تهران یکی از استانهای کشور پهناور ایران است که مرکزش را به عنوان پایتخت ایران میشناسند. استان تهران که در قسمت شمالی ایران قرار دارد ارتفاعات بسیار مهمی را در شمال خود جای داده است. در مطلب استان تهران مفصل درباره این استان صحبت کردیم اما در این مطلب قصد داریم به صورت اختصاصی به موضوع ارتفاعات شمال تهران بپردازیم. اگر به نقشه استان تهران مراجعه کنید، خواهید دید که شمار ارتفاعات مهمی که در شمال این استان و در واقع بخش جنوب رشته کوه البرز وجود دارد بسیار زیاد است و هر کدام از آنها ارزشهای زیادی به طبیعت ایران و تهران اضافه میکنند. در مطلب آشنایی با ارتفاعات تهران قصد داریم 9 مورد از مهمترین ارتفاعات تهران را به شما معرفی کنیم.
تهران را میتوان از معدود پایتختهایی دانست که در شمال خود پذیرای یک قله 4000 متری است. مجموع کوههایی که علاوه بر انواع تفریحات طبیعتگردی مانند کوهپیمایی، کوهنوردی، سنگنوردی، دیواره نوردی، آبشارهای مختلف، پیست اسکی و ورزشهای هیجانی دیگری را نیز برای پایتخت نشینان ممکن ساخته است. اگر به کوهنوردی علاقمندید و یا قصد دارید بیشتر درباره ارتفاعات شمال تهران بدید و یا حتی میخواهید کوهنوردی را شروع کنید و به دنبال لیستی از ارتفاعات تهران هستید تا برای فتح آنها برنامهریزی کنید، این مطلب مخصوص شما نوشته شده است. بنابراین تا انتهای آن با وب سایت دکوول همراه باشید.
قله توچال
توچال یکی از قلههای شمال تهران است که 3964 متر ارتفاع دارد. این قله را باید بخشی از دامنههای جنوبی رشته کوه البرز دانست. ارتفاعات توچال مشرف به شهر تهران است و در جنوب منطقه کوهستانی البرز مرکزی قرار دارد. ارتفاعات توچال از شرق به قلههای لزون غربی، لزون شرقی (پیازچال)، بند لارکرور، سیاهبند، شهربانو کُشَک، چنبرهبند و از غرب به قلههای هومند توچال، هومند شاهنشین، شاهنشین، سی و سه چم، بازارک، نودشتک، لوارک، سهسنگ، منار خواهد رسید.
در پاسخ به این سوال که رشته کوه توچال کجاست باید گفت، این رشته کوه در شهرستان شمیرانات کلانشهر تهران قرار دارد. این قله از جنوب به شهر تهران و از شمال هم به روستاهای شهرستانک، آهار و شکراب خواهد رسید. توچال دارای پیست اسکی و تله کابین است و به همین دلیل هم باید آن را یکی از محبوبترین و شناخته شدهترین قلههای استان تهران و حتی کل ایران دانست.
مسیرهای صعود به قله توچال
مهمترین مسیرها و بررسی درجه سختی آنها در صعود به قله توچال پیش روی شماست و از میان آنها میتوانید انتخاب کنید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ولنجک: توقفگاه چشمه، ایستگاه دوم تلهکابین، ایستگاه پنجم تلهکابین، ایستگاه هفتم تلهکابین، قله توچال. این مسیر 17 کیلومتری دارای جادهای خاکی و پر فراز و نشیب است.
دربند، شیر پلا، سیاه سنگ: این مسیر را رایجترین مسیر صعود به قله توچال میدانند که در بخشهای قبل از پناهگاه شیرپلا حالت صخرهای دارد
دارآباد: از طریق قله دارآباد، تیغه دارآباد و نهایتا لزونها میتوانید به این قله دست یابید
دربند، دوراهی اوسون
بوستان جمشیدیه: پناهگاه و صعود به قله کلکچالیا حتی از دره پیازچال برای رسیدن به توچال اقدام کنید.
