اصول کوهنوردی

آشنایی با قوانین کوهنوردی

    سه قانون طلایی در کوهنوردی وجود دارد که اگر سه قانون طلایی را یاد بگیرید نیمی از مسیر آموزش این ورزش را طی کرده‌اید. این سه قانون طلایی عبارتند از: "سخت‌تر، دورتر و بلندتر از آن چیزی که به نظر می‌آید." فرقی نمی‌کند که چه قله‌ای را برای صعود انتخاب می‌کنید، این سه قانون برای همه صعودها یکسان است تا با استفاده از آن کوهنوردان بتوانند شرایط سخت را مدیریت نمایند و صعود بهتری داشته باشند. در ادامه این قوانین را بیشتر بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

قانون اول: دورتر از انتظار

    شرایط آب و هوایی تاثیر بسیار زیادی بر انتخاب زمان کوهنوردی دارد. در مسیرهای طولانی زمان را باید با توجه به شرایط جوی تغییر داد. درواقع به‌گونه‌ای باید برنامه‌ریزی کنید که کوهپیمایی‌تان بین هشت تا ۱۲ ساعت در روز طول بکشد. در بعضی از مسیرها که از برف و یخ پوشیده شده است و مجبور به حمل کوله‌پشتی ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرمی هستید، کوهنوردی بسیار دشوارتر خواهد بود و با آنچه که انتظار دارید، فاصله زیادی دارد.

    همچنین ممکن است در مسیرهای طولانی در وضعیت آب‌وهوایی نامساعد قرار بگیرید. در نتیجه باید از واقع بینی و آمادگی کافی برخوردار باشید. در واقع کوهنوردی فقط کار فیزیکی نیست، پس مهارت‌های خود را به گونه‌ای تقویت نمایید که بر اساس احساسات کوهنوردی نکنید.

    زمانی که به یک قله صعود می‌کنید و خوشحال در حال عکس‌گرفتن و شادی کردن در قله هستید، باید این مساله مهم را هم به خاطر داشته باشید که موفقیت واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که صحیح و سالم به بیس کمپ باز گردید. پس تمرکز خود را از دست ندهید. به اندازه کافی استراحت نمایید که خستگی زیاد باعث نشود که در مسیر دچار حادثه شوید و ادامه مسیر برای شما غیر ممکن شود.

قانون دوم: بلندتر از انتظار 

    فارغ از اینکه کدام قله را برای صعود انتخاب می‌کنید، این نکته را باید بدانید که صعود به هر قله‌ای چند مرحله دارد. ابتدا باید خود را به بیس کمپ برسانید و پس از آن به کمپ بعدی بروید و به همین ترتیب به مسیر خود ادامه دهید تا به قله برسید. تنها نکته مهم این است که برای رسیدن به قله به هیچ عنوان نباید عجله کنید.

    ارتفاع ممکن است عوارضی مانند ارتفاع‌زدگی و کمبود اکسیژن را به شما تحمیل کند. این اتفاق امکان دارد برای هر کوهنوردی پیش بیاید، بنابراین باید مساله را با لیدر خود مطرح کرده و صبر کنید حالتان بهتر شود و با شرایط خو بگیرید. به هیچ عنوان نباید اعتماد به نفس خود را از دست بدهید. گروه‌های کوهنوردی معمولا چند روز پس از شروع صعودشان را به آمادگی جسمانی اختصاص می‌دهند.

قانون سوم: سخت‌تر از انتظار

    برای اینکه بتوانید کوهنورد خوبی باشید باید به صورت منظم و حرفه‌ای آموزش ببینید و این آموزش‌ها را تمرین کنید؛ هرچند که آماده‌سازی اصلی را باید از طریق کسب تجربه به دست آورید و رفتار شما در وضعیت خطرناک سرنوشت‌ساز است. آموزش‌های کوهنوردی برای کسانی که می‌خواهند تازه این ورزش را شروع کنند، وجود دارد. بنابراین اول آموزش ببینید و بعد تمرین کنید تا مهارت کافی به دست آورید. باید این نکته را بدانید که کوهنوردی سخت‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد.

