چادر زدن در زمستان و برپایی کمپ زمستانی از جمله مهارت‌هایی است که اگر قصد ورود به دنیای حرفه‌ای کوهنوردی را دارید باید کسب کنید. توجه کنید که مهارت‌های مربوط به کمپینگ همانند بسیاری دیگر از مهارت‌های کوهنوردی و دیگر شاخه‌های ادونچر مانند اسکی نیاز به تمرین دارند و ابتدا از سطح مبتدی شروع شده و تا سطح حرفه‌ای ادامه می‌یابد. کمپ کردن در زمستان در ارتفاعات و محیط‌های کوهستانی شامل چندین مرحله است که استقرار اولیه و برقراری کمپ در مرحله اول و در مرحله دوم هم اقامت در آن محیط است که هر کدام به شکل جداگانه نکات مهمی را دارند که باید رعایت شوند. همچنین توجه کنید که برنامه‌های زمستانی به دلیل حساسیت بالایی که دارند نیاز به تمرین بیشتری دارند و نباید خود را با انجام کارهای اشتباه در معرض خطراتی قرار دهید که شاید به هر نوعی سلامت شما را تهدید کنند. اینجا دکوول است و در مجموعه مقالات آموزش کوهنوردی همراه شما هستیم تا مهمترین نکات برای چادر زدن در زمستان را با شما به اشتراک بگذاریم.
فهرست:
نکات مهم برپایی کمپ در زمستان
اگر قصد دارید به شکل حرفه‌ای کوهنوردی را تجربه کنید حتما به فعالیت در فصل زمستان خواهید پرداخت. خواه یا ناخواه برنامه‌های زمستانی چندین روزه بالاترین سطح کوهنوردی به شمار می‌روند و هم از نظر توان جسمانی و آمادگی جسمانی و هم از نظر همراه داشتن لوازم کوهنوردی سطح بالاتری را نسبت به برنامه‌های معمول طبیعت گردی می‌طلبد. پس برای فعالیت در این سطح همانطور که گفته شد آموختن مهارت چادر زدن و برپایی کمپ در محیط‌های طبیعی و کوهستانی یک الزام است. در این بخش ابتدا به ارائه نکات مهم پیرامون موضوع استقرار در محل کمپ خواهیم پرداخت.
تشخیص محل کمپ
یکی از نکاتی که بسیار اهمیت دارد این است که ابتدا جای مناسب برای کمپ خود را پیدا کنید. از اصطلاح پیدا کردن استفاده کردیم چون ممکن است با تجربه بتوانید در بدترین شرایط هم بهترین محل کمپ را برای خودتان دست و پا کنید. پس باید تجربه خود در زمینه پیدا کردن محل کمپ را ارتقاء دهید که فرآیندی کاملا تجربی است. سعی کنید اگر با گروه‌ها و افراد با تجربه به کوهنوردی می‌پردازید این موارد را از افراد با تجربه بیاموزید و در برنامه‌های خود آن را به کار ببندید.
محلی که دور از گزند خطراتی چون بهمن یا سیل و همچنین شرایط جوی ناپایدار مانند رعد و برق باشد و تا جایی که ممکن است نیز در معرض باد نباشد. همچنین در کنار توانایی تشخیص محل مناسب باید تمرکز خودتان را به جهت مناسب چادر هم از لحاظ آیرودینامیکی و هم از لحاظ سهولت تردد در نظر بگیرید. پس آن سمتی از چادر که قصد ورود و خروج از آن را دارید نباید به شکل مستقیم به سمت باد باشد.
توانایی برپایی چادر
پس از پیدا کردن محل مناسب می‌بایست اقدام به برپایی چادر کنید. اگر شرایط هوایی ناپایدار باشد می‌توان گفت برپایی چادر مخصوصا در باد شدید و کولاک نیازمند تمرین و توان بسیار زیادی است. در صورت اشتباه بخشی از چادر را از دست خواهید داد یا اگر باد خیلی شدید باشد ممکن است چادر شما را در حین برپایی با خود ببرد و یا در بهترین حالت آن را پاره کند و یا تیرک‌های چادر را بشکند یا بندهای آن را پاره کند. البته پس از برپایی چادر نیز امکان این رخداد وجود دارد.
