فیلتر

شهرستان کوهدشت

کوهدشت شهرستان کوهدشت از شمال با شهرستان دلفان از جنوب با رومشکان از شرق با شهرستان های پلدختر و خرم آباد و از غرب با استان کرمانشاه هم مرز می‌باشد. این شهرستان در بخش زاگرس مرکزی از زیر مجموعه‌های رشته کوه زاگرس واقع شده و یکی از دشت‌های میانکوهی استان لرستان است. شهر کوهدشت در مرکز این دشت قرار گرفته و اطراف آن نیز توسط کوه‌های نسبتاً بلندی احاطه شده است شهر از آب و هوای معتدل و نیمه خشک برخوردار است این شهر در ۱۴ فروردین ماه سال ۱۳۶۸ به شهرستان تبدیل شد. در این بخش از دکوول قصد داریم نگاهی جامع به شهرستان زیبای کوهدشت بیاندازیم پس با ما همراه باشید. جاذبه‌های گردشگری و شناخته شده شهرستان کوهدشت شهرستان کوهدشت را می‌توان شهری پر از جاذبه‌های گردشگری مهم دانست که در این بخش قصد داریم به چندین جاذبه مهم آن بپردازیم پس با ما همراه باشید. پل سی پله پل سی پله نام دیگر این پل کرودت می‌باشد تعداد پایه های موجود این پل دو پایه است جهت پل شرقی غربی است و بر روی رودخانه سیمره واقع شده است. حداکثر ارتفاع پل از زمین‌های اطراف ۱۳ متر بوده و قدمت این پل به دوران ساسانی باز می‌گردد. مواد و مصالح مورد استفاده در ساخت این بنای تاریخی و مهم در شهرستان کوهدشت گچ و سنگ است. این پل تاریخی در بخش طرهان روستای سیاه پله کیلومتر ۷۰ غرب کوهدشت قرار دارد. نقوش صخره‌ای میرملاس غار میرملاس نخستین غاری است که روی دیوارهای آن رنگین نگاره‌هایی را یافته‌اند. بر اساس نظر کارشناسان پیشینه این سنگ نگاره‌ها به بیش از ۱۲ هزار سال پیش می‌رسد. این غار در بخش مرکزی شهرستان کوهدشت در ۱۵ کیلومتری غرب اولادقباد قرار دارد. غار میرملاس در کوه سرخین در حدود ۳۰ کیلومتری کوهدشت قرار دارد نقاشی‌ها و نگاره‌هایی بر دیواره‌های جنوبی و شمالی این غار باقی مانده است که بیشتر تصویری از رزم شکار انسان و حیوان است. نقوش حیواناتی چون گوزن گاو سگ روباه و به خصوص اسب و سوار در حال تیراندازی و شکار و موضوعات رزمی با رنگ‌های قرمز و سیاه بر دیوار این غار نقش بسته است. اندازه نقاشی‌ها در نگاره‌های سنگی میرملاس بین ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر و اغلب با نقشه‌های حیوانات با صورت نیم رخ است. نقوش صخره‌ای هومیان قدمت این نقوش به دوران پیش از تاریخ باز می‌گردد. این نوع شامل دو بخش هومیان ۱ و ۲ می‌باشد. در بخش شمالی دره هومیان ۱ سه صحنه نقاشی صخره‌ای، فاقد پرسپکتیو به رنگ قرمز با نمادهای انسانی حیوانی و شکار دیده می‌شود. در بخش جنوبی دره هومیان ۲ ده صحنه نقاشی صخره‌ای یک نما، فاقد پریسپکتیو به رنگ قرمز با نمادهای انسانی حیوانی و گیاهی دیده می‌شود. این نقوش کهن‌ترین نقش نگاره‌های انسانی در ایران است. غار هومیان را با نقش نگاره‌های لاسکو فرانسه و آلتامیرا در اسپانیا همتراز می‌دانند. موقعیت مکانی نقوش مذکور در دیواره ضلع شمالی کوهمیان قرار گرفته است. این نقوش در بخش مرکزی کوهدشت روستای سراب هومیان کیلومتر ۶۰ غرب شهر کوهدشت واقع شده است. معبد سرخ دسم لکی سرخ دم لکی محوطه‌ای مربوط به عصر