر قانونی اعلام کرده‌اند. نکته بسیار مهمی که باید در جریان بازدید از دریاچه بدان دقت کنید این است که سعی کنید از شنا و آب‌تنی در دریاچه‌ شهیون خودداری نمایید. حتی اگر شنا بلد هستید هم بهتر است بدون راهنمای محلی، در این دریاچه شیرجه نزنید.

    زیرا در بخش‌هایی که به دیواره‌ی سد نزدیک‌تر است، احتمال کشیده شدن جریان آب توسط توربین‌ها بسیار بالا می‌رود و شما را مثل گرداب در خود خواهد کشید. بنابراین شاید بهتر باشد سایر تفریح‌ها مانند قایق‌رانی را جایگزین شنا کنید.

 شگفتی‌های دریاچه شهیون

    ماهی قزل‌آلا را که يک ماهی سرد آبی  است، در این دریاچه که در استان گرمسير خوزستان واقع شده است، می‌توانید پیدا کنید. قزل‌آلای رنگين کمان را باید از ماهی‌های غيربومی درياچه سد دز دانست. با توجه به اینکه اين نوع قزل‌آلا (در مقايسه با انواع ديگر اين ماهی) تحمل بیشتری نسبت به دمای محیط دارد، در این دریاچه چند سال قبل رهاسازی شده و اکنون توانسته خود را با شرايط محيطی آن سازگار کند.

    یکی دیگر از شگفتی‌های دیگر این دریاچه، وجود دماهای مختلف در هر قسمت آن است. درياچه سد دز بسيار وسیع بوده و نقاط گوناگون آن دماهای متفاوتی دارد زیرا در بعضی نقاط جريان‌های خنک فصلی از ارتفاعات منطقه وارد می‌شود یا چشمه‌های زيرزمينی از بستر درياچه می‌جوشد. این عوامل باعث به صورت قابل ‌توجه دمای آب را نسبت به محيط اطراف کاهش می‌دهد. همین امر موجب شده تا در این دریاچه محيط مناسبی به‌عنوان زيستگاه ماهی قزل‌آلا به وجود آید.

اقامت در دریاچه شهیون

    اگر قصد دارید در نزدیکی دریاچه اقامت کنید، می‌توانید شب را در روستایی پامنار بمانید. اقامت در این روستا می‌تواند یک تجربه یه یاد ماندنی باشد زیرا اطراف اقامتگاه شما را طبیعیتی فوق‌العاده زیبا فرا گرفته است. همچنین در نزدیکی دریاچه، پشت سد دز و در منطقه‌ پلاژ دریاچه شهیون، ويلاهایی وجود دارد که معمولا از طريق رودخانه به وسيله قايق به آن رفت و آمد می‌شود. این این ویلاها برای سکونت كاركنان اداره آب و برق ساخته شده اما شاید امکان اقامت برای گردشگران هم وجود داشته باشد.

    مردم عادی اگر بخواهند در این ویلاها بمانند می‌توانند پس از هماهنگی با مسئولان سد و پرداخت مبلغی بابت اجاره ويلا در آن اقامت کنند. راه دیگر اقامت چادر زدن است. بر پا کردن چادر و شب ماندن در کنار خود دریاچه و قرار گرفتن در طبیعت زیبا و آب و هوای مطبوع می‌تواند لذت سفرتان را دو چندان کند.

بهترین زمان سفر به دریاچه شهیون 

    از آنجایی که این دریاچه در منطقه گرمسیری قرار دارد، بهترین زمان سفر به آن، اواخر زمستان و اوایل بهار است تا بتوانید در کنار تفریح و گشت‌ و گذار در کنار این دریاچه زیبا از هوای مطبوع و خنک منطقه نیز لذت ببرید. اما از آنجایی که هوای دزفول کمی با دیگر شهرهای خوزستان فرق دارد می‌توانید مهر و آبان را نیز برای سفرتان انتخاب کنید.

کلام آخر

    در مطلب دریاچه شیهون هر آنچه که لازم بود درباره این جاذبه طبیعی شهز زیبای دزفول بدانید، بیان کردیم. ابتدا به معرفی این دریاچه پرداختیم و سپس درباره دیگر موارد مهم مربوط به آن حرف زدیم. اگر نکته دیگری درباره این موضوع وجود دارد و یا اگر تجربه بازدید از دریاچه سد دز را دارید، آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز بتوانند از آن استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از خواندن آن لذت ببرید.