برای کاهش خطراتی از این دست باید با چادری که قصد دارید آن را برپا کنید و شب را در داخل آن بگذرانید آشنایی کامل داشته باشید. پس توصیه می‌کنیم که در منزل و در محیطی ایمن نحوه باز و بسته کردن چادر را امتحان کنید. همچنین در این فرآیند چادر را از نظر سلامت کامل مورد بررسی قرار دهید تا هیچ گونه پارگی و خراب شدگی در چادر که سبب زیر سوال بردن برنامه شما باشد را نداشته باشد. توجه کنید تیرک‌ها سالم باشند، تعداد تیرک‌ها درست باشند، بندهای چادر همگی مرتب باشند و گره کور نداشته باشند. زیپ‌ها به درستی کار کنند و هر نوع پاره شدگی یا کثیفی و یا پوسیدگی در چادر وجود نداشته باشد.
تجربه و نکات قبل و حین برپایی چادر
- مواردی داشتیم که چادری که شخص همراه آورده است دارای تیرک‌های مناسب خود چادر نبود. یعنی چادر و تیرک‌ها از نظر مدل با هم تفاوت داشتند و این مساله به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست.
- طنابچه اضافی همراه داشته باشید تا در صورت نیاز به تثبیت بیشتر چادر با سنگ یا هر وسیله دیگری که در اختیار دارید از آن بهره بگیرید تا استحکام آن را بالاتر ببرید.
- قبل از وارد شدن به منطقه به سیستم تثبیت چادر فکر کنید. مطالعه کنید که آیا امکان استفاده از میخ یا سنگ وجود دارد یا باید از نبشی برای تثبیت چادر بهره گرفت. پیرامون منطقه‌ای که قصد دارید کوهنوردی کنید مطالعه کنید.
- استفاده از زیرانداز چادر هم در کاهش استهلاک چادر کمک شایانی خواهد کرد و هم میتواند به عنوان یک لایه عایق اضافی تا حدودی راحتی بیشتری برای شما به ارمغان بیاورد. نکته مهم اینجاست که زیرانداز چادر باید بزرگتر از کف چادر باشد. غالبا چادرها به شکل پیش فرض زیرانداز همراه ندارند پس اگر قصد دارید زیرانداز تهیه کنید به این نکته توجه کنید.
- در صورتی که با برف مواجه هستید استفاده از بیل برف برای آماده کردن مکان استقرار چادر آن هم در ابعاد مناسب با چادر شما الزامی است. اگر در جایی چادر خود را برپا می‌کنید که یخ وجود دارد باید از کلنگ استفاده کنید و سپس از بیل استفاده کنید. به راحتی این قضیه را در کمپ دوم قله لنین به بالاتر و یا بسیاری از قلل مرتفع دیگر تجربه خواهید کرد.
- یکی از تکنیک‌هایی که در برپایی چادر مفید است و حتی شاید بگوییم الزامی است این است که بلافاصله پس از پهن کردن چادر از یک یا دو کوله پشتی استفاده کنید و آنها را در داخل چادر قرار دهید تا جلوی بلند شدن و جابجایی چادر توسط باد را بگیرد. این تکنیک تنها راهکار مقابله با باد زیاد در حین برپا کردن چادر به شمار می‌رود. بعضا حتی یک نفر باید در داخل چادر قرار گیرد.
- در زمستان هیچ چیزی نباید بدون حمایت و رها باشد. در یک لحظه امکان اینکه باد آن را جابجا کند و یا روی برف سر بخورد و آسیب ببیند وجود دارد. به تجربه، سر خوردن تیرک چادر، خود چادر، دستکش، هلمت، کرامپون و بسیاری از تجهیزات را دیده‌ام که در شرایط بحرانی می‌توانستند به فاجعه بدل شوند.
- بعد از برپایی چادر اگر قصد دارید پوش رویی یا لایه دوم چادر را نیز استفاده کنید؛ توصیه می‌شود پوش را به شکل ضربدری در روی چادر مهار کنید و سپس به تثبیت گوشه‌های دیگر نیز بپردازید. این کار تضمین می‌کند که دیگر پوش و چادر بهم متصل هستند و از گزند باد در امان خواهند بود.
- با توجه به اینکه چادر را در شرایط زمستانی و برودت زیاد نصب می‌کنید؛ با افزایش سرعت عمل در حین نصب چادر، از اذیت شدن دست و پا و قرار دادن خودتان در معرض خطر سرمازدگی اجتناب کنید. این مهم فقط با تمرین و البته داشتن شناخت کافی از تجهیزاتی که همراه دارید عملی است.