آهن در کوهدشت است محوطه سرخ دم لکی در فاصله ۱۷ کیلومتری شمال غربی محوطه معروف سرخ دم لری قرار دارد و از سوی برخی از پژوهشگران به عنوان بقایای یکی از مراکز حکومتی سرزمین الیپی که در مدارک آشوری به نام اکو دوو معرفی شده است. این محوطه در دوره سلوکی و اشکانی دوباره بنا شده است و بخشی از محوطه مرکزی به شکل یک تالار ستون دار چهار ستونی در آمده است. پایه ستون‌ها مکعب و به ابعاد ۹۰ در ۹۰ سانتی متر بوده و ۳۰ سانتی متر بلندا دارند و از جنس سنگ‌های آهکی محل می‌باشند. گذشته از آنها یک پایه ستون با جایگاه پیشکش و یا کرسی حکومتی در میان پایه ستون‌ها قرار دارند که در هر چهار وجه خود دارای حجاری است. محوطه باستانی گوری رماوند این محوطه با وسعت تقریبی ۵۷۵۰ مترمربع در حاشیه رودخانه خروشان سمیره در دره‌ای سرسبز با پوششی نیمه متراکم از درختان و درختچه ها قرار دارد. جهت این دره شرقی غربی است و قسمت شمال و آن را کوه دربند کبود با سازه‌های گچی عظیم در بر گرفته و حاشیه جنوبی دره را کوه سی پیر محصول نموده است. از نظر تقسیمات سیاسی این محوطه در محدوده روستای رماوند بساط بگی از توابع بخش کونایی شهرستان کوهدشت قرار دارد قدمت این بنا به دوران ساسانی بر می‌گردد این محوطه به شماره ۱۵۲۰۶ در سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. امامزاده محمد قدمت بنای این امامزاده به سال ۱۳۲۲ هجری قمری بر می‌گردد. امامزاده یکی از نوادگان امام موسی بن جعفر است و یکی از جاذبه‌های مذهبی گردشگری لرستان محسوب می‌شود. امامزاده محمد تقریبا برای مردم غرب کشور نام آشناست و سالانه خیل عظیمی از مردم لرستان به استان‌های همجوار به زیارت و سیاحت این مکان مقدس مشرف می‌شوند. این زیارتگاه در مرکز بخش درب گنبد شهرستان کوهدشت و در فاصله ۵۰ کیلومتری غرب شهر کوهدشت واقع شده است. دره شیرز این منطقه سرسبز در ۵۰ کیلومتری شهر کوهدشت و در کنار رود سمیره واقع شده است در دره شیرز در بخش زردلان منطقه‌ای به نام اولادقباد قرار دارد. این دره به طول ۵ کیلومتر از روستای گدارگه تا کناره رود سمیره کشیده شده است که در میان آن رودخانه‌ای در جریان است. این رودخانه در دهانه ورودی شیرز به رودخانه سمیره می‌پیوندد دره شیرز دارای طبیعتی زیبا و چشمه‌های جاری با آب فراوان صخره‌های تند و طیز درختان میوه وحشی فراوان است. فرسایش سنگ‌ها و کوه‌ها چهره خاصی به این دره داده که در مجموع آن را به محیطی شگفت انگیز و جذاب تبدیل کرده و توجه همه را به این منطقه معطوف کرده است این اثر با شماره ۲۱۵ در فهرست میراث طبیعی کشور به ثبت رسیده است. انارستان تنگ سیاب انار سی او به معنی اناری است که دانه‌های آن سیاه است این باور وجود دارد که دانه‌های انار این منطقه به سبب بهره‌مندی از سراب میان تنگ سیاه و خوش طعم می‌شوند. پیشینه تاریخی آن بیش از ۵۰۰ سال می‌باشد مساحت آن ۲۵۰۰ هکتار است و در آن گونه‌های متنوع انار کشت می‌شود. تنگ سیاه بزرگترین انارستان لرستان و متمرکزترین نهالستان کشور است به جرات می‌توان گفت مرغوبترین انار کشور را در دل خود جای داده است این