در حاشیه رود ارس و در مرز ایران، جمهوری آذربایجان و ارمنستان یک شهر مرزی فوقالعاده زیبا به نام جلفا قرار دارد. این شهر به جز گردشگری از نظر موقعیت جغرافیایی و اقتصادی اهمیت زیادی برای ایران دارد. جلفا را باید یکی مهمترین قطبهای بازرگانی کشور دانست. اصلا همین اهمیت تجاری و بازرگانی جلفا بود که کمک کرد جلفا در سال 1374 از شهرستان مرند جدا شود و خود را در جایگاه یک شهرستان مستقل جا دهد.
قدمت شهر جلفا به قرن پنجم باز میگردد و در این شهر جاذبه های گردشگری فراوانی چه از نوع جاذبههای طبیعی و چه از نوع جاذبههای تاریخی وجود دارد. همچنین بازارهای متعدد جلفا در حاشیه رود ارس یکی از معروفترین بازارها در ایران به حساب میآید. به طور کلی کسانی به شهرستان جلفا سفر میکنند زمان سفرشان را به دو قسمت تقسیم مینمایند. یعنی بخشی را برای بازدید از جاذبه های گردشگری و بخشی را برای گشت و گذار در بازار استفاده میکنند.
در مطلب راهنمای سفر به جلفا قصد داریم سیر تا پیاز مربوط به این شهرستان از پیشینه گرفته تا آشنایی با مهمترین جاذبههای گردشگری، بررسی نماییم. اگر قصد سفر به جلفا را دارید و یا علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر درباره این شهر مرزی هستید، این مطلب مخصوص شماست. بنابراین تا انتهای آن با وب سایت دکوول همراه باشید.
قدمت شهرستان جلفا به قرن پنجم هجری باز میگردد. این شهر از قدیم الایام به داشتن مزارع فراوان پنبه معروف بوده و شغل بیشتر مردم آن نیز بافندگی بوده است. به همین دلیل نامش را جولا به معنای بافنده گذاشتهاند. این نام بعدها به جوغا و بعدتر به جلفا تبدیل شده است. این تغییر نام در زمان شاه عباس صفوی توسط برخی از صنعتگران ارمنی که به این شهر مهاجرت کرده بودند، صورت گرفته است.
از قدیم الایام این شهر به دلیل موقعیت استراتژیکش اهمیت ویژهای داشته است. گفته میشود در زمان حضرت سلیمان صاحبالرلس در جلفا ظهور کرده و دروازه شهر را کنار رود ارس ایجاد کرده است. به این دروازه، دروازه ماه میگویند.
شهرستان جلفا در حاشیه جنوبی رود ارس و در شمال کوه کیامکی قرار دارد. جلفا از جنوب با مرند و ورزقان و از شرق با کلیبر همسایه است. همچنین در غرب این شهرستان استان آذربایجان شرقی، استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. از شمال نیز ارمنستان و جمهوری آذربایجان همسایه این شهر زیبا هستند. بیشترین پوشش گیاهی این منطقه شامل بوتهزار و درختچههای گز است.
بیشتر اهالی شهرستان جلفا به زبان ترکی آذربایجانی صحبت میکنند و شغلشان کشاورزی و دامداری است. این شهرستان در تقسیمات کشوری سال 1374 به عنوان یک شهرستان مستقل از مرند جدا شد. به طور کلی آب و هوای این شهرستان با دمای سالیانه 15 درجه سانتیگراد، نیمه خشک و سرد محسوب میشود و بنابراین بهترین زمان سفر به آن را باید اواخر بهار تا اوایل تابستان و همچنین اوایل پاییز دانست. زیرا جلفا دارای زمستانهای سرد و تابستانهای گرم است و این ایام آب و هوای مناسبی انتظار شما را میکشد. در این منطقه جاذبههای طبیعی فراوانی نیز برای بازدید وجود دارد که در ادامه به معرفی مختصر برخی از آنها خواهیم پرداخت.
در این شهر و روستاهای اطراف آن جاذبههای فراوان تاریخی وجود دارد که در ادامه برخی از این جاذبهها را به شما معرفی خواهیم کرد.
حمام جلفا یکی از جاذبههای تاریخی این شهر است که قدمت آن به زمان حکومت قاجارها در ایران باز میگردد. این جاذبه که در اول آذر ماه سال 1378 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، جنب اداره گمرک، در جنوب شرقی این شهر قرار دارد. مهمترین مصالح این حمام آجر است.
