استان لرستان: راهنمای جامع و بررسی کامل
راهنمای جامع سفر به استان لرستان
استان لرستان یکی از زیباترین استان‌های غربی در کشور است. مرکز این استان شهر خرم آباد نام دارد. از نظر جاذبه‌های طبیعی، طبیعت‌های بسیار زیبایی در این منطقه وجود است. به عبارت دیگر کوهستان‌ها و مراتع سبز زیادی در این استان قرار گرفته است. همچنین رونق کشاورزی در این منطقه باعث شده که بهارها و تابستان‌های سبزی داشته باشد. لرستان سومین استان پرآب کشور به شمار میرود. در واقع 12 درصد از آب کل ایران در این استان قرار دارد.
استان لرستان 11 شهرستان، 29 بخش و 85 دهستان دارد. در واقع شمار روستاها در این استان هم مانند اکثر استان‌های دیگر ایران بیشتر است. مهم‌ترین شهرهای این منطقه عبارتند از بروجرد، پل دختر، خرم آباد، الیگودرز و دورود. لرستان زمستان‌های نسبتا سرد و بهارها و تابستان‌های معتدلی دارد. بنابراین شاید بتوان بهترین زمان سفر به استان لرستان را فصل‌های بهار و تابستان دانست که هم طبیعت چهره سبزش را به مسافران نشان میدهد و هم آب و هوای ملایمی بر استان حکم فرماست. در طول سفر نوروزی به لرستان همچنین می‌توانید ببینید مردم اصیل این استان چگونه عید باستانی نوروز را جشن می‌گیرند.
در مطلب راهنمای جامع سفر به استان لرستان قصد داریم اطلاعاتی درباره فرهنگ، تاریخ و جغرافیای این منطقه در اختیارتان قرار دهیم. همچنین در ادامه به معرفی جاذبه‌های گردشگری استان خواهیم پرداخت. اگر شما هم علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید با دکوول تا انتهای این مطلب همراه باشید.
آشنایی با پیشینه استان لرستان
40 هزار سال از قدمت استان لرستان می‌گذرد. در واقع این منطقه نه تنها در ایران بلکه در جهان هم یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌ها به حساب میآید. عیلامی‌ها، کاسی‌ها و لولوبیان و ... خیلی پیش از اینکه مادها بر استان لرستان حاکم شوند، در این منطقه زندگی میکردهاند. لرستان جاذبه‌های تاریخی فراوانی دارد که این جاذبه‌ها مربوط به دوره‌های پیش از تاریخ، ایران باستان و دوره اسلامی هستند. غارها و پناهگاه‌های صخره‌ای زیادی در استان کوهستانی لرستان وجود دارد که نشانه‌های زیادی از زندگی انسان‌های اولیه در این منطقه در دسترس ما قرار می‌دهند.
بسیاری از این پناهگاه‌ها و غارها به عنوان یک جاذبه گردشگری ارزشمند در فهرست آثار ملی ثبت شده است. قدیمی‌ترین سکونتگاه‌ها در لرستان عبارتند از: همیان یک و همیان دو، غار میرملاث و همچنین غارهای پنجگانه. در طول تاریخ مشاهیر زیادی از استان لرستان برخواسته‌اند. از میان این مشاهیر میتوان به علامه دهر، آیت الله طباطبایی، آیت الله بروجردی و استاد علی اکبر شکارچی اشاره کرد.
آشنایی با فرهنگ استان لرستان
لرستان را مجموعی از اقوان لر، بختیاری و لک تشکیل داده‌اند و بنابراین زبان‌های لری، لکی و بختیاری زبان‌های رایج در این استان است. هر کدام از این اقوام در بخشی از استان ساکن هستند و این مساله باعث شده در جای جای لرستان فرهنگ متفاوتی حاکم باشد. در لرستان آیین‌ها، مراسمات بسیار کهن و رقص محلی نیز وجود دارد که تک تک این موارد در فرهنگ این منطقه تاثیر داشته است. اما در تمام این موارد موسیقی همیشه بخش جدا نشدنی بوده است. مردم لرستان در جشن‌ها وسوگواری‌ها از موسیقی خود استفاده میکنند.
