سواحل چابهار

سواحل چابهار | تجربه فراموش نشدنی قدم زدن در کنار اقیانوس

    بی شک از مهم‌ترین جاذبه‌‌های طبیعی گردشگری در ایران سواحل جنوب و شمال کشور هستند. وجود دریا به خودی خود باعث ‌می‌شود افراد به منطقه‌‌ای سفر کنند و اگر در کنار دریا جاذبه‌‌های دیگری هم باشد، وسوسه سفر به مناطق ساحلی دو چندان ‌می‌شود. بسیاری از ما از سواحل شمال ایران دیدن کرده‌‌ایم. خیلی‌‌ها هم هستند که سفری به جنوب داشته و از سواحل زیبای قشم، کیش، بندرعباس، بوشهر و ... دیدن کرده‎اند. بسیاری شهر‌‌های ساحلی کشور را محدود به همین شهر‌‌ها ‌می‌دانند، اما در ایران سواحل دیگری هست که اتفاقا به دلیل هم‌جواری با اقیانوس جذابیت‌‌های فوق‌العاده‌ای داشته و در ایران بی‌نظیر و در کل جهان کم‌نظیر هستند.

    سواحل جنوبی ایران راه دسترسی کشور ما به آب‌‌های آزاد هستند. آب‌‌های آزاد به آن دسته آب‌‌هایی گفته ‌می‌شود که به اقیانوس راه دارند. هر چند بندرعباس، بندربوشهر، قشم، کیش و دیگر شهر‌‌های جنوبی ایران که در کنار دریا واقع شده‎اند به هر حال آب‌‌هایی دارند که به اقیانوس ‌می‌رسند، اما در واقع این بنادر و جزیره‌‌ها در خلیج واقع شده‌اند. سواحل اقیانوسی ایران که با نام سواحل مکران شناخته ‌می‌شوند واقع در دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان است.

    سواحل سیستان و بلوچستان در چابهار سواحلی اقیانوسی هستند و همین ویژگی باعث شده این سواحل زیبا که کیلومتر‌‌ها امتداد دارند جزو بکرترین و دیدنی‌ترین مناطق ایران باشند. کسانی که تجربه دیدن دریای شمال و دریای جنوب ایران را داشته‌اند ‌می‌دانند چقدر میان سواحل محدود با سواحل متصل به آب‌‌های آزاد تفاوت هست. با دیدن سواحل چابهار در جنوب شرقی ایران این تفاوت را با وضوح بیشتری درک ‌می‌کنید، برای اینکه اطلاعاتی بیشتر درباره سواحل چابهار به دست آورید با این مقاله از وب سایت دکوول همراه باشید.

چابهار کجاست؟

    چابهار در جنوب شرقی ایران در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. این بندر که بیش از 17 هزار کیلومتر مساحت دارد، تنها بندر اقیانوسی ایران است که از شمال به ایرانشهر و نیک‌شهر ، از غرب به کرمان و هرمزگان، از جنوب به دریای عمان و از شرق به کشور پاکستان منتهی ‌می‌شود. بندر چابهار که نامش نشان دهنده آب و هوای معتدل آن است، هم عرض جغرافیایی بندر میامی در فلوریدای آمریکا است و شرایط آب و هوایی همانند این بندر دارد. این بندر دو هزار و 286 کیلومتر از تهران، 721 کیلومتر از زاهدان و 900 کیلومتر از بندر کراچی در پاکستان فاصله دارد.

    این بندر مهم در جنوب شرقی ایران در دوران قاجار محل منازعات سیاسی و نظامی گسترده‌‌ای بود. در دوره‌‌ای اعراب مسقط آن را در تصرف خود داشتند و دولت انگلیس تلاش داشت به حاکمیت آنها بر این منطقه رسمیت ببخشد. منازعات تا سال 1307 ادامه داشت، اما در این سال آخرین حکومت محلی این منطقه توسط دولت مرکزی ایران از بین رفت. حدود 50 سال بعد یعنی در سال 1352 اهمیت استراتژیک و موقعیت بی‌نظیر این بندر برای مراودات تجاری مد نظر قرار گرفت و قرارداد‌‌های متعددی برای توسعه آن امضا شد. توسعه چابهار بعد از انقلاب ایران چند سالی متوقف شد، اما مجددا توجه به این منطقه افزایش یافت.

