نرم افزار بیس کمپ یک نرم افزار بسیار ضروری برای کوهنوردانی است که علاقه به ناوبری و استفاده از دستگاههای مختلف جهت یابی دارند و از این مهم در راستای بهره گیری از افزایش بازدهی فعالیت خود استفاده میکنند. در این مقاله سعی کردیم به شکل عملی به معرفی و آموزش نرم افزار بیس کمپ بپردازیم. با ما در دکوول همراه باشید.
فایلهای GPX توسط نویس و زوموس ارائه شد و مورد استفاده قرار گرفتند. نکتههای مهم که باید به یاد داشته باشید این است که فایلهای gpx مسیر نیستند و از مجموعههای از نقاط تشکیل شده است. با کپی کردن این نقاط در داخل نرم افزار بیس کمپ مسیری تشکیل میشود که از اتصال نقاط به هم ایجاد شدهاند.
در ابتدا لازم است با بخشهای مختلف نرم افزار آشنا شویم. درادامه به توضیح تک تک بخشهای آن خواهیم پرداخت.
بخش اول تنظیمات بخش جعبه ابزار میباشد: برای انجام این کار کافیست روی جعبه ابزار راست کلیک کنید، منوهایی که در حال حاضر وجود دارند با علامت تیک در کنار آنها مشخص شدهاند توصیه میشود منوهای Detail level، Edit، View، Map tools، Drawing tools، Device transfer و task launcher در دسترس آسان شما باشند. همچنین برای دستیابی به این نتظیمات کافیست از منوی View>Toolbars را انتخاب کنید. بخش بعد تنظیمات اولیه و اساسی مربوط به اطلاعات نمایشی است. Edit>options را انتخاب کنید. در بخش Measuement واحد متریک را انتخاب کنید و در بخش Position یا موقعیت از سیستم UTM با Datum WGS 84 استفاده کنید. تنظیمات بخش Display را با توجه به تمایلات شخصی خود میتوانید تغییر دهید. در بخش Activity Profile نوع فعالیتی که دارید (مسیرهایی که وارد نرم افزار میکنید) را انتخاب کنید. در این کتاب از نوع Hiking در زمینه کوهنوردی و طبیعت گردی استفاده شده است. تنظیمات دو بخش Device Transfer و General نیز برای در همان حالت اولیه باقی بماند.
مدیریت و دستهبندی مناسب و خوب در این بخش میتواند امکان استفاده شده از امکانات مختلف نرم افزار را تسهیل بخشد و به سادگی بتوانید از این نرم افزار استفاده کنید. همانطور که گفته شد بخش کتابخانه شما در بخش چپ و بالای نرم افزار بیس کمپ نشان داده میشود. کتابخانه شامل یه پوشه اصلی با نام My Collection میباشد. این بخش در برگیرنده تمام اطلاعاتی است که شما در قالب پوشهها یا لیستهای مختلف وارد نرم افزار بیس کمپ میکنید. اگر My Collection را به عنوان یک قفسه بزرگ در نظر بگیرید، فولدرهای زیر شاخه ایجاد شده به عنوان زونکنهای قرار داده شده در داخل این قفسه و لیستهای ایجاد شده نیزو به عنوان اوراق داخل این زونکنها شمرده میشوند.
توصیه میشود تقسیمبندی مشخصی برای خود ایجاد کنید و مقید به آن باقی بمانید تا تقسیمبندی مناسبی از فایلهای خود داشته باشید و اطلاعات خود را از دست ندهید. توصیه میشود فولدری تحت عنوان Temp، برای وارد کردن فایلهای جدید و فولدری تحت عنوان Favorite برای قرار دادن علاقهمندیهای خود ایجاد کنید. برای ایجاد پوشه یا لیست جدید کافیست بر روی My Collection راست کلیک کنید و به ترتیب گزینههای New List Folder و New List را انتخاب کنید. همچنین میتوانید از منوی File بخش New، به ایجاد یک لیست، پوشه، نقطه، مسیر یا ترک جدید بپردازید.