آموزش دیدن برای کوهنوردی

    کوهنوردی حرفه‌ای یک ورزش است که به هیچ عنوان نباید آن را بدون آموزش انجام داد. اگر درک درستی از جنبه‌های مختلف کوهنوردی نداشته باشید، مثلا از طیف خواندن نقشه، مهارت‌های پیمایش، اتراق و درک آب و هوای کوهستان عاجز باشید، یقینا انجام این ورزش برایتان خطرناک خواهد بود. بنابراین اگر تصمیم دارید کوهنوردی را به صورت حرفه‌ای دنبال کنید، حتما از سازمان‌های معتبر و یا دوستانی که تجربه کوهنوردی دارند راهنمایی بگیرید و تمرینات مناسب کوهنوردی را آغاز کنید.

برنامه ریزی برای کوهنوردی

    یک کوهنورد حرفه‌ای همیشه باید برای صعود خود برنامه‌ریزی درستی داشته باشد. باید قبل از صعود گزارش‌‌های مربوط به مسیر را مطالعه کند و تصاویر مسیر را بررسی نماید. همچنین بهتر است با افرادی که قبلا مسیر مورد نظرش را طی کرده‌اند، مشورت کند و در نهایت باید به فکر تهیه کامل تجهیزات مورد نیازش باشد. برنامه‌ریزی باید به گونه‌ای انجام شود که برای استراحت، حوادث پیش‌ بینی‌ نشده و بازگشت به پایین، وقت کافی وجود داشته باشد. شک نکنید که با یک برنامه‌ریزی مناسب حتما کوهنوردی خوبی را تجربه خواهید کرد.

آمادگی جسمانی و روانی

    یکی از مهمترین شرایط سنجیدن شرایط روحی و جسمی است که قبل از سفر باید مطمئن شوید؛ چون در غیر این صورت احتمال بروز حادثه و خراب شدن برنامه وجود دارد. کوهنوردی، ورزشی است که فقط به آموزش و تمرکز فکری خلاصه نمی‌شود و تجهیزات و اسباب خاص خود را می‌طلبد. در نتیجه فهرستی از ملزومات سفر با توجه به فصل، زمان، سطح برنامه و… تدارک ببینید.

کفش کوهنوردی مناسب

    یکی از مهم‌ترین چیزهایی که یک کوهنورد باید به آن دقت کند، انتخاب کفش مناسب است. شما باید کفش خود را متناسب با فصل انتخاب کنید؛ به‌ عنوان مثال کفش سبک کوهپیمایی برای صعود در فصل تابستان مناسب‌‌تر است و کفش زمستانی باید چکمه‌ای باشد که در برابر سرمای هوا مقاومت کافی داشته باشد و بتوانید یخ‌ شکن یا کرامپون به آن وصل کنید.

تغذیه و غذای مناسب

    برای تجربه یک کوهپیمایی خوب، مصرف غذاهایی با کالری بالا و حجم کم را در اولویت خود قرار دهید. میوه‌‌های خشک (کشمش خشک)، مواد انرژی‌ زا (شکلات و اوتمیل)، ژله‌‌های خوراکی، آب نبات‌، بیسکویت کرم‌دار و...  از گزینه‌های مناسب برای کوهنوردی به شمار می‌‌روند. از آنجا که در حین کوهنوردی به انرژی نیاز دارید، مواد غذایی با کالری پایین مناسب نیستند.

    بنابراین مطمئن شوید غذایی که حمل می‌کنید هم خوشمزه و لذت بخش باشد و هم کالری و انرژی لازم را به بدن شما برساند. در هر صعود، برای شرایط سخت و پیشبینی نشده خوراکی همراه داشته باشید و تلاش کنید مقداری خوراکی بیشتر برای اتفاقات غیرقابل پیش بینی که ممکن است کوهپیمایی شما را طولانی‌تر کند، در وسایل‌تان قرار دهید.

پیش بینی آب و هوا

    قبل از اینکه کوهپیمایی را آغاز کنید، در ابتدای برنامه‌ریزی تان باید وضعیت آب و هوا را چک نمایید. کوهنوردی در شرایط آب و هوایی نامطلوب خطرناک است و حتی می‌تواند موجب مرگ شما شود. بنابراین در روز انتخابیتان برای صعود، آب و هوا مناسب نبود، برنامه را بدون تردید به روز دیگری موکول کنید. در صورتی که وارد یک مسیر کوهنوردی شوید، معمولا گزینه‌های عقب نشینی بسیار کم است. بنابراین چک کردن آب و هوا را ضروری بدانید.