    درباره اهمیت استراتژیک این بندر مهم از نظر تجاری و اقتصادی تحقیقات زیادی شده که به نتایج قابل توجهی رسیده است. سازمان ملل در پیش‌بینی خود در زمینه حمل و نقل بین‌المللی عنوان کرده است که حدود نیمی از حمل و نقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط جهان صورت ‌می‌گیرد. در این زمینه سه کریدور مهم پیش‌بینی شده که دو کریدور آن از ایران ‌می‌گذرد. چابهار نقطه عبور جنوبی‌ترین کریدور شرقی – غربی جهان خواهد بود.

    این کریدور از استان کانتون چین که از آن با عنوان قلب اقتصادی این کشور یاد ‌می‌شود شروع ‌می‌شود و از شهر‌‌های مهمی در هندوستان مانند کلکته عبور کرده، به بندر کراچی در پاکستان و سپس به بندر چابهار ‌می‌رسد. در واقع چابهار نزدیک‌ترین راه دسترسی کشور‌‌های محصور در خشکی در آسیای مرکزی است. افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان همه از طریق چابهار است که امکان وصل شدن به آب‌‌ها آزاد را پیدا ‌می‌کنند و این به معنای آن است که این کشور‌‌ها بخش زیادی از ترانزیت خود را باید از راه چابهار انجام دهند.

    اهمیت استراتژیک چابهار باعث شده اغلب روی این جنبه از ویژگی‌‌های این بندر اقیانوسی تاکید شود. به همین دلیل است که وقتی حرف از سفر به چابهار ‌می‌شود، افراد عمدتا به بازار‌‌های آزاد این شهر فکر ‌می‌کنند. اینکه چابهار یک منطقه آزاد تجاری و اقتصادی است باعث ‌می‌شود اجناس مختلف از لوازم خانگی گرفته تا لوازم آرایشی و بهداشتی و همچنین لباس و کفش در این بندر ارزان بوده و از کیفیت بالایی هم برخوردار باشد. با وجود این، این تنها جذابیت بندر چابهار نیست.

    چابهار فرهنگی غنی و پیشینه تاریخی زیادی دارد. زندگی محلی‌‌های این بندر که اغلب به زبان بلوچی حرف ‌می‌زنند یکی از جاذبه‌‌های تنها بندر ایران است که ارتباطات گسترده‌‌ای با ساحل‌نشینان پاکستان دارند. از آن مهم‌تر جغرافیای و جاذبه‌‌های طبیعی چابهار است که ‌می‌تواند بازدیدکنندگان را مسحور خود کند. چابهار چندین ساحل زیبا دارد که در ایران مانند آنها وجود ندارد و در جهان کم‌نظیر است. راه داشتن این بندر به اقیانوس باعث ‌می‌شود جاذبه‌‌های دریایی آن در اوج خودش باشد. در چابهار دریایی با ماهیان زیبا، دلفین و دیگر آبزیان ‌می‌بینید، سواحل آن که کیلومتر‌‌ها امتداد دارند متنوع هستند، به گونه‌‌ای که از ساحل کم عمق مناسب شنا تا سواحل مرتفع با چشم‌اندازها بی‌نظیر در این استان دیده ‌می‌شود و بالاخره آنکه در این منطقه جنگل حرا هم وجود دارد که آن هم در نوع خود دیدنی است.