درباره لباس‌های محلی باید گفت بسیاری از مناطق استان هنوز لباس‌های محلی خود را بر تن میکنند اما در شهرهای بزرگ‌تر لباس رایج در کشور همان چیزی است که لرستانی‌ها نیز درحال حاضر آن را می‌پوشند. پوشش محلی مردان در لرستان شامل شال (یک پارچه سفید که به کمر میبندند) ستره (قبای مخصوص) کلاه نمدی، گیوه و چوخا است. همچنین زنان لرستانی از کراس (نوعی پیراهن آزاد و بلند بدون یقه)، کلنجه (جلیقه سکه دوزی و یراق دوزی شده) گل ونی (پارچه ابریشمی که بر سر میبندند) به عنوان لباس محلی استفاده میکنند.
در پایان بخش فرهنگ باید اشاره مختصری هم به غذای محلی، سوغات و صنایع دستی استان لرستان شود. غذاهای محلی زیادی در بخش‌های مختلف استان وجود دارد که بخشی از آنها عبارتند از کباب بروجرد، خورش کلیه ترش، دنو رو، آبگوشت کشک لری و ... . همچنین شما میتوان در طول سفر خود شیرینی آردی خرم آباد، کلوچه یا سمنوی بروجرد را به عنوان سوغات تهیه کنید.
در طول سفر حتما سری هم به صنایع دستی این استان بزنید و در صورتی که قصد دارید برای خود یا عزیزانتان از سفر به استان لرستان یادگاری تهیه کنید، با انتخاب و خرید این صنایع دستی هم هنر مردم لرستان را به دیگر مناطق ایران و جهان نشان دهید و هم از این هنر حمایت نمایید. از جمله مهم‌ترین صنایع دستی استان لرستان باید به نمد مالی، حصیربافی، حرمه بافی، جاجیم بافی، ورشوسازی، ماشته بافی و قالی بافی اشاره کرد.
آشنایی با جغرافیای استان لرستان
استان لرستان یک منطقه کوهستانی در غرب کشور است که بخش زیادی از آن را کوه‌های زاگرس پوشانده. از شمال شرق به جنوب غرب، در این استان نوعی تنوع آب و هوایی وجود دارد که بسیار قابل لمس است. وجود این تنوع لرستان را به یک استان چهار فصل تبدیل کرده است. به طور کلی آب و هوای این منطقه را میتوان به سه بخش سرد کوهستانی، گرم جنوبی و معتدل مرکزی تقسیم کرد. بخش زیادی از لرستان را جنگل‌ها پوشانده‌اند. بالغ بر یک میلیون و 200 هزار هکتار جنگل در این استان وجود دارد که این جنگل‌ها از باارزشترین ذخایر جنگلی جهان به شمار میروند. وجود تعداد زیادی درخت بلوط در این منطقه به حفظ خاک منطقه کمک شایانی کرده است. متاسفانه در حال حاضر بخش زیادی از این جنگل‌ها بلوط به دلیل تغییر اقلیم و تغییر میزان بارندگی در استان درحال نابودی هستند.
گونههای جانوری زیادی در استان لرستان زندگی میکنند که از مهم‌ترین و مشهورترین آنها میتوان به سمندر لرستانی اشاره کرد. این جانور یکی از گونههای اندمیک در معرض انقراض است. سمندر لرستانی در سال‌های اخیر در فهرست حمایت از گونههای طبیعی (سایتس) قرار گرفته است. در این سال‌ها اقدامات زیادی از سوی فعالان محیط زیست و روزنامه نگاران برای نجات این جانور انجام شده است.
معرفی جاذبه های گردشگری استان لرستان
حتما تا اینجای کار فهمیده‌اید که استان لرستان جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوانی دارد. طبیعی است که این تاریخ دور و دراز، حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد. در این قسمت از مطلب راهنمای جامع سفر به استان لرستان به معرفی برخی از مهم‌ترین جاذبه های گردشگری این منطقه خواهیم پرداخت. طبق روال همیشه ابتدا به معرفی آن دسته از جاذبه‌هایی خواهیم پرداخت که در فهرست ملی یا جهانی ثبت شده‌اند. سپس درباره دیگر جاذبه‌های استان حرف خواهیم زد. با ما همراه باشید.