- توجه داشته باشید که چادر به خوبی نصب شده و مهار شده باشد در غیر اینصورت در طی شب ضربات شلاق گونه پوش چادر بر روی چادر هم امکان پاره شدن چادر را افزایش می‌دهد و هم اینکه امکان خواب راحت را از شما خواهد ربود. البته خیلی هم نباید بندها در کشش بسیار زیاد قرار گیرند که این مساله نیز امکان پاره شدن چادر به خاطر باد زیاد را مقدور می‌سازد.
بعد از برپایی چادر
بعد از برپایی چادر حال نوبت به وارد شدن به چادر و استقرار در داخل چادر است. بعد از یک روز طولانی پیمایش که ممکن است به شکل هم طنابی انجام شده باشد یا به شکل آزاد صرفا پیمایش انجام داده باشید خستگی ممکن است بر شما تاثیر گذاشته باشد. بنابراین فراهم آوردن محیطی که هم بتوانید ریکاوری کافی را برای ادامه برنامه در روز بعد داشته باشید و هم بتوانید غذای کافی میل کنید و همچنین به خوبی استراحت کنید و درگیر سرما نشوید نکات فراوان و بسیار ریزی وجود دارند که باید رعایت شوند. به جرات می‌توانم بگویم این بخش نیازمند تجربه است و ممکن است در مسیر تجربه اندوزی به شخصی سازی تجارب و نکاتی که در این بخش مطرح می‌کنیم بپردازیم. البته این مورد به شدت توصیه هم می‌شود.
نکات و تجربیات استقرار در داخل چادر
- برس (فرچه) کفش همراه داشته باشید و بلافاصله پس از رسیدن به چادر سعی کنید برف و یخ‌های موجود در روی کفش خود و کف کفش خود را به شکل تمیز کنید. این مساله کمک می‌کند در صورتی که کفش را به داخل چادر می‌آورید برف و یخ همراه آن نباشد و هم کفش شرایط قابل قبولی برای روز بعد و پیمایش آن روز داشته باشد. در بسیاری از شرایط به دلیل باقی ماندن برف و یخ در روی کفش، کفش درگیر یخ زدگی شدید مخصوصا در بخش بندها می‌شود و عملا در روز بعد امکان استفاده از آن وجود ندارد.
- چراغ پیشانی یا هدلامپ خود را در جایی از کوله پشتی بگذارید که اگر در اوایل تاریکی قصد دارید کمپ خود را ایجاد کنید سریع بتوانید با تهیه منبع نور کافی کار را برای خودتان ساده کنید. توصیه من به شما این است که هد لامپ را در سر کوله پشتی و در بخشی زیرین کوله پشتی قرار دهید. البته در فصول زمستان و برنامه‌های خیلی خاص باید در جایی گرم نگه دارید و یا به شکل ساده باتری‌ها را جداگانه در جایی گرم قرار دهید و هدلامپ را در داخل کوله پشتی بگذارید. بعد از ورود به چادر هم قطعا برای انجام هر فعالیتی هدلامپ یک ضروری بزرگ به شمار خواهد رفت.
- می‌بایست نظم کافی در چیدمان درست وسایل در داخل چادر را داشته باشید. حجم وسایل در زمستان بسیار بالاست و غالبا مجبور هستید کفش‌ها و بسیاری دیگر از تجهیزات خود را نیز به داخل چادر بیاورید و این مساله فضای فعالیت خودتان در چادر را محدود می‌کند. پس سعی کنید هم خودتان منظم باشید و هم به هم چادری خودتان یادآور شوید که نظم را رعایت کنند تا بهتر و راحت‌تر بتوانید کارهایتان را مدیریت کنید. در غیر اینصورت ساده‌ترین اتفاق مانند ریختن آب و خوراکی در داخل چادر میتواند سبب خیس شدن کیسه خواب و البسه پر شما شود که خشک شدن آن در آن شرایط عملا ممکن و مقدور نیست.
- سعی کنید مراعات هم چادری‌های خودتان را هم بکنید. هم از نظر نظم، هم از نظر سر و صدا و تکان خوردن‌های بی مورد در شب که امکان بهم زدن آرامش طرف مقابل شما را دارد.