انارستان در بخش کوهنانی در فاصله حدود ۶۵ کیلومتری مرکز شهر کوهدشت قرار دارد. غار بتخانه غار بتخانه در ۲۱ کیلومتری جنوب شرقی شهر کوهدشت و در گر دل کوه یا دم چهر واقع است نزدیک‌ترین روستا به این غار روستای دم چهر یا قرعلیوند است که در یک و نیم کیلومتری غار قرار گرفته است. غار بتخانه از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده که در قسمت شمالی آن وسیع‌تر است طول غار حدود ۲۰۰ متر و عرض آن به طور متوسط ۲۰ متر است. این غار دارای انواعی از استالاگمیت‌ها واستالاگتیت‌ها است که برخی از آن ها چند متر ارتفاع دارند از مشخصه‌های این غار وجود رسوبات فراوان درون غاری است که حجم بالای این رسوبات باعث نسبتاً محدود شدن دهانه غار شده ا ست. سد هاله سد هاله مخزنی و از نوع سدهای خاکی در جنوب غربی شهرستان کوهدشت واقع شده است. علت نامگذاری این ۱۰۰ وجود تنگی به همین نام هاله است دریاچه سد در آن به وجود آمده است این تنگه در منطقه عبدولی قرار دارد هدف از ایجاد این سد ذخیره‌سازی رواناب‌های تنگ حال و مدیریت صحیح آن برای زمینه‌ای واقع در منطقه عبدولی بوده که با احداث آن بخش زیادی از این زمین ها تبدیل به باغ شده است. گذری بر مردم شناسی کوهدشت مردم شهرستان کوهدشت به دو گویش لری و لکی تکلم می‌کنند. هرچند اکثریت آنها قادر به هر دو زبان صحبت می‌کنند طوایف سوری کوشکی امرایی ضرونی ریکا و گرم های گویش لکی تکلم می‌کنند. خوراک مردم شهرستان کوهدشت انواع غذاها شامل آشپزی گوشت چلو گوشت جگروز جگر کباب شده دنه کواو کباب دنده آش‌ها ترخینه، کشکینه، شله، انواع نان، نون ساجی یا توویی، نون گرده، کلره بخشی از فرهنگ غذایی مردم شهرستان کوهدشت است مهمترین مراسم در این منطقه که با آداب و رسوم و تشریفات خاص خود همراه است مراسم مربوط به عروسی داوات سویر، عزاداری چمر می‌باشد. صنایع دستی شهرستان کوهدشت در این شهرستان رشته‌های مختلفی از دست یافته ها و محصولات صنایع دستی و روستایی و عشایری رو‌از دارد که از آن‌ها می‌توان به گلیم و سیاه چادر چادر بافی تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی اشاره کرد. از رشته‌های شاخص و مهم این شهرستان می‌توان بسیار چادرباف اشاره نمود؛ سیاه چادرها همواره از موی بز بافته می‌شوند و این به چند دلیل مهم است: اول آنکه موی باز خاصیت بسیار مطلوبی برای حفظ آب در مواقع بارندگی دارد و معمولاً آب باران از جداره آن عبور نمی‌کند. دوم آنکه موی بز در دسترس و ارزان تهیه می‌شود. سومین خاصیت مویز سبک بودن آن است و نسبت به چادرهای جدید جمع آوری و حمل آن راحت‌تر است در تابستان در روزهای آفتابی استراحت کردن در زیر این سیاه چادرها لذت بخش است. کلام آخر شهرستان کوهدشت از شهرستان‌های استان لرستان به شمار می‌رود که دارای جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی بسیار بی نظیر و غنی می‌باشد. این مقاله را به بررسی شهرستان کوهدشت اختصاص دادیم و امیدوارم مورد پذیرش شما واقع شده باشد. لطفا اگر موضوعی باقیمانده است آن را با ما در میان بگذارید. دکوول رسانه ادونچر و کوهنوردی ایران.