درکه، پناهگاه پلنگچال
دامنه شمالی، شکراب و شهرستانک: از این مسیر کمتر استفاده میشود زیرا صعود طولانیتر و دشوارتری را باید طی کنید.
قله کلکچال
کلکچال یکی دیگر از ارتفاعات شمال تهران است که قسمتی از رشته کوه البرز به حساب میآید. این قله در قدیم زیر نظر استان مازندران بود و به همین دلیل هم نام کلک یک نام مازنی به معنای مرز مشخص شده و چال به معنای چاله است که به طور کلی میتوان آن را چاله مرزی معنا کرد. کلکچال حدود 3350 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
مهمترین مسیر صعود به قله کلکچال از طریق پارک جمشیدیه امکانپذیر است. در واقع خیابان فیضیه که از اواسط خیابان نیاوران شروع میشود، حدود دو کیلومتر طول دارد و در انتها به پارک جمشیدیه میرسد. بسیاری از کوهنوردان این قله را یکی از مسیرهای کوهنوردی ساده میدانند و به بسیاری از افراد که قصد دارند تازه کوهنوردی را آغاز نمایند؛ توصیه میکنند به کلکچال بروند.
قله کلکچال مانند بسیاری دیگر از نقاط رشته کوه البرز در ادبیات فارسی و اسطورهها و افسانههای ما حضور ویژهای داشته است. برای مثال برخی این قله را خانه دیو سپید میدانند. حتی شعری در مجموعه حماسی شبرنگ نامه وجود دارد که میگوید:
چو پا بر فراز کلک چال کرد ز چنگ تهمتن رها یال کرد
گریزان شده پور دیو سپید تهمتن به رخش ان در آمد چو شید
قله پرسون
قله پرسون یکی دیگر از ارتفاعات تهران است که در شهر لواسانات قرار دارد. شاید جالب باشد که بدانید این قله در شمال شرق دشت هویج قرار گرفته است. قله پرسون 3160 متر ارتفاع دارد و از طریق مسیرهای زیادی میتوان برای صعود به آن اقدام کرد. مهمترین مسیرهای دسترسی به قله پرسون به شرح زیر است:
از طریق روستای افجه که در شرق شهر لواسان قرار دارد.
از طریق دشت هویج یا گرچال
از طریق ضلع شمال غرب دشت هویج، یعنی مسیر صعود به قله آتشکوه
از طریق ضلع شمالی دشت هویج همراه با بازدید از چشمههای طبیعی این منطقه
دشت هویج و قله پرسون را باید یکی از محبوبترین ارتفاعات شمال تهران دانست که جدا از کوهنوردان عده زیادی از علاقمندان به طبیعت در طول سال برای بازدید، لذت بردن از طبیعت آن و عکاسی در این منطقه راهی این دست میشوند.
کوه دارآباد
یکی دیگر از ارتفاعات معروف شمال تهران کوه دارآباد است. در واقع دارآباد در شمال شرق تهران قرار دارد و آن را با ارتفاع 3167 متر باید چهارمین کوه بلند تهران دانست. مردم تهران از قدیم کوه دارآباد را به عنوان یکی از مقاصد اصلی کوهنوردیشان انتخاب میکردهاند.
مسیر صعود به این کوه از محله دارآباد در شمال شرقی شمیران آغاز میشود. مسیر این کوهنوردی بسیار جذاب است در ابتدای مسیر به یک کافه کوهستانی خواهید رسید. پس از آن یک رودخانه را خواهید دید و سپس به یک دره کوچک خواهید رسید و در ادامه شیب تندی به سوی شمال در مسیرتان قرار خواهد گرفت که به شن سیاه معروف است. این مسیر پر شیب را باید دو ساعت طی نمایید تا به قله زیبای دارآباد برسید.