- در زمستان معمولا تجهیزاتی مانند باتوم کوهنوردی، کلنگ، کرامپون، ابزار میانی و وسایل فنی همراه دارید. باید حواستان باشد که این تجهیزات به چادر شما آسیب نرسانند. ترجیحا سعی کنید با کرامپون و کلنگ نزدیک به محدوده چادر نباشید که امکان آسیب بالاست. همچنین آنها را به نحوی در اطراف چادر مستقر کنید که در برف دفن نشوند و منسوجات و بخش‌های بندی آن نیز یخ نزند که در صبح روز بعد بتوانید از آنها استفاده کنید.
نکات مربوط به تغذیه و دستشویی در چادر و در زمستان
- در نهایت نسبت به تغذیه اهتمام بورزید. باید بتوانید منابع انرژی از دست رفته خودتان را جایگزین کنید. غذاهایی که وزن کم دارند و کالری بالا دارند می‌توانند از جمله گزینه‌های مناسب به شمار روند. در این بخش توصیه می‌کنیم مقاله مربوط به استراتژی تغذیه در کوهستان را مطالعه کرده و مورد استفاده قرار دهید.
- بر مصرف مایعات و هیدراتاسیون همواره تاکید شده است اما در زمستان این مهم به دلیل اینکه معمولا میل به خوردن مایعات کم می‌شود باید تاکید بیشتری شود. در طی فعالیت آب بسیاری از طریق بدنتان از دست داده‌اید و باید سعی کنید در طی هم روز و هم شب آن را جایگزین کنید. سعی کنید مایعات گرم مصرف کنید و با استفاده از انواع خوراکی‌ها یا طعم دهنده‌های ترجیحا گیاهی آنها را تبدیل به مزه دلخواه خود بکنید.
- در طی برنامه‌های زمستانی فرآیند دستشویی رفتن و اجابت مزاج از جمله مواردی است که نیاز به فکر دارد. اگر در برنامه‌های بسیار سرد قصد دارید شرکت کنید پس از قبل نسبت به این مساله باید فکر کنید و در صورت نیاز به تجهیزات باید آنها را تهیه کنید. برای مثال در اکسپدیشن‌های زمستانی در ارتفاعات بالا معمولا برای ادرار کردن از بطری استفاده می‌شود و یا در بخش انباری چادر چاله‌ای حفر می‌شود و افراد از آن طریق اقدام به تخلیه خود می‌کنند. همچنین مدل‌های جدیدی از چادرها نیز وجود دارند که در بخشی از آنها زیپ تعبیه شده است و امکان دسترسی به فضای زیری چادر را ممکن می‌سازد.
نکات تکمیلی
- در برنامه‌های زمستانی معمولا آماده شدن در روز حرکت به کندی انجام می‌گیرد و از آنجایی که معمولا صبح خیلی زود باید حرکت کنید شب قبل از خواب نسبت به کارهایی که فردا باید انجام گیرد برنامه‌ریزی داشته باشید.
- باید یاد بگیرید که لوام خود را در طی شب خشک کنید. لباس‌های بیس و جوراب‌ها از جمله مواردی هستند که باید توجه کنید و نسبت به خشک کردن آن اقدام نمایید در غیر اینصورت پوشیدن لباس خیس (در صورتی که لباس اضافی همراه نداشته باشید) میتواند امکان سرمازدگی و کاهش انرژی شما را افزایش دهد.
کلام آخر
در این مقاله تا اینجا سعی کردیم نکتات مهمی که در حین کمپ کردن در زمستان نیاز است تا رعایت کنید را با شما در میان بگذاریم. امید داریم با رعایت این نکات هم از برنامه‌های خود بیشتر لذت ببرید و هم بتوانید امکان پیشامدهای ناگوار را کاهش بدهید و برای سالیان سال در عرصه کوهنوردی فعالیت نمایید. دکوول رسانه ادونچر و کوهنوردی ایران همراه شماست تا بیشتر و آگاهانه‌تر به فعالیت‌های ماجراجویانه و کوهنوردی بپردازید. لطفا اگر موردی باقیمانده است آن را از طریق نظرات و کامنت‌ها با ما در میان بگذارید و این مقاله را با دوستان خود نیز به اشتراک بگذارید.
یوسف تقی زاده
علاقه شخصی من به کوهنوردی و صعودهای بلند هیمالیایی منجر شد که به شکل حرفه‌ای این ورزش رو دنبال کنم و به سمت مربی شدن و راهنمای کوهستان شدن برم.