لازم به ذکر است در این بخش به طور پیش فرض پوشههای تحت عنوان Unlisted Data وجود دارد، اطلاعاتی که به یک پوشه خاصی اختصاص نیافتهاند زیر شاخه این پوشه قرار میگیرند. با تقسیم بندی و دسته بندی مناسب تلاش کنید تا مقدار اطلاعاتی که زیر مجموعه این بخش میباشد حداقل باشد.
بخش بسیار مهمی از نرم افزار بیس کمپ که تقریبا تمام اقدامات شامل، تعریف مسیر جدید، ویرایش مسیرهای موجود و ... وجود دارد توسط این بخش انجام میگیرد. بخش جعبه ابزار شامل منوهای زیر مجموعه مختلفی میباشد، همانطور که گفته شد برای تغییر این منوها کافیست بر روی بخش جعبه ابزار راست کلیک کنید و ابزارهای مورد نیاز خود را انتخاب کنید.
دستگاه GPS خود را با استفاده از کابل مختص آن دستگاه به کامپیوتر خود متصل کنید. بعد از انجام اتصال دستگاه شما در بخش بالایی کتابخانه شناخته میشود. زیرشاخه نام دستگاه پوشههای با نام Internal Storage دیده میشود که محتوی تمام اطلاعات درون دستگاه شما است، همچنین نقشههایی که بر روی دستگاه شما نصب میباشند نیز در ادامه آن نمایش داده شده است. به منظور دریافت یا ارسال اطلاعات به دستگاه GPS کافی است از منوی Device به ترتیب Sent to Device یا Receive from Device را انتخاب کنید. همچنین در این منو گزینههای تحت عنوان Check for Software update قرار داده شده است که میتوانید با استفاده از آن سیستم نرم افزاری دستگاه خود را به روز رسانی کنید. گزینه نهایی در این بخش نیز Device Information میباشد که محتوی اطلاعات دستگاه GPS شما مانند ورژن نرم افزار، شماره سریال، ID دستگاه و مقدار حافظه آن میباشد. همچنین در این بخش امکان دانلود راهنمای دستگاه نیز قرار داده شده است.
در ابتدا باید فایل مورد نظر خود را وارد محیط نرم افزار کنید. برای این کار کافی است My Collection را انتخاب کنید و سپس از گزینه File>Import to My Collection یا با فشار دادن کلید Ctrl+I از صفحه باز شده فایل مورد نظر خود را انتخاب کنید. روش دیگر برای انجام این کار به این ترتیب است. در کامپیوتر خود فایل مورد نظر را پیدا کنید و آن را به شکل Drag-Drop در داخل My Collection قرار دهید. در این مثال مسیر قله دماوند از جبهه جنوبی به کار گرفته شده است. همانطور که مشاهده میکنید بعد از وارد شدن فایل در بخش کتابخانه عبارت Damavand-South face مشاهده میشود (این همان نامی است که شما مسیر خود را ذخیره کردهاید) و در بخش زیر آن نیز جزئیات مربوط به مسیر شامل نقاط و بخشهای مختلف مسیر مشاهده میشود. بر روی نقشه نیز خطوط مربوط به مسیر نمایش داده شده است.
به یاد داشته باشید برای ویرایش تک تک نقاط، مسیر و اطلاعات نمایش داده شده بر روی نقشه میتوانید از بخش کتابخانه المان مورد نظر خود را انتخاب و با دوبار کلیک بر روی آن در صفحه نمایش داده شده اطلاعات را ویرایش کنید. از جمله نکات مهم مستتر در این بخش میتوان به امکان ویرایش مسیر اشاره کرد: ویرایش شامل اصلاح، تغییر شکل و حذف نقاط اضافی در مسیر، قرار دادن و مشخص کردن نقاط مهم، بررسی نمودارهای ارتفاع، سرعت، مکان و زمان خواهد بود. برای دسترسی به این منو در کتابخانه بر روی بخش دلخواه مسیر دو بار کلیک کنید. با منوی مانند شکل زیر مواجه خواهید شد.