قله کلون بستک
یکی دیگر از قلههای استان تهران که در البرز مرکزی قرار دارد، قله کلون بستک است. این قله 4156 متر ارتفاع دارد و در شمال دربندسر قرار گرفته است. دامنههای جنوب و جنوب شرقی به لواسانات و رودبار قصران میرسد و مانند هر قله دیگری چند مسیر صعود نیز دارد که در ادامه به این مسیرها اشاره خواهیم کرد.
مسیر اصلی از طریق بال جنوبی امکانپذیر میشود. اگر این مسیر را انتخاب کنید، در تمام فصلهای سال میتوانید پس از طی کردن یک مسیر نه چندان سخت خود را به قله برسانید. مسیر بعدی قسمت غربی این کوه است که از روستای دیزین آغاز میشود. کوهنوردان حرفهایتر این مسیر را انتخاب میکنند زیرا صخرهای بودن بخشهایی از این مسیر آن را از مسیر اول سختتر کرده است.
یک مسیر دیگر نیز وجود دارد که دسترسی به ان از شمال و شمال غربی کوه امکانپذیر است. این مسیر به دلیل دور بودن از مسیرهای دیگری و دسترسی سختتر ناشناخته باقی مانده و کمتر کسی از آن استفاده میکند.
قله بند عیش
یکی دیگر از قلههای بسیار زیبا از مجموع ارتفاعات تهران، قله بندعیش با 2770 متر ارتفاع است. این ارتفاعات در شمال غرب تهران، شمال مناطق کن (پارک کوهسار)، شهران و حصارک واقع شده است. به عبارت دیگر قله بند عیش از شمال و شمال غرب به جاده ی سولقان و به امام زاده داود، از شرق به جاده فرحزاد و به امامزاده داود و از جنوب به حصارک میرسد. شاید جالب باشد که بدانید هیچ قله دیگری که ارتفاعش با بند عیش همسان باشد، در اطراف آن وجود ندارد. به همین دلیل هم زیبایی این ارتفاع دو چندان به نظر میرسد.
در مسیر رسیدن به قله، چند چشمه طبیعی و همچنین درختان و باغات میوه وجود دارد که این مسیر را زیباتر کرده است. همچنین یک استخر آب را در میانه راه رسیدن به قله خواهید دید که جای مناسبی برای خستگی در کردن محسوب میشود. مسیرهایی که شما را به قله بند عیش میرساند به قرار زیر است:
مسیر جنوبی که از حصارک و دره دوچناران میگذرد.
مسیر غربی که از سولقان میگذرد.
مسیر شمالی که از جاده امامزاده داود میگذرد.
مسیر شرقی و شمال شرقی که شامل یک راه پایکوب است.
**مسیر اصلی دسترسی به قله بند عیش همان جبهه جنوبی یا حصارک است که پس از یک ساعت کوهپیمایی شما را به قله میرساند.
قله خلنو
قله خلنو را باید بلندترین قله در استان تهران دانست که با ارتفاع 4375 متری در منطقه البرز مرکزی قرار دارد. در واقع این قله را باید پس از قله دماوندو علم کوهسومین قله بند البرز مرکزی دانست. خلنو از جنوب به شمشک و رودبار قصران و از شمال هم به رودخانه وارنگهرود میرسد. چند مسیر دسترسی برای صعود این قله وجود دارد که در ادامه به انها اشاره خواهیم کرد.
رایجترین مسیر دسترسی به قله خلنو از تنگهای در شمال روستای لالان آغاز میشود. در ادامه مسیر به خط الراسی خواهید رسید که به آن برج خلنو میگویند. عبور از این قسمت کمی خطرناک و چالش برانگیز است. مسیر دوم عبور از گردنه وزرا است که از شمشک آغاز میشود. یک مسیر سوم نیز ار روستای وارنگه رود وجود دارد که برخی از کوهنوردان آن را پیشنهاد میدهند.