شهرستان ازنا

ازنا ازنا یکی از شهرستان‌های ییلاقی استان لرستان است که در فاصله ۱۳۲ کیلومتری شرق مرکز استان شهر خرم آباد و در مناطق مرتفع زاگرس در ارتفاع ۱۸۷۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. حدود این شهرستان جذاب و زیبا از جنوب با رشته کوه اشترانکوه و قله سفید کوه و از غرب شهرستان دورود از شمال به شهرستان‌های شازند و خمین واقع در استان مرکزی و از شرق به شهرستان الیگودرز راه ارتباطی دارد. آب و هوای شهرستان ازنا معتدل و نیمه خشک به شمار می‌رود که زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل دارد و از مناطق ییلاقی عشایر بختیاری نیز به حساب می‌آید. رودهایی به نام روداب چالسپار گرجی سور چغازال و کمندان از اشترانکوه سرچشمه می‌گیرند و در ادامه به رودخانه ماربره و سپس رود تیره و سزار درد رود سرازیر شده و در نهایت به رودخانه دز در خوزستان می‌ریزد که از توابع این شهرستان هستند. پیشینه تاریخی شهرستان ازنا دشت ازنا به دلیل شرایط مساعد زیست محیطی یکی از مناطق مهم فرهنگی در باستان شناسی شرق زاگرس است این دشت از یک سو با فلات مرکزی و سوی دیگر با غرب زاگرس مرکزی همسایه است در نتیجه بررسی‌های انجام شده باستان شناسی در محدوده جغرافیایی دشت ازنا تاکنون بیش از ۲۵۰ اثر فرهنگی تاریخی شناسایی شده است که تعداد ۱۷۶ اثر آن در فهرست آثار ملی ثبت شده‌اند. دوران فرهنگی تاریخی این سرزمین را می‌توان در آثار به یادگار مانده پیشینیان آن نظیر آثار تپه قلاع گپ، تپه رودخانه شرقی، محوطه‌های باستانی کمندان، امامزاده زید و قاسم، امامزاده دوخواهران و ... آثار دیگر مشاهده نمود. جاذبه‌های گردشگری شهرستان ازنا چشمه تیان تیان یا به نگارشی دیگر طیان نام چشمه‌ای است که در میان روستاهای بیدستانه و تیان شهرستان ازنا قرار گرفته است این چشمه که گودالی سنگی به قطر ۳ الی ۴ متر و عمق ۵ متر دارد یکی از پدیده‌های جالب زمین شناسی و در اوایل بهار به طور ناگهانی و به یکباره فوران کرده و پر آب می‌گردد. آبدهی آن زیاد بوده و تا ماه‌ها ادامه می‌یابد پس از مدتی در اواخر تابستان و اوایل پاییز به همان نحو به یکباره خشک شده و تا سال آینده و دوره جدید بی‌آب می‌گردد. کارشناسان احتمال داده‌اند این امر ناشی از ذوب شدن برف‌های اشترانکوه و تونل‌های زیر زمینی بوده و آب برف‌ها در این محل از زمین فوردان کرده و تشکیل چشمه می‌دهند با سرد شدن هوا و بارش برف در اواخر تابستان و اوایل پاییز در اشترانکوه این چشمه نیز تا دوره یا سال آینده خشک می‌گردد چشمه تیان و روستاهای اطراف آن از جاذبه‌های مهم گردشگری در شهرستان ازنا به شمار می‌آید. حال که از روستای تیان حرف به میان آمده است باید اضافه کرد این روستا در بین کوهنوردان نیز بسیار شناخته شده است و بسیاری این روستا را به عنوان پای صعود و مسیر معمول صعود به قله سنبران می‌شناسند. از این رو هر ساله کوهنوردان زیادی به منظور صعود به قله سنبران راهی شهرستان ازنا و روستای تیان می‌شوند. امامزادگان زید و قاسم در فاصله ۲۵ کیلومتری شمال شهر ازنا و در روستایی به نام امامزاده قاسم مقبره امامزادگان زید و قاسم قرار گرفته است بر اساس متن وقف نامه‌ای که در سال ۵۹۸ ه.ق تنظیم شده شش دانگ روستای امامزاده که قبلاً کنده سفید نام داشته توسط سید احمد المدنی ملقب به امیر نظام الدین خریداری و پس از احداث بنای مقبره امام زادگان تمامی درآمد آن را وقت امامزاده گردیده است. بنای مقبره با پلان مربع است و از نوع چهار ایوانی بوده و شامل ورودی هشتی صحن و فضای گنبدخانه است گنبد مقبره از نوع رک ۱۶ ترکی و دو پوسته است. تونل برفی شهرستان ازنا مهمترین اثر طبیعی این شهرستان تونل برفی است که در دامنه شمالی قله ۴۸۵۰ متری کول ازنا در ۳ کیلومتری روستای تاریخی کمندان واقع شده است. این تونل شگفت انگیز برفی یکی از زیبایی‌های کم نظیر طبیعت ایران است