در منوی باز شده امکان تغییر نام و تغییر رنگ مسیر در بالاترین بخش تصویر وجود دارد، در بخش بالایی همچنین توضیحاتی از خلاصه اطلاعات مسیر انتخاب شده شامل تعداد نقاط ثبت شده، شیب متوسط، بیشترین و کمترین ارتفاع، سرعت بیشینه، کمینه و متوسط، زمان در حال حرکت، زمان استراحت و زمان کل، مسافت کل پیموده شده نشان داده میشود. در بخش پایینی اطلاعات مربوط به تک تک این نقاط به تفکیک ارتفاع، زمان، سرعت لحظههای، جهت حرکت، تاریخ، زمان و مختصات لحظههای نشان داده شده است. با انتخاب هر نقطه میتوانید آن را حذف کنید. کافی است بر روی آن کلیک کنید، از گزینه Del بر روی صفحه کلید استفاده کنید و یا با راست کلیک و گزینه Del را انتخاب کنید. امکان تقسیم مسیر انتخابی به دو یا چند بخش از طریق منوی Divide امکان پذیر است، گزینه Show on Map برای نمایش نقطه بر روی نقشه استفاده میشود، همچنین امکان کپی و برش نقطه به مسیری دیگر وجود دارد.
با رفتن به بخش Graph میتوانید اطلاعات مربوط به نمودارهای اشاره شده را مشاهده کنید. میتوانید گزینههای Elevation، Speed را انتخاب کنید و شکل نمودار را تغییر دهید. بخش Note نیز برای اضافه کردن توضیح پیرامون این منطقه و مسیر قرار داده شده است. با رفتن به بخش Graph میتوانید اطلاعات مربوط به نمودارهای اشاره شده را مشاهده کنید. میتوانید گزینههای Elevation، Speed را انتخاب کنید و شکل نمودار را تغییر دهید. بخش Note نیز برای اضافه کردن توضیح پیرامون این منطقه و مسیر قرار داده شده است.
از جمله اقدامات مهمی که در بخش کتابخانه میتوانید انجام دهید امکان متصل نمودن چند مسیر به هم میباشد. در این مثال میخواهیم مسیر پلور به گوسفندسرا را به مسیر گوسفندسرا تا بارگاه سوم متصل کنیم. برای این کار دو مسیر را در کتابخانه انتخاب میکنیم و با راست کلیک بر روی آن و انتخاب Join the Selceted tracks در صفحه باز شده توالی مسیر را مشخص کنید. این ابزار به این ترتیب عمل میکند که نقطه انتهایی یک مسیر را با خطی مستقیم به نقطه ابتدایی مسیر بعدی متصل میکند. پس باید ترتیب مسیر را به درستی انتخاب کنید. بعد از انتخاب توالی صحیح و فشردن کلیک Join نرم افزار از شما سوالی میپرسد: ترک جدیدی ایجاد شده است. آیا تمایل به حذف ترکهای اولیه و اصلی دارید؟ پاسخ به این سوال ترجیح شماست. با فشردن جواب بله ترکهای اولیه حذف میشود و گزینههای جدید با نام Track در کتابخانه ایجاد میشود. برای تغییر نام این مسیر میتوانید روی آن راست کلیک کرده و گزینه Rename را انتخاب کنید.
نقشه اولیههای که بر روی این نرم افزار قرار گرفته است نقشه Global map میباشد که در آن تنها شهرهای اصلی و جادههای اصلی نشان داده شدهاند. برای ویرایش اطلاعات نمایش داده شده میتوانید از منوی Edit>options>Display استفاده کنید. اندازه فونت، عرض جادهها، مقدار جزئیات نمایش داده شده و نوع فونت از جمله این تنظیمات به حساب میآیند. با استفاده از ابزار Map در بخش جعبه ابزار امکان نمایش 2 بعدی، 3 بعدی و نمایش همزمان این دو وجود دارد. برای دسترسی به این منو همچنین میتوانید از View>mapview استفاده کنید.