تپه های طرهان
- ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310
یکی از جاذبه‌های تاریخی استان لرستان که قدمت آن به زمان ساسانیان باز می‌گردد؛ تپه‌های طرهان نام دارد. این تپه‌ها را می‌توانید در شهرستان کوهدشت، بخش طرهان بیابید. براساس آنچه که حمدالله مستوفی در تاریخ گزیده خود درباره منطقه طرهان میگوید، مردمانی قبل از هزاره اول پیش از میلاد در این منطقه میزیسته‌اند. حتی ساسانیان هم زمانی بر آن حکومت داشته‌اند اما قبل از ورود اعراب به ایران این منطقه از بین رفته است. در حال حاضر تپه‌های باستانی زیادی در طرهان وجود دارد که اطلاعات زیادی درباره تاریخ این منطقه در اختیار شما قرار میدهد.
تپه های نزدیک روستای غلدان
- ثبت در فهرست آثار ملی: 24 شهریور 1310
این تپه‌ها که قدمتشان به دوره عیلامیان باز می‌گردد، در روستاهای غلامان و شاهین آباد شهرستان خرم آباد قرار دارد. باستان شناسان از بررسی این تپه‌ها اطلاعات تاریخی زیادی درباره تاریخ تمدن در استان لرستان به دست آورده‌اند. شاید حتی خیلی قبل‌تر اینکه حکومتهایی که ما میشناسیم بر این منطقه حاکم شوند، بومیان در آن روزگار میگذرانده‌اند.
شهرستان خرم آباد
شهرستان خرم آباد نه تنها به عنوان مرکز استان لرستان شناخته می‌شود، بلکه به تنهایی یک جاذبه گردشگری نیز به حساب میآید. جاذبه های گردشگری متعددی در شهر خرم آباد وجود دارد که از میان آنها میتوان به فلک الافلاک، پل شاپوری، مناره آجری، آرامگاه باباطاهر، گرداب سنگی، دریاچه کیو و ... اشاره کرد. جدا از این موارد خرم آباد ویژگی‌های دیگری نیز دارد که آن را تبدیل به یک مقصد مناسب برای سفر کرده است. از میان این ویژگی‌ها میتوان به آب و هوای عالی، فرهنگ جذاب و غنی، مردمی مهمان نواز و طبیعت زیبا و بکر اشاره کرد. یقینا در یک مطلب مفصلا درباره این شهر صحبت خواهیم کرد.
پل کلهر
- ثبت در فهرست آثار ملی: 27 بهمن 1378
پل کلهر یا کِلَههُر یکی از زیباترین جاذبه‌های استان لرستان است که در شهرستان پل دختر قرار دارد. این پل بیضی شکل است و از ویژگی‌های منحصر به فرد آن باید به یک سکوی 12 پله‌‌ای، داخل دو پایه اشاره کرد. در حال حاضر هنوز کاربرد دقیقی برای این سکو پیدا نکرده‌اند اما حدس بر این است که در گذشته از آن به عنوان پشت بند استفاده می‌شده است. پایین پل رنگ قرمز دارد و دلیل آن را باید در ملاتی که با شن‌های قرمز ترکیب شده جستجو کرد. گفته می‌شود این پل در زمان هخامنشیان ساخته شده تا پادشاه وقت بتواند از طریق آن، از هگمتانه به شوش برود. در زمان ساسانیان نیز یک مرمت بر روی پل کلهر صورت گرفته اما، بیشتر قسمت‌هایی که امروزه از این پل می‌بینیم در زمان بدر بن حسنیویه، یعنی در سال 374 هجری قمری ساخته شده است.
قلعه فلک الافلاک
- ثبت در فهرست آثار ملی: 10 مهر 1348
در این بخش از مطلب، وقت آن است که به معرفی یکی از مشهورترین جاذبه های گردشگری استان لرستان یعنی قلعه فلک الافلاک بپردازیم. این قلعه که در مرکز شهر خرم آباد قرار دارد و به آن دروازه برجی نیز می‌گویند، متعلق به دوره ساسانی است. در قدیم از این دژ آجری به عنوان زندان استفاده میکردهاند اما امروزه به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داده است. فلک الافلاک بر فراز صخره است و بنابراین اشراف کامل بر خرم آباد دارد. اگر چه در طول تاریخ به این قلعه الحاقات زیادی اضافه شده اما مصالح اصلی که در ساخت آن استفاده شده آجر، خشت و گچ و آهک است. در اطراف قلعه جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز وجود دارد که میتوان برای بازدید از همه آنها توری یک روزه برنامه‌ریزی کرد.
