سادهترین راه دسترسی به کلیمانجارو از شهر آروشا (3 22̍ 20.5̎ S 36˚41̍40.1̎ E) میباشد. آروشا حد فاصل 1 تا 2 ساعته از فرودگاه بین المللی کلیمانجارو میباشد. از اینجا برای رسیدن به دروازه لوندروسی (Londrossi) حدود 3 تا 4 ساعت دیگر زمان نیاز است که ترکیبی از آسفالت و خاکی میباشد.
شاید عجیب به نظر برسد ولیقله کلیمانجارو از خطرناکترین قلههای روی کره زمین است. هرچند آب و هوای آن به نسبت قابل پیشبینی است و مسیر دسترسی به آن ساده است اما بیماری و آسیبهای مختلف همواره در کمین کوهنوردان و گردشگران میباشد. از حدود 40،000 بازدید کنندهای که به این کوهستان وارد میشوند چیزی بین 50 تا 75% از آنها نمیتوانند قله را فتح کنند و باز میگردند. در مطالعه و تحقیق جدیدی که در بین 112 طبیعتگرد فنلاندی انجام گرفت که قصد داشتن از مسیر مارانگو قله را صعود کنند، تنها 53 نفر یعنی 59% از آنها توانستند به قله اوهورو که بلندترین نقطه کلیمانجارو به شمار میرود برسند. اما دلیل آن چیست؟ جواب یک کلمه است: ارتفاع. ارتفاع سبب بروز مشکلات مختلفی در بدن انسان میشود. در کلیمانجارو سرما، کم آبی و بیماری ارتفاع از جمله دلایلی هستند که افراد تصمیم به بازگشت میگیرند.
نام قله
کلیمانجارو
مسیر صعود
یال لموشو
ارتفاع
5895 متر (19650 فوت)
موقعیت
قاره آفریقا، کشور تانزانیا
زبان محلی
سواحلی (Swahili) و انگلیسی
واحد پول
شیلینگ تانزانیا (TZS) - 100 سنت معادل با 1 شیلینگ
در صورتی که مسیرهای مارانگو، رونگای، ماچامه بیشترین ترافیک و تردد صعود به قله کلیمانجارو را دارند، مسیر لموشو به عنوان یکی از مجبوبترین جایگزینها همواره مطرح بوده است. دلیل این مساله هم ساده است؛ نه تنها مسیری که از طبیعت عبور میکند بسیار زیباست بلکه از محل زندگی ساکنان بسیار جذابی نیز عبور میکند که به افراد اجازه میدهد در کنار انجام فعالیتهای مختلف به هم هوایی خوبی نیز دست یابند. در نهایت یال لموشه به عنوان یکی از بهترین مسیرهایی که در آن میتوان قله را نیز با موفقیت صعود کرد همواره مطرح بوده است.
پروفایل صعود
متی میکوبا 2700 متر
شیرا کمپ 1 3350 متر
شیرا کمپ 2 3750 متر
کمپ بارانکو 3950 متر
کمپ کارانگا 2950 متر
کمپ بارافو 4600 متر
قله اوهورو 5895 متر
مسیر صعود به قله کلیمانجارو از یال لموشو
مسیر صعود به قله کلیمانجارو از یال لموشو از محلی نزدیک به دروازه لوندروسی در جبهه شمالی این کوه زیبا آغاز میگردد. بسیاری از شرکتهای ارائه دهنده خدمات پیمایش خود را در نیمه روز آغاز میکنند. اولین مرحله از مسیر رسیدن به Big Tree Camp (کمپ درختی بزرگ) در ارتفاع 2650 متری است که کوتاه است و حدود 2 تا 4 ساعت زمان نیاز دارد. علی رغم اینکه در گرمترین ساعت از روز پیمایش آغاز میشود وجود درختان بسیار زیاد و ایجاد پوشش کافی گرمی هوا را کنترل میکند.
هر چند در شرایطی که هوا رطوبت زیادی داشته باشد سرعت پیشرفت کم میشود و بعد از چند روز بارش پیوسته مسیر میتواند به گل خالی تبدیل گردد. در دومین روز از پیمایش از جنگلها خارج میشویم و دما افزایش مییابد. حتما یک کلاه آفتاب گیر، کرم ضد آفتاب و مقدار کافی آب همراه داشته باشید. مدت زمان پیمایش حدود 5 تا 7 ساعت میباشد. همچنین استفاده از باتوم کوهنوردی نیز توصیه میشود.