یکی دیگر از جاذبههای تاریخی شهر جلفا کلیسای استپانوس مقدس نام دارد. این مکان بعد از قره کلیسا دومین کلیسای مهم ارمنیها در ایران به حساب میآید. استپانوس مقدس در 3 کیلومتری کرانه جنوبی رود ارس و در فاصله 17 کیلومتری شهر جلفا قرار دارد. قدمت این کلیسا به قرن نهم میلادی میرسد اما یک بار به دلیل وقوع زلزله تا حد زیادی تخریب شده و در زمان صفویه برای بار دیگر بازسازی شده است. این کلیسا را در تاریخ 15 اسفند 1341 در فهرست آثار ملی ثبت کردهاند.
از دیگر جاذبههای تاریخی شهرستان جلفا میتوان به آسیاب خرابه اشاره کرد. آسیاب خرابه در واقع یک آسیاب آبی بوده که تا مدتها مردم جلفا از آن استفاده میکردند اما در حال حاضر به دلیل اینکه بخش زیادی از آن تخریب شده، به آسیاب خرابه معروف است. در کنار این آسیاب آبشارهای بزرگ و کوچک وجود دارد که از کوه به پایین سرازیر میشوند. مردم هم برای بازدید از یک جاذبه تاریخی و هم برای لذت بردن از طبیعت زیبای این منطقه، آن را در لیست جاذبه های گردشگری که میخواهند از آن بازدید کنند، قرار میدهند.
از دیگر جاذبههای تاریخی شهر جلفا میتوان به کلیسای چوپای، زیارتگاه بابایعقوب، کلیسای ننه مریم، پل ضیاءالملک، کاروانسرای خواجه نظر، قلعه مردشت، حمام کردشت و ... اشاره کرد.
روستای تاریخی اشتبین را باید یکی از جاذبههای شهرستان جلفا دانست که هم ارزش تاریخی و هم ارزش طبیعی دارد. این روستا در حاشیه رود ارس قرار دارد و خانههای مرمرینی که با سر درهایی مربوط به دوره صفوی در دل جنگلهای بکر این روستا را ساختهاند، یکی از جذابترین جاذبههایی است که در جلفا میتوانید ببینید. این روستا دارای طبیعتی جنگلی، بکر و فوقالعاده زیبا است.
یکی دیگر از جاذبههای طبیعی که میتوانید در سفر به جلفا از آن دیدن نمایید، آبشار ماهاران است. این آبشار در کنار رود ارس در منطقهای به همین نام قرار دارد. آبشار ماهاران دارای 15 متر ارتفاع است و اطرافش را علفها و طبیعت وحشی فراگرفته و منظره خیرهکنندهای که به وجود آورده است.
یکی دیگر از دیدنیترین جاذبههای طبیعی در شهرستان جلفا منطقه حفاظت شده دیماز واقع در مرز ارمنستان و آذربایجان است. جدا از طبیعت فوقالعاده انواع گونههای جانوری مانند شغال، خرس قهوهای، خرگوش وحشی و ... نیز در این منطقه زندگی میکنند.
از دیگر جاذبه های گردشگری شهرستان جلفا میتوان به سد ارس اشاره کرد. این سد نیز در مرز جمهوری آذربایجان قرار دارد و روی رودخانه ارس ساخته شده است. همچنین یک دریاچه بزرگ پشت سد وجود دارد که کسانی که به ماهیگیری علاقمند هستند، سراغ این دریاچه میروند.
در مطلب راهنمای سفر به جلفا اطلاعات زیادی درباره این شهر به دست آوردیم. کمی درباره تاریخ و کمی درباره جغرافیای آن خواندیم و همچنین با جاذبه های گردشگری این شهر زیبا چه از نوع طبیعی و چه از نوع تاریخی آشنا شدیم. حالا آماده سفر به جلفا هستیم زیرا چیزهای زیادی درباره آن میدانیم. در پایان دو نکته دیگر هست که اشاره به آنها نیز میتواند در برنامه سفر شما مفید باشد.
نکته اول اینکه در طول سفر به جلفا حتما بخشی از زمان سفر خود را به خرید کردن اختصاص دهید و سری به بازار مرزی جلفا بزنید. این بازار که در مرز جمهوری آذربایجان قرار دارد، بسیار پر جنب و جوش و پر رونق است و شما میتوانید از هر چیزی را که میخواهید با قیمت بسیار مناسب در آن پیدا کنید.
نکته دوم اینکه اگر تصمیم داریم در جلفا اقامت کنید میتوانید به سراغ هتلهای متنوع این شهرستان بروید. شما میتوانید در این شهر با هر قیمتی هتل یا اقامتگاه برای ماندن پیدا کنید. همچنین مکانهای مناسبی هم برای کمپ وجود دارد اما بهتر است قبل از این کار اول مکان مورد نظر را پیدا کرده و درباره امنیت آن مطمئن شوید. اگر درباره شهرستان جلفا واقع در آذربایجان شرقی نکته دیگری هست که در این مقاله بدان اشاره نشده است، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید. امید است این مطلب برای شما مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.