پناهگاه اضطراری

    حوادث و صدمات که ممکن است در طول کوهنوردی برای افراد پیش بیاید، اجتناب ناپذیر است. زیاد پیش می‌آید که کوهنوردان به خطر بیافتند و آسیب ببینند چرا که بسیاری از افراد خطرات کوهستان را دست کم می‌گیرند. بنابراین باید با در نظر گرفتن این مساله همیشه یک پناهگاه اضطراری برای خود را در نظر داشته باشید. پناهگاه‌های اضطراری، مکان‌های کوچک هستند که می‌توانند زندگی شما را نجات دهند. این پناهگاه‌ها در صورت تغییر ناگهانی آب و هوا از شما محافظت می‌کنند.

معمولا در کوهستان‌ها، پناهگاه‌های زیادی از دو نفره گرفته تا تعداد بالا در دسترس است. نکته دیگر اینکه باید همراه خود کیسه بیواک، چادر و پتوی نجات همراه داشته باشید. تا در صورت شب‌ مانی اضطراری بتوانید از آنها استفاده کنید.

اقداماتی برای شرایط اضطراری

    هیچ کس نمی‌خواهد تصور کند که برایش حادثه‌ای اتفاق خواهد افتاد اما فکر نکردن به این موضوع هم احمقانه است. برای آماده شدن و انجام اقدامات مربوط به انواع مختلف شرایط اضطراری، باید مطالعه کنید و آموزش ببنید. سطح بالای آموزش به این معنی است که شما بدون نیاز به فکر کردن واکنش مناسب را نشان خواهید داد. این آموزش‌ها بسیار سودمند است زیرا توانایی تصمیم‌گیری در شرایط استرس‌زا را به شما یاد خواهد داد.

 موارد اضطراری کوهنوردی

    در مواقع اضطراری عجله نکنید، آرام باشید. در غیر این صورت یک اتفاق ناگوار کوچک می‌تواند به یک حادثه بزرگ تبدیل شود. هنگام رخداد حادثه به سرعت وضعیت مصدوم را ارزیابی کنید. داشتن آمادگی برای شرایط غیرقابل پیش‌ بینی، یکی از اصول کوهنوردی است. با تمرین بالا می‌‌توانید به‌صورت خودکار وارد عمل شوید. همانطور که گفتیم در شرایط اضطراری، آرامشتان را حفظ کنید. شرایط را بررسی نموده و مشخص کنید که می‌‌توان آن را توسط گروه مدیریت کرد یا به کمک بیرونی نیاز است.

    اگر کاری از دست خودتان بر نیامد باید با منابع کمک‌رسان معتبر تماس برقرار کنید و از آنها کمک بخواهید. اگر کسی آسیب دید، ابتدا باید او را به یک سر پناه انتقال دهید؛ سپس باید گرم نگهش دارید و آب مورد نیاز بدنش را تامین نمایید. اگر حس کردید که آسیب به ستون فقرات فرد وارد شده نباید او را تکان ندهید. هرگز از مسیر اصلی صعود دور نشوید زیرا معمولا تیم‌های نجات کوهستان جستجوی خود را در این مسیر متمرکز می‌کنند. اما در صورتی که مجبور به این کار شدید، حتما نشانی از خود به جای بگذارید تا تیم نجات بتواند سرنخی برای پیدا کردن شما داشته باشد. همچنین اگر نیاز داشتید که سرپناه پیدا کنید باید تابلویی را نشان دهید که بتواند جهت شما را به تیم نجات نشان دهد.

قانون ساعت ۱۴

    براساس قانون ساعت 14، هر کجای کوهستان که باشید باید ساعت 14 بازگشت را آغاز کنید. این قانون برای همه فصل‌های سال صادق است. بنابراین برای اینکه کوهنوردیتان مطابق با برنامه‌ریزی پیش برود، سعی کنید سرعت‌های بهینه را رعایت کنید و بیش از زمان بهینه استراحت ننمایید تا بتوانید به موقع بازگردید. در نهایت برای اینکه بتوانید از آمادگی لازم برای کوهنوردی برخوردار باشید و انرژی کافی داشته باشید. باید شب قبل از صعود را خود استراحت کنید و خواب کافی داشته باشید.

کلام آخر

    در این مطلب سعی کردیم شما را با برخی از قوانین و اصول کوهنوردی آشنا کنیم. اما یقینا این اصول چیزی فراتر از یک نوشته است و به آموزش و تجربه نیاز دارد. بنابراین اگر قصد داریم کوهنوردی را آغاز کنید ابتدا به اندازه کافی آموزش ببینید و بعد وارد این مسیر شوید. اگر نکته دیگری درباره اصول کوهنوردی وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم بتوانند از آن استفاده کنند. امید است ای مطلب برایتان مفید بوده باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.