در کمپ 1 شیرا برای اولین بار منظره زیبایی از کوهستان را مشاهده خواهید کرد و بعد از یک پیادهروی طولانی به این نتیجه خواهید رسید که ارزشش را داشت. در ارتفاع 3350 متری، ارتفاع میتواند برای بعضی از افراد مشکلاتی ایجاد کند – افزایش ضربان قلب استراحت به چیزی بین 70 تا 90 ضربه در دقیقه و مقدار غلظت اکسیژن نیز میتواند بین 85 تا 95% باشد. این مساله همچنین در بین جوانان نیز شایع است، حتی در بین جوانهایی که سرعت حرکت آنها در طول مسیر از همه بیشتر بوده است.
افرادی که درگیر این عارضه میشوند از یک سردرد نبض مانند شکایت میکنند. همواره گذران اولین شب در این ارتفاع برای بسیاری از کوهنوردان ناامید کننده است. اگرچه بعضی از افراد از تشک دست دوم و کیسه خواب سرد شکایت میکنند اما غالبا دلیل این مساله ارتفاع است. نیاز به تنفس عمیق و همچنین دفع ادرار غالبا سبب میشود این افراد در نیمه شب از خواب بیدار شوند. در روز بعد، شاید بتوان اولین نشانههای فیزیکی ارتفاع را در افراد مشاهده کرد.
معمولا امکان دیدن صورت متورم و براق ناشی از ادم دیده شود. در مواردی مشاهده شده است که این مساله تبدیل به ادم مغزی شود اما در بسیاری از افراد دیگر در میانههای صبح از بین میرود. خوشبختانه ادامه مسیر تا شیرا 2 در ارتفاع 3850 متری کوتاه است و حدود 2 تا 4 ساعت زمان نیاز دارد. در این بخش هم به راحتی میتوان مسیر اشتباه به سمت شمال یا شرق را انتخاب کرد. حواستان باشد که در فاصله کمی از راهنماها و باربرها به ادامه مسیر بپردازید.
در ارتفاع 3950 متری مسیر روز بعد تقریبا پیمایش در مسیری بدون شیب خواهد بود تا به کمپ بارانکو برسید. اما بررسی دقیقتر نقشه نشان میدهد که یالهایی وجود دارند که دسترسی به کمپ بارانکو را با مشکلاتی مواجه میکنند. اما همین یالها فرصتهای بی نظیری برای هم هوایی ایجاد میکنند. برای مثال ماندن در ارتفاع 4500 متری برج لاوا قبل از فرود به کمپ بارانکو میتواند کمک شایانی در ادامه مسیر برای شما باشد. همچنین امکان دسترسی به کمپ بارانکو از مسیر جنوبی اومبوه (Umbwe) وجود دارد. برای افرادی که درگیر بیماریهایی مانند AMS، HAPE و HACE شوند این مسیر میتواند برای بازگشت بسیار خوب باشد.
صبح روز بعد بخش اول پیمایش درگیری با بخش پرشیب دیواره بارانکو را شامل میشود، هر چند شیب مسیر بسیار زیاد است اما پیمایش آن بسیار ایمن و لذت بخش به شمار میرود. هرچند این مساله برای افرادی که از بیماری ارتفاع رنج میبرند صدق نمیکند و آنها باید در کمپ بمانند یا مسیر برگشت را در پیش بگیرند. در کمپ بارانکو به افرادی که زودتر به این کمپ رسیدهاند توجه کنید: آیا آنها با هم حرف میزنند؟ آیا آنها از مناظر لذت میبرند؟ احتمالا جواب منفی است و این نشانهای از عدم هم هوایی صحیح است.
رسیدن به کمپ کارانگا بسیار طولانی است و توصیه میشود که یک شب را نیز در آن محل اقامت کنید. روز بعد با شروع صبحگاهی زود هنگام میتوانید در زمان ناهار به کمپ بارفا برسید. غذا و خواب در این محل بسیار مفید است و در نیمه شب برای رفتن به سمت قله آماده خواهید شد.
روز قله معمولا طولانی است اما ارزشش را دارد. بسیار از گروهها در حوالی نیمه شب حرکت خود را آغاز میکنند تا زمان کافی برای رسیدن به قله اوهورو را داشته باشند. حرکت کند و پیوسته رسیدن به قله را بعد از حدود 6 تا 8 ساعت به دنبال خواهد داشت. خوشبختانه فرود بسیار سریع انجام میگیرد و شما در حوالی ظهر به محل کمپ خواهید رسید. بعد از رسیدن به کمپ 3 تا 4 ساعت دیگر زمان نیاز دارید تا به کمپ مواکا (Mweka) برسید.
نظر یکی از صعود کنندگان: "بدون شک سختترین بخش مسیر شب قله است. هوا بسیار سردتر از آنچیزی که من تصور میکردم البته من سعی میکردن با بالا نگه داشتن سرعت خودم را گرم نگه دارم. اما حتما تجهیزاتی برای دمای زیر صفر همراه داشته باشید."