آشنایی با سواحل چابهار

    چابهار کیلومتر‌‌ها ساحل دارد که هر نقطه آن جذابیت‌‌های خاص خودش را دارد، اما کسانی که سفری چند روزه به این بندر دارند، بیشتر دنبال سواحل ویژه‌‌ای هستند که در جاهای دیگر نمی‌توانند آنها را پیدا کنند. پیش از معرفی چند ساحل ویژه چابهار باید عنوان کرد که چابهار بیش از هر بندر و جزیره در ایران شبیه آن دسته از شهر‌‌های ساحلی است که در فیلم‌‌ها ‌می‌بینیم و تصور ما از بندر را شکل داده‌اند.

    بنادر به ویژه بنادر تجاری با اقیانوس‌پیماهایی که مانند غول از عمق دریا پدیدار ‌می‌شوند و صدای بوق‌شان از صدها متر دورتر به گوش ‌می‌رسد، با کشتی‌‌های بزرگ پهلو گرفته در ساحل که کسانی مشغول تخلیه بار آنها هستند، با فانوس‌‌ها و برج‌‌های دریایی و ... شناخته ‌می‌شوند. همه این تصاویر را در چابهار خواهید دید و علاوه بر آن این بندر طلوع و غروب دل‌انگیزی دارد که تجربه دیدن آن شما را سرشار از لذت ‌می‌کند. علاوه بر زیبایی‌‌های کلی چابهار که مربوط به همه جای این بندر اقیانوسی است، در این منطقه چند ساحل ویژه وجود دارد که هیچ جای دیگر نمی‌توانید مانند آنها را ببینید.

    حضور شبانه در ساحل شب‌تاب چابهار شما را غرق لذت ‌می‌کند. این ساحل رویایی که در روستای تنگ قرار دارد به دلیل وجود فیتوپلانکتون‌‌ها در مواقعی به رنگ آبی در ‌می‌آید. برای دیدن این پدیده باید در پاییز و زمستان به چابهار سفر کنید. بکر بودن ساحل روستای تنگ و نبود آلودگی بصری این شانس را ایجاد ‌می‌کند که در طول شب چند باری دانه‌‌های درخشان آبی را روی آب ببینید. این رنگ آبی که به دلیل حضور فیتوپلانکتون‌‌ها ایجاد ‌می‌شود پایدار نیست، چرا که این موجودات میکروسکوپی بیرون آب زیاد دوام نمی‌آورند.

    ساحل تیس که در روستایی به همین نام و در حدود 10 کیلومتری مرکز چابهار قرار دارد نیز یکی از زیباترین سواحل این بندر است. این ساحل به ویژه مناسب برای شناست و از آنجا که امکانات رفاهی و گردشگری در اطراف آن ایجاد شده است، محل مناسب برای اتراق و صرف شام یا ناهار است. شاید تعابیر فواره طبیعی چابهار یا پدیده موج‌فشان به گوش‌تان خورده باشد؛ اینها مربوط به ساحل بریس هستند که در آن علاوه بر موج‌‌های بلندی که به صخره ‌می‌خورند و تصاویر زیبایی ‌می‌سازند ‌می‌توانید فرش خزه و همچنین انواع ماهیان رنگی زیبا را ببینید.

    جاده ساحلی چابهار به بریس یک جاده زیبا و بی‌نظیر است که در یک سمت آن دریا و در سمت دیگرش کوه‌‌ها و اشکال زمین‌شناسی بی‌نظیری وجود دارد. در میانه این جاده به ساحلی صخره‌‌ای ‌می‌رسید که در فصولی از سال موج‌‌های بلندی به آن ‌می‌کوبند و پدیده موج‌فشان را ایجاد ‌می‌کنند. برخورد همین موج‌‌ها به صخره‌‌ها باعث خزه بستن آنها شده و به این صخره‌‌های خزه‌‌ای فرش خزه ‌می‌گویند.

