قله اورست یک شگفتی طبیعی روی سیاره زمین است که دیگر همه مردم جهان آن را میشناسند. یک پدیده که هم از نظر جغرافیایی شگفتانگیز است و هم اهمیت اسطورهای و تاریخی دارد. در سالهای اخیر هم که وجود این قله توانسته رونق بازار گردشگری باشد. با وجود همه این دلایل طبیعی است که هر کوهنوردی آرزو داشته باشد روزی این بلندترین قله جهان را فتح کند. بسیاری از کوهنوردان هرگز نتوانستند این رویایشان را تحقق بخشند و بسیاری هم در مسیر رسیدن به قله جان باختند و هرگز به خانه باز نگشتند.
اما اورست آن چیزی است که هنوز پشت تمام این ماجراها، بلند و استوار به حیات خود ادامه میدهد. قبلتر مفصلا درباره قله اورست حرف زدهایم اما در این مطلب قصد داریم دانستنیهایی درباره قله اورست بررسی کنیم که شاید تاکنون نشنیده باشید. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید، با ما تا انتهای این مطلب از وب سایت دکوول همراه باشید.
تقریبا اکثر مردم جهان فکر میکنند که اورست بلندترین قله جهان است اما این حقیقت ندارد. این قله در میان دیگر ارتفاعات جهان بیشترین ارتفاع از سطح دریا را دارد اما در صورتی که آن را از پایه اندازه بگیرند؛ Mauna Kea در جزیره هاوایی ارتفاع بیشتری از آن دارد. اگر بخواهیم سادهتر بگوییم ارتفاع اورست از سطح دریا ۸۸۴۹ متر و ارتفاع Mauna Kea از سطح دریا ۴۲۰۵ است اما حدود ۶۰۰۴ متر از ارتفاع قله Mauna Kea زیر سطح اقیانوس قرار دارد. همچنین سمت جنوبی اورست از پایه ۴۲۰۰ و سمت تبت نیز ۵۲۰۰ متر ارتفاع دارد.
این کوه را غلط تلفظ می کنید
شاید برایتان جالب باشد که بدانید، اورست آنگونه که همه تلفظ میکنند، یعنی Ever-est تلفظ نمیشود. این قله را به افتخار جغرافیدان ولزی سر جورج نامگذاری کردهاند و باید آن را Eve-rest تلفظ کرد. این نامگذاری در سال 1865 توسط انجمن سلطنتی جغرافیایی انجام شد.
بحث بر سر ارتفاع قله
اینکه ارتفاع دقیق قله اورست چقدر است، همیشه مورد اختلاف بوده. بین سالهای ۱۹۵۲ و ۱۹۵۴هند در طی یک بررسی ارتفاع را ۲۹۰۲۸ فوت (۸۸۴۸ متر) را اندازهگیری کرد که تقریبا اکثریت آن را پذیرفتند. چندین سال بعد کشور چین اورست را بار دیگر اندازهگیری کرد و اندازه آن را ۸۸۴۸.۱۱ متر اعلام نمود. در سال ۱۹۸۷ در طی یک بررسی از سوی کشور ایتالیا با استفاده از ماهواره ارتفاع این قله ۲۹۱۰۸ فوت (۸۸۷۲ متر) اعلام شد.
در سال ۱۹۹۲، یک بررسی ایتالیایی دیگر روی اورست صورت گرفت که آن را با استفاده از سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) انجام دادند. ارتفاع اعلام شده در این بررسی، ۲۹۰۲۳ فوت (۸۸۴۶ متر) بود. در این محاسبه دو متر برف و یخ روی قله را اندازهگیری نکرده بودند. در سال ۱۹۹۹ آمریکاییها وارد میدان شدند و پس از اندازهگیری ارتفاع این قله را ۲۹۰۳۵ فوت (۸۸۵۰ متر) به اضافه یا منهای ۶.۵ فوت (۲ متر) اعلام کردند. اما خود دولت نپال در سال 2019 اندازهگیری جدید را آغاز کرد و طبق آخرین اندازهگیریها توافقات ارتفاع قله اورست ۸۸۴۸/۸۶ متر، عنوان شده است.
اورست همچنان رشد می کند
قله اورست بین 50 تا 60 میلیون سال قدمت دارد ولی هنوز هم رشد آن متوقف نشده است. دلیل این امر را باید در نیروی برخورد صفحات زمین ساختی هند و اوراسیا دانست که همچنان به ارتفاعات هیمالیا فشار میآورند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در طول هر سال این قله یک چهارم اینچ رشد میکند.
باد در اورست به ۲۰۰ کیلومتر در ساعت می رسد
از آنجایی که اورست به تروپوسفر فوقانی نزدیک به مرز استراتوسفر میرسد؛ همیشه در معرض بادهای سریع و یخبندانهای جت قرار دارد. در فوریه سال 2004، سرعت باد در این قله 380 کیلومتر در ساعت ثبت شد. وزش بادهایی که بیش از 160 کیلومتر در ساعت سرعت دارند، امری عادی در این ارتفاعات محسوب میشود.
بدن شما در قله اورست شروع به مردن می کند
معمولا ارتفاع بالای 8000 متر را منطقه مرگ میگویند زیرا در این ارتفاعات به دلیل کمبود یا فقدان اکسیژن بدن شروع به مردن میکند. سطح اکسیژنی که بالای قله اورست وجود دارد؛ یک سوم اکسیژن موجود در سطح دریاست.