واکسیناسیون
همراه داشتن گواهی واکسن تب زرد فقط برای افرادی که از محلهایی که این بیماری شیوع دارد اجباری است. هر چند تب زرد در آفریقا بسیار گسترده است و توصیه میشود این واکسن را انجام دهید. همچنین هاری از جمله مسائلی است که در آفریقا میتواند مشکلساز باشد. بسیاری از حیوانات آلوده هستند. انجام واکسیناسیون این بیماری به شما زمان کافی برای رسیدن به مراکز درمانی برای ادامه درمان میدهد. بدون آن، هاری بیماری است که میتواند بسیار کشنده باشد. اگر به مناطق دور از دسترس میروید واکسن هاری نیز به شدت توصیه میشود.
نزدیکترین بیمارستان
مرکز بیمارستان مسیحیان کلیمانجارو در موشی نزدیکترین بیمارستان است که دارای موقعیت 3˚21̍ 33̎ S 37˚19̍ 60̎ E میباشد.
امداد رسانی
راهنمایان محلی تانزایا بسیار مطلع، قوی و با هوشیار و با توجه هستند. اگر شما بتوانید راه بروید به راحتی شما را به سمت بیرون از پارک ملی کلیمانجارو هدایت خواهند کرد. بسیاری از این راهنماها آموزشهای کافی برای مقابله با بیماریهایی مانند HAPE و HACE را دارند. در کنار این قضیه نیز آنها به خوبی از شعار: "فرود، فرود، فرود" در چنین شرایطی آگاه هستند. بسیاری از شرکتهایی که خدمات ارائه میدهند دارای سیلندر اکسیژن هستند و میتوان از آنها بهره برد.
خوشبختانه مسیرهای مشخص و پر شیب مشخص شده امکان کاهش ارتفاع سریع به کوهنوردان را میدهد. معمولا با کاهش ارتفاع کسانی که درگیر بیماری ارتفاع هستند بهبود علائم را بروز میدهند. بعضا فقط چند صد متر کاهش ارتفاع حال شخص را بهبود میدهد و بسیاری از آنها با رسیدن به دروازه و پایین کوه اشتیاق صعود مجدد را از خود نشان میدهند. اگر درگیر شرایط بحرانی شدید و نیاز به انجام امداد نجات بود سعی کنید حداقل دو نفر همراه وجود داشته باشد: یک نفر برای حمل تجهیزات و نفر دوم برای کمک بیشتر در صورت نیاز. آنها را به استفاده از باتوم تشویف کنید مخصوصا اگر سرعت آنها کند و غیر پیوسته است، این ابزار تا حدودی میتواند به آنها کمک کند.
امداد و نجات با هلیکوپتر نمیتواند در کلیمانجارو به عنوان یکی از گزینهها مطرح شود. برای افرادی که قادر به راه رفتن نیستند، برانکارد گزینهای است که به کار گرفته میشود. در دستان افرادی که آزموده هستند به راحتی میتوانند فردی که دچار مشکل است را حمل کنند. قبل از شروع حرکت حتما باید چک کنید که بدن مصدوم کاملا خشک و گرم است. هوای مرطوب کوهستان میتواند دمای بدن اون را کاهش دهد بنابراین استفاده از لباسهای ضد آب الزامی میشود.
همچنین از زیرانداز عایق نیز استفاده کنید که میتواند در عبور از مسیرهای پر تکان کمک کننده باشد. همچنین غذا، آب و دارو نیز الزامی است. در نهایت با مسئولین پارک ارتباط رادیویی برقرار کنید تا بتوانند با یک آمبولانس هماهنگ کنند که در پایین کوهستان آماده خدمات رسانی باشد. همچنین در نظر بگیرید که راهنماها و باربرها نیز میتوانند بیمار شوند. آنها معمولا از مناطق با ارتفاع کم به اینجا میآیند و از موهبت به دنیا آمدن در ارتفاع همانند نپال بهره نمیبرند. بنابراین در صورتی که آنها درگیر بیماری شوند در نظر داشته باشید با آنها همانطور رفتار کنید که میخواهید با شما رفتار شود.
فصل صعود
دسامبر تا مارس و همچنین جولای تا اکتبر
ارتباطات
ارتباطات رادیویی بین مسئولین هر کمپ برقرار است. آنتن دهی و پوشش دهی اپراتورهای تلفن همراه بسیار ضعیف است و غالبا نمیتوان به آنها اعتماد کرد.
شرایط
شرایط موجود در کلیمانجارو میتواند به شکل دراماتیکی متغیر باشد. باید به تمامی احتمالات اندیشید. در طی چند دقیقه بعد از غروب آفتاب باید تی شرت خود را با کاپشن پر جایگزین کنید. شبها بسیار سرد هستند. کیسه خوابها برای دمایی نزدیک به منفی 20 درجه سانتیگراد باید پاسخگو باشند. هرچند استفاده بدون استفاده از یک زیرانداز مناسب با قابلیت عایق خوب کاربری کیسه خواب را با مشکل مواجه خواهد ساخت.