    اگر به جزیره قشم سفر کرده باشید احتمالا با پدیده تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها آشنایی دارید. این موجودات دو زیست در دوره‌‌ای از سال از آب بیرون ‌می‌آیند و در سواحلی که ماسه‌‌های نرم دارند تخم‌گذاری کرده و آنها را زیر ماسه‌‌ها پنهان ‌می‌کنند. مدتی بعد بچه لاک‌پشت‌ها سر از تخم بیرون ‌می‌آورند و خودشان را از زیر ماسه‌‌ها آزاد کرده و به سمت دریا ‌می‌روند. دیدن لاک‌پشت‌ها تازه به دنیا آمده یکی از جذابیت‌‌های سواحل جنوبی ایران است که فقط ویژه قشم هم نیست و در چابهار از میانه فصل خرداد تا پاییز در نزدیکی تالاب لیپار ‌می‌توانید شاهد آن باشید.

    اگر به چابهار سفر کرده و امکان این را دارید که کمی از مرکز فاصله بگیرید و به ساحلی دورتر بروید، ساحل درک پیشنهاد خوبی است. ترکیب مه و خط ساحلی مکران و نخلستانی که در دل کویر وجود دارد، زیبایی بی‌نظیری به این ساحل داده است. این ساحل که در 170 کیلومتری چابهار است به ویژه به دلیل تپه‌‌های شنی‌ای که تا لب دریا کشیده شده معروف است.

جنگل‌های حرا در خلیج گواتر

    وجود جنگل در دریا از پدیده‌‌های کم‌نظیری است که در سواحل ایران وجود دارند. این جنگل‌‌ها که با عنوان جنگل‌‌های حرا شناخته ‌می‌شوند در جزیره قشم در هرمزگان وسعت زیادی دارند، اما در جنوب شرقی ایران و در خلیج گواتر نیز به چشم ‌می‌خورند. خلیج گواتر که در 150 کیلومتری چابهار قرار دارد در واقع منتهی الیه جنوب شرقی ایران و مرز آبی ایران و پاکستان است.

    این خلیج علاوه بر اهمیت استراتژیکش از نظر زیبایی‌‌های طبیعی نیز بی‌نظیر است. خلیج گواتر که نیمی از آن در ایران و نیم دیگر آن در پاکستان است 33 هکتار جنگل حرا دارد که ارتفاع درختان آن در جاهایی به 10 متر هم ‌می‌رسد.

    به طور کلی خلیج گواتر از اهمیت زیادی از نظر زیست محیطی برخوردار است. در بخش ایرانی این خلیج پنج شاخ‌آبه ، خور و رودخانه وجود دارد. این خلیج بخشی از منطقه حفاظت شده باهوکلات (گاندو) است و خلیج گواتر و خور باهو یکی از 22 تالاب بین‌المللی ایران به حساب ‌می‌آیند. از جمله تجربه‌‌های لذت‌بخشی که ‌می‌توانید در خلیج گواتر داشته باشید قایق‌سواری و دیدن دلفین‌‌هایی است که به طور دسته جمعی روی آب ‌می‌آیند و جست و خیز ‌می‌کنند.

    برای دیدن این منظره باید با یکی از قایق‌رانان محلی که معمولا در کنار ساحل هستند همسفر شوید. این افراد که اغلب اطلاع دقیقی از دریا دارند شما را به جایی خواهند برد که محل عبور دلفین‌‌هاست. در این تور دریایی که با قایق‌‌های کوچک موتوری صورت ‌می‌گیرد همچنین جنگل‌‌های حرای سیستان و بلوچستان را خواهید دید. در برخی جاها امکان پیاده شدن و قدم زدنی کوتاه در جنگل‌‌های حرا وجود دارد.

    این اتفاق که در مواقعی رخ ‌می‌دهد که جنگل‌‌ها زیر آب نیستند، تجربه بی‌نظیری را در سفر به چابهار برای شما رقم خواهد زد، چرا که شما انبوهی از دوزیستان زنده مانند صدف‌‌های زنده را در این پیاده‌روی ‌می‌بینید. چابهار سرزمین چهار فصل است و در هر فصلی که به آن سفر کنید جاذبه‌‌هایی ‌می‌بینید، اما معمولا سفر به آن در تابستان به دلیل اینکه هوا تا حدی گرم است ممکن است کمی دشوار باشد.