یکی دیگر از ارتفاعات شمال تهران قله چین کلاغ است که در بخش البرز جنوبی قرار دارد. این قله دارای 2820 متر ارتفاع است و از شمال به یونجهزار و از کوههای امامزاده داود میرسد. شرق این قله به کوههای درکه و غرب آن نیز به سعادت آباد منتهی میشود. از نظر گردشگری یکی از زیباترین مسیرها به همین قله تعلق میگیرد. جاذبههای طبیعی زیادی مانند آبشار دره دیوانه و غار دو سر در این مسیر قرار دارد. مسیرهای دسترسی به قله کلاغ چین به شرح زیر است:
اولین و معروفترین گزینه از سمت سعادت آباد و فرحزاد شروع میشود.
مسیر دوم از سمت معدن سنگ سبز درکه میگذرد. این مسیر را باید یکی از زیباترین مسیرهای صعود به چین کلاغ دانست که بخش زیادی از آن از دره میگذرد.
مسیر سوم که بخشی از کوهپیمایی آن با کوهپیمایی پلنگ چال یکی است؛ از دره و جنگل کارا میگذرد. این مسیر هم بسیار زیباست.
** این سه مسیر را باید پر ترددترین مسیرها برای رسیدن به قله چین کلاغ دانست اما جدا از آن مسیرهای دیگری نیز وجود دارند که کمتر شناخته شده هستند.
قله سرکچال
قله سرکچال یکی دیگر از ارتفاعات شمال تهران است که در البرز مرکزی قرار دارد. ارتفاع این قله به 4210 متر میرسد. از نظر موقعیت جغرافیایی سرکچال در شمال شمشک، روستای روته قرار گرفته است. این قله از شمال به دره دریوک و از سمت غرب نیز به قله کلون بستک میرسد. مسیرهای دسترسی به این قله متعدد است اما مسیر اصلی از طریق یال جنوبی و از کنار ایستگاه تله سبز شمشک و همچنین روستای سپیددستان آغاز میشود. در این مسیر یک جانپناه به نام جانپناه لجنی وجود دارد که در سال 1364 ساخته شده است.
کلام آخر
در مطلب آشنایی با ارتفاعات شمال تهران با 9 ارتفاع مهم که در شمال استان تهران قرار دارند آشنا شدیم. این 9 نام برای کسانی که اهل کوهنوردی هستند بسیار نام آشناست. در این نوشته سعی کردیم شما را هم به صورت مفید و مختصر با ارتفاعات شمال تهران آشنا کنیم. به یاد داشته باشید قبل از بازدید و صعود از این قلل مطمئن شوید که با اصول کوهنوردی و همچنین از فواید کوهنوردی آگاه هستید و آنها را مطالعه کردهاید. کوهنوردی ورزشی است که نیاز به آموزش میتواند متضمن سلامت شما باشد. این موارد معمولا به عنوان یک جاذبه گردشگری و یک مسیر برای کوهنوردی میان مردم تهران و ایران شناخته میشود که سالانه عده زیادی کوهنورد، طبیعتگرد و گردشگر را به سوی خود جذب میکند. اگر نکته دیگری درباره ارتفاعات شمال تهران وجود دارد که در این مطلب بدان اشاره نشد، حتما آن را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز از تجربیات شما استفاده نمایند. امید است این مطلب برایتان مفید باشد و بتوانید از آن استفاده کنید.
قله خلنو را میتوان بلندترین قله استان تهران دانست که در پروژه سیمرغ هم زیاد مورد توجه قرار میگیرد. در مقاله قله خلنو میتوانید در مورد این قله و مسیرهای صعود به آن مطالعه کنید.
البته که به طور کلی نمیتوان راجع به درجه سختی قلههای استان تهران و البرز مرکزی صحبت کرد. اما به طور خلاصه میتوان قللی با انواع درجه صعودها از کوهپیمایی ساده در قللی ماننده بند عیش و پهنه حصار و کلکچال گرفته تا قلههایی که فنی به شمار میروند مانند قله اسپیلت و آبک تا قلل بلندی مانند خلنو و توچال را میتوان برای صعود انتخاب کرد. قللی با درجه سختی مختلتف و همچنین با ارتفاعات مختلف.