در این ارتفاع کم کم دما پایین میآید و گاهی حتی به منفی 50 درجه و کمتر هم میرسد. در تابستان میانگین درما دراین قله -19 و در زمستان -36 است. مسلما برای بقا و زنده ماندن انسان چنین شرایطی مساعد نیست و معمولا کوهنوردان هم از اکسیژن استفاده میکنند. در سال ۱۹۹۹ کوهنوردی به نام بابو چیری شرپا 21 ساعت بدون اکسیژن اضافی در قله بماند و یک رکورد شگفتانگیز را ثبت کند.
اولین ازدواج در بام جهان
در سال 2005 یک زوج نپالی به نامهای مونی مولپاتی، ۲۴ ساله و دامادش پم دورجی، ۲۳ ساله در قله اورست ازدواج کردند. این زوج برای کامل کردن مراسم 10 دقیقه در قله ماندند.
فرود هلی کوپتر بر قله اورست
اتفاق دیگری که در سال 2005 در اورست رخ داد، فرود هلی کوپتر روی آن بود. یک خلبان جنگنده و خلبان آزمایشی هلیکوپتر از فرانسه، به نام دیدیه دلسال توانست یک هلی کوپتر را برای یک بار روی قله فرود آورد. این تنها باری بود که چنین اتفاقی افتاد و رکودش به نام این خلبان به ثبت رسید.
یک عنکبوت در اورست زندگی می کند
بالای ابرها، آنجا که هوای قله رقیق میشود، یک موجود عجیب به نام Euophrys Omnisuperstes زندگی میکند. این موجود را باید یکی از عنکبوت های جهنده هیمالیا دانست که به صورت دائم در ارتفاعات 6700 متری در میان بقایای یک سنگ زیست میکند.
جسد پوتین سبزه در اورست
در اورست اجسادی وجود دارند که یکی از معروفترینشان پوتین سبزه است. از آنجایی که پوتینهای کوهنوردی رنگ سبز روشن داشته، این نام را رویش گذاشتهاند. پوتین سبزه نزدیک به خط الراس شمال شرقی قرار دارد. بسیاری بر این باورند که او درواقع تسوانگ پالجور، کوهنورد هندی است که در سال 1996 درگذشت. این باور از آنجا میآید که آخرین روزی که این کوهنورد را زنده دیدهاند، پوتینهای سبز پایش بودده است. اما هنوز سند دقیقی در این باره در دست نیست.
مرتفع ترین گورستان جهان
اورست را باید دارای قبرستانی دانست که در بالاترین ارتفاع آن قرار دارد. به این قبرستان دره رنگین کمان میگویند. در این دره تاکنون نزدیک به 300 کوهنورد که تلاش میکنند اورست را فتح کنند، جانشان را از دست دادهاند. شاید برایتان جالب باشد که بدایند حداقل ۲۰۰ جسد مومیایی شده در سرما، در اطراف منطقه مرگ اورست وجود دارد.
پایین آوردن این اجساد کار بسیار سخت و خطرناکی است بنابراین معمولا کوهنوردان را همانگونه که در کوه میمیرند رها میکنند. معمولا فقط شماری از خانوادههای برجسته که امکان تامین بودجه 40 تا 70 هزار دلار را دارند میتوانند اجساد را پایین بیاورند.
اولین تلاش برای صعود
برای اولین بار یک گروه از کوهنوردان بریتانیایی که جورج مالوری در آنها بود، در سال 1921 تلاش کردند تا اورست را فتح کنند. مالوری همراه با کوهنورد دیگری به نام اندرو اروین تلاش کردند تا به این قله صعود کنند اما با مرگشان هیچگاه مشخص نشد که آیا در این راه به موفقیت رسیدهاند یا نه.
کثیف ترین کوه
اورست را باید کثیفترین قله جهان دانست زیرا بیشتر از ۵۰ تن زباله کوهنوردی پای آن دیده میشود. تاکنون تلاشهای زیادی در جهت پاکسازی این زبالهها صورت گرفته اما همچنان حجم بالای آلودگی باعث شده این قله را کثیفترین کوه بنامند.
هزینه صعود
صعود به قله اورست را باید یک صعود گران قیمت دانست که برای آن حداقل به ۴۰۰۰۰ دلار نیاز خواهید داشت. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، قیمت برخی از صعودهای لوکس حتی به صد هزار دلار هم میرسد.
رادانات سیکدار اولین کسی بود که کوه اورست را کشف کرد
برخلاف تصور اکثر مردم، اگرچه نام قله اورست به افتخار جورج اورست انتخاب شده است اما، قله را اولین بار او کشف نکرده است. این قله برای اولین برای توسط یک کوهنورد هندی به نام رادانات سیکدار که یک ریاضیدان و نقشه بردار هم بود، کشف شد.
کامی ریتا شرپا، رکورددار صعود
کامی ریتا، کوهنوردی است که تاکنون توانسته ۲۵ بار قله را فتح کند و رکورد بیشترین تلاش را به نام خود ثبت نماید. دو شرپا دیگر با نام های آپا شرپا و فوربا تاشی هر کدام ۲۱ بار خود را به قله رساندهاند.
کلام آخر
در مطلبی که خواندید، برخی از نکات جالب درباره بلندترین، کثیفترین و یکی از گرانترین قلههای دنیا یعنی اورست را بررسی کردیم. اورست میلیونها سال قدمت دارد و تاکنون داستانهای زیادی را به چشم دیده است. یقینا چیزهای زیادی درباره این قله وجود دارد که ما نمیدانیم. اینها تنها رکودها و نکاتی است که در تجربیات کوهنوردان به دست آمده است. یقینا هرچه کوهنوردان بیشتری این قله را برای صعود انتخاب کنند، این لیست طولانیتر و جذابتر خواهد شد. اگر نکته جالب دیگری درباره قله اورست میدانید که در این مطلب بدان اشاره نشد؛ حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز بتوانند استفاده کنند. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از خواندن آن لذت ببرید.