روز قله معمولا سرد است. از آنجایی که سرعت حرکت شما کند است بنابراین احتمالا بدن شما سرد خواهد بود. بنابراین لباس گرم به اندازه کافی داشته باشید و همچنین کفشهای شما نیز باید به اندازه کافی گرم باشد. گترها از ورود برف و یخ به داخل کفش جلوگیری میکنند.یک جفت جوراب خشک نیز بسیار میتواند کمک کننده باشد.
مخصوصا برای افرادی که دستهایشان زود سرد میشود میتوانند از هیترهای کوچک برای دستان خود استفاده کننده که به شکل شیمیایی فعال میشوند. بطریهای آب نیز معمولا یخ میزنند و در نظر بگیرید یک بطری کوچک برای مثال 1 لیتر آب را در داخل کاپشن خود بگذارید تا آب کافی برای مسیر در اختیار داشته باشید. در ارتفاعات پایین نیز بارانهای بسیار شدیدی میبارند. حواستان باشد که در تجهیزات خود از درای سک یا کیسههای ضد آب استفاده کنید.
دما
در طی روز معمولا بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است و در شب میتوان بین 0 تا منفی 20 درجه سانتیگراد نیز باشد.
سختی فنی مسیر
مسیر صعود غالبا پیادهروی است و فقط بخشهای بسیار کوچکی به شکل دست به سنگ در منطقه دیواره بارانکو مشاهده میشود. نیازی به هارنس، طناب و حتی کلاه ایمنی نیز وجود ندارد.
خطرات
احتمال برق گرفتگی
به خاطر ضعف تجهیزات معمولا باید در حین استفاده از تجهیزات برقی دقت کافی را به عمل آورد. در هتلها و محلهای اقامت با دقت کافی تجهیزات را به داخل پریز وارد و خارج کنید.
ایدز
در سال 2006، WHO همان سازمان بهداشت جهانی مشخص کرد که بیش از یک میلیون و سی صد هزار نفر بزرگسال بالای 15 سال در تانزانیا به بیماری HIV مبتلا هستند. چیزی در حدود 6.5% از جمعیت بزرگسالان که رقم قابل ملاحظهای نسبت به اروپا که فقط 0.2% از جمعیت درگیر این بیماری هستند میباشد. بنابراین HIV و دیگر بیماریهایی که از مقاربتهای جنسی امکان انتقال آنها وجود دارد در آروشا و موشی میتوانند خطر آفرین باشند.
تصادفات جادهای
بخش از حوادثی است که به بازدید کنندگان تانزانیا رخ میدهد. از اتوبوسها و تاکسیهای خیلی شلوغ حذر کنید. استانداردهای رانندگی در اینجا ممکن است بسیار متفاوت از اروپا و کشورهای آسیایی باشد.
مسائل بهداشتی
در حال حاضر سرویس بهداشتی یکی از نگرانیهای جدی موجود در کلیمانجارو میباشد که میتواند سلامتی افراد را به خطر بیاندازد. ضعف در مدیریت پسماندهای انسانی و تعداد بالای بازدید کنندگان از کوهستان ریسک و خطر ابتلا به انواع بیماریهای باکتری محور در محیط کوهستان را افزایش میدهد. علی رغم این شرایط افرادی که در بخش آشپزخانه کار میکنند همواره سعی میکنند استاندارد قابل توجهی از تمیزی را ارائه بدهند. بنابراین توجه داشته باشید که در اینجا همواره با صابونهای آنتی باکتریال دستهای خود را بشورید.
مالاریا و نیش حشرات
مالاریا در تانزانیا بسیار معمول است و باید درمانهای پیشگیرانه انجام گیرد. هرچند مالاریا و هاری در صدر جدول هستند اما امکان آلوده شدن با بیماریهای مختلف ناشی از نیش حشرات و یا گزش حیوانات دیگر وجود دارد. از تماس به هر قیمتی اجتناب کنید در بسیاری از موارد ممکن است بیماری در خفا رشد کند و آشکار شدنش یک سال زمان ببرد.
کلام آخر
صعود به قله کلیمانجارو، بام آفریقا که در لیستهفت قله بلند هفت اقلیمقرار گرفته است از جمله مواردی است که بازدید کنندگان بسیاری را به سوی خود جذب کرده است. توجه کنید با رعایت اصول کوهنوردی و بهداشت و زیر نظر تیمهای مجرب از صعود خود و طبیعت بسیار زیبا و بکر آفریقا لذت ببرید.