شهرستان سلسله
در شمال استان لرستان یک شهرستان بسیار جذاب به نام شهرستان سلسله قرار دارد که تبار لک در آن زندگی میکنند. این شهر که دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است در سال 1273 توسط حشمت الدوله تاسیس شد. او بخش بزرگی از طوایف کوچ نشین سلسله را در منطقه الاشتر جمع کرد و در 120 روستا اسکان دارد. از آن پس شهرستان سلسله به وجود آمد. از میان جاذبه‌های دیدنی فراوان این شهرستان میتوان از سراب و رودخانه کهمان، سراب امیر، سراب سرخه، رودخانه دوآب، رودخانه هنام، آبشار پرسک، کوه خرگوشناب، کوه گرین و ... نام برد.
شهرستان کوه دشت
یکی دیگر از شهرستان‌هایی که در مطلب راهنمای جامع سفر به استان لرستان به عنوان جاذبه گردشگری باید به معرفی آن بپردازیم، شهرستان کوه دشت است. مردم این شهرستان به زبان لکی سخن می‌گویند. جاذبه‌های گردشگری فراوانی در این روستا وجود دارد. برای نمونه میتوان به نقوش صخره‌ای هومیان، معبد سرخ دم لکی، سرخ دم لری، پل سی پله، تنگه شیرز و ... اشاره کرد. همچنین چند امامزاده در شهرستان وجود دارد که باعث جذابیتش برای گردشگران مذهبی نیز شده است.
بام استان لرستان
اسم رشته کوه اشترانکوه برای بسیاری از مردم ایران آشنا است، این رشته کوه به واسطه بهمن‌های زمستانه و کوهنوردانی که در این بهمن‌ها از بین ما پر کشیده‌اند معروف شده‌اند، اما باید بدانید به رشته کوه اشترانکوه که قسمتی از رشته کوه زاگرس است آلپ ایران نیز می‌گویند.
بلندترین قله استان لرستان یا همان بام آن قله سنبران نام دارد که یکی از بلندترین قله‌های رشته کوه زاگرس نیز به حساب میآید. این قله که 4150 متر ارتفاع دارد یکی از قله‌هایی است که در پروژه سیمرغ نامش ذکر شده و کسانی که می‌خواهند این پروژه را انجام دهند باید به قله سنبران نیز عزیمت نمایند، اگر مایل هستید بیشتر درباره این قله بدانید با این مقاله قله سنبران از دکوول همراه باشید.
کلام آخر
جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوان دیگری مانند غار کوگان، رصدخانه کاسین، پل کاکا رضا، قلعه زاغه، قلعه کوهزاد، پل گاومیشان و ... در این استان وجود دارد که اگرچه در مطلب راهنمای جامع سفر به استان لرستان فرصت نشد به معرفی این جاذبه‌ها بپردازیم اما بازدید از آنها خالی از لطف نیست. در این مطلب سعی کردیم مختصر و مفید شما را با یک استان زیبا و دیدنی به نام لرستان آشنا کنیم. اما تمام این اطلاعات زمانی معنی پیدا میکند که بتوانید آنها را از نزدیک ببینید و لمس کنید.
اگر تصمیم گرفتید به لرستان سفر نمایید، فراموش نکنید که مردم این استان به فرهنگ، زبان و اصالت خود بسیار حساس هستند، همانطور که آنها با مهمان‌نوازی رسم میزبانی را به جا می‌آوردند شما نیز با احترام به این آداب و رسوم احترام میهمانی را به جای آورید. نکته دوم اینکه در طول بازدید از جاذبه های گردشگری استان، حتما در حفظ و نگهداری از آنها بکوشید. نکته پایانی که باید درباره لرستان بدانید این است که همانطور که از این مطلب مشخص بود جاذبه‌های استان لرستان بسیار زیاد است و در یک شهر خلاصه نمی‌شود، بنابراین اگر بخواهید از تمامی این جاذبه‌ها دیدن کنید، حتما باید برای یک سفری طولانی مدت برنامه‌ریزی نمایید. امید است این مطلب برایتان مفید بوده باشد.
عضویـــت در خبـــرنامه
تمامی حقوق برای هلدینگ دکووِل محفوظ می‌باشد.