که در ۱۸ کیلومتری جنوب شهر ازنا قرار گرفته است این تونل در سال ۱۳۴۰ توسط کارشناسان وقت شکاربانی و نظارت بر صید لرستان شناسایی شده است. طول و ضخامت آن بستگی به بارش برف سالیانه دارد که معمولاً بین ۱۰۰ تا ۸۰۰ متر و ارتفاع آن ۴ تا ۵ متر از این اثر طبیعی منحصر به فرد از کف رودخانه متغیر است. بهترین زمان برای بازدید از این اثر طبیعی ماه‌های اردیبهشت خرداد و تیر است این اثر با شماره ۵۷۳ در فهرست آثار طبیعی استان به ثبت ملی رسیده است. روستای دره تخت دره تخت یکی از روستاهای زیبا و دیدنی جنوب شهرستان ازنا می‌باشد که در کوهپایه‌های قلل سر به فلک کشیده اشترانکوه در ازنا قرار گرفته است. در منطقه استخرهای متعدد پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان با ظرفیت‌های گوناگون وجود دارد از جمله دیدنی‌های این روستا می‌توان به سر آب‌های گوناگون که به رودخانه ماربره ختم می‌شوند و همچنین طبیعت زیبای آن اشاره کرد در فصل بهار لاله‌های واژگون از زمین می‌رویند و دشت‌های اطراف روستای دره تخت ازنا یکپارچه سرخپوش می‌شوند. قلعه مرزیان این قلعه در روستایی به همین نام از توابع بخش جاپلق شهرستان ازنا واقع شده است مرزی آن از بزرگترین روستاهای ازنا می‌باشد که در ۱۰ کیلومتری این شهرستان قرار گرفته است. قلعه اربابی سید آباد قلعه اربابی روستای سیدآباد مربوط به اواخر دوره قاجار است و در شهرستان ازنا روستای سید آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۸۷۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. گذری بر مردم شناسی ازنا برخورداری از مرزها و مشترکات فرهنگی حوزه‌های الیگودرز درود و حتی مناطقی از استان مرکزی حضور اقوام مختلف از جمله لرهای بختیاری چهارلنگ ترک‌ها و فارسی زبان‌ها و تاثیر و تاثر فرهنگی آثار بر یکدیگر موجب تنوع در گویش، خوراک و پوشش، آیین‌ها و آداب و سنن و مراسم و ... در این منطقه گردیده است. در گذشته‌ای نه چندان دور در بسیاری از روستاهای بروجرد در چاپلق رعایای ارمنی و و مسلمان در کنار هم زندگی مسالمت آمیز داشتند و سنگ قبرها و گورستان‌های ارمنی تا چند دهه پیش در برخی از روستاهای ازنا از جمله روستای زرنان قابل رویت بود. ازنا دارای مردمانی خونگرم و مهمان نواز است که از سطح بالایی از فرهنگ برخوردار می‌باشند بسیاری از نمودهای فرهنگی قوم بختیاری از جمله پوشاک و مراسم سوگواری تاز در این منطقه قابل مشاهده است. صنایع دستی شهرستان ازنا در شهرستان‌های ازنا از دیرباز رشته‌های مختلف صنایع دستی همچون گلیم بافی ساخت آلات موسیقی کمانچه و انواع مختلف صنایع دستی رواج داشته است در این شهر می‌توان به ساخت آلات موسیقی سنتی اشاره کرد. کمانچه یکی از سازهای اصلی موسیقی ایرانی است و احتمالاً بتوان گفت بعد از تار مهمترین ساز موسیقی ایرانی است. کاسه کمانچه از جنس چوب است اما اندازه‌ها و شکل یکسان و تثبیت شده‌ای ندارد. از نظر شکل کاسه‌ها را به صورت کروی یا مخروطی ناقص درست می‌کنند. استفاده از این کمانچه‌ها در قسمت مرکزی ایران به خصوص در لرستان متداول است در گذشته کمانچه دارای سه سیم بوده است گاهی دو سیم اول و دوم مضاعف انداخته می‌شد اما امروزه با چهار سیم ساخته می‌شود. روی دهانه کمانچه پوست کشیده می‌شود و جنس آن معمولاً پوست شکم گاو پوست ماهی پوست آهو و ... است. کلام آخر در این مقاله نگاهی انداختیم به شهرستان ازنا از توابع استان لرستان. شهرستانی که در حوزه کوهنوردی و طبیعت گردی و صنایع دستی و گردشگری و هر چه بگوییم حرفی برای گفتن دارد. اینجا دکوول است و در مقاله‌ای دیگر در کنار شما بودیم. خوشحالمان خواهید کرد که اگر نظری پیرامون این شهرستان داشتید یا موضوعی بود که به آن اشاره نکرده بودیم لطفا در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید.

تمـــاس با مـــا

عضویـــت در خبـــرنامه

به دکــــوول